Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო, თუ რაღაც გააცდინა?! ამ მიდგომით ბავშვი წარმატების იოლად მიღწევას ეჩვევა,“- ფსიქოლოგი ზაზა ქოიავა

„რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო, თუ რაღაც გააცდინა?! ამ მიდგომით ბავშვი წარმატების იოლად მიღწევას ეჩვევა,“- ფსიქოლოგი ზაზა ქოიავა

ფსიქოლოგმა ზაზა ქოიავამ ბავშვისთვის აბსოლუტური თავისუფლების მინიჭების ან მისი ზედმეტად შეზღუდვის მანკიერ მხარეებზე ისაუბრა:

„არის შემთხვევები, როდესაც აბსოლუტური თავისუფლება აქვს ბავშვს. ყველაფერზე ამბობენ: „რა მოხდა მერე?!“ რა მოხდა მერე, თუ ცუდი ნიშანი მიიღო?! რა მოხდა მერე, თუ რაღაც გააცდინა?! რა მოხდა მერე, თუ არ წაიკითხა?! ამ შემთხვევაში ბავშვი ეჩვევა იოლად წარმატების მიღწევას. არცერთი მათგანი აქედან წარმატება არ არის. წიგნს რომ არ კითხულობს, ეს ნამდვილად არ არის წარმატება. საბოლოოდ, როდესაც ის მართლა ეჯახება ცხოვრებისეულ პრობლემებს, მარცხი ძალიან მტკივნეულად აღიქმება.

ხუთ წლამდე ბავშვი არის მეფე. ყველაფერი უნდა გაუკეთო, ყველა სურვილი უნდა შეუსრულო. ის მეფეა ერთადერთი მიზეზის გამო. ჩვენ ორი შემაკავებელი ფაქტორი გვაქვს: ან გვეშინია და ამის გამო არ ვაკეთებთ რაღაცას, ან მორალი და ზნეობა არ გვაძლევს ამის გაკეთების უფლებას. ერთიც და მეორეც ყალიბდება 5 წლის შემდეგ. რაციონალური გონება განვითარებას იწყებს 5 წლის შემდეგ. 5 წლამდე ბავშვს რამდენიც გინდა იმდენი დაუშალეთ, აზრი არ აქვს. რამდენჯერ დღისით ეჩხუბები, იმდენჯერ ღამე დაესიზმრება, გაეღვიძება და წამოგაგდებს შენც.

ამის შემდგომ უკვე ნელ-ნელა იწყება დარიგებები. თუ ჩვენ მას უბრალოდ ავუკრძალავთ, ეს არასწორია. ბავშვს ყველაფერზე უნდა გასცე პასუხი. რამდენჯერაც მისწევ გვერდზე, ეტყვი, რომ არ გცალია და მოიშორებ, მასში იმდენჯერ იკარგება  ცნობისმოყვარეობის მარცვალი, რომელსაც მან პროფესია და პიროვნება უნდა აპოვნინოს. შესაბამისად, როდესაც ბავშვი კითხვების დასმას იწყებს და „მე გავაკეთებ“ განცდა აქვს, ეს არ უნდა დაუშალო. თუ უბრალოდ გაუწყრები, მას ეცოდინება, რომ ეს არ შეიძლება, მაგრამ არ ეცოდინება ,რატომ არ შეიძლება და სანაცვლოდ რა უნდა გააკეთოს,“- მოცემულ საკითხზე ზაზა ქოიავამ ტელეკომპანია „POSTV”-ის გადაცემაში „დღის პოსტი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დღის პოსტი“

წაიკითხეთ სრულად