Baby Bag

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ უნდა მოამზადოთ საოჯახო საკვები ბავშვებთან ერთად?

რატომ უნდა მოამზადოთ საოჯახო საკვები ბავშვებთან ერთად?

რატომ უნდა მოამზადოთ საოჯახო საკვები ბავშვებთან ერთად, - ამის შესახებ პედიატრი თამარ ობგაიძე საუბრ​ობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„აქციეთ საოჯახო საჭმლის კეთება სახალისოდ და სასარგებლოდ თქვენი შვილებისათვის. არა, ეს მხოლოდ გასართობი არ არის. აი, რა სიკეთე შეიძლება მოგიტანოთ ამ პრაქტიკამ:

  • თქვენ შეგიძლიათ გააცნოთ და შეაყვაროთ ბავშვს ჯანმრთელი პროდუქტები, რომლებიც ხშირად ისეთი გემრიელი ვერაა, როგორც საყვარელი ნუგბარი, მაგრამ თუ თქვენ ადრეული ასაკიდან გააცნობთ სასარგებლო პროდუქტს პატარას, დიდი ალბათობით ის ამ საკვებს შეიყვარებს.
  • ​ახალი საკვების მომზადება ახლის შემეცენების სახალისო პროცესია - მოუყევით ბავშვს ამა თუ იმ პროდუქტის ისტორია - საიდანაა, როგორ მოჰყავთ. ზღაპარივით შეგიძლიათ უამბოთ აცტეკების ამბავი, ბოსტნეულის დიდი ნაწილი ხომ სწორედ ამ ტომების უძველესი სამზრეულოს ნაწილია.
  • სამზარეულოს საქმეებში ჩართული ბავშვი ბევრს იგებს ოჯახის ტრადიციებაზე - რა საკვებს ანიჭებთ უპირატესობას, როგორი წესით ამზადებთ და თუ ამას ოჯახური ერთობლივი სადილ-ვახშამიც ემატება, ბავშვი თავიდანვე ითვისებს ამ ტრადიციებს.
  • ასაკის მატებასთან ერთად ბავშვი საკვების მომზადების ელემენტარულ უნარ-ჩვევებსაც სწავლობს, რაც ძალიან გამოადგება დამოუკიდებელად ცხოვრებისას.
  • ​საკვების მომზადება ხშირად სახალისო მათემატიკასაც გულისხმებს - თქვენ ხომ მასთან ერთად ითვლით, წონით ან ზომავთ სხვადასხვა პროდუქტს

  • ​სამზარეულოში ფუსფუსი მშვენიერი გართობაა და შემეცნებითი თამაშია - პატარა ამ დროს ახალ სიტყვებსაც ისწავლის, თუ ხშირად გაუმეორებთ ამა თუ იმ პროდუქტის თუ საოჯახო ნივთის დასახელებას

  • არ დაგავიწყდეთ უსაფრთხოება - ბავშვს ასაკის შესაბამისი დავალებები უნდა მისცეთ და არ მისცეთ საშუალება, მიაწვდეს ბასრ იარაღებს.
  • დაავალეთ, მოგაწოდოთ ესა თუ ის პროდუქტი, ჩაყაროს დაჭრილი პროდუქტები ქვაბში. ნარჩენები კი სანაგვე ურნაში მოათავსოს, მიეცით ცომის ნაჭერი. მოკლედ, დაასაქმეთ უსაფრთხოდ.


დაბოლოს, საკვების მომზადება ბავშვთან ერთად გატარებული სასიამოვნო წუთებია. არაფერი შეედრება შვილთან ერთად გატარებულ მხიარულ წუთებს,“ - წერს პედიატრი თამარ ობგაიძე.

წაიკითხეთ სრულად