Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„20 წუთი ან ნახევარი საათი ერთობლივი კითხვა არის განუზომელი წვლილი ბავშვის ემოციურ რეგულაციაში,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„20 წუთი ან ნახევარი საათი ერთობლივი კითხვა არის განუზომელი წვლილი ბავშვის ემოციურ რეგულაციაში,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვებში ემოციური რეგულაციისა და ემოციური განვითარების მნიშვნელობის შესახებ ისაუბრა. მან მშობლებს ურჩია, რომ შვილებთან ერთად ზღაპრები ხშირად წაიკითხონ:

„XXI საუკუნეში ყველაზე მთავარი არის ფსიქიკური ჯანმრთელობის შენარჩუნება. დეჰუმანიზაციის პერიოდში, როდესაც ტექნოკრატიულ, ტექნოლოგიური რევოლუციები ხდება, როდესაც გაუცხოვება კიდევ უფრო ძლიერია, როდესაც ხდება გახლეჩვა საზოგადოებების, ამ პირობებში განსაკუთრებულ როლს იძენს ემოციური განვითარება და ემოციური რეგულაციის განვითარება. ეს არის მთავარი საზრუნავი დღევანდელ საზოგადოებაში. ინგლისის სასწავლო გეგმებს ვეცნობოდი ამას წინათ. იქ ემოციური რეგულაცია შეტანილია ერთ-ერთ მიზნად. ამერიკის შეერთებულ შტატებში საბავშვო ბაღებში ემოციური რეგულაცია შეტანილია ერთ-ერთ სასწავლო მიზნად, რომ ბავშვებს ეს სპეციალურად ასწავლონ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია ჩვენთვის და ჩვენი ბავშვებისთვის.“

„ძალიან ბევრი ფსიქოლოგი ფიქრობს, რომ ზღაპარი კათარზისის საშუალებაა. ზღაპრის საშუალებით შემოდის ჩვენში ცხოვრებისეული რეალობები. ბავშვი ადაპტირდება და რეალობებს ასე ეჩვევა. ზღაპარი მნიშვნელოვანია ბავშვის წარმოსახვის, მეტყველების, ემოციური განვითარებისთვის, მომავალი ცხოვრებისთვის მომზადებისა და მშობელთან ურთიერთობისთვის. 20 წუთი ან ნახევარი საათი ერთობლივი კითხვა არის განუზომელი წვლილი ბავშვის ემოციურ რეგულაციაში. მეტი შეგიძლია არაფერი არ გააკეთო. ერთად იკითხოთ მობილურის, აქეთ-იქით სირბილის გარეშე, ჩართული იყო ამ ზღაპარში, ეს არის უებარი საშუალება მომავალი პიროვნების ჩამოყალიბებისთვის. როდესაც მოუცლელი მშობლები არიან და დანაშაულის განცდა აქვთ, ეს დრო არის სრულიად საკმარისი პატარა ბავშვის შემთხვევაში, რომ 20 წუთი, ნახევარი საათი ერთად იკითხონ,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„აზროვნების აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად