Baby Bag

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის და როგორ დავეხმაროთ მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის?

შიში ისეთივე მნიშვნელოვანი ემოციაა, როგორც სიხარული, ბრაზი და ა.შ. ხშირად სამუშაო პროცესში ვხვდები დამოკიდებულებას, რომ შიში ცუდი ემოციაა და სირცხვილთანაც აკავშირებენ. ზოგადად, ემოციებთან და მათ შორის, შიშთანაც, არასწორი შეფასებაა - ცუდი ან კარგი. სინამდვილეში შიშს დიდი როლი აქვს ადამიანის ცხოვრებაში, გვიცავს აღქმული საფრთხეებისგან.

შიშს ყველა ბავშვი გრძნობს ბავშვობაში, ეს ბუნებრივი და ნორმალურია. ჩვეულებრივ, პირველად 3-დან 6 წლამდე ასაკში ჩნდება. ამ ასაკში ბავშვებს უჭირთ გამიჯნონ ფანტაზია და რეალობა, ამიტომ საწოლის ქვეშ ან კარადაში შესაძლოა წარმოიდგინონ სხვადასხვა პერსონაჟი.

- თუ პრობლემას ყურადღებას არ მივაქცევთ, შესაძლებელია თუ არა მომავალში გართულდეს?

ისეთი ფრაზები, როგორიც არის „არაფერია საშიში”, „ნუ გეშინია”, „ამხელა ბიჭს/გოგოს როგორ გეშინია, სირცხვილია” - დაუშვებელია. ბავშვის ემოციის იგნორით, გაბრაზებით, შერცხვენით ან გაუფასურებით, მას ვერ ვეხმარებით, პირიქით, უკიდურესი შედეგები შეიძლება მივიღოთ.

- როგორ დავეხმაროთ და ავუხსნათ პატარას, რომ არაფერია საშიში?

სიბნელის შიში არ არის მხოლოდ და მხოლოდ სიბნელის შიში. ეს შიში გულისხმობს სიბნელეში რაიმე საფრთხის არსებობის და მისი ვერ დანახვის შიშს. აქედან გამომდინარე, ფანტაზიის დახმარებით ბავშვისთვის ჩრდილი ბნელ კუთხეში შეიძლება მონსტრად გადაიქცეს. მაშინ, როდესაც ბავშვს აქვს ძლიერი შიში, რომ საწოლის ქვეშ მონსტრია და ჩვენ ვუხსნით რომ საწოლის ქვეშ საფრთხე არ არის, მაგრამ მას ისევ ეშინია, ამ დროს, შესაძლოა მშობელი გაღიზიანდეს, გაბრაზდეს ან საკუთარი თავი დაადანაშაულოს რომ საკმარისად კარგად ვერ უხსნის. მნიშვნელოვანია, გავიხსენოთ ასაკობრივი თავისებურება, ბავშვს აღნიშნულ ასაკში უჭირს ფანტაზიის და რეალობის გამიჯვნა, აქედან გამომდინარე, შესაძლოა თქვენ გისმენდეთ, მაგრამ ამან გავლენა არ იქონიოს და კიდევ უფრო მეტად დატვირთოს ბავშვის ემოციური მდგომარეობა.

- რა გზები არსებობს შიშის დასაძლევად?

რეკომენდაციები:

- მნიშვნელოვანია, ამოვიცნოთ და ვაღიაროთ ბავშვის შიში, ვალიდურად მივიღოთ და არავითარ შემთხვევაში არ გავაუფასუროთ. ასევე, არ არის რეკომენდებული ისეთი სქემების მიწოდება, როგორიც არის „კარგ ბავშვებს არ ეშინიათ”, „კარგ ბავშვებთან მონსტრები არ მოდიან”.

როგორც აღვნიშვნე, მნიშვნელოვანია ვალიდაცია მივცეთ ბავშვს, ვაგრძნობინოთ თანაგანცდა, რომ მარტო არ არის ამ შიშთან და გვსურს მისი დახმარება. თუ ჩვენ ვალიდურად მივიღებთ მის შიშს, დავეხმარებით ამ შიშის გამოკვლევაში და შესწავლაში, ბავშვი მნიშვნელოვან გამოცდილებას მიიღებს და აუცილებლად გაუმკლავდება.

თუ ბავშვს ეშინია ბნელ ოთახში მარტო დარჩენის და დაძინების, ამ შემთხვევაში, შეგვიძლია ხშირად გავატაროთ დრო ერთად ბნელ ოთახში. მაგალითად, ჩაბნელებულ ოთახში მოვაწყოთ ფანრებით განძის ძიება ან კედელზე ჩრდილებით ვითამაშოთ. რაც უფრო მეტ დროს გავატარებთ მხიარულად სიბნელეში, ბავშვი უფრო უსაფრთხოდ იგრძნობს თავს და ისწავლის როგორ გამოიკვლიოს შიში, არსებული გარემო. ასევე, შესაძლოა დაეხმაროს ძილის მეგობარი, სათამაშო, რომელიც თავს უსაფრთხოდ აგრძნობინებს.

შეგვიძლია ძილის წინა რიტუალის შემდეგ ერთად ფანრით გამოვიკვლიოთ ოთახის კუთხეები, საწოლის ქვეშ არსებული სივრცე და ეს ფანარიც დავუტოვოთ ბავშვს, რათა საჭიროების შემთხვევაში მარტომაც გააგრძელოს გამოკვლევა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„აუცილებლად მიმაჩნია, რომ კვებებს შორის შუალედი დაცული იყოს,“ - პედიატრი ნინო თოთაძე

„აუცილებლად მიმაჩნია, რომ კვებებს შორის შუალედი დაცული იყოს,“ - პედიატრი ნინო თოთაძე

​​პედიატრმა ნინო თოთაძემ ბავშვის კვებისას რეჟიმის დაცვის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ კვებებს შორის შუალედის დაცვა მნიშვნელოვანია:

„მას შემდეგ, რაც გადავდივართ დამატებით კვებაზე, საჭიროა რეჟიმი. არ ვგულისხმობ, რომ აუცილებელია ყველა საუზმობდეს რვა საათზე. შესაძლებელია, რომ ეს იყოს მორგებული გრაფიკი ბავშვისთვის. აუცილებლად მიმაჩნია, რომ კვებებს შორის შუალედი დაცული იყოს. არასწორია, რომ საჭმლის მომნელებელი სისტემის ტრაქტი მუშაობდეს განუწყვეტლივ. არ შეიძლება, ბავშვის ფსიქოლოგია ყოველ საათში დაკავებული იყოს იმაზე ფიქრით, რომ მისთვის კვებაა უმნიშვნელოვანესი.“

ნინო თოთაძის თქმით, წახემსებას თავისი როლი აქვს და ამ შემთხვევაშიც რეჟიმი უნდა დავიცვათ:

„ბავშვს იმდენი გასართობი აქვს. გარკვეულწილად დატვირთული რეჟიმია. ჩვენი საქმიანობა არის სხვა, მათი საქმიანობა არის სხვა. ​შეუძლებელია, რომ ყველა საათობრივ ჭრილში მას მიეწოდოს საკვები. რა თქმა უნდა, წახემსებას აქვს თავისი როლი. ამ შემთხვევაშიც რეჟიმის დაცვა არ არის პრობლემატური.“

„ჯერ მიიღოს ორგანიზმმა საკვები, სწორად მოხდეს მისი გადამუშავება, თუნდაც გაჩნდეს შიმშილის შეგრძნება. დამატებით კვებაზე გადასვლილას, ​ის, რაც სასარგებლო პროდუქტია, მივაწოდოთ იმ შემთხვევაში, როდესაც მეტია შიმშილის გრძნობა, იგივეა ბაღის და სკოლის ასაკშიც. რა თქმა უნდა, გამონაკლის შემთხვევებში ბავშვი შეგვიძლია გავანებივროთ, მაგრამ საერთო ჯამში მას რეჟიმი ესაჭიროება,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნინო თოთაძემ რადიო „იმედის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „იმედი“

წაიკითხეთ სრულად