Baby Bag

უფროს ბავშვს ოჯახის ახალი წევრისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ

უფროს ბავშვს ოჯახის ახალი წევრისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ

ორსული ქალბატონები, რომლებიც მეორე ბავშვს ელოდებიან, ხშირად ძალიან ღელავენ, რადგან არ იციან, როგორ მიიღებს ოჯახის ახალ წევრს უფროსი შვილი. ყველა ოჯახი ინდივიდუალურია. ბავშვის დაბადებასთან დაკავშირებულ რადიკალურ ცვლილებებს ოჯახის თითოეული წევრი განსხვავებულად აღიქვამს. თქვენი ახლობლებისა და უფროსი შვილის ოჯახის ახალ წევრთან შესახვედრად მომზადება თუ გიძნელდებათ, ჩვენს სტატიაში შემოთავაზებულ რჩევებს გაეცანით. მათი დახმარებით მეორე ბავშვის დაბადებით გამოწვეულ შფოთვასა და ეიფორიას თქვენც და თქვენი ოჯახის წევრებიც მარტივად გაუმკლავდებით.

დაელაპარაკეთ უფროს შვილს
ბავშვს ოჯახის ახალ წევრთან შეხვედრა რომ გაუმარტივდეს, მასთან დალაპარაკება უნდა სცადოთ. ჰკითხეთ თქვენს უფროს შვილს, რას ფიქრობს იმასთან დაკავშირებით, რაც მის ირგვლივ ხდება. გაარკვიეთ, რამდენად აცნობიერებს ბავშვი თქვენს მდგომარეობას. თუ ორსულად ხართ, სავარაუდოდ, მას უკვე ეცოდინება, რომ თქვენს მუცელში მისი და ან ძმა იზრდება. თუ მეორე ბავშვის შვილად აყვანას გეგმავთ, თქვენს უფროს შვილს სავარაუდოდ თქვენთან ბევრი კითხვა ექნება. მას აუცილებლად დააინტერესებს, თუ ვინ არის და საიდან მოვიდა მისი პატარა და ან ძმა. ბავშვის კითხვებს გულახდილი პასუხები უნდა გასცეთ.
ითამაშეთ როლური თამაშები
ბავშვს თოჯინა უყიდეთ, რომელსაც ის შვილივით მოუვლის, დაბანს, დავარცხნის და გამოკვებავს. მსგავსი თამაშებით თქვენს უფროს შვილს ოჯახში მოსალოდნელ ცვლილებებთან შეგუებას გაუადვილებთ. ბავშვს ასწავლეთ, როგორ უნდა მოეფეროს თოჯინას, როგორ უნდა იზრუნოს მასზე. როდესაც ოჯახში ბავშვს მოიყვანთ, შეგიძლიათ მისი მოვლისას უფროს შვილს დახმარება სთხოვოთ. ბავშვებს ძალიან უყვართ, როდესაც მნიშვნელოვან დავალებებს იღებენ და დედას დახმარების ხელს უწვდიან.
გარკვეული სახის ცვლილებები ბავშვის დაბადებამდე უნდა განახორციელოთ
ბავშვის გაჩენის შემდეგ, შესაძლოა, თქვენს უფროს შვილს თავისი საწოლის დათმობა მოუხდეს. თუ თვლით, რომ ჩვილს პირველი ბავშვის საწოლში დააძინებთ, ხოლო უფროს შვილს სხვა ოთახში მოუწყობთ საძინებელს, უმჯობესია, თუ აღნიშნულ ცვლილებას ბავშვის დაბადებამდე განახორციელებთ. თუ თქვენი უფროსი შვილი დაინახავს, რომ მას საწოლი პატარა დის ან ძმის გამო წაართვეს, ის ჩვილისადმი ნეგატიურად განეწყობა და ეჭვიანობა დატანჯავს. მეორე ბავშვის დაბადებამდე რამდენიმე თვით ადრე უფროს შვილს უთხარით, რომ ის უკვე დიდია და დამოუკიდებლად ცხოვრებას უნდა მიეჩვიოს, რის გამოც მას ახალი საძინებლით ასაჩუქრებთ. მსგავსი დამოკიდებულება ბავშვს თავს განსაკუთრებულ ადამიანად აგრძნობინებს.
ყველაფერი ბუნებრივად უნდა მოხდეს
მომავალ შვილზე თავისუფლად ისაუბრეთ. მეუღლესთან ერთად განიხილეთ სამომავლო გეგმები. როდესაც ბავშვი დაინახავს, რომ თქვენ მეორე ბავშვის დაბადებას ჩვეულებრივ მოვლენად მიიჩნევთ, აღნიშნულ ფაქტთან შეგუება ნამდვილად არ გაუჭირდება. თუ თქვენი უფროსი შვილი მცირეწლოვანია, შესაძლოა, საერთოდ ვერ გააცნობიეროს, რომ ოჯახში სერიოზული ცვლილება მოხდა. ბავშვის დაბადების შემდეგ ცხოვრება ჩვეულებრივად განაგრძეთ. თქვენი უფროსი შვილი უმცროს დას ან ძმას მარტივად შეეგუება.
უფროს შვილს ახალდაბადებული ბავშვისგან საჩუქარი გადაეცით
მშობლების უდიდესი ნაწილი აღნიშნავს, რომ ჩვილისგან მიღებული საჩუქარი უფროს და-ძმებს მისდამი ძალიან დადებითად განაწყობს. ისინი სიხარულს ვერ მალავენ და თვეების მანძილზე უმცროსი დისგან ან ძმისგან მიღებულ საჩუქარზე ლაპარაკობენ. როდესაც ჩვილს სახლში მიიყვანთ, თქვენი ახლობლები და მეგობრები მის სანახავად მოვლენ და მისდამი დიდ ყურადღებას გამოიჩენენ, რაც თქვენს უფროს ბავშვს, შესაძლოა, არ მოეწონოს. ჩვილისადმი ნეგატიური განწყობა რომ არ ჩამოუყალიბდეს, უფროსი შვილისთვის სპეციალური საჩუქარი შეიძინეთ. შეგიძლიათ, ბავშვს სათამაშო ფოტოაპარატი, მანქანა ან მუსიკალური ინსტრუმენტი უყიდოთ. უთხარით თქვენს შვილს, რომ საჩუქარი მას უმცროსმა დამ ან ძმამ უყიდა. ბავშვი ახალი სათამაშოთი გაერთობა, თქვენ კი მოდუნებისა და რელაქსაციის შესაძლებლობა მოგეცემათ.
უფროს ბავშვს უმცროსისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ

უფროსი ბავშვი ოჯახის ახალი წევრით, შესაძლოა, არც დაინტერესდეს. მსგავს შემთხვევაში მას ჩვილისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ. თქვენს უფროს შვილს გარკვეული დრო სჭირდება, რათა პატარას დისტანციურად დააკვირდეს. დროთა განმავლობაში ის თავის უმცროს დას ან ძმას უფრო ახლოს გაიცნობს. ნუ აჩქარდებით. გარკვეული დროის შემდეგ თქვენი შვილები ეზოში ერთად ირბენენ და ითამაშებენ.
მომზადებულია verywellfamily.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.

- რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი?

- ბავშვები განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე არც თუ ისე იშვიათად მიმართავენ აგრესიულ ქცევას. ხშირად გარშემომყოფთა ქცევაზე დაკვირვების შედეგად დაისწავლიან აგრესიულ ქცევას, შესაბამისად, მათ განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ოჯახის, სამეზობლოს, სკოლის, ზოგადად, სოციუმის ფაქტორი, რადგან სწორედ იქ და მათზე დაკვირვებით იღებს ქცევის პირველ გამოცდილებას. აგრესიით კომუნიკაცია შესაძლოა, ბევრად უფრო რთულ და სიღრმისეულ პრობლემებზე მიუთითებდეს, ვიდრე მხოლოდ დასწავლილი ქცევა, ის ხშირად სოციალური და ემოციური პრობლემების მანიშნებელია.

ასევე გარემოს სხვადასხვა მახასიათებელი, რომელშიც ადამიანი იმყოფება, ზრდის ან ამცირებს აგრესიული ქმედებების ალბათობას. გარდა ამისა, ადამიანის ინდივიდუალური მახასიათებლები მნიშვნელოვან როლს თამაშობს აგრესიული ქცევის გამოვლინებაში. ბავშვის აგრესიული ქცევის ჩამოყალიბებაზე შესაძლოა, გავლენა მოახდინოს უამრავმა ფაქტორმა, როგორც სამედიცინო დიაგნოზმა, ასევე სოციალურმა ფაქტორებმა.

აღსანიშნავია, რომ ბოლო დროს იზრდება იმ სამედიცინო კვლევების რაოდენობა, რომლებიც ადასტურებენ ტელეეკრანებზე ნანახი ძალადობის სცენების ხელშეწყობას და აუდიტორიის აგრესიის დონის ამაღლებას.

- რა ფორმებით შეიძლება გამოვლინდეს აგრესიული ქცევა?

- არსებობს აგრესიული ქცევის სხვადასხვა ფორმა, თუმცა ალბათ მნიშვნელოვანია ყურადღების გამახვილება ფიზიკურ და ვერბალურ აგრესიაზე. ფიზიკური აგრესია არის ფიზიკური ძალის გამოყენება სხვა ადამიანის მიმართ (მაგალითად, დარტყმა, საგნების სროლა). ვერბალური აგრესია, მაგალითად, ყვირილი, გინება, ლანძღვა, მუქარა, სიტყვიერი შეურაცხყოფა. პატარა, კერძოდ, სკოლამდელ ასაკში აგრესიულ ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს გარკვეული ფუნქცია, იყოს არასასურველის არიდებით გამოწვეული, ან სასურველის მისაღებად განხორციელებული. ამ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია ურთიერთშეთანხმება და სწორი ფორმის სწავლება.

- რა უნდა იცოდეს გარშემომყოფმა იმისთვის, რომ სწორად გაუმკლავდეს გამოვლენილ აგრესიას?

- აბსოლუტურად გასაგებია, რომ „ბუნებრივი“ აგრესიული პოტენციალი არსად არ ქრება, უბრალოდ ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარი იმპულსების კონტროლი, ან მათი გამოხატვა საზოგადოებაში მისაღები ფორმით. სწორედ აქ, მნიშვნლოვანია სოციუმი, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ - ოჯახი, აღზრდის ტიპი, მშობლის და შვილის ემოციური ფონი. გავიმეორებ და კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მაგალითი, მშობლის ქცევა და დამოკიდებულებაა, ამიტომ აგრესიული ქცევის პრევენციის ერთ-ერთი მთავარი პირობაა მშობლის სიზუსტე საკუთარ თავთან და შვილთან მიმართებაში. ის (მშობელი)  უნდა ეცადოს, რომ არა მხოლოდ შეგონებით, არამედ საკუთარი ქცევითი მაგალითით ბავშვი პატარა ასაკიდანვე მიაჩვიოს პრობლემების აგრესიული მეთოდების გარეშე გადაჭრას, გამოსავლის მშვიდად ძიებას და პოვნას. ყველა ბავშვი არის ინდივიდუალური, თუკი მშობლის ძალისხმევის მიუხედავად პრობლემა მაინც დაუძლეველია, დაიხმარეთ სპეციალისტი (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). კომპეტენტური სპეციალისტის რეკომენდაციით, სხვადასხვა ტექნიკით შესაძლებელია აღმოვფხვრათ პრობლემა.

- რა შემთხვევაში შეიძლება გამწვავდეს მდგომარეობა?

- არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება აგრესიაზე აგრესიითვე პასუხი. ასეთ დროს მდგომარეობა ნამდვილად გამწვავდება, შესაძლოა გაჩნდეს დამატებითი სირთულეებიც. მშობელი-შვილის ურთიერთობის სირთულე, დამატებითი ქცევითი სირთულეები, ამიტომ თუკი მშობელი ვერ უმკლავდება გარკვეულ გამოწვევებს, სჯობს მიმართოს სპეციალისტს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად