Baby Bag

,,ყოველწამიერად და ყოველწუთიერად, ჩვენ ვქმნით საკუთარ ბედნიერებას" - ეკატერინე ყიფიანი

,,ყოველწამიერად და ყოველწუთიერად, ჩვენ ვქმნით საკუთარ ბედნიერებას" - ეკატერინე ყიფიანი

რა არის ბედნიერება და როგორ უნდა იარსებოს მან ჩვენს ყოველდღიურობაში - ამის შესახებ პოზიტიური და ტრანსკულტურალური ფსიქოკონსულტანტი, ეკატერინე ყიფიანი გადაცემაში - ,,დილა მშვიდობისა საქართველო" საუბრობს.

,,ადამანები ყოველთვის ცდილობენ, იყვნენ ბედნიერები. თეორიულად ეს ყველამ შესანიშნავად ვიცით, პრაქტიკულ დონეზე არცთუ ისე მარტივია ამის განხორციელება. ბედნიერი ადამიანების ქცევები და ჩვევები ძალიან ჰგავს ერთმანეთს - სასაუბრო ერთნარი აქვთ, ემოცია ერთნაირი აქვთ, განწყობა ერთნაირი აქვთ, ერთნაირად ფიქრობენ ყველაფერთან მიმართებთ. მაგრამ თუკი ადამიანს ბედნიერების განცდა აკლია, მას ნეგატიური ქცევები აქვს. ბუნებრივია, ამ ყველაფერს თავის მიზეზები აქვს, ჩვენს საკუთარ ქვეცნობიერში უნდა ჩავიხედოთ კარგად, ყველაფერი კარგად გავაცნობიეროთ, რადგან არ არის მარტივი, დამოკიდებულები ვიყოთ იმ გარემო ფაქტორებზე, რომლებსაც ჩვენ ვერ ვაკონტროლებთ.

შეიძლება ითქვას, ადამიანი საკუთარ ბედნიერებას თვითონ ქმნის. გამცემი ადამიანი ყოველთვის ძალიან ბედნიერია. ბევრჯერ მსმენია - იცი, რა, არ დამიფასა არაფერი. მე ყოველთვის გავცემ, მაგრამ ვერ ვიღებ. თუკი ადამიანი გასცემს იმიტომ, რომ მიიღოს უკან, ეს უკვე აღარ არის სიკეთე. შესაბამისად, ის ადამიანი, რომელიც გასცემს უანგაროდ, თვითონ ივსება ბედნიერებით. თუ დააკვირდებით, საზოგადოებაც კეთილგანწყობლია ამ ადამიანის მიმართ.

ადამიანი მუდმივად უნდა მუშაობდეს იმისთვის, რომ საკუთარი ,,მე" შექმნას და არ ჰქონდეს შიში, რომ თავისი თავი გამოხატოს განსხვავებულად. ჩვენ ამისთვის გვჭირდება შრომა. უბრალოდ, კარგად უნდა მოვუსმინოთ საკუთარ თავს. ყოველწამიერად და ყოველწუთიერად, ჩვენ ვქმნით საკუთარ ბედნიერებას. როდესაც ჩვენ ვართ ბედნერები, სწორედ ამ დროს გამოიყოფა ის მნიშვნელოვანი ჰორმონები, რომლებიც დიდი ბედნერებით გვავსებს, ეს კი ჩვენს განწყობაზე ასახება. რა თქმა უნდა, ეს გადამდებია სხვა ადამიანებისთვის, რომლებიც ჩვენ გარშემო იმყოფებიან.

შეიძლება, რაიმე კონკრეტული მიზნის გამო გამოვტოვოთ მნშვნელოვანი ბედნიერებებ, ეს არის ჩვენი ახლობლები. ჩვენ რასაც ვფქრობთ ყოველდღიურად, სწორედ ეს არის ჩვენი ცხოვრება", - ამბობს ეკატერინე ყიფიანი.

წყარო: ,,დილა მშვიდობისა საქართველო"

შეიძლება დაინტერესდეთ

„საიდან მოდის რთული ქცევა? როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია,“ - ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე

ფსიქოლოგი ნინო ბუაძე ბავშვის რთული ქცევის გამომწვევ მიზეზებზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ რთულ ქცევას რამდენიმე სხვადასხვა მიზეზი აქვს:

„მინდა შევეხო რთულ ქცევას, რაზეც ხშირად ვსაუბრობთ. ბავშვის ქცევა, რა თქმა უნდა, პირდაპირ კავშირშია აღზრდასთან. როდესაც მარწუხებშია ბავშვი, მან სადღაც უნდა გამოუშვას თავისი ენერგია. განსაკუთრებით კარგად ჩანს ეს, როდესაც ბავშვს ოთხი წელი მკაცრი პედაგოგი ჰყავს, შემდეგ გადადის მეხუთე კლასში და იქ სხვადასხვა მასწავლებელი შემოდის, ზოგი მკაცრია, ზოგი ნაკლებად, აქ უკვე ბავშვი გამოუშვებს იმ დაგროვილ ენერგიას, რომელიც კარგად ეჭირა პედაგოგს. რის ფასად და როგორ ეჭირა, ეს უკვე სხვა საკითხია. ხშირ შემთხვევაში ეს დაგროვილი ენერგია არის დესტრუქციული, აგრესიული, ამას ასაკობრივი კრიზისებიც მოჰყვება. საიდან მოდის ე.წ. რთული ქცევა? ერთი მიზეზი არის დაგროვილი ენერგია, რომელსაც არ მიეცა შესაძლებლობა სადღაც რეალიზებულიყო, მეორე - დასწავლა, ვიღაც იქცევა ასე და მეც ასე უნდა მოვიქცე. რთული ქცევა, შესაძლოა, ოჯახშიც იყოს დასწავლილი, მაგ. ბილწსიტყვაობა. ამით ბავშვი იქცევს ყურადღებას. ყურადღება ძალიან მნიშვნელოვანია. ადამიანის იგნორი იმდენად მტკივნეულია, რომ ადამიანი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ყურადღება დაიბრუნოს.“

ნინო ბუაძის თქმით, ქცევა კონტექსტის მიხედვით, შესაძლოა რთულიც იყოს და ტიპიურიც:

„რთული ქცევა, შეიძლება, იყოს აბსოლუტურად ტიპიური ქცევა, უბრალოდ არ იყოს შესაბამის გარემოში. მაგ. ბავშვმა რომ გაკვეთილზე ტელეფონი ამოიღოს და მულტფილმს უყუროს, ესეც რთული ქცევაა. სხვა გარემოში ეს არ იქნებოდა რთული ქცევა. ყველა ქცევას, რომელსაც ბავშვი გვთავაზობს, გარკვეული წინაპირობა აქვს. ქცევა ეს არის შედეგი, რომელიც მივიღეთ. ამ შედეგს აქვს წინა ეტაპები. შესაძლოა, ქცევას ჰყავდეს მაპროვოცირებელი. ბავშვი რთულ ქცევას ავლენდეს იმ მაყურებელთან, რომელიც მისთვის მნიშვნელოვანია. შესაძლოა, ის არ იქცეოდეს რთულად დედასთან, მაგრამ ამას აკეთებდეს ბებიასთან. რთულ ქცევას აქვს სხვადასხვა მიზანი, შესაძლოა, ეს იყოს ყურადღება, სათამაშოს დაბრუნება და ა.შ. შესაძლოა, მიზეზი იყოს ისიც, რომ ბავშვმა არ იცის სხვა ალტერნატივა, თუ როგორ მოიქცეს. ის ამბობს ცუდ სიტყვებს და იბრუნებს სასურველ ნივთს, მაგრამ არ იცის ალტერნატივა, თუ როგორ დაიბრუნოს ნივთი სხვანაირად.“

ნინო ბუაძე ბავშვის ფიზიკური დასჯის ნეგატიურ ასპექტებს გამოყოფს და აცხადებს,რომ დასჯით ბავშვი ვერაფერს სწავლობს:

„როგორც წესი, რთულ ქცევას მოჰყვება ხოლმე დასჯა. რატომ არ უნდა დავსაჯოთ ბავშვი? რატომ არ ვცემთ ან წამოვარტყამთ ხოლმე ბავშვს? რატომ უნდა წამოვარტყა ბავშვს, როდესაც ცუდი სიტყვა მითხრა, ან თქვა სადღაც ისეთ გარემოში, სადაც მე შემრცხვა? შეიგინა, წამოვარტყი და ის იგივენაირად აღარ მოიქცევა, მაგრამ რატომ არ ვაკეთებ ამას? ის დაისწავლის ამ ქცევას და მის მიმართ ცუდ ქცევაზე მსგავსი პასუხი ექნება. როდესაც ბავშვს ვსჯი, წამოვარტყამ, მას ვაგრძნობინებ ჩემს უპირატესობას, ვამცირებ, მასში აგრესიას ვბადებ და მას სურვილი აქვს, როდესღაც სამაგიერო გადამიხადოს. ის ქცევაზე კი არ ფიქრობს, თუ რა დააშავა, იმ აგრესიაზეა ორიენტირებული, რომელიც მასში დაგროვდა.“

„ავტორიტარული სტილის მშობლები ხშირ შემთხვევაში ფიქრობენ, რომ ცემა გამართლებულია. ისინი ხშირად ამბობენ: „მართალი იყო დედა, რომ მცემდა და ისე მატარებდა მუსიკაზე, სხვანაირად მე ვერ ვისწავლიდი მუსიკას, ამიტომ მეც ასე უნდა მოვიქცე.“ ბავშვს ამ დროს ძალიან ბევრი აგრესია უგროვდება და მისგან გათავისუფლებას ცდილობს. აგრესიის ცნობილი ფოტო არსებობს, ხელმძღვანელი რომ ქვეშემრდომს ეჩხუბება, მეუღლე ბავშვს, ბავშვი ძაღლს. აგრესია არსად იკარგება, ის ერთი ადამიანიდან მეორეზე გადადის. ბავშვი ვერ იგებს, რა უნდა გააკეთოს. მან არ იცის, თუ არ შეიგინა, რა უნდა ქნას ამ დროს. ცემა და გამოხატული აგრესია იმ მომენტში მყისიერად შეწყვეტილი რთული ქცევაა და არა ის, რომ ბავშვმა ისწავლოს ალტერნატივა. ბავშვმა რომ მიუღებელი ქცევა განახორციელა, მშობელმა თუ არ იმსჯელა მასთან ერთად ამაზე, თუ მან ბავშვს არ მიაწოდა ქმედების სწორი ფორმა, ის ვერაფერს ისწავლის, გარდა იმისა, რომ მიიღებს შიშს. ერთადერთი რასაც ბავშვი სწავლობს არის ის, რომ როდესაც მას ვინმე ცუდად მოექცევა, მანაც უნდა დაარტყას,“ - აღნიშნავს ნინო ბუაძე.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

წაიკითხეთ სრულად