Baby Bag

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია
როდესაც მშობლები პატარას დააძინებენ და მათ გვერდით რჩებიან, ბავშვები მშვიდად აგრძელებენ ძილს, თუმცა ხშირად საკმარისია, ორი წუთით გავიდეს მშობელი, ისინი მაშინვე იღვიძებენ. ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.
- თავიდან, როდესაც ბავშვი ჩვილია, შესაძლოა მშობელი შფოთავდეს, განიცდიდეს, ნერვიულობდეს და ერჩივნოს ის ახლოს ჰყავდეს. ამასთან, ჩვილი დაბადებამდე 9 თვეს დედის სხეულში ატარებს, მიჩვეულია იმ გარემოს და სამყარო მისთვის უცხოა, ამიტომ საწყის ეტაპზე, მშობლის სიახლოვე ძალიან სჭირდება. ამ პერიოდში შესაძლოა, ეძინოს მასთან ახლოს, მაგალითად, გვერდზე მოიდგას მისი საწოლი ან გამოიყენოს საწოლი-მანეჟი, ასე ვთქვათ, მშობლის საწოლზე მისადგამი. რადგან ყველა ბავშვი და შემთხევა ინდივიდუალურია, მიდგომაც უნდა იყოს ინდივიდუალური, მზა და საყოველთაო რეცეპტი ამ სიტუაციისთვის არ არსებობს.
6 თვემდე ასაკში ბავშვს მუდმივად სჭირდება დედა, მისი მზრუნველობა და მოვლა. 6-დან 1,5 წლამდე ვითარდება წარმოსახვა, პატარა ხდება მეტად ემოციური, შესაძლოა დაეწყოს შფოთვა, რამაც ხელი შეუშალოს ძილს. ასეთ დროს ბავშვი თავს დაცულად გრძნობს მშობლების სიახლოვეს. 1,5-დან 2,5 წლმდე ბავშვეს ეშინიათ სიბნელის, მარტო ყოფნის. ვთანხმდებით, რომ ბავშვს შესაძლოა ეძინოს ჩვილობიდან გარკვეულ ასაკამდე მშობლის საძინებელში, თუმცა არა მათ საწოლში. ამასთან, დროთა განმავლობაში, იქნება ეს ცალკე საწოლი თუ საწოლი-მანეჟი ნელ-ნელა, სანიტიმეტრ-სანტიმეტრ უნდა დავაშოროთ მშობლების საწოლს, რათა უმტკივნეულოდ გადავიდეს 3-4 წლის ასაკში, ჯერ საწოლში, რომელიც ცოტა მოშორებით დგას და შემდეგ, დაახლოებით, 6 წლიდან უკვე საკუთარ ოთახში. შესაძლოა, ეს უფრო ადრე მოხდეს. გავიმეორებ, რომ ყველა შემთხვევა არის ინდივიდუალური და თავისებურ მიდგომას საჭიროებს.
- არის თუ არა ეს მიჯაჭვულობა?
- რაც შეეხება მიჯაჭვულობას, ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია. მიჯაჭვულობა გულისხმობს არა ამ სიტყვის პირდაპირ გაგებას. მიჯაჭვულობა არის ძლიერი ემოციური კაშირი, რომელიც ყალიბდება შვილს და მშობელს შორის (ან ადამიანს, რომელიც ზრუნავს და პასუხისმგებლობა აკისრია), რისი გადატანაც შემდგომში სამყაროზე და სხვა ადამიანებზე ხდება, ასე ვთქვათ, ეს უნარი გენერალიზდება. 0-1 წლის ასაკში არის ნდობა-უნდობლობის პერიოდი სამყაროსთან მიმართებაში, ხოლო 1-2 წლამდე უკვე სწავლობენ ზემოთ აღნიშნულს და პირველადი შთაბეჭდილებით, თუ როგორი იქნება პირველადი გამოცდილება ურთიერთობებში, ყალიბდება ნდობა ან უნდობლობა. ასე რომ, ეს სიახლოვე საწყის ეტაპზე ამ მდგომარეობისთვის კარგიც არის, თუმცა დრო და დრო საჭიროა დამოუკიდებლობის ხარისხის ზრდა.
- ზოგ შემთხვევებში დიდხანს გრძელდება და უკვე მოზრდილებსაც უჭირთ მშობლის გარეშე ძილი. რა უნდა გააკეთოს მშობლებმა, რომ ბავშვი მიეჩვიოს მარტო ძილს?
- საწყის ეტაპზე გავუსი ხაზი ინდივიდუალიზმს, ახლაც მინდა ვახსენო, თუმცა თუკი რაიმე განსკუთრებული საჭიროება არ აქვს ბავშვს (მოზარდს), 6 წლიდან სასურველია ეძინოს ცალკე ოთახში. აღსანიშნავია, რომ ცალკე საწოლში წოლის გამოცდილების მქონე ბავშვები უფრო ადვილად ეჩვევინ სხვა ოთახში ძილს, თუმცა მშობელმა აუცილებლად უნდა შეიმუშავოს რუტინა, რაც ბავშვს მშობლების ოთახში ძილის ასოციაციას დაურღვევს. მნიშვნელოვანია სწორად შერჩეული დრო, საუბარი და შემზადება აღნიშნულ თემასთან დაკავშირებით. ასევე, მშობელსაც უნდა ჰქონდეს ფსიქოლოგიური მზაობა და მყარი პოზიცია, რომელსაც არ დათმობს. არსებობს გარკვეული სტრატეგიები, თუკი მშობელს დამოუკიდებლად უჭირს ამ პროცედურის განხორციელება და სიტუაციასთან გამკლავება. სამოქმედო გეგმის შესადგენად უნდა მიმართოს სპეციალისტს (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ზოგიერთი მშობელი ამბობს: „არც მე მიყვარდა წვნიანი და რა მოხდა?!“ არ არის ეს სწორი მიდგომა,“ - ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

„ზოგიერთი მშობელი ამბობს: „არც მე მიყვარდა წვნიანი და რა მოხდა?!“ არ არის ეს სწორი მიდგომა,“ - ენდოკრინოლოგი ქეთი ასათიანი

ენდოკრინოლოგმა ქეთი ასათიანმა ბავშვის ტვინის ჯანსაღი განვითარებისთვის სწორი კვების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ შვილების ჯანმრთელობაზე ზრუნვა დედამ ორსულობის პერიოდიდან უნდა დაიწყოს:

„ჩვენი შვილების ჯანმრთელობის მდგომარეობას საფუძველი ეყრება ორსულობისთანავე. როდესაც საუბარია ორსულ მდგომარეობაში სწორ კვებაზე, დიდი მნიშვნელობა აქვს საიდან მიიღებს დედა ენერგიას. ნუტრიენტთა 60 %-ს განვითარებადი ტვინი რომ სწორად შერჩეული, ​დაბალანსებული რაციონიდან მიიღებს, ამას აქვს განმსაზღვრელი მნიშვნელობა იმისთვის, რომ თავის ტვინი სწორად და ჯანმრთელად განვითარდეს.“

ქეთი ასათიანის თქმით, ბავშვისთვის რთულია სწორი კვების მნიშვნელობის გააზრება, რის გამოც აუცილებელია, მშობელმა გარკვეულ ხრიკებს მიმართოს, რათა ბავშვმა ჯანსაღი საკვები მიირთვას:

„როდესაც ხდები დედა, უფრო მეტად უფიქრდები რა მიირთვას, როგორ მიირთვას, რა რაოდენობით მიირთვას, ​დღის რომელ მონაკვეთში მიირთვას ბავშვმა. მშობლისთვის შვილის ჯანმრთელობაზე მნიშვნელოვანი არაფერია. ზრდასრულ ადამიანს რომ აუხსნა, რატომ სჯობს მიირთვას ხილი, ბოსტნეული, რატომ არის კარგი ყველაფერი ორთქლზე მომზადებული და არა ტრანსცხიმებით, მათ უჭირთ ძალიან ხშირად ამის გაანალიზება. ბავშვისთვის ეს ორმაგად უფრო რთულია. დედას ხშირად აქვს ასეთი არჩევანი: მოიგოს ბავშვის გული თუ მის ჯანმრთელობაზე იფიქროს?! აქ გვმართებს ფანტაზიის ჩართვა. როდესაც პროდუქტი ჯანსაღია, მაგრამ ბავშვს მისი მირთმევის არანაირი განწყობა არ აქვს, შეგვიძლია ერთგვარ ხრიკებს მივმართოთ.“

ქეთი ასათიანმა აღნიშნა, რომ დედის კვება ბავშვის ჯანმრთელობასა და კვებით ჩვევებს მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს:

„დედის კვება განსაზღვრავს ბავშვის ჯანმრთელობას და მის კვებას. ჩატარდა საინტერესო კვლევა, სადაც ორსულების ერთი ჯგუფი იღებდა განსაზღვრული რაოდენობით სტაფილოს, მეორე ჯგუფი მეძუძურობის დროს იღებდა სტაფილოს, მესამე ჯგუფმა მოარიდა თავი სტაფილოს მიღებას. რამდენიმე თვის შემდეგ, ​როდესაც ბავშვს უკვე მყარი საკვების მირთმევა შეეძლო, იმ ჯგუფის შვილებს, რომელიც თავს არიდებდა სტაფილოს, არ ჰქონდა მოთხოვნილება სტაფილოზე, ხოლო დანარჩენი დედების შვილები სიამოვნებით მიირთმევდნენ სტაფილოს.“

„ხშირად გვსმენია: „ჩემი შვილი წვნიანს არ მიირთმევს, უარს ამბობს, არაფრით არ უნდა იყოს შიგნით შერეული ხახვი, მწვანილი.“ ნაწილი მშობლების თანახმაა, რომ ეს წვნიანი გაწუროს, მოაშოროს ყველაფერი, ოღონდ ბავშვმა მიირთვას. მეორე ნაწილი ხელს იქნევს. იხსენებს თავის ბავშვობას: „​არც მე მიყვარდა წვნიანი და რა მოხდა?!“ არ არის ეს სწორი. მოხდა! შეიძლება ყოველდღიურად არ შევთავაზოთ ბავშვს წვნიანი, მაგრამ განსაზღვრული პერიოდულობით, სხვადასხვა ინგრედიენტების შეთავაზებით, რა თქმა უნდა, გამოვუმუშავებთ ბავშვს სწორი კვების ჩვევას ისევ მისი ჯანმრთელობისთვის, რომ ბავშვმა წვნიანის გემო იცოდეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთი ასათიანმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“

წაიკითხეთ სრულად