Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„როდესაც ბავშვის აღზრდით არ ვართ დაკავებული ჩვენ, ამით დაკავებულია ტექნიკა ან სხვა ადამიანი,“- პაატა ამონაშვილი

„როდესაც ბავშვის აღზრდით არ ვართ დაკავებული ჩვენ, ამით დაკავებულია ტექნიკა ან სხვა ადამიანი,“- პაატა ამონაშვილი

ფსიქოლოგმა პაატა ამონაშვილმა ბავშვის აღზრდის უწყვეტობასა და პროცესში მშობლის ჩართულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ბავშვი იზრდება და ვითარდება დაბადებიდან ყოველწამიერად, დღე-ღამეში 24 საათი, კვირაში 7 დღე. პროცესს არ აქვს შესვენება. არსად არ წერია, რომ განვითარებას აქვს სადილზე შესვენება, დიდებო, დაისვენეთ, ბავშვები არ ვითარდებიან. ასეთი რამ არ არსებობს. ასევე არის აღზრდა. აღზრდაც არ ჩერდება. როგორც კი დედა იტყვის, რომ ამ წუთას მე მაქვს ჩემი საქმეები (გასაგებია, აქვს საქმეები, ოჯახის საქმეებია, გასარეცხია, დასალაგებელია, სადილია მოსამზადებელი), მაშინვე უნდა ვაღიაროთ, რომ ის ერთი საათი, როდესაც ჩვენ საქმეს ვაკეთებთ და ბავშვი დავტოვეთ ეკრანთან, ამ მომენტში ბავშვის აღზრდით დაკავებულები არიან სხვები. ის სხვები არ არიან ჩვენი ბავშვის აღზრდაში დაინტერესებული ჩვენებურად, არიან დაინტერესებული თავისებურად.

ძალიან ხშირად, ბავშვებისგან, რომლებიც ადრეული ასაკიდან რაღაც ფილმების წინაშე არიან მარტონი, ვხედავთ, რომ მულტფილმებისა და თამაშების ხატები ხდება ბავშვების პიროვნების ნაწილი. ისინი იწყებენ ასევე მოქცევას, რაღაც გამოვლინებები აქვთ და გვიკვირს, რატომ აკეთებენ ამას.

რაც უფრო ხანგრძლივად უყურებენ ბავშვები მულტფილმებს, მით ნაკლები მიდრეკილება აქვთ გააკეთონ რამე თავისი ხელით, პასიურობა ჩნდება, ინერტულობა ჩნდება. გაიტანეთ ეს ტელევიზორი! როდესაც საქმე გვაქვს, დედამთილს დავუძახოთ, დედას დავუძახოთ. გავიაზროთ, რომ ან ჩვენ ვართ დაკავებული აღზრდით, ან რაღაც შინაარსია დაკავებული ბავშვის აღზრდით, რომელიც ჩვენ ჩავურთეთ, იმიტომ, რომ არ გვცალია,“- აღნიშნა პაატა ამონაშვილმა.

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“ 

წაიკითხეთ სრულად