Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეპითეტებით: „შე უზრდელო, შე ასეთო და ისეთო,“ მიმართვას აზრი არ აქვს. საუბარს ვიწყებთ პირველი პირით,“ - თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

„ეპითეტებით: „შე უზრდელო, შე ასეთო და ისეთო,“ მიმართვას აზრი არ აქვს. საუბარს ვიწყებთ პირველი პირით,“ - თამარ გაგოშიძის რჩევები მშობლებს

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლებისა და თინეიჯერების ურთიერთობის პრობლემებზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ გაღიზიანებულ და ემოციურ მდგომარეობაში მყოფ თინეიჯერთან სიმშვიდის შენარჩუნება და შემდგომ დისკუსიის გამართვა ამართლებს:

„დისკუსია არის ძალიან დამღლელი მშობლისთვის. ეს მთელ ენერგიას გაცლით, მაგრამ, სხვა გზა არ გაქვთ. ეპითეტებით: „შე უზრდელო, შე ასეთო და ისეთო,“ ამ ტექსტით მიმართვას აზრი არ აქვს. ვიწყებთ პირველი პირით, რომ მე არ გელაპარაკები ასე და არ მომწონს, რომ შენ ასე მელაპარაკები. მოდი, გავარკვიოთ რა გინდა.​ ასეთი დისკუსია და საუბრები არის ძალიან მნიშვნელოვანი. ეს არის უებარი წამალი ასეთი აფეთქებების ჩასაქრობად. მსჯელობაზე გადასვლისთანავე ემოცია ნელდება.“

თამარ გაგოშიძემ მშობლებს ურჩია არ ეკონტაქტონ ბავშვს, როდესაც ის ყვირის და ჩხუბობს:

„არის მეორე გზაც: როდესაც ის ყვირის და ჩხუბობს, თქვენ არ ეკონტაქტებით, თუ ხელით არ შეგეხოთ, ასეთებიც ხდება. ერთია სტრატეგია, როდესაც ძალიან აფეთქებულია მოზარდი და აცლით, როდის დაიცლება. ​მერე ესაუბრებით აუცილებლად. თუ წუწუნებს და ჯიჯღინებს, რაღაც პერიოდიდან შეიძლება მისი გამოწვევა დისკუსიაში. ეს არის ძალიან დამღლელი. ამას სჯობს თოხით თოხნა. მე მესმის კარგად. სერიოზულად ვამბობ ამას, იმიტომ, რომ მეც მქონია ასეთი მძიმე გამოცდილება. გეგონება, ტონა ტვირთი ათრიე, ისეთი განცდა გაქვს ხოლმე მერე. ეს არის ბრძოლა, ბრძოლა ჩვენი შვილების კეთილდღეობისთვის. ეს ბრძოლა ჩვენ უნდა მოვიგოთ ისე, რომ ისინი არ გავანადგუროთ და ცხოვრება არ გავუნადგუროთ. გარდატეხის ასაკში მნიშვნელოვანია დისკუსია, მსჯელობა. არა „შენ“ პოზიცია, რომ შენ ასეთი ხარ და ისეთი ხარ. ამაზე თავს ვიკავებთ და ამას არ ვეუბნებით. ხანდახან კი გინდა, რომ გაწიწკნო, მაგრამ სჯობს რომ ეს არ გააკეთო.“

„რაღაც შემთხვევაში ვახსენებთ მოზარდებს, რომ ისინი სრულწლოვანები არ არიან და ჩვენ ვართ მათზე პასუხისმგებლები. სწორედ ამიტომ ჩვენ ვითხოვთ ერთმანეთთან გამოცდილებების გაზიარებას. როდესაც ეს ყოველდღიურად წვეთავს ნელ-ნელა, ამას ყოველთვის მოაქვს შედეგი. არ უნდა გეშინოდეთ. როგორც წესი, თინეიჯერი შვილების მშობლებს თავიანთი შვილების ეშინიათ. გეშინია ემოციების, აფეთქების, დაკარგული გაქვს უკვე ავტორიტეტი. ამას უნდა შეეგუო. შენ ​ეს ავტორიტეტი თავიდან უნდა მოიპოვო. გარდატეხის ასაკი სწორედ ეს არის, რომ თინეიჯერმა ავტორიტეტები უნდა დაამსხვრიოს,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძე

წყარო: ​„მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად