Baby Bag

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის და როგორ დავეხმაროთ მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის?

შიში ისეთივე მნიშვნელოვანი ემოციაა, როგორც სიხარული, ბრაზი და ა.შ. ხშირად სამუშაო პროცესში ვხვდები დამოკიდებულებას, რომ შიში ცუდი ემოციაა და სირცხვილთანაც აკავშირებენ. ზოგადად, ემოციებთან და მათ შორის, შიშთანაც, არასწორი შეფასებაა - ცუდი ან კარგი. სინამდვილეში შიშს დიდი როლი აქვს ადამიანის ცხოვრებაში, გვიცავს აღქმული საფრთხეებისგან.

შიშს ყველა ბავშვი გრძნობს ბავშვობაში, ეს ბუნებრივი და ნორმალურია. ჩვეულებრივ, პირველად 3-დან 6 წლამდე ასაკში ჩნდება. ამ ასაკში ბავშვებს უჭირთ გამიჯნონ ფანტაზია და რეალობა, ამიტომ საწოლის ქვეშ ან კარადაში შესაძლოა წარმოიდგინონ სხვადასხვა პერსონაჟი.

- თუ პრობლემას ყურადღებას არ მივაქცევთ, შესაძლებელია თუ არა მომავალში გართულდეს?

ისეთი ფრაზები, როგორიც არის „არაფერია საშიში”, „ნუ გეშინია”, „ამხელა ბიჭს/გოგოს როგორ გეშინია, სირცხვილია” - დაუშვებელია. ბავშვის ემოციის იგნორით, გაბრაზებით, შერცხვენით ან გაუფასურებით, მას ვერ ვეხმარებით, პირიქით, უკიდურესი შედეგები შეიძლება მივიღოთ.

- როგორ დავეხმაროთ და ავუხსნათ პატარას, რომ არაფერია საშიში?

სიბნელის შიში არ არის მხოლოდ და მხოლოდ სიბნელის შიში. ეს შიში გულისხმობს სიბნელეში რაიმე საფრთხის არსებობის და მისი ვერ დანახვის შიშს. აქედან გამომდინარე, ფანტაზიის დახმარებით ბავშვისთვის ჩრდილი ბნელ კუთხეში შეიძლება მონსტრად გადაიქცეს. მაშინ, როდესაც ბავშვს აქვს ძლიერი შიში, რომ საწოლის ქვეშ მონსტრია და ჩვენ ვუხსნით რომ საწოლის ქვეშ საფრთხე არ არის, მაგრამ მას ისევ ეშინია, ამ დროს, შესაძლოა მშობელი გაღიზიანდეს, გაბრაზდეს ან საკუთარი თავი დაადანაშაულოს რომ საკმარისად კარგად ვერ უხსნის. მნიშვნელოვანია, გავიხსენოთ ასაკობრივი თავისებურება, ბავშვს აღნიშნულ ასაკში უჭირს ფანტაზიის და რეალობის გამიჯვნა, აქედან გამომდინარე, შესაძლოა თქვენ გისმენდეთ, მაგრამ ამან გავლენა არ იქონიოს და კიდევ უფრო მეტად დატვირთოს ბავშვის ემოციური მდგომარეობა.

- რა გზები არსებობს შიშის დასაძლევად?

რეკომენდაციები:

- მნიშვნელოვანია, ამოვიცნოთ და ვაღიაროთ ბავშვის შიში, ვალიდურად მივიღოთ და არავითარ შემთხვევაში არ გავაუფასუროთ. ასევე, არ არის რეკომენდებული ისეთი სქემების მიწოდება, როგორიც არის „კარგ ბავშვებს არ ეშინიათ”, „კარგ ბავშვებთან მონსტრები არ მოდიან”.

როგორც აღვნიშვნე, მნიშვნელოვანია ვალიდაცია მივცეთ ბავშვს, ვაგრძნობინოთ თანაგანცდა, რომ მარტო არ არის ამ შიშთან და გვსურს მისი დახმარება. თუ ჩვენ ვალიდურად მივიღებთ მის შიშს, დავეხმარებით ამ შიშის გამოკვლევაში და შესწავლაში, ბავშვი მნიშვნელოვან გამოცდილებას მიიღებს და აუცილებლად გაუმკლავდება.

თუ ბავშვს ეშინია ბნელ ოთახში მარტო დარჩენის და დაძინების, ამ შემთხვევაში, შეგვიძლია ხშირად გავატაროთ დრო ერთად ბნელ ოთახში. მაგალითად, ჩაბნელებულ ოთახში მოვაწყოთ ფანრებით განძის ძიება ან კედელზე ჩრდილებით ვითამაშოთ. რაც უფრო მეტ დროს გავატარებთ მხიარულად სიბნელეში, ბავშვი უფრო უსაფრთხოდ იგრძნობს თავს და ისწავლის როგორ გამოიკვლიოს შიში, არსებული გარემო. ასევე, შესაძლოა დაეხმაროს ძილის მეგობარი, სათამაშო, რომელიც თავს უსაფრთხოდ აგრძნობინებს.

შეგვიძლია ძილის წინა რიტუალის შემდეგ ერთად ფანრით გამოვიკვლიოთ ოთახის კუთხეები, საწოლის ქვეშ არსებული სივრცე და ეს ფანარიც დავუტოვოთ ბავშვს, რათა საჭიროების შემთხვევაში მარტომაც გააგრძელოს გამოკვლევა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„შვილიც კი არ უნდა გიყვარდეს შენს მეუღლეზე მეტად, არც მშობელი, არც არავინ,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია

„შვილიც კი არ უნდა გიყვარდეს შენს მეუღლეზე მეტად, არც მშობელი, არც არავინ,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია

დეკანოზმა შალვა კეკელიამ მეუღლეებს შორის სიყვარულის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ადამიანს მეუღლეზე მეტად არავინ უნდა უყვარდეს:

„თქვენ ერთმანეთზე მეტად არავინ არ უნდა გიყვარდეთ. შვილიც კი არ უნდა გიყვარდეს შენს მეუღლეზე მეტად, არც მშობელი, არც არავინ. განა ეს იმას ნიშნავს, რომ მშობელი არ გიყვარს ან შვილი, პირიქით, ცოლ-ქმრული სიყვარულის შემდეგ​ უფრო მეტად გიყვარს შენი მშობელი, შენი შვილი. შენი სიყვარული ღმერთით იწყება. საზომი სიყვარულისა არის ღმერთი. ადამიანი უნდა გიყვარდეს ღმერთიდან. როდესაც ადამიანი ღმერთიდან გიყვარს, ის სხვანაირად გიყვარს.“

დეკანოზმა ეგოისტური სიყვარულის სისუსტეებს გაუსვა ხაზი და სწორი სიყვარულის აუცილებლობაზე ისაუბრა:

„მშობლებს ემართებათ ხოლმე შვილების მიმართ ეგოიზმი. როდესაც შენ გიყვარს შენი შვილი შენი შვილისთვის, როდესაც შენი მეუღლე გიყვარს შენი მეუღლისთვის, მაშინ შენ მარტივად შეგიძლია ეს ყველაფერი დათმო, რომ მისთვის იცხოვრო. ადამიანი რომ გარდაიცვლება, თუ დაკვირვებიხართ, როგორ ტირიან ადამიანები, „აწი მე რაღა მეშველება?!“ - ყველა ამას ამბობს. შენ როგორ ხარო, კი არავინ კითხულობს. ჩვენ რა გვეშველება, ჩვენ როგორ ვიქნებით შენ გარეშე, შენ რომ აღარ მეყოლები, მე რა ვქნაო, ამას ამბობენ. ​თავისთვის სჭირდებოდა ადამიანს მეუღლე, მამა, დედაც, ძმაც. მე კი არ მინდოდა, რომ მისთვის გამეღო თავი. ამიტომაც, მე რაღა მეშველებაო, ვამბობთ ყველაფერში.“

დეკანოზ შალვა კეკელიას თქმით, არავის აქვს უფლება ცოლ-ქმარს შორის ჩადგეს და ოჯახის დანგრევას შეუწყოს ხელი:

„ცოლ-ქმრობაში ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ისწავლოთ ერთმანეთის სიყვარული. ​ცოლ-ქმარი ერთი ხორცი ხდება, ერთი სული ხდება. ვინც ღმერთმა შეაუღლა, კაცი ნუ განაშორებს. ვაი იმ ადამიანს, ვინც ცოლ-ქმრობას შორის ჩადგება. შეიძლება ეს დედაც იყოს. შეიძლება იყოს დედა, რომელიც საკუთარ შვილს ვერ შეელია, ვერ დაუთმო რძალს. შემდეგ სულ კონფლიქტია ამის გამო. მან ეგოისტურად საკუთარი თავისთვის შეიყვარა შვილი, ვერ თმობს, ვერ ელევა, არ შეუძლია, რომ ის იყოს ბედნიერი, ის იყოს გახარებული. ამის შეგრძნება მას არ აქვს.“

„ადამიანებმა სწორი სიყვარული უნდა ისწავლონ. როდესაც სწორ სიყვარულს სწავლობ, მერე ყველაფერი სხვანაირია შენთვის. ​შენ არ შეგიძლია სხვა ადამიანები ლანძღო. პატრიარქი არის მაგალითი სწორი სიყვარულისა. ერთ მაგალითს თუ მაინც მეტყვით, როდესაც პატრიარქმა რომელიმე ადამიანი გაარჩია. ვინც ლანძღავს, იმათ წინააღმდეგაც კი არასდროს არაფერს ამბობს. მე მითქვამს ასეთი რამ ადამიანზე. რამდენი შემთხვევაა, რომ შვილი ბინას წააგებს, გაყიდის, მაგრამ დედას ის მაინც უყვარს. ისევ მის გვერდით არის. ამიტომაც არის მთავარი სიყვარული დედობრივი სიყვარული, მიუხედავად იმისა, რომ ცოლ-ქმრობა უპირატესია,“ - აღნიშნულ თემებზე დეკანოზმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად