Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

სხვა მშობელს და მისი აღზრდის მეთოდებს სანამ გააკრიტიკებთ, დაფიქრდით, თავად ხართ თუ არა იდეალური მშობელი

სხვა მშობელს  და მისი აღზრდის მეთოდებს სანამ გააკრიტიკებთ, დაფიქრდით, თავად ხართ თუ არა იდეალური მშობელი

ადამიანები წინასწარ გეგმავენ, როგორი მშობლები იქნებიან, რას გააკეთებენ ან არ გააკეთებენ, როდესაც შვილების აღზრდას დაიწყებენ. ბევრი ქალბატონი დედობის გამოცდილების მიღებამდე ხმამაღლა აცხადებს, რომ მისი შვილი ისტერიკას არასდროს მოაწყობს, რომ ის ყოველთვის მოუსმენს მშობელს. ადამიანები ვერ ვხდებიან, რომ მშობლობისთვის წინასწარ მომზადება შეუძლებელია. არავინ იცის, რა გადაწყვეტილების მიღება მოუწევს ცხოვრებაში შვილების გაჩენის შემდეგ.

მშობლები ძალიან ღიზიანდებიან, როდესაც მათ ისეთი ადამიანები აკრიტიკებენ, რომლებსაც შვილები უკვე ჰყავთ. ყველა მშობლისთვის ცნობილია, რამდენ სირთულესთან არის დაკავშირებული ბავშვის აღზრდა. როდესაც მშობლებს დასაოჯახებელი ადამიანები აკრიტიკებენ, მათი ნეგატიური შეფასებები შედარებით მისაღებია, რადგან გამოცდილების არქონის გამო ისინი ძალიან ბევრ რამეს ვერ ხვდებიან.

სხვა მშობელს და მისი აღზრდის მეთოდებს სანამ გააკრიტიკებთ, გირჩევთ კარგად დაფიქრდეთ, რა მიზეზები შეიძლება იდგეს მშობლის კონკრეტული ქცევის ან გადაწყვეტილების მიღმა. არ შეიძლება ადამიანის გაკრიტიკება, როდესაც მის შესახებ ბევრი არაფერი იცით.

  • ბავშვის აღზრდის ერთადერთი სწორი გზა არ არსებობს

ბავშვები ერთმანეთისგან ძალიან განსხვავდებიან. მათ სხვადასხვაგვარი დისციპლინა და ყურადღება ესაჭიროებათ. ბავშვს მშობელზე უკეთ არავინ იცნობს. როდესაც ხედავთ, რომ სხვა მშობელი თქვენგან განსხვავებულ აღზრდის მეთოდებს იყენებს, მისი გაკრიტიკება არ უნდა დაიწყოთ. მან თქვენზე უკეთ იცის, როგორ მოიქცეს საკუთარ შვილთან.

  • მშობლის შესახებ საკმარისი ინფორმაცია არ გაქვთ

მაღაზიაში ატირებულ ბავშვს თუ ხედავთ, რომლის ქცევასაც მშობელი ყურადღებას არ აქცევს და შვილის მიმართ გულგრილობას ავლენს, მისი გაკრიტიკება საჭირო არ არის. თქვენ არაფერი იცით ამ ადამიანის შესახებ. წარმოდგენა არ გაქვთ, რა ხდება მის ცხოვრებაში, რატომ იქცევა ის ასე და არა სხვაგვარად. თქვენი კრიტიკა უკანასკნელია, რაც ატირებული ბავშვის მშობელს სჭირდება.

  • სხვა მშობლების შვილები თქვენი შვილები არ არიან

სხვა მშობლების აღმზრდელობითი მეთოდები და მიდგომები თუ არ მოგწონთ, თქვენი ნეგატიური ფიქრები ღიად არ უნდა გამოხატოთ. ისინი თქვენს შვილებს არ ზრდიან. მათ უკეთ იციან, რა უფრო სწორია საკუთარ შვილებთან მიმართებაში. შესაძლოა, თქვენი აღზრდის მეთოდები მათთვის მოსაწონი სულაც არ იყოს. ნუ იფიქრებთ, რომ მხოლოდ თქვენ ხართ იდეალური მშობელი.

  • ნუ გააკრიტიკებთ სხვას იმის გამო, რასაც თავად აკეთებთ

არასდროს გქონიათ შემთხვევა, როდესაც ადამიანი გარკვეული ქცევისთვის გააკრიტიკეთ, შემდეგ კი თავადაც ასე მოიქეცით? რა თქმა უნდა, მსგავსი რამ ყველა ადამიანის ცხოვრებაში ხდება. თქვენ წინასწარ არასდროს იცით, რისი გაკეთება მოგიწევთ ხვალ. სწორედ ამიტომ, გირჩევთ, დაუფიქრებელი კრიტიკისგან თავი შეიკავოთ.

  • ბავშვის აღზრდის საკითხში ექსპერტები არ არსებობენ

შეუძლებელია, რომ რომელიმე ადამიანმა ზუსტად იცოდეს, როგორ აღზარდოს თითოეული ბავშვი, რომელიც სამყაროს ევლინება. ყველა პატარა ინდივიდუალურია და მათთან ერთნაირ მიდგომებს ვერ გამოვიყენებთ. შესაძლოა, თქვენ ბავშვთა აღზრდის სწორი მეთოდების შესახებ უამრავი წიგნი წაიკითხოთ, ყველა რჩევა გაითვალისწინოთ, მაგრამ მაინც უამრავი შეცდომა დაუშვათ. იდეალური ბავშვის აღზრდის ოქროს წესი არ არსებობს.

მშობლის მთავარ მიზანს ბავშვისთვის იდეალური როლური მოდელის შექმნა წარმოადგენს. სხვა მშობლების კრიტიკა ყველაზე მარტივი და ამავე დროს მიუღებელი ქცევაა. სხვების აღმზრდელობითი მეთოდების შეფასების ნაცვლად საკუთარი შვილების აღზრდაზე კონცენტრირდით. დისციპლინა, მატერიალური კეთილდღეობა ან მზრუნველობა ღირსეული ბავშვის აღზრდის გარანტი ვერ იქნება. თუ სხვების აღზრდის წესების შეფასებას მეტისმეტად დიდ დროს დაუთმობთ, შესაძლოა, აღმოაჩინოთ, რომ ძალიან ბევრი შეცდომა დაუშვით და ისეთი შვილები ვერ აღზარდეთ, როგორებზეც მთელი ცხოვრება ოცნებობდით.

მომზადებულია ​chicagonow.com - ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად