Baby Bag

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია

ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია
როდესაც მშობლები პატარას დააძინებენ და მათ გვერდით რჩებიან, ბავშვები მშვიდად აგრძელებენ ძილს, თუმცა ხშირად საკმარისია, ორი წუთით გავიდეს მშობელი, ისინი მაშინვე იღვიძებენ. ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.
- თავიდან, როდესაც ბავშვი ჩვილია, შესაძლოა მშობელი შფოთავდეს, განიცდიდეს, ნერვიულობდეს და ერჩივნოს ის ახლოს ჰყავდეს. ამასთან, ჩვილი დაბადებამდე 9 თვეს დედის სხეულში ატარებს, მიჩვეულია იმ გარემოს და სამყარო მისთვის უცხოა, ამიტომ საწყის ეტაპზე, მშობლის სიახლოვე ძალიან სჭირდება. ამ პერიოდში შესაძლოა, ეძინოს მასთან ახლოს, მაგალითად, გვერდზე მოიდგას მისი საწოლი ან გამოიყენოს საწოლი-მანეჟი, ასე ვთქვათ, მშობლის საწოლზე მისადგამი. რადგან ყველა ბავშვი და შემთხევა ინდივიდუალურია, მიდგომაც უნდა იყოს ინდივიდუალური, მზა და საყოველთაო რეცეპტი ამ სიტუაციისთვის არ არსებობს.
6 თვემდე ასაკში ბავშვს მუდმივად სჭირდება დედა, მისი მზრუნველობა და მოვლა. 6-დან 1,5 წლამდე ვითარდება წარმოსახვა, პატარა ხდება მეტად ემოციური, შესაძლოა დაეწყოს შფოთვა, რამაც ხელი შეუშალოს ძილს. ასეთ დროს ბავშვი თავს დაცულად გრძნობს მშობლების სიახლოვეს. 1,5-დან 2,5 წლმდე ბავშვეს ეშინიათ სიბნელის, მარტო ყოფნის. ვთანხმდებით, რომ ბავშვს შესაძლოა ეძინოს ჩვილობიდან გარკვეულ ასაკამდე მშობლის საძინებელში, თუმცა არა მათ საწოლში. ამასთან, დროთა განმავლობაში, იქნება ეს ცალკე საწოლი თუ საწოლი-მანეჟი ნელ-ნელა, სანიტიმეტრ-სანტიმეტრ უნდა დავაშოროთ მშობლების საწოლს, რათა უმტკივნეულოდ გადავიდეს 3-4 წლის ასაკში, ჯერ საწოლში, რომელიც ცოტა მოშორებით დგას და შემდეგ, დაახლოებით, 6 წლიდან უკვე საკუთარ ოთახში. შესაძლოა, ეს უფრო ადრე მოხდეს. გავიმეორებ, რომ ყველა შემთხვევა არის ინდივიდუალური და თავისებურ მიდგომას საჭიროებს.
- არის თუ არა ეს მიჯაჭვულობა?
- რაც შეეხება მიჯაჭვულობას, ადრეულ ასაკში დადებითი მიჯაჭვულობის ჩამოყალიბება ბავშვის ფსიქო-ემოციური განვითარებისთვის აუცილებელია. მიჯაჭვულობა გულისხმობს არა ამ სიტყვის პირდაპირ გაგებას. მიჯაჭვულობა არის ძლიერი ემოციური კაშირი, რომელიც ყალიბდება შვილს და მშობელს შორის (ან ადამიანს, რომელიც ზრუნავს და პასუხისმგებლობა აკისრია), რისი გადატანაც შემდგომში სამყაროზე და სხვა ადამიანებზე ხდება, ასე ვთქვათ, ეს უნარი გენერალიზდება. 0-1 წლის ასაკში არის ნდობა-უნდობლობის პერიოდი სამყაროსთან მიმართებაში, ხოლო 1-2 წლამდე უკვე სწავლობენ ზემოთ აღნიშნულს და პირველადი შთაბეჭდილებით, თუ როგორი იქნება პირველადი გამოცდილება ურთიერთობებში, ყალიბდება ნდობა ან უნდობლობა. ასე რომ, ეს სიახლოვე საწყის ეტაპზე ამ მდგომარეობისთვის კარგიც არის, თუმცა დრო და დრო საჭიროა დამოუკიდებლობის ხარისხის ზრდა.
- ზოგ შემთხვევებში დიდხანს გრძელდება და უკვე მოზრდილებსაც უჭირთ მშობლის გარეშე ძილი. რა უნდა გააკეთოს მშობლებმა, რომ ბავშვი მიეჩვიოს მარტო ძილს?
- საწყის ეტაპზე გავუსი ხაზი ინდივიდუალიზმს, ახლაც მინდა ვახსენო, თუმცა თუკი რაიმე განსკუთრებული საჭიროება არ აქვს ბავშვს (მოზარდს), 6 წლიდან სასურველია ეძინოს ცალკე ოთახში. აღსანიშნავია, რომ ცალკე საწოლში წოლის გამოცდილების მქონე ბავშვები უფრო ადვილად ეჩვევინ სხვა ოთახში ძილს, თუმცა მშობელმა აუცილებლად უნდა შეიმუშავოს რუტინა, რაც ბავშვს მშობლების ოთახში ძილის ასოციაციას დაურღვევს. მნიშვნელოვანია სწორად შერჩეული დრო, საუბარი და შემზადება აღნიშნულ თემასთან დაკავშირებით. ასევე, მშობელსაც უნდა ჰქონდეს ფსიქოლოგიური მზაობა და მყარი პოზიცია, რომელსაც არ დათმობს. არსებობს გარკვეული სტრატეგიები, თუკი მშობელს დამოუკიდებლად უჭირს ამ პროცედურის განხორციელება და სიტუაციასთან გამკლავება. სამოქმედო გეგმის შესადგენად უნდა მიმართოს სპეციალისტს (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

ცრემლების ხშირად შეკავება გულის პრობლემებს და დიაბეტს იწვევს

ცრემლების ხშირად შეკავება გულის პრობლემებს და დიაბეტს იწვევს

ადამიანებს ტირილი ხშირად უხერხულ ვითარებაში უნდებათ. პაემანზე ან სამსახურში ყოფნის დროს ცრემლების დაღვრა არავის უნდა. ტირილის სამომავლოდ გადადება კი რთული საქმეა. რა ემართება ადამიანის ორგანიზმს, როდესაც მას ცრემლების შეკავება უწევს?

ტირილი ზედმეტი სტრესისგან გათავისუფლებაში გეხმარებათ. როდესაც თვალზე მომდგარ ცრემლებს იკავებთ, ტვინი თირკმელზედა ჯირკვალს სიგნალს აწვდის, რომ მან ადრენალინი და სტრესის ჰორმონი, კორტიზოლი გამოიმუშავოს. აღნიშნული ჰორმონების ჭარბი დოზით გამოყოფის შემდეგ თქვენი გულისცემა და სისხლის მიმოქცევა ჩქარდება. სწორედ ამიტომ გაქვთ გულ-მკერდის არეში სიმძიმის შეგრძნება, როდესაც საკუთარ თავს ცრემლების შეკავებას აიძულებთ. ამ დროს სუნთქვაც გიძნელდებათ. შესაძლოა, ტირილისგან თავშეკავებამ თქვენს მადაზეც მოახდინოს ზეგავლენა და სისხლში შაქრის დონეც შეცვალოს.

ემოციის შეზღუდვა (ამ შემთხვევაში ფრუსტრაციისა და სევდის განცდის) მას კიდევ უფრო აძლიერებს. გარკვეული დროის შემდეგ თქვენ თავს უარესად იგრძნობთ. შესაძლოა, იფიქროთ, რომ ყურადღების გადატანას ახერხებთ, ამ დროს კი სტრესი მატულობს. ცხადია, ცრემლების ერთხელ ან ორჯერ შეკავება თქვენს ორგანიზმს სერიოზულ ზიანს ვერ მიაყენებს. სამსახურში უფროსის წინ აცრემლება თქვენთვის ძალიან უხერხული იქნება. ამ შემთხვევაში, შეგიძლიათ თავს უფლება მისცეთ, რომ არ ატირდეთ. ცრემლების ხშირად შეკავებას კი ნამდვილად არ გირჩევთ. როდესაც რეგულარულად ძალადობთ საკუთარ ემოციებზე, ორგანიზმის რეაქცია სტრესზე ორმაგდება. ცრემლების ხშირად შეკავება გაღიზიანებას, უძილობას და შფოთვით აშლილობას იწვევს. თუ ემოციებს გამუდმებით მალავთ და ტირილს ყოველთვის ერიდებით, შესაძლოა, მაღალმა წნევამ, გულის პრობლემებმა და დიაბეტმა შეგაწუხოთ.

ტირილის ხასიათზე თუ ხართ, თავს ნუ შეიკავებთ, ცრემლები აუცილებლად დაღვარეთ. თუ სამსახურში ან საქმიან შეხვედრაზე ხართ და ტირილს ვერ ახერხებთ, შეგიძლიათ, ჭარბი ემოციებისგან მოგვიანებით გათავისუფლდეთ. სახლში მისვლის შემდეგ დრამატულ ფილმს უყურეთ, რომელიც აგატირებთ და სიმძიმის მოხსნაში დაგეხმარებათ.

რა თქმა უნდა, ყოველდღიურად ინტენსიურად ვერ იტირებთ, თუმცა სტრესთან გამკლავების მეთოდებს თუ ისწავლით, ტირილის მოთხოვნილება ნაკლებად შეგაწუხებთ. ცუდ განწყობაზე ყოფნის დროს თანამშრომელთან ჩხუბი ან ნივთების მსხვრევა სწორი გადაწყვეტილება ნამდვილად არ არის. სტრესის დაძლევის ეფექტიანი ტექნიკების შესახებ ინფორმაციის მოძიება სცადეთ. როდესაც თავს დამძიმებულად იგრძნობთ, გარეთ გადით და ბუნებაში გაისეირნეთ, თქვენი ემოციები მეგობარს გაუზიარეთ, მუსიკას მოუსმინეთ. ერთ-ერთმა კვლევამ აჩვენა, რომ სტრესულ ვითარებაში სევდიანი მუსიკის მოსმენა განწყობის გაუმჯობესებაში გეხმარებათ.

მართალია, ტირილი კათარზისის განცდაში ძალიან გიწყობთ ხელს, მაგრამ ის სტრესისგან გათავისუფლების ერთადერთი გზა ნამდვილად არ არის. მიუხედავად ამისა, აუცილებლად გაითვალისწინეთ, რომ ტირილზე უარის თქმა თქვენს ორგანიზმზე ნეგატიურად აისახება. როდესაც ცრემლები მოგაწვებათ, აუცილებლად იტირეთ. გახსოვდეთ, რომ ამით თქვენს ჯანმრთელობას უფრთხილდებით.

მომზადებულია ​shape.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად