Baby Bag

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

7 დამამშვიდებელი თამაში და აქტივობა ჰიპერაქტიური ბავშვისთვის
დედების დიდ ნაწილს მიაჩნია, რომ მისი შვილი ჰიპერაქტიური ბავშვია, თუმცა მსგავსი დასკვნების გამოტანამდე, უმჯობესია აღნიშნული ტერმინის მნიშვნელობას უკეთ ​გავეცნოთ. არასტაბილურობა და ყურადღების დეფიც...
„ჰიპერაქტიურობაში იგულისხმება, რომ ბავშვი ძალიან ბევრს საუბრობს, არ შეუძლია ერთ ადგილზე წყ...
​ნეიროფსიქოლოგმა ნინო მარგველაშვილმა ბავშვებში ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომის გამოვლენის შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:„როდესაც მშობელი ხედავს, რომ რაღაც ის...
„ორი წლის ბავშვზე რომ გეტყვიან ჰიპერაქტიურიაო, უნდა იყოს! ეს არის მისი ინტელექტის განვითარ...
​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მხრიდან ბავშვის თავისუფლების ზედმეტად შეზღუდვაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ორი წლის ასაკში ბავშვის ჭარბი აქტიურობა ნორმალური მოვლენაა:„ორი წლის ბავშვზე რომ გეტ...
რა განსხვავებაა ცელქ და ჰიპერაქტიურ ბავშვს შორის? - ნევროლოგ გვანცა არველაძის განმარტება
​ბავშვთა ნევროლოგმა გვანცა არველაძემ ბავშვის სიცელქესა და ჰიპერაქტივობის სინდრომს შორის არსებული განსხვავებების შესახებ ისაუბრა:„ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტივობის სინდრომი გახლავთ განვითარების ა...
რა ნიშნებით ამოვიცნოთ ჰიპერაქტიურობა და ყურადღების დეფიციტი ბავშვებში? - ფსიქიატრი ტატა ბა...
​ფსიქიატრმა ტატა ბაზღაძემ ბავშვებში ჰიპერაქტიურობისა და ყურადღების დეფიციტის ძირითადი ნიშნების შესახებ ისაუბრა:„ჰიპერაქტიურობისა და ყურადღების დეფიციტის ძირითადი ნიშნები ორ ძირითად ჯგუფად იყოფა. ყურად...

შეიძლება დაინტერესდეთ

თუ ბავშვი ცუდი მჭამელია - 9 რჩევა მშობლებს ევგენი კომაროვსკისგან

თუ ბავშვი ცუდი მჭამელია - 9 რჩევა მშობლებს ევგენი კომაროვსკისგან

უმადობა ბავშვებში საკმაოდ გავრცელებული პრობლემააა. ხშირად ბავშვის ცუდი კვებითი ჩვევები მშობლის არასწორი ქცევით არის განპირობებული. ექიმი კომაროვსკი მშობლებს საინტერესო რჩევებს აძლევს, თუ როგორ გააუმჯობესონ შვილების მადა.

1. არ წაუკითხოთ ბავშვებს ლექცია

ბავშვებისთვის ძალიან მოსაწყენია იმის მოსმენა, თუ როგორი მნიშვნელოვანია კვება. ეს იგივეა, რომ შვილებს სუნთქვის მნიშვნელობაზე ესაუბროთ. ბავშვს ძალიან ღლის ნოტაციების მოსმენა. გირჩევთ, მათ ლექციები არასდროს წაუკითხოთ.

2. აუცილებლად შეინარჩუნეთ სიმშვიდე

არასდროს აგრძნობინოთ ბავშვს, რომ მისი უმადობა გაღელვებთ. როდესაც ის პირს არ გიღებთ და კვებაზე უარს აცხადებს, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ. თუ ბავშვი შეამჩნევს, რომ მისი უჭმელობის გამო ღელავთ, პრობლემა ორმაგი სიმძაფრით გამოვლინდება.

3. არ დააძალოთ ბავშვს საკვების მირთმევა

ბავშვს თუ ჭამა არ უნდა, მას ყვირილით, შანტაჟით ან საჩუქრებით ნუ აიძულებთ, რომ მიირთვას. თუ ბავშვი სურვილის გარეშე ჭამს და მადა არ აქვს, მისი ორგანიზმი მიღებულ საკვებს ნორმალურად ვერ ინელებს, რადგან მას ამის მზაობა არ აქვს, როგორც ფსიქოლოგიურად, ასევე ბიოლოგიურადაც.

4. არ მისცეთ ბავშვს ხემსი

თუ ბავშვი დილით საუზმობაზე უარს აცხადებს, მას შუადღემდე საკვები საერთოდ არ მისცეთ. თუ ბავშვს ხემსით გაანებივრებთ, მის მადას ვერ გამოაცოცხლებთ. ბავშვმა რომ სრულფასოვნად ისადილოს, მას ხემსი არ მისცეთ.

5. რაციონი ბავშვთან შეათანხმეთ

სანამ ბავშვს საჭმელს მოუმზადეთ, დეტალურად გამოკითხეთ, რომელი ფაფის მირთმევას ისურვებდა: ბრინჯის, შვრიის თუ მანის. თუ ბავშვი გეტყვით, რომ მას შვრიის ფაფა უნდა, მაგრამ მისი მომზადების შემდეგ მირთმევაზე უარს აცხადებს, დემოკრატიული თამაში შეწყვიტეთ. მე არ ვგულისხმობ, რომ ბავშვმა მხოლოდ ის უნდა მიირთვას, რასაც უფროსები ეტყვიან, მაგრამ მას სხვა ადამიანის შრომის პატივისცემა აუცილებლად უნდა ასწავლოთ.

6. ბავშვის საკვები მძიმე არ უნდა იყოს

ბავშვი მსუბუქად უნდა იკვებებოდეს. მას სრულფასოვან კვებებს შორის ზედმეტ ტკბილეულს ნუ მისცემთ. მაქსიმალურად შეიკავეთ თავი შოკოლადის და კანფეტების მიცემისგან. ამგვარად მის მადას უფრო გააძლიერებთ.

7. ბავშვს ტკბილი მხოლოდ საკვების მიღების მერე უნდა მისცეთ

მადა მხოლოდ მაშინ არის გააქტიურებული, როდესაც სისხლში გლუკოზის შემცველობა დაბალია. არასდროს მისცეთ ბავშვს კანფეტი ან სხვა ტკბილეული საკვების მიღებამდე.

8. დაეხმარეთ ბავშვს, რომ დღის განმავლობაში ბევრი იმოძრაოს

მოძრაობა ენერგიის დაკარგვის და მადის მომატების საუკეთესო საშუალებაა. მაქსიმალურად შეამცირეთ დრო , რომელსაც ბავშვი პლანშეტთან ან კომპიუტერთან ატარებს. მასთან ერთად ხშირად ისეირნეთ ფეხით.

9. გაარკვიეთ, ბავშვს არ უნდა, თუ არ შეუძლია საკვების მიღება

ბავშვს საკვების მიღება თუ არ უნდა, მას ამის გაკეთებას ნუ აიძულებთ. თუ მას გულისრევის შეგრძნება აწუხებს, მუცელი ტკივა ან სხვა ჩივილები აქვს, დაუყოვნებლივ მიაკითხეთ ექიმს.

მომზადებულია ​moscow.sm-news.ru -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად