Baby Bag

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

უკმაყოფილება მშობლების მიმართ, გაღიზიანება, დეპრესია - რა შეიძლება იყოს მიზეზი და როგორ უნდა მოიქცეს ასეთ დროს? - აღნიშნულ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ქრისტინე კარანაია ესაუბრა. 

- დაწყებით კლასის მოსწავლეებზე რომ ვისაუბროთ, ამ ასაკში ყველაფრის მიმართ უკმაყოფილება, აგრესია მშობლების მიმართ. რა წარმოშობს ასეთ ქცევას?

- უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა. როგორც წესი, სკოლაში წასვლამდე ბავშვი თავს სამყაროს ცენტრად გრძნობს, მთელი ოჯახი თავს ევლება და გარშემომყოფთათვის ცხოვრების მთავარი საზრისია. უცებ ხვდება გარემოში, სადაც დანარჩენების თანასწორია, არავისგან გამორჩეული, აქვს ყველასთან თანაბარი უფლებები და მასწავლებლების ყურადღებასაც სხვების მსგავსად იღებს. ზოგ ბავშვს ამ ფაქტთან შეგუება უჭირს, მითუმეტეს თუ საბავშვო ბაღში არ უვლია, უფრო მეტად უჭირს კომუნიკაციის დამყარება. ამავე დროს, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ თამაშის ეტაპიდან სასკოლო ეტაპზე გადასვლა, სადაც მეტად სთხოვენ დისციპლინას, რეჟიმში ყოფნას და აქვს მეტი ვალდებულება, რთული შესაგუებელია და ეს სირთულეები აგრესიული ფორმებით ვლინდება. მშობლებთან ბავშვები მეტად ბუნებრივები არიან და უფრო თამამად შეუძლიათ გამოამჟღავნონ საკუთარი ემოციები, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ კლასშიც საკმაოდ ხშირად ავლენენ აგრესიულ ქცევას.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს?

- პირველ რიგში, გავარკვიოთ რა დგას ამ აგრესიული ქცევის მიღმა, ბავშვს სკოლა არ მოსწონს, სწავლა უჭირს, ურთიერთობებს ვერ ამყარებს, მასწავლებელთან შეგუება უჭირს, თუ სხვა მიზეზი აწუხებს. აგრესიული ქცევის მიღმა ყოველთვის კონკრეტული მიზეზები არსებობს ხოლმე, რომელსაც ბავშვი ვერ გვაგებინებს, რადგან ან თავადაც ვერ ხვდება, ან ვერბალური მარაგი არა აქვს, ან არ იცის როგორ გაგვაგებინოს. როგორც კი მიზეზს გავარკვევთ, მერე უფრო ადვილი ხდება სირთულეების მოგვარება.

- შეიძლება ამ ასაკში დეპრესია ჰქონდეთ, რა ნიშნებით ხასიათდება დეპრესია ბავშვებში?

- 6 წლამდე ბავშვებშიც ისმევა დეპრესიის დიაგნოზი, თუმცა ეს ხანგრძლივი დაკვირვების შედეგად ხდება და აუცილებლად სპეციალისტმა უნდა შეაფასოს. თუმცა, დეპრესიისკენ მიდრეკილება მოზარდობის ასაკში უფრო ვლინდება. სიმპტომები, როგორც ზრდასრულებში, ასევე პატარა ასაკშიც არის უმადობა, ძილის დარღვევები, უხასიათობა, უენერგიობა, მუდმივი ტირილი, სუიციდური აზრები, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, ინტერესების დაქვეითება, მუდმივი გაღიზიანება, დაღლილობა და ა.შ. თუ სიმპტომები გაგრძელდა 2 კვირაზე მეტ ხანს, აუცილებელია მიმართოთ სპეციალისტს.

- რა შეიძლება იყოს დეპრესიის მიზეზი ბავშვებში?

- მიზეზი მრავალნაირი შეიძლება იყოს. დეპრესიისკენ განსაკუთრებით მიდრეკილები არიან ბავშვები, რომლებიც კონფლიქტურ ოჯახებში იზრდებიან, ხშირად ხედავენ მშობლების ჩხუბს, ან მათ ეჩხუბებიან ხშირად. შესაძლოა ოჯახში არსებობდეს ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის მომხარების პრობლემები. ასევე, დეპრესიული მშობლების შვილები და სომატური დაავადებების მქონე ბაშვები უფრო მეტად არიან მიდრეკილები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

ჯანმრთელი და წარმატებული შვილების აღსაზრდელად საუკეთესო სტრატეგია მშობლების ბედნიერებაა

ჯანმრთელი და წარმატებული შვილების აღსაზრდელად საუკეთესო სტრატეგია მშობლების ბედნიერებაა

მშობლები გამუდმებით შვილების ბედნიერებასა და კეთილდღეობაზე ზრუნავენ. ბავშვების წარმატებისა და ჯანმრთელობისთვის ისინი არნახულ სტრესს უძლებენ. სამწუხაროდ, მშობლების სტრესი შვილებისთვის სარგებლის მომტანი ნამდვილად არ არის. გარდა ამისა, ის უფროსების ფიზიკურ და მენტალურ ჯანმრთელობასაც უდიდეს საფრთხეს უქმნის.

ჯანმრთელი და წარმატებული შვილების აღსაზრდელად საუკეთესო სტრატეგია მშობლების ბედნიერებაა. განტვირთვა და საკუთარ თავზე ფიქრი უფროსებს ბავშვებზე ზრუნვაში ძალიან ეხმარება. მშობლები შვილებისთვის იდეალურ როლურ მოდელად უნდა იქცნენ, რომლებიც სამსახურსა და განტვირთვას ერთმანეთს მარტივად უთავსებენ, ამასთან ბედნიერებიც არიან. უახლესი საერთაშორისო კვლევებით დგინდება, რომ ოჯახური ატმოსფერო, სადაც ბავშვი იზრდება, მის ჯანმრთელობაზე უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. პატარებს არასახარბიელო ჯანმრთელობა აქვთ, როდესაც:

  • მშობლები ერთმანეთთან გამუდმებით ჩხუბობენ.
  • მშობლები პრობლემების ერთობლივად მოგვარებას არ ცდილობენ.
  • ბავშვებს მშობლების სითბო აკლიათ.
  • მშობლები შვილებს ზედმეტად აკონტროლებენ და მათ არარეალური მიზნების მიღწევას ავალდებულებენ.
  • მშობლებს მოთმინების უნარი არ აქვთ და ემოციური სტაბილურობა აკლიათ.


​ბავშვი მშობლების მეთვალყურეობის ქვეშ იზრდება. ის მათ გარემოცვაში თავს უსაფრთხოდ და დაცულად გრძნობს. ბავშვის ნერვული და ფსიქოლოგიური სისტემის ჯანსაღად ფუნქციონირება იმაზეა დამოკიდებული, რამდენად პირნათლად ასრულებენ მშობლები დაკისრებულ მოვალეობას. ბავშვი, რომელსაც მზრუნველი და თბილი მშობლები ზრდიან, სოციალიზაციის პროცესში ემოციურ ტრავმებს ნაკლებად მიიღებს. თუ ბავშვი ისეთ ოჯახში იზრდება, სადაც მას ადამიანებთან ურთიერთობის შესახებ არაფერს ასწავლიან და ტოლერანტობის შესახებ არაფერი იცის, ის სოციალიზაციის პროცესში ძალიან ბევრ ტრავმას მიიღებს.

მშობლები, განსაკუთრებით დედები, წარმატებული და ჯანმრთელი შვილების აღზრდას მაშინ ახერხებენ, როდესაც საკუთარი როლი აბედნიერებთ. გარდა ამისა, ძალიან დიდ როლს ასრულებს სოციალური მხარდაჭერაც. აუცილებელი არ არის, რომ ადამიანი მსგავს მხარდაჭერას მხოლოდ მეუღლისგან იღებდეს, ამას მეგობრები, კოლეგები, მეზობლები და ახლობლებიც არაჩვეულებრივად ახერხებენ.

მშობლების მხარდაჭერა ბავშვებსაც შეუძლიათ. როდესაც დედას ან მამას დახმარება სჭირდება, შვილი კი ყურადღებას იჩენს, ეს მშობლების განწყობას მნიშვნელოვნად ამაღლებს, რაც საბოლოოდ ბავშვზე ძალიან დადებითად აისახება. მშობლის მხრიდან გამუდმებული თავგანწირვა, სამსახურისა და თავისუფალი დროის დისბალანსი, ემოციური გადაწვა ოჯახში არაჯანსაღ ატმოსფეროს ქმნის, რაც ბავშვზე ნეგატიურად ზემოქმედებს. ჯანმრთელი და წარმატებული ბავშვის აღზრდა თუ გსურთ, მნიშვნელოვანია, რომ შემდეგ საკითხებზე გაამახვილოთ ყურადღება:

  • ბავშვის განვითარების შესახებ ინფორმაცია მოიძიეთ

მშობელი, რომელიც საკუთარ როლში გათვითცნობიერებულია, ნებისმიერ რთულ ვითარებას და კრიზისს მომზადებული ხვდება. თუ ბავშვის განვითარების თავისებურებების შესახებ ინფორმაციის მოპოვებას შეძლებთ, 2 წლის ბავშვის უძილობა და 12 წლის ბავშვის სახლში ტატუთი გამოცხადება საკუთარ თავზე კონტროლს აღარ დაგაკარგინებთ.

  • მიიღეთ რჩევები სხვა მშობლებისგან

ნათესავებს, მეგობრებს, ინტერნეტ ფორუმზე დარეგისტრირებულ მშობლებს ან სრულიად უცხო ადამიანებს, რომლებსაც ბავშვების სათამაშო მოედანზე ხვდებით, თქვენი პრობლემები გაუზიარეთ, მიიღეთ მათგან რჩევები, რომლებიც, შესაძლოა, ძალიან გამოგადგეთ.

  • გახსოვდეთ, რატომ გახდით მშობელი

მშობლობა ადამიანის გაცნობიერებული არჩევანია. როდესაც კარგად გესმით, თუ რატომ გადაწყვიტეთ, შვილი გყოლოდათ, სტრესთან გამკლავება აღარ გიჭირთ.

  • სამსახური და თავისუფალი დრო დააბალანსეთ

არ არსებობს იდეალური ბალანსი, რომლის დაცვაც ყველა მშობელს მოეთხოვება. ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად, თქვენი თავისუფალი დროის ხანგრძლივობაც შეიცვლება. აუცილებლად იზრუნეთ საკუთარ თავზე. თქვენი დრო ისე გადაანაწილეთ, რომ სამსახურში წასვლამდე ყავის დალევა შეძლოთ, დღის განმავლობაში ვარჯიშისთვისაც გამონახოთ დრო და მაქსიმალურად განიტვირთოთ. ვალდებული არ ხართ, რომ მთელი თქვენი დრო სამსახურსა და ბავშვებს მოახმაროთ.

მშობლებმა ნებისმიერი სტრატეგია უნდა გამოიყენონ, რათა ოჯახში ბედნიერი ატმოსფერო შექმნან. ამ გზით ისინი საკუთარი შვილების ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობას შეუწყობენ ხელს.

მოზმადებულია​ psychologytoday.com- ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად