Baby Bag

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

​რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის? - რეკომენდაციები ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგისგან

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის და როგორ დავეხმაროთ მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა და მოზარდთა ფსიქოლოგი მარიამ შოვნაძე ესაუბრა.

რატომ ეშინიათ ბავშვებს სიბნელის?

შიში ისეთივე მნიშვნელოვანი ემოციაა, როგორც სიხარული, ბრაზი და ა.შ. ხშირად სამუშაო პროცესში ვხვდები დამოკიდებულებას, რომ შიში ცუდი ემოციაა და სირცხვილთანაც აკავშირებენ. ზოგადად, ემოციებთან და მათ შორის, შიშთანაც, არასწორი შეფასებაა - ცუდი ან კარგი. სინამდვილეში შიშს დიდი როლი აქვს ადამიანის ცხოვრებაში, გვიცავს აღქმული საფრთხეებისგან.

შიშს ყველა ბავშვი გრძნობს ბავშვობაში, ეს ბუნებრივი და ნორმალურია. ჩვეულებრივ, პირველად 3-დან 6 წლამდე ასაკში ჩნდება. ამ ასაკში ბავშვებს უჭირთ გამიჯნონ ფანტაზია და რეალობა, ამიტომ საწოლის ქვეშ ან კარადაში შესაძლოა წარმოიდგინონ სხვადასხვა პერსონაჟი.

- თუ პრობლემას ყურადღებას არ მივაქცევთ, შესაძლებელია თუ არა მომავალში გართულდეს?

ისეთი ფრაზები, როგორიც არის „არაფერია საშიში”, „ნუ გეშინია”, „ამხელა ბიჭს/გოგოს როგორ გეშინია, სირცხვილია” - დაუშვებელია. ბავშვის ემოციის იგნორით, გაბრაზებით, შერცხვენით ან გაუფასურებით, მას ვერ ვეხმარებით, პირიქით, უკიდურესი შედეგები შეიძლება მივიღოთ.

- როგორ დავეხმაროთ და ავუხსნათ პატარას, რომ არაფერია საშიში?

სიბნელის შიში არ არის მხოლოდ და მხოლოდ სიბნელის შიში. ეს შიში გულისხმობს სიბნელეში რაიმე საფრთხის არსებობის და მისი ვერ დანახვის შიშს. აქედან გამომდინარე, ფანტაზიის დახმარებით ბავშვისთვის ჩრდილი ბნელ კუთხეში შეიძლება მონსტრად გადაიქცეს. მაშინ, როდესაც ბავშვს აქვს ძლიერი შიში, რომ საწოლის ქვეშ მონსტრია და ჩვენ ვუხსნით რომ საწოლის ქვეშ საფრთხე არ არის, მაგრამ მას ისევ ეშინია, ამ დროს, შესაძლოა მშობელი გაღიზიანდეს, გაბრაზდეს ან საკუთარი თავი დაადანაშაულოს რომ საკმარისად კარგად ვერ უხსნის. მნიშვნელოვანია, გავიხსენოთ ასაკობრივი თავისებურება, ბავშვს აღნიშნულ ასაკში უჭირს ფანტაზიის და რეალობის გამიჯვნა, აქედან გამომდინარე, შესაძლოა თქვენ გისმენდეთ, მაგრამ ამან გავლენა არ იქონიოს და კიდევ უფრო მეტად დატვირთოს ბავშვის ემოციური მდგომარეობა.

- რა გზები არსებობს შიშის დასაძლევად?

რეკომენდაციები:

- მნიშვნელოვანია, ამოვიცნოთ და ვაღიაროთ ბავშვის შიში, ვალიდურად მივიღოთ და არავითარ შემთხვევაში არ გავაუფასუროთ. ასევე, არ არის რეკომენდებული ისეთი სქემების მიწოდება, როგორიც არის „კარგ ბავშვებს არ ეშინიათ”, „კარგ ბავშვებთან მონსტრები არ მოდიან”.

როგორც აღვნიშვნე, მნიშვნელოვანია ვალიდაცია მივცეთ ბავშვს, ვაგრძნობინოთ თანაგანცდა, რომ მარტო არ არის ამ შიშთან და გვსურს მისი დახმარება. თუ ჩვენ ვალიდურად მივიღებთ მის შიშს, დავეხმარებით ამ შიშის გამოკვლევაში და შესწავლაში, ბავშვი მნიშვნელოვან გამოცდილებას მიიღებს და აუცილებლად გაუმკლავდება.

თუ ბავშვს ეშინია ბნელ ოთახში მარტო დარჩენის და დაძინების, ამ შემთხვევაში, შეგვიძლია ხშირად გავატაროთ დრო ერთად ბნელ ოთახში. მაგალითად, ჩაბნელებულ ოთახში მოვაწყოთ ფანრებით განძის ძიება ან კედელზე ჩრდილებით ვითამაშოთ. რაც უფრო მეტ დროს გავატარებთ მხიარულად სიბნელეში, ბავშვი უფრო უსაფრთხოდ იგრძნობს თავს და ისწავლის როგორ გამოიკვლიოს შიში, არსებული გარემო. ასევე, შესაძლოა დაეხმაროს ძილის მეგობარი, სათამაშო, რომელიც თავს უსაფრთხოდ აგრძნობინებს.

შეგვიძლია ძილის წინა რიტუალის შემდეგ ერთად ფანრით გამოვიკვლიოთ ოთახის კუთხეები, საწოლის ქვეშ არსებული სივრცე და ეს ფანარიც დავუტოვოთ ბავშვს, რათა საჭიროების შემთხვევაში მარტომაც გააგრძელოს გამოკვლევა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ დავიცვათ ბავშვი ფანჯრიდან გადმოვარდნისგან?

როგორ დავიცვათ ბავშვი ფანჯრიდან გადმოვარდნისგან?

​​მშობლები სახლში უსაფრთხოების წესებს განსაკუთრებით იცავენ. ისინი ყველა კუთხეს და ოთახს მაქსიმალურად უსაფრთხოს ხდიან. მიუხედავად ამისა, ბევრ მათგანს ავიწყდება, რომ პატარებისთვის ყველაზე სახიფათო შეიძლება იყოს ფანჯარა.

ბავშვების 25 %, რომელიც ფანჯრიდან ვარდება საავადმყოფოში მკურნალობას საჭიროებს, მათი უმრავლესობა კი ტრავმირებული რჩება. ფანჯრიდან გადავარდნა მხოლოდ იმ ბავშვებისთვის არ არის საფრთხე, რომლებიც მაღალ სართულებზე ცხოვრობენ. უმეტესად ფანჯრიდან ის ბავშვები ვარდებიან, რომლებიც უფრო დაბალ სართულებზე ცხოვრობენ. შემთხვევების უმრავლესობა 2-3 წლის ბავშვებში ხდება. როგორც წესი, ამ დროს ახლოს არიან უფროსებიც, რომლებიც საფრთხის მასშტაბებს ვერ აცნობიერებენ, ვიდრე ძალიან გვიანი არ არის.

​ბავშვის ფანჯრიდან გადავარდნის თავიდან აცილება პრევენციული ღონისძიებების გატარებით სავსებით შესაძლებელია. ჩვენს სტატიაში მნიშვნელოვან რეკომენდაციებს შემოგთავაზებთ, რომელთა დახმარებით შვილების უსაფრთხოებაზე ზრუნვას უკეთ შეძლებთ.

  • ფანჯრები საგულდაგულოდ ჩაკეტეთ, როდესაც მათი გაღების საჭიროება არ არსებობს

ფანჯრებს ყველაზე ხშირად ​ზაფხულში ან გაზაფხულზე ვაღებთ. ამ პერიოდში ბავშვის უსაფრთხოების მიზნით ფანჯრის დაკეტვა მშობლებს ხშირად ავიწყდებათ. ისინი უსაფრთხოების სხვა ზომებზე მეტად არიან გადართულები. თუ ფანჯრის გაღება აუცილებელი არ არის, ის საგულდაგულოდ ჩაკეტეთ. არასდროს გახვიდეთ ოთახიდან, თუ ფანჯარა ღიაა.

  • ნუ იფიქრებთ, რომ მწერებისგან დამცავი ბადე ბავშვს გადავარდნისგან დაიცავს

მწერებისგან დამცავი ბადე ნამდვილად დაგეხმარებათ სახლის შიდა სივრცის მწერების თავდასხმისგან დაცვაში, თუმცა ის ნამდვილად ვერ შეძლებს ​ბავშვის შეკავებას, თუ ის ფანჯარაზე ავა. თუ ღია ფანჯარასთან ბავშვის დატოვება გაშინებთ და გაცნობიერებული გაქვთ საფრთხე, რომელიც მას მოელის, იგივე დამოკიდებულება შეინარჩუნეთ მაშინაც, როდესაც ფანჯარა ღიაა, მაგრამ მწერების ბადე გაქვთ გაკრული. ეს უსაფრთხოების გარანტიას საერთოდ არ იძლევა.

  • ფანჯრებს დამცავი დარაბები ან გისოსები დაუყენეთ

მსგავსი მოწყობილობების გამოყენება ბავშვს ფანჯრიდან გადავარდნისგან მაქსიმალურად დაიცავს. ორივე მოწყობილობა ბავშვისთვის არ ტოვებს ისეთ სივრცეს, რომელშიც ის თავისუფლად გაეტევა. შეგიძლიათ, სპეციალური ფანჯრის ჩამკეტიც შეიძინოთ, რომელიც ბავშვს არ მისცემს შესაძლებლობას, რომ ფანჯარა სრულად გააღოს.

  • შეიძინეთ ორგანყოფილებიანი ფანჯრები

​უსაფრთხოების მიზნით, გირჩევთ ისეთი ფანჯრები დაამონტაჟოთ, რომლის ზედა და ქვედა ნაწილი ერთნაირად გადაადგილდება, მათი ჩამოწევაც შეიძლება და აწევაც. ოთახის განიავებისას ზედა ჩარჩო ჩამოსწიეთ, რომელსაც ბავშვი ვერ მისწვდება. ეს მას საფრთხისგან მაქსიმალურად დააზღვევს.

  • ფანჯრის წინ სივრცე გაათავისუფლეთ

მოტორული უნარების განვითარების საწყის ეტაპზე ბავშვები მაქსიმალურად ცდილობენ სიმაღლეებზე ცოცვას. ბავშვები მოულოდნელობებით არიან სავსე. ისინი სწაფად გადაადგილდებიან და იმის წინასწარმეტყველება, თუ რას გააკეთებს ​ბავშვი მეორე წამს, შეუძლებელია. თუ ფანჯარასთან ტუმბოს, მაგიდას ან სკამს დადგამთ, დიდია იმის ალბათობა, რომ ბავშვმა მათზე აცოცება სცადოს, რაც უდიდეს საფრთხეს შეიცავს. ყოველთვის მზად უნდა იყოთ ბავშვის მოულოდნელი გადაწყვეტილებებისთვის და უსაფრთხოების ზომები მაქსიმალურად უნდა დაიცვათ.

მშობლებო, მხოლოდ საკუთარი თავის და ყურადღების იმედად არ უნდა იყოთ. ყველაფერი უნდა გააკეთოთ იმისთვის, რომ თავად ფანჯარა და მისი მიმდებარე მონაკვეთი მაქსიმალურად უსაფრთხო სივრცედ იქცეს.

მომზადებულია ​rightasrain.uwmedicine.org - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად