Baby Bag

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს"

რას გამოხატავს ბავშვი გაბრაზებით და როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რაც განიცდის ამ დროს მისი შვილი - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ხათუნა დოლიძემ ისაუბრა.

,,როდესაც ბავშვი ბრაზობს, შესაძლოა, ამის მიღმა ძალიან ბევრი ემოცია იმალებოდეს. მაგალითად, შესაძლოა, ის გვეუბნება, რომ აკლია უსაფრთხოების განცდა  და უფროსებისგან სურს, მოაქციონ გარკვეულ ჩარჩოებში... ან იმედგაცრუებულია, დაღლილია და ა.შ. ბრაზი არის ადაპტაციური ემოცია, რომელიც ადამიანს ეხმარება, რომ საფრთხე აღიქვას. ერთი შეხედვით, ის თითქოს ადვილი გამოსახატავია, მაგრამ რეალურად სიბრაზის დროს ვართ სუსტები და მოწყვლადები. პატარები ამ დროს განსაკუთრებით იმპულსურები არიან, რადგან განვითარების პროცესში იმყოფებიან, ჯერ არ აქვთ გამომუშავებული თვითკონტროლი. 

მცირე ასაკის ბავშვებს შეუძლიათ, ისწავლონ ბრაზის მართვა, მაგრამ ამისთვის მათ სჭირდებათ თანმიმდევრული მიდგომა და მოთმინება. როდესაც ის ბრაზს განიცდის, შიშის განცდაც ეუფლება. ის ფიზიოლოგიური ცვლილებები, რაც ამ დროს მის ორგანიზმში მიმდინარეობს, გონებას იმდენაც მოიცავს, რომ ბავშვებს უძნელდებათ გონივრულად მოქმედება. იმის გაგება, რომ ბრაზი არის სხეულის განგაში, რომელიც რაღაცას გატყობინებს, უკვე ეხმარება ბავშვს იმაში, რომ გაუმკლავდეს განცდებსა და ემოციებს. მათ უმეტესობას სჭირდება უფროსების დახმარება, რათა მართოს ბრაზი და დაარეგულიროს ნერვული სისტემა. უფროსის მხრიდან მნიშვნელოვანია იმის ძიება, თუ რა ამშვიდებს და რა აღადგენს ბავშვის ემოციურ ბალანსს. პატარებისთვის  პირველი დახმარება გახლავთ მშობლის მხრიდან სიმშვიდის შენარჩუნება. როდესაც ბავშვი ბრაზობს და ხედავს მშობელს, რომელმაც ასევე დაკარგა კონტროლი, ეს კიდევ უფრო ზრდის შიშს. ბრაზის მართვის სწავლების საუკეთესო იარაღი არის ემპათიით მოსმენა. ამით არა მხოლოდ ემოციურ მხარდაჭერას აღმოვუჩენთ ბავშებს, არამედ ვუმტკიცებთ რწმენას, რომ უარყოფით ემოციებთან გამკლავება შესაძლებელია. 

გაზარდეთ ბავშვების ემოციების ცოდნა, ესაუბრეთ ემოციებზე, ასწავლეთ სიტყვები ემოციების გამოსახატავად. როდესაც სიტყვებით იწყებ ემოციების გამოხატვას, იქ უკვე გრძნობების ქმედებით გამოხატვა აღარ გჭირდება. ბავშვმა უნდა ისწავლოს, რომ ბრაზი ნიშანია, რათა დაფიქრდე, შეჩერდე, დაამშვიდო შენი თავი და იფიქრო გამოსავალზე", - ამბობს ხათუნა დოლიძე.


წყარო: ,,​რჩევები მშობლებს"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი სხვას სათამაშოს თუ არ ათხოვებს, აქ სიძუნწე არაფერ შუაშია, ეს სიძუნწე არ არის,“- ნანა ჩაჩუა

„ბავშვი სხვას სათამაშოს თუ არ ათხოვებს, აქ სიძუნწე არაფერ შუაშია, ეს სიძუნწე არ არის,“- ნანა ჩაჩუა

ფსიქოლოგმა ნანა ჩაჩუამ ბავშვებში მეს" ცნობიერების ჩამოყალიბების საწყის ეტაპზე ისაუბრა და ადრეულ ასაკში ბავშვის მესაკუთრეობის პოზიტიურ მხარეებს გაუსვა ხაზი:

„მეს ცნობიერების ჩამოყალიბება ხდება სამი წლის ასაკიდან. „ეს ჩემია, მე ვარ მე“ - ეს განცდა მაქვს. როგორც კი მე ვარ მე, უკვე მაქვს პასუხისმგებლობა. ორი წლიდან იწყება ჯიუტობის ხანა. ხშირად მშობლები ბავშვებს ეუბნებიან: „მიეცი, ათხოვე, შენი მეგობარია.“ ბავშვი ამბობს, რომ არა, ეს ჩემია. ეს თუ ჩემია, ე.ი. მე ვარ. ისე ჰაერში ვარ, ასეთი რამ არ ხდება. ეს ჩემია, არ მოგცემ. ე.ი. მე ვარ. პატარა ბავშვი გაიხსენეთ. ერთი თვის ბავშვი ხელებს აკვირდება. შეცნობა იწყება.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, როდესაც ბავშვი სათამაშოს ვერ თმობს, მშობელი უნდა ჩაერთოს და ბავშვებს შორის მედიატორის ფუნქცია იკისროს:

​როდესაც ბავშვი ამბობს: „ეს ჩემია,“ ჩვენ უნდა ვუთხრათ: „ხო, ეს შენია, მოდი, ვითამაშოთ.“ შენც უნდა ჩაერთო იმ თამაშში. შენ იქნები მძღოლი, მე ვიქნები მგზავრი, წავიყვანოთ ის ბავშვიც მგზავრად? მაშინვე უნდა იყოს ჩართულობა. ეს 2 წლიდან ოთხ წლამდე გრძელდება. ბავშვი სხვას სათამაშოს თუ არ ათხოვებს, აქ სიძუნწე არაფერ შუაშია. ეს სიძუნწე არ არის. “

„როდესაც ბავშვი სათამაშოს ართმევს სხვას, ძალიან კარგია. ის ამბობს: „ეს, მე მინდა.“ მშობელმა არ უნდა უთხრას: „ეს შენია,“ მაგრამ უნდა უთხრას: „ძალიან გინდა, ხომ? მოდი, ვითამაშოთ.“ ვკითხოთ მეორე ბავშვს, რა ჰქვია, ვუთხრათ ჩვენი შვილის სახელი. ვუთხრათ: „ვითამაშოთ? დედა ვინ იქნება?“ უნდა ჩაერთოთ თქვენც. თუ თქვენ ჩაერთვებით, ყველაფერი გამოგივათ,“- აღნიშნა ნანა ჩაჩუამ.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად