Baby Bag

​ადამიანები, რომლებიც თავიანთ თავს ესაუბრებიან ნაკლებად არიან სტრესისაკენ მიდრეკილები და მეტი პროდუქტიულობითაც გამოირჩევიან

​ადამიანები, რომლებიც თავიანთ თავს ესაუბრებიან ნაკლებად არიან სტრესისაკენ მიდრეკილები და მეტი პროდუქტიულობითაც გამოირჩევიან

როგორ ვესაუბროთ საკუთარ თავს?

არსებობს ძველი ხუმრობა, შეშლილი არ ხარ თუ საკუთარ თავს ესაუბრები, მხოლოდ მაშინ თუ დიალოგს მართავ მასთან...

მაგრამ, ახალი კვლევები ამ საკითხსაც განსხვავებულად განიხილავს. ადამიანები, რომლებიც საუბრობენ საკუთარ თავთან და პასუხს სცემენ თავიანთ აზრებს, ანუ შედიან დიალოგში - ნაკლებად არიან სტრესისაკენ მიდრეკილები და მეტი პროდუქტიულობითაც გამოირჩევიან.

ერთ-ერთ კვლევა, რომელიც ჯეისონ მოსერის მიერმა ჩაატარა, ასე გამოიყურება: მკვლევარები სთავაზობდნენ მონაწილეებს, რომ ჩართულიყვნენ ექსპერიმენტში, რომელიც შინაარსობრივად მოიცავდა ნეგატიურ გამოცდილებებს (დაეთვალიერებინათ მოცემული სურათები და გაეხსენებინათ ნეგატიური მოგონებები მათი ცხოვრებიდან). მანამ სანამ პირველი ჯგუფის წევრები საუბრობდნენ პირველ პირში და თხრობისას იყენებდნენ ,,მე“ ნაცვალსახელს, მეორე ჯგუფს დაევალა, რომ ეს ისტორიები მესამე პირში მოეთხროთ. მკვლევარებმა შეაჯამეს მიღებული შედეგები ტვინზე დაკვირვების საშუალებით, რის მიხედვითაც მივიდნენ დასკვნამდე, რომ იმ ჯგუფის წევრები, რომლებიც, საკუთარი გამოცდილების შესახებ, მესამე პირში საუბრობდნენ, უფრო კარგად ახერხებდნენ ემოციების რეგულაციასა და თვით კონტროლს. რეალური საფუძველი, რის გამოც ეს ექსპერიმენტი ჩატარდა ისაა, რომ საკუთარ თავთან, როგორც კონკრეტულ პირთან კონტაქტი, ანუ მესამე პირში საკუთარი თავის მოხსენიება, ისე თითქოს ესაუბრებოდეთ ვიღაცას, გვეხმარება გამოვიმუშავოთ ფსიქოლოგიური დისტანცია მოვლენებს, გამოცდილებასა და საკუთარ თავს შორის. ეს თვითდისტანცირება აბლაგვებს იმ ემოციურ დაბნეულობასა და სიმწვავეს, რომელიც შეიძლება ამ გამოცდილებამ განგვაცდევინოს.

როგორ სჯობს, ვესაუბროთ საკუთარ თავს?

ისე როგორც თავად გრძნობთ კომფორტულად. არ იგრძნოთ სტიგმა საკუთარ თავთან საუბრისას და არც მაშინ იყოყმანოთ, როცა საკუთარ თავს ესაუბრებით, ისე როგორც სხვა ადამიანს. დააჯერეთ თავი რომ ,,თქვენ შეგიძლიათ ამის გაკეთება“, ასეთი ტიპის საუბარი გვეხმარება ისეთი სახის დავალებებში, როგორიცაა, მაგალითად - რაიმეს პოვნა სუპერმარკეტში ან ახალი კონცეფციების სწრაფად ათვისება. წაახალისეთ თქვენი თავი რთული დავალებების შესრულებისას, და როდესაც რაიმე ახალს ისწავლით, აუხსენით ეს იდეა თქვენს თავს მშვიდად. არის კიდევ ერთი მტკიცებულება, რომელსაც ალბერტ აინშტაინი მუდმივად იყენებდა საკუთარ თავთან საუბრისას, იმეორებდა კონკრეტულ წინადადებებს, ისევ და ისევ.

საკუთარ თავთან დიალოგი სულაც არ არის ცუდი, პირიქით შესაძლოა საუბარზე უარის თქმა მეტად უარესი იყოს, საუბრით კი შეგიძლიათ შეცვალოთ დეტალები უკეთესობისაკენ!

 ფსიქოთერაპიისა და კონსულტაციის სახლი ​„დიალოგი".

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

უკმაყოფილება მშობლების მიმართ, გაღიზიანება, დეპრესია - რა შეიძლება იყოს მიზეზი და როგორ უნდა მოიქცეს ასეთ დროს? - აღნიშნულ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ქრისტინე კარანაია ესაუბრა. 

- დაწყებით კლასის მოსწავლეებზე რომ ვისაუბროთ, ამ ასაკში ყველაფრის მიმართ უკმაყოფილება, აგრესია მშობლების მიმართ. რა წარმოშობს ასეთ ქცევას?

- უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა. როგორც წესი, სკოლაში წასვლამდე ბავშვი თავს სამყაროს ცენტრად გრძნობს, მთელი ოჯახი თავს ევლება და გარშემომყოფთათვის ცხოვრების მთავარი საზრისია. უცებ ხვდება გარემოში, სადაც დანარჩენების თანასწორია, არავისგან გამორჩეული, აქვს ყველასთან თანაბარი უფლებები და მასწავლებლების ყურადღებასაც სხვების მსგავსად იღებს. ზოგ ბავშვს ამ ფაქტთან შეგუება უჭირს, მითუმეტეს თუ საბავშვო ბაღში არ უვლია, უფრო მეტად უჭირს კომუნიკაციის დამყარება. ამავე დროს, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ თამაშის ეტაპიდან სასკოლო ეტაპზე გადასვლა, სადაც მეტად სთხოვენ დისციპლინას, რეჟიმში ყოფნას და აქვს მეტი ვალდებულება, რთული შესაგუებელია და ეს სირთულეები აგრესიული ფორმებით ვლინდება. მშობლებთან ბავშვები მეტად ბუნებრივები არიან და უფრო თამამად შეუძლიათ გამოამჟღავნონ საკუთარი ემოციები, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ კლასშიც საკმაოდ ხშირად ავლენენ აგრესიულ ქცევას.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს?

- პირველ რიგში, გავარკვიოთ რა დგას ამ აგრესიული ქცევის მიღმა, ბავშვს სკოლა არ მოსწონს, სწავლა უჭირს, ურთიერთობებს ვერ ამყარებს, მასწავლებელთან შეგუება უჭირს, თუ სხვა მიზეზი აწუხებს. აგრესიული ქცევის მიღმა ყოველთვის კონკრეტული მიზეზები არსებობს ხოლმე, რომელსაც ბავშვი ვერ გვაგებინებს, რადგან ან თავადაც ვერ ხვდება, ან ვერბალური მარაგი არა აქვს, ან არ იცის როგორ გაგვაგებინოს. როგორც კი მიზეზს გავარკვევთ, მერე უფრო ადვილი ხდება სირთულეების მოგვარება.

- შეიძლება ამ ასაკში დეპრესია ჰქონდეთ, რა ნიშნებით ხასიათდება დეპრესია ბავშვებში?

- 6 წლამდე ბავშვებშიც ისმევა დეპრესიის დიაგნოზი, თუმცა ეს ხანგრძლივი დაკვირვების შედეგად ხდება და აუცილებლად სპეციალისტმა უნდა შეაფასოს. თუმცა, დეპრესიისკენ მიდრეკილება მოზარდობის ასაკში უფრო ვლინდება. სიმპტომები, როგორც ზრდასრულებში, ასევე პატარა ასაკშიც არის უმადობა, ძილის დარღვევები, უხასიათობა, უენერგიობა, მუდმივი ტირილი, სუიციდური აზრები, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, ინტერესების დაქვეითება, მუდმივი გაღიზიანება, დაღლილობა და ა.შ. თუ სიმპტომები გაგრძელდა 2 კვირაზე მეტ ხანს, აუცილებელია მიმართოთ სპეციალისტს.

- რა შეიძლება იყოს დეპრესიის მიზეზი ბავშვებში?

- მიზეზი მრავალნაირი შეიძლება იყოს. დეპრესიისკენ განსაკუთრებით მიდრეკილები არიან ბავშვები, რომლებიც კონფლიქტურ ოჯახებში იზრდებიან, ხშირად ხედავენ მშობლების ჩხუბს, ან მათ ეჩხუბებიან ხშირად. შესაძლოა ოჯახში არსებობდეს ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის მომხარების პრობლემები. ასევე, დეპრესიული მშობლების შვილები და სომატური დაავადებების მქონე ბაშვები უფრო მეტად არიან მიდრეკილები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად