Baby Bag

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

უკმაყოფილება მშობლების მიმართ, გაღიზიანება, დეპრესია - რა შეიძლება იყოს მიზეზი და როგორ უნდა მოიქცეს ასეთ დროს? - აღნიშნულ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ქრისტინე კარანაია ესაუბრა. 

- დაწყებით კლასის მოსწავლეებზე რომ ვისაუბროთ, ამ ასაკში ყველაფრის მიმართ უკმაყოფილება, აგრესია მშობლების მიმართ. რა წარმოშობს ასეთ ქცევას?

- უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა. როგორც წესი, სკოლაში წასვლამდე ბავშვი თავს სამყაროს ცენტრად გრძნობს, მთელი ოჯახი თავს ევლება და გარშემომყოფთათვის ცხოვრების მთავარი საზრისია. უცებ ხვდება გარემოში, სადაც დანარჩენების თანასწორია, არავისგან გამორჩეული, აქვს ყველასთან თანაბარი უფლებები და მასწავლებლების ყურადღებასაც სხვების მსგავსად იღებს. ზოგ ბავშვს ამ ფაქტთან შეგუება უჭირს, მითუმეტეს თუ საბავშვო ბაღში არ უვლია, უფრო მეტად უჭირს კომუნიკაციის დამყარება. ამავე დროს, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ თამაშის ეტაპიდან სასკოლო ეტაპზე გადასვლა, სადაც მეტად სთხოვენ დისციპლინას, რეჟიმში ყოფნას და აქვს მეტი ვალდებულება, რთული შესაგუებელია და ეს სირთულეები აგრესიული ფორმებით ვლინდება. მშობლებთან ბავშვები მეტად ბუნებრივები არიან და უფრო თამამად შეუძლიათ გამოამჟღავნონ საკუთარი ემოციები, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ კლასშიც საკმაოდ ხშირად ავლენენ აგრესიულ ქცევას.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს?

- პირველ რიგში, გავარკვიოთ რა დგას ამ აგრესიული ქცევის მიღმა, ბავშვს სკოლა არ მოსწონს, სწავლა უჭირს, ურთიერთობებს ვერ ამყარებს, მასწავლებელთან შეგუება უჭირს, თუ სხვა მიზეზი აწუხებს. აგრესიული ქცევის მიღმა ყოველთვის კონკრეტული მიზეზები არსებობს ხოლმე, რომელსაც ბავშვი ვერ გვაგებინებს, რადგან ან თავადაც ვერ ხვდება, ან ვერბალური მარაგი არა აქვს, ან არ იცის როგორ გაგვაგებინოს. როგორც კი მიზეზს გავარკვევთ, მერე უფრო ადვილი ხდება სირთულეების მოგვარება.

- შეიძლება ამ ასაკში დეპრესია ჰქონდეთ, რა ნიშნებით ხასიათდება დეპრესია ბავშვებში?

- 6 წლამდე ბავშვებშიც ისმევა დეპრესიის დიაგნოზი, თუმცა ეს ხანგრძლივი დაკვირვების შედეგად ხდება და აუცილებლად სპეციალისტმა უნდა შეაფასოს. თუმცა, დეპრესიისკენ მიდრეკილება მოზარდობის ასაკში უფრო ვლინდება. სიმპტომები, როგორც ზრდასრულებში, ასევე პატარა ასაკშიც არის უმადობა, ძილის დარღვევები, უხასიათობა, უენერგიობა, მუდმივი ტირილი, სუიციდური აზრები, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, ინტერესების დაქვეითება, მუდმივი გაღიზიანება, დაღლილობა და ა.შ. თუ სიმპტომები გაგრძელდა 2 კვირაზე მეტ ხანს, აუცილებელია მიმართოთ სპეციალისტს.

- რა შეიძლება იყოს დეპრესიის მიზეზი ბავშვებში?

- მიზეზი მრავალნაირი შეიძლება იყოს. დეპრესიისკენ განსაკუთრებით მიდრეკილები არიან ბავშვები, რომლებიც კონფლიქტურ ოჯახებში იზრდებიან, ხშირად ხედავენ მშობლების ჩხუბს, ან მათ ეჩხუბებიან ხშირად. შესაძლოა ოჯახში არსებობდეს ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის მომხარების პრობლემები. ასევე, დეპრესიული მშობლების შვილები და სომატური დაავადებების მქონე ბაშვები უფრო მეტად არიან მიდრეკილები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

შეიძლება დაინტერესდეთ

10 მნიშვნელოვანი რამ, რაც ბავშვს ათ წლამდე უნდა ასწავლოთ

10 მნიშვნელოვანი რამ, რაც ბავშვს ათ წლამდე უნდა ასწავლოთ

მშობლებს შვილის მომავალზე უდიდესი პასუხისმგებლობა ეკისრებათ. ბავშვის ზრდილობიან, წარმატებულ და სამართლიან ადამიანად აღზრდა თუ გსურთ, მისთვის ბევრი მნიშვნელოვანი რამის სწავლება მოგიწევთ. ვიდრე ბავშვი ათი წლის გახდება, მან აუცილებლად უნდა იცოდეს, თუ როგორ უნდა მოიქცეს კონკრეტულ ვითარებაში და ​რა შეცდომების დაშვებას უნდა აარიდოს თავი. ჩვენს სტატიაში 10 უმნიშვნელოვანეს საკითხს გაგაცნობთ, რომელთა შესახებ ბავშვმა ადრეული ასაკიდანვე უნდა იცოდეს.

1. „ერთნაირად დააფასე გოგონები და ბიჭები“

პირველ რიგში, ბავშვს ადამიანების პატივისცემა უნდა ასწავლოთ. მას თანატოლებთან ურთიერთობისას დადებითი დამოკიდებულება და განწყობა უნდა ჰქონდეს, როგორც გოგონების, ასევე ბიჭების მიმართ. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ ნებისმიერი სქესის წარმომადგენელს პატივი უნდა სცეს.

2. „შეცდომის დაშვების არ შეგეშინდეს“

სხვების შეცდომებზე სწავლა ადამიანებს ძალიან უჭირთ. ბავშვმა ​გამოცდილება საკუთარ შეცდომებზე სწავლით უნდა მიიღოს. მას წარუმატებლობა არ უნდა აშინებდეს და მარცხში შესაძლებლობის დანახვა უნდა შეეძლოს.

3. „ცოდნა უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ნიშნები“

მშობლები ხშირად ბრაზდებიან, როდესაც მათი შვილები კარგ ნიშნებს არ იღებენ. კარგი ნიშანი საგნის კარგად ცოდნის ინდიკატორი არ არის. თქვენს შვილს აუხსენით, რომ ცოდნა გაცილებით მნიშვნელოვანია, ვიდრე სკოლაში მიღებული ნიშანი.

4. „მშობელი შენი მტერი არ არის, მას დახმარებისთვის უნდა მიმართო“

ბავშვთან დამეგობრება მშობლისთვის საკმაოდ რთულ ამოცანას წარმოადგენს. ​არ მოახდინოთ შვილებზე ზედმეტი ზეწოლა, არ უყვიროთ მათ და არ წაუკითხოთ ხანგრძლივი ლექციები, რათა ბავშვმა სირთულეების შემთხვევაში თქვენთან მოსვლა შეძლოს.

5. „საკუთარი თავის დაცვა უნდა შეგეძლოს“

მშობლების ნაწილი მასწავლებლების ან სხვა ადამიანების მიმართ ბევრად მეტ პატივისცემას ავლენს, ვიდრე საკუთარი შვილებისადმი. ეს ყოველივე ბავშვს თავს დაუცველად აგრძნობინებს და მას სუსტ ადამიანად აყალიბებს. ბავშვს აუხსენით, რომ ადამიანის პატივისცემა უმთავრესია, თუმცა მან საჭიროების შემთხვევაში თავის დაცვაც უნდა შეძლოს. დარწმუნდით, რომ ​ბავშვს ყველაფერს სწორად უხსნით და სხვების ღირსების შელახვის გარეშე საკუთარი პოზიციის დაცვას ასწავლით.

6. „არასდროს გააკეთო აღიარების გამო ის, რისი გაკეთებაც არ გსურს“

ბავშვები გამუდმებით ცდილობენ თანატოლებში პოპულარობის მოპოვებას, რის გამოც ბევრ მსხვერპლზე მიდიან. ბავშვს პირადი მაგალითით აჩვენეთ, რომ ღირსების შენარჩუნება და საკუთარი შეხედულებების ერთგულება გაცილებით მნიშვნელოვანია, ვიდრე აღიარების გამო ჩადენილი ნაკლებად მოსაწონი ქცევა.

7. „თუ რაღაცას ვერ იგებ, აუცილებლად დასვი კითხვა“

კითხვის დასმა აბსოლუტურად ნორმალური მოვლენაა. უმჯობესია, ბავშვმა კითხვა დასვას, ვიდრე თავი მოიტყუოს, რომ ყველაფერი ესმის. ბავშვობა საუკეთესო ეტაპია ამის გასაცნობიერებლად. აუხსენით თქვენს შვილს, რომ კითხვების დასმით ის გაცილებით ხარისხიან ცოდნას შეიძენს.

8. „თუ თავს ცუდად გრძნობ, მასწავლებელს ამის შესახებ უნდა უთხრა“

ბავშვს საკუთარი ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე საუბარი არ უნდა ერიდებოდეს. ​ჯანმრთელობა სკოლაში მიღებულ ნიშნებზე უფრო მნიშვნელოვანია. ბავშვს ეს ადრეული ასაკიდანვე აუხსენით.

9. „ბუნებას პატივისცემით მოეპყარი“

ჩვენ ძალიან ხშირად ვსაუბრობთ მოუწესრიგებელი ქუჩებისა და ტროტუარზე დაყრილი ნარჩენების შესახებ. ბუნების პატივისცემა სახლიდან იწყება. პირველ რიგში, მშობელი უნდა გამოხატავდეს ბუნებისადმი პატივისცემას, რათა შვილმა მას მიბაძოს.

10. „აუცილებლად ისწავლე „არას“ თქმა“

ბავშვს ზრდასრულების, თანატოლებისა და მასწავლებლებისთვის გარკვეულ შემთხვევაში „არას“ თქმა აუცილებლად უნდა ასწავლოთ. შვილი ძლიერ და დამოუკიდებელ პიროვნებად უნდა აღზარდოთ, რომელიც სხვების ნებისმიერ სურვილს არ დამორჩილდება. ეს თვისება მას მომავალში ძალიან გამოადგება.

მომზადებულია:​ brightside.me -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად