Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენი ბავშვები სოციალურად არაკომპეტენტურები არიან, მათ ადამიანებთან ურთიერთობა არ იციან,“ - ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

„ჩვენი ბავშვები სოციალურად არაკომპეტენტურები არიან, მათ ადამიანებთან ურთიერთობა არ იციან,“ - ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა მშობლებსა და შვილებს შორის კონტაქტის ნაკლებობის პრობლემაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ბავშვები მეთვალყურეობის გარეშე დარჩნენ და ეს ბევრი პრობლემის გამომწვევი მიზეზი გახდა:

„არაფორმალურ გარემოში, მეგობრებთან ერთად უფრო დაინახავ ბავშვს, თუ როგორია ის. ​ჩვენ არ გვაქვს კონტაქტი ჩვენს შვილებთან. ამან გამოიწვია ძალიან ბევრი რამ. დაკავებული და დაღლილი მშობლები მთელი დღეების განმავლობაში ზრუნავენ მატერიალურ კეთილდღეობაზე, რამაც ბავშვები დაგვიტოვა მეთვალყურეობის გარეშე.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, ბავშვის აღზრდაში ორივე მშობლის ჩართულობა აუცილებელია:

„ადრე დედები თითქოს ითავსებდნენ მამის ფუნქციას, რაც არ იყო სრულყოფილი, იმიტომ, რომ ორივე მშობელი აუცილებელია. ყველაფრის სკოლისთვის გადაბრალება არ შეიძლება. ვაჩვენოთ ბავშვებს, რა ხდება ცხოვრებაში, გარდა ციფრული ტექნიკით, ტელეფონით გართობისა, ქუჩაში უხეშობისა, სკოლაში სწავლისა. რა შეიძლება კარგი გაკეთდეს? რით არის ეს ქვეყანა საინტერესო? რა ხდება ბუნებაში? რა ხდება სხვა ადამიანების ცხოვრებაში?“

​ბავშვებს სწავლის მოტივაცია არ აქვთ, არის დისციპლინის პრობლემა. ვუტოვებთ ჩვენ ბავშვს გართობის დროს? დილიდან გადიან ეს ბავშვები სკოლაში, მერე დაგვყავს რეპეტიტორებთან, დაგვყავს წრეებზე. სახლში მოდის ბავშვი და გაკვეთილები უნდა იმეცადინოს, მერე უნდა დაიძინოს. ჩვენი ბავშვები სოციალურად არაკომპეტენტურები არიან. მათ ბავშვებთან ურთიერთობა არ იციან, ადამიანებთან ურთიერთობა არ იციან. ჩვენ ამის საშუალება არ მივეცით მათ თავის დროზე. სრული იგნორირება ხდება იმის, თუ რა მოთხოვნილება აქვს ბავშვს. ბავშვმა არ იცის, როგორ მოაგვაროს კონფლიქტი, როგორ არ შევიდეს კონფლიქტში, რა უთხრას, რა უპასუხოს მეორე ადამიანს. მეორე უკიდურესობაც აქვთ მშობლებს, არაუშავს, ორიანი მიიღო ბავშვმა, მერე რა მოხდა. ამას ხელმიშვებულობა ჰქვია. ეს ხელმიშვებულობა გვაძლევს ისეთივე ცუდ შედეგებს, როგორც პრესის ქვეშ აღზრდა, როგორც ავტორიტარული აღზრდა,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ლელა ტყეშელაშვილმა საზოგადოებრივი რადიოს ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​საზოგადოებრივი რადიო

წაიკითხეთ სრულად