Baby Bag

ნამდვილი ბედნიერება არ ნიშნავს, რომ თავს ყოველთვის ბედნიერად უნდა ვგრძნობდეთ

ნამდვილი ბედნიერება არ ნიშნავს, რომ თავს ყოველთვის ბედნიერად უნდა ვგრძნობდეთ
ნამდვილი ბედნიერება იმას სულაც არ ნიშნავს, რომ თავს ყოველთვის ბედნიერად გრძნობთ ან ყოველწამიერად კარგ განწყობაზე ხართ. თანამედროვე ადამიანები კულტურის ზეგავლენით გამუდმებით თავგადასავლების, მოგზაურობის და სიახლეების სურვილით არიან შეპყრობილები. ისინი თვლიან, რომ ბედნიერება მათ უმაღლეს მიზანს წარმოადგენს. ბედნიერების ძიებაში ცუდი არაფერია. ადამიანებს სურთ, რომ ყოველდღიურობაში მეტი სიხალისე და მრავალფეროვნება შეიტანონ. ეს სავსებით ნორმალური მოვლენაა. თუმცა მარადიულად ბედნიერების დევნა და მისი მოპოვების დაუოკებელი სურვილი მიზანს მნიშნელოვნად გვაშორებს.

ადამიანების უდიდესი ნაწილი თვლის, რომ ბედნიერება ყოველდღიურად კარგ განწყობაზე ყოფნას გულისხმობს, რის გამოც ისინი ნებისმიერ უსიამოვნებას ტრაგიკულ მოვლენად აღიქვამენ და სირთულეებთან გამკლავება უძნელდებათ. რა ხდება, როდესაც დროის გარკვეულ მონაკვეთში თავს ბედნიერად არ გრძნობთ? ნიშნავს თუ არა ეს იმას, რომ უბედური ხართ? იქნებ ბედნიერება რეალობის უპირობოდ მიღებასა და საკუთარი ცხოვრებით კმაყოფილებას გულისხმობს? ვფიქრობთ, რომ ბედნიერი ადამიანები ემოციური ავთენტურობის შენარჩუნებას მთელი ცხოვრების მანძილზე ახერხებენ, ისინი უფრო ძლიერები, მყარები და შესაბამისად, სხვებთან შედარებით მეტად ბედნიერებიც არიან.

• ემოციური მოწიფულობა ნებისმიერი სირთულის გადალახვაში დაგეხმარებათ

ადამიანები ემოციური მოწიფულობის მიღწევას რთულად ახერხებენ. სხვებისადმი ემპათიის გამოვლენის უნარი და საკუთარი გრძნობების შეცნობის შესაძლებლობა ემოციურად გზრდით და ძლიერ ადამიანად გაყალიბებთ. ეს სულაც არ გულისხმობს იმას, რომ თქვენ ეჭვები არასდროს შეგაწუხებთ ან არასდროს შეგეშინდებათ. რა თქმა უნდა, თქვენ საკუთარ შესაძლებლობებში არაერთხელ დაეჭვდებით. თუმცა თქვენ თამამად აღიარებთ საკუთარ ეჭვებსა და შიშებს. როდესაც რაღაცის გაგებას ვერ შეძლებთ, ოჯახის წევრებს, მეგობრებსა და ახლობლებს გულწრფელად გამოუტყდებით, რომ მათი არ გესმით და ყველაფრის გარკვევის სურვილი გაქვთ. საკუთარი და სხვების გრძნობების გაგების, ასევე ემოციების სწორად გამოხატვის უნარი ბედნიერებისკენ მიმავალ გზაზე ძალიან დიდ დახმარებას გიწევთ.

• ბედნიერებაზე ზედმეტად კონცენტრირება მის მიღწევაში ხელს გიშლით

ადამიანები, რომლებიც გამუდმებით ბედნიერების მიღწევაზე ფიქრობენ, უმეტეს შემთხვევაში თავს უბედურად გრძნობენ. მოლოდინები თუ არ გაგიმართლდებათ, პესიმიზმმა არ უნდა შემოგიტიოთ. წარუმატებლობის შიში ნებისმიერი ადამიანისთვის დამღუპველია და მისი დაძლევა აუცილებლად უნდა შეძლოთ. პოზიტიური ემოციების განცდის სურვილი მისასალმებელი და დასაფასებელია, მაგრამ მარცხის აუტანლობა და წარუმატებლობის შემთხვევაში თვითშეფასების დაკარგვა თქვენს ყოველდღიურობას ნეგატივით დატვირთავს. მიზნების მიღწევა თუ გსურთ, თითოეულ მიზნამდე მისასვლელი აქტივობები ჩამოწერეთ, აღნიშნული აქტივობები დროში სწორად გადაანაწილეთ, რათა ზემდეტად არ დაისტრესოთ, არ იჩქაროთ და მარცხი არ იწვნიოთ.

• ყოველთვის ყველაფერი ისე არ ხდება, როგორც თქვენ გეგმავდით

ყველაფრის დაგეგმვა თუ გიყვართ, იმედების გაცრუებას და გეგმების ჩაშლას უნდა შეეგუოთ. ცხოვრებაში ყველაფერი ისე არ ხდება, როგორც ჩვენ გვინდა ან წარმოგვიდგენია. ბედნიერების მოპოვებაში წინასწარი მოლოდინებისგან გათავისუფლება დაგეხმარებათ. რა თქმა უნდა, გეგმების ჩაშლა იმედგაცრუებას იწვევს და გაფრთხობთ კიდეც, მაგრამ იმედების გაცრუება ტრაგედიად არ უნდა მიიღოთ. მოლოდინები თუ არ გაგიმართლდათ, თავს ნუ დაიტანჯავთ. მიღებული გამოცდილება მომავალში შეცდომების დაშვებისგან დაგიცავთ.

• ადამიანების რეალური ცხოვრების შესახებ სოციალური ქსელიდან ვერაფერს შეიტყობთ

სოციალური ქსელები ხშირად სხვა ადამიანების ცხოვრებაზე არასწორ წარმოდგენებს გიქმნიან. ახლობლების ან უბრალო ნაცნობების ბედნიერი ფოტოების დანახვისას, თვლით, რომ ყველა ადამიანი, ვისაც იცნობთ, თქვენზე ბედნიერი და წარმატებულია. შესაძლოა, ძალიან კარგად იცით, რომ სოციალურ ქსელებში ადამიანები საკუთარი ცხოვრების უმთავრეს მოვლენებზე არასდროს საუბრობენ და ფალსიფიცირებულ რეალობას ქმნიან, თუმცა მაინც ვერ ახერხებთ საკუთარი ეჭვების დაძლევას. როდესაც სოციალურ ქსელში სხვების გაღიმებულ და ბედნიერ სახეებს უყურებთ, საკუთარ თავზე იფიქრეთ. თქვენ არასდროს ატვირთავთ facebook-ზე მეუღლესთან კონფლიქტის შესახებ უახლეს ცნობებს, თქვენ არც ოჯახურ პრობლემებზე გაამახვილებთ ყურადღებას. მიუხედავად ამისა, თქვენ მაინც სოციალური მედიის გავლენის ქვეშ ექცევით და ყველაფერს იჯერებთ, რასაც ხედავთ. უმჯობესია, თუ საკუთარ ცხოვრებაზე კონცენტრირდებით. მთავარია, თქვენი ყოველდღიურობა თქვენთვის საინტერესო და მრავალფეროვანი იყოს. ყოველდღიურ პრობლემებს კი, სხვების მსგავსად, ვერსად გაექცევით. გახსოვდეთ, რომ კომპიუტერის ეკრანს მიღმა ადამიანებს ერთმანეთთან გაცილებით მეტი საერთო აქვთ, ვიდრე სოციალურ ქსელებში.

• ბედნიერება დანიშნულების პუნქტი არ არის, რომლამდეც აუცილებლად უნდა მიხვიდეთ


ადამიანების უბედურების უმთავრეს მიზეზს ბედნიერების არასწორი ხედვა წარმოადგენს. მათი უდიდესი ნაწილი თვლის, რომ ბედნიერება დანიშნულების ადგილია, რომლამდეც აუცილებლად უნდა მივიდნენ. როგორ ფიქრობთ, სად შეიძლება ბედნიერება იპოვოთ? თუ ჩათვლით, რომ მას რომელიმე კონკრეტულ ადგილას იპოვით, ძალიან ცდებით. გახსოვდეთ, ბედნიერება ყოველდღიურად უნდა განიცადოთ. მისი პოვნა ყველგან და ყველაფერში შეგიძლიათ. ადამიანები ბედნიერებას სხვა დიდ გრძნობებთან ერთად განიცდიან, როგორებიცაა შიში, მღელვარება, სიყვარული, სიძულვილი, მრისხანება ან მარტოსულობა. ცხოვრება უამრავ შესაძლებლობას გაძლევთ, რომელთა დახმარებით ბედნიერების პოვნას აუცილებლად შეძლებთ. თავგასავლებით სავსე მოგზაურობაში, რომელსაც სიცოცხლე ჰქვია, ბედნიერებას მარტივად იპოვით. მთავარია, ამისთვის მზად იყოთ! 

მომზადებულია littlethings.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს'' - როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში?

,,მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს'' - როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში?

რა არის ტიკი, როგორი შეიძლება იყოს ტიკის გამოხატულება და როგორ დავეხმაროთ ბავშვებს მის დაძლევაში?- ​MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებს ფსიქოლოგმა მარიამ ბასოშვილმა უპასუხა.

- პირველ რიგში განგვიმარტეთ რა არი ტიკი?

- ტიკი ეს არის კუნთების უნებლიე, სწრაფი მოძრაობა, რომელიც ვლინდება სხეულის სხვადასხვა ნაწილში წინასწარი განზრახვის გარეშე და იწოდება როგორც, ტიკური აშლილობა. არსებობს მოტორული დარვევები, რომლებიც ძალიან ჰგავს ტიკებს მაგალითად, კუნთების უეცარი შეკრთომა ან დაკლაკნილი ჭიისებრი მოძრაობები, თუმცა ეს ტიკი არ არის და აუცილებელია სწორი დიაგნოსტირება.

- როგორი შეიძლება იყოს ტიკის გამოხატულება?

- არსებობს მარტივი და რთული ტიკები, მოტორული და ვოკალური. მარტივი მოტორული ტიკები ხასიათდება კუნთების სწრაფი, ხანმოკლე მოძრაობებით, მაგალითად, თვალების ხამხამი, წარბების აწევა ან სხვა სახის ჟესტები, რომელსაც შინაარსი არ გააჩნია და კონტექსტს არ შეესაბამება, ასევე მხრების მოძრაობები.

რთული მოტორული ტიკები არის უფრო ნელი უნებლიე მოძრაობები ვიდრე მარტივი მოტორული ტიკები. ხასიათდება საგნების ხელით მოსინჯვით, ფეხების ბაკუნით, უკუღმა სიარულით ან ცეკვით,ხტუნვითი მოძრაობებით.ხელებისა და ფეხების ქნევა, ასევე უხამსი ჟესტები მიეკუთვნება რთულ მოტორულ ტიკებს.

მარტივი ვოკალური ტიკები ეს არის - ჩახველება, სრუტუნი, ბურტყუნი.

რთულ ვოკალურ ტიკებს მიეკუთვნება სიტყვების ან მთელი ფრაზების უნებლიე წამოყვირება. შესაძლოა იყოს უხამსი და სოციალურად მიუღებელი სიტყვები.

- ვინ აფასებს ბავშვს და რა ასაკში შეიძლება გამომჟავნდეს ტიკები?

- დიაგნოსტიკურ სახელმძღვანელოებში, როგორც ზემოთ ვახსენე, დიაგნოზი იწოდება, როგორც ტიკური აშლილობა, ხოლო არის თუ არა გარდამავალი ტიკური აშლილობა, ქრონიკული თუ კომბინირებული, დაზუსტებული თუ დაუზუსტებელი ამას განსაზღვრავს ფსიქიატრი ან ნეიროფსიქოლოგი, შესაძლოა,  ნევროლოგის შეფასებაც გახდეს საჭირო.

გარდამავალი ტიკური აშლილობა იწყება ადრეულ ბავშვობაში. მარტივი ტიკები რამდენიმე კვირა ან თვე გრძელდება და სხვა სირთულეები თან არ ახლავს. ეს მდგომარება 3-4 ჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში. ადრეულ ბავშვობაში ბავშვებისთვის რაიმეს დასწავლის ერთ-ერთი გზა მიმბაძველობაა. ამ დროს ტიკის ათვისება უფრო მარტივად ხდება.

გარდამავალი ტიკური აშლილობის დროს ერთი ტიკი შესაძლოა, შეიცვალოს და ჩანაცვლდეს მეორე ტიკით, მაგალითად, ჩახველება სრუტუნით ან პირიქით. ქრონიკული ტიკური აშლილობისას კი ტიკი არ იცვლება ასე მარტივად.

- რა არის ტიკის გამომჟღავნების მიზეზი, რამ შეიძლება გაამწვავოს ტიკი?

- სტრესულ სიტუაციაში ბავშვებს ხშირად ეწყებათ თვალების ხამხამი, ფეხების ბაკუნი, მხრების აჩეჩვა, ჩახველება. მაგალითად, ბავშვებს თუ უწევთ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა ნერვიულობის ფონზე შეიძლება დაიწყოს უნებლიე ჩახველება, მხრების ჩეჩვა - ეს ყველაფერი არის ტიკი, თუმცა უმრავლეს შემთხვევაში უკვალოდ, ყოველგვარი ჩარევის გარეშე ქრება.

ტიკის სიხშირე მატულობს სტრესის ფონზე, დაღლილობისას, ხოლო მისი სიხშირე მცირდება ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობებისას, ასევე ძილში.

- როგორ შეიძლება, დავეხმაროთ ბავშვებს ტიკების დაძლევაში, რა რჩევებს მისცემთ მშობლებს?

- ტიკები, როგორც წესი, ბავშვებისთვის კომპლექსად იქცევ ადა გავლენას ახდენს მათ თვითშეფასებაზე. აუცილებელია, რომ მასწავლებელმა, ასევე ბავშვებმა იცოდნენ ტიკის შესახებ და თანაკლასელი არ გახდეს სოციუმის მხრიდან ბულინგის მსხვერპლი. გარშემომყოფებს, მშობლებს უნდა ახსოვდეთ, რომ მუდმივი შენიშვნები, მითითებები ტიკების სიხშირეს უფრო აძლიერებს.

გარდა იმისა, რომ დიაგნოსტირება აუცილებელია, ასევე ფსიქოთერაპია ძალიან კარგი მეთოდია ტიკებთან სამუშაოდ. ზღაპრით თერაპია, არტ-ტერაპია, ფიზიკური-გონებრივი აქტივობები მკვეთრად დაეხმარება ბავშვს ტიკების დაძლევაში. ბავშვისთვის მშვიდი გარემო, ნაკლები სტრესი და მშობლების მხრიდან მხარდაჭერა ამ პროცესში ძალიან მნიშვნელოვანია.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე 

წაიკითხეთ სრულად