Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„არ გადაანთხიო ნეგატივი ოჯახის წევრებზე! დაფიქრდი: ღირს ამად?! გადმოდგი ნაბიჯი უკან,“- გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

„არ გადაანთხიო ნეგატივი ოჯახის წევრებზე! დაფიქრდი: ღირს ამად?! გადმოდგი ნაბიჯი უკან,“- გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ ადამიანებს ურჩია, ნეგატივი სხვებზე არ გადაამისამართონ და სხვების ფსიქიკურ მდგომარეობას გაუფრთხილდნენ:

„მინდა, მოგცეთ ერთი საჭირო რჩევა. ბოლო პერიოდში ჩვენ გარშემო ძალიან ბევრი ცუდი რაღაც მოხდა. ეს ისტორიები იმდენად გულდასაწყვეტი იყო, რომ რამოდენიმე დღე ვფიქრობდი, როგორ და რანაირად მოვქცეულიყავი. საბოლოოდ გადავწყვიტე, რომ ერთი საჭირო რჩევა გამეზიარებინა თქვენთვის. ფსიქოლოგიაში არსებობს დაცვის მექანიზმი, ე.წ. Displacement. წარმოიდგინეთ, რომ სამსახურში შენი უფროსი არ არის შენით კმაყოფილი, გაძლევს შენიშვნას. მიდიხარ სახლში და შენი შვილი, მეუღლე, მეგობარი, შენთვის ძვირფასი ადამიანი რაღაცას გააკეთებს, რაც არ მოგეწონება და ბოღმას, რომელიც სამსახურიდან წამოიღე, მაშინვე გადაანთხევ მასზე. ეს არის სწორედ Displacement, რაც გადამისამართებას გულისხმობს. ნეტაგიურ ემოციას, რომელიც სამსახურიდან წამოიღე, გადაამისამართებ ვიღაც სუსტზე. სამსახურში პასუხს ვერ დაუბრუნებ, იმიტომ, რომ უფროსს პასუხი რომ დაუბრუნო, შეიძლება სამსახური დაკარგო, ამიტომ გეშინია. 

ვიღაც სოციალურ ქსელში შენზე ცუდ კომენტარს წერს, შენი შვილი მოგიჯდა გვერდით და გეკითხება, როგორ ხარ. „მომშორდი აქედან,“ - შენ ამ ნეგატივს მასზე გადაანაცვლებ. ეს არის სასტიკი რაღაც, რაც არის ჩვენი დაცვითი მექანიზმი. სახლში რაღაც არ მოგეწონა, გაბრაზებული უყვირი შენს მეუღლეს. შენი მეუღლე დაიჩაგრა. იმან შეიძლება შვილებს უყვიროს, რომლებიც ერთმანეთში ხმაურობენ. ბავშვები ერთმანეთში დაიწყებენ ჩხუბს და ნეგატივს წაიღებენ ბაღში. ნეგატივს, რომელსაც გადაამისამართებ სხვაზე, სხვა გადაამისამართებს კიდევ სხვაზე, ის სხვა სხვაზე და მანკიერი წრე იკვრება.

ხომ ხედავ, რომ ნეგატივი ძალიან სწრაფად ვრცელდება? ჩვენ უნდა ვიყოთ ძალიან ფრთხილად და ფაქიზად, როდესაც ნეგატივის გადამისამართებას ეხება საქმე. ვიღაც შენიშვნას რომ გაძლევს და მთელი დღის განმავლობაში იგროვებ ამ შენიშვნას, მზად ხარ სახლში მისვლისას სხვებზე გადაანთხიო, ის ხალხი ცოდოა, იმ ხალხს შენთვის არაფერი დაუშავებია. ეს უკვე ოჯახში იწვევს კონფლიქტს. იმ ადამიანებს შეიძლება ასევე ჰქონდათ მძიმე დღე. შენმა ამ ცუდად ნათქვამმა შეიძლება მას გადაუვსოს ზღვარი, რომელიც აქვს საკუთარ ფსიქოლოგიაში და ძალიან ცუდი რაღაცისკენ უბიძგოს. ამიტომ ყოველთვის უნდა ვიყოთ ფრთხილად. ძალიან გთხოვთ, უბრალოდ გაჩერდით, როდესაც მსგავსი სიტუაციაა. რაღაც ვერ გაყიდე, დავალიანება გაქვს, რაღაც ვერ დარიცხე, ფული არ მოგცეს, ცუდი რაღაც გითხრეს, შენზე ცუდი რამ დაწერეს, დაგროვდა ნეგატივი. სახლში რომ მიხვალ, ფრთხილად იყავი. არ გადაანთხიო ნეგატივი ოჯახის წევრებზე. დაფიქრდი: ღირს ამად?! რატომ უნდა გაწირო შენთვის ძვირფასი ადამიანები? გადმოდგი ნაბიჯი უკან, დაფიქრდი, რამდენად სწორად იქცევი. აიღე კონტროლი სიტუაციაზე. სიტუაციამ არ დაგამარცხოს შენ,"- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: ​Usmle მოსამზადებელი ცენტრი - Ghoghoberidze, M.D.

წაიკითხეთ სრულად