Baby Bag

,,ბავშვთან კომუნიკაცია არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად'' - თამარ გაგოშიძე

,,ბავშვთან კომუნიკაცია არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად'' - თამარ გაგოშიძე

​ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის ბლოგი, რომელიც www.helloblog.ge-ზე გამოქვეყნდა დასაქმებული მშობლების შვილებთან უერთიერთობის თემას ეხება. 

გთავაზობთ ბლოგიდან ამონარიდს:

,,თანამედროვე სამყაროში დედისა და მამის ტრადიციული როლები ნელ-ნელა რადიკალურად იცვლება. თუმცა, თუკი საქართველოში დასაქმებული მშობლისა და შვილების ურთიერთობაზე ვსაუბრობთ, ასოციაციურად მშობელში პირველ რიგში ჯერ დედას წარმოვიდგენთ. ჩვენ ვცხოვრობთ გარემოში, სადაც საზოგადოებასთან ერთად, ქალბატონებს თავად აქვთ საკუთარი თავის მიმართ მოთხოვნა, რომ პროფესიული წინსვლისა და თვითრეალიზების პარალელურად, საუკეთესო მშობლებიც იყვნენ. სწორედ მას შემდეგ, რაც ამ საუკუნის სამუშაო ძალაში ქალების ჩართულობამ მკვეთრად იმატა, დასაქმებული მშობლების გავლენა შვილების განვითარებაზე ბავშვთა ფსიქოლოგებისა და ექსპერტების კვლევის საგანი გახდა.

დღევანდელი დინამიური და დატვირთული სამუშაო გარემოს გარეთ, საგანმანათლებლო პლატფორმის - თიბისის სტატუს-შეხვედრების ფარგლებში, ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე თიბისის სტატუსის მოხმარებლებს სწორედ ამ თემაზე ესაუბრა, მათი პრობლემები მოისმინა და კონკრეტული რჩევებიც გაუზიარა. ფსიქოლოგმა შეხვედრა პირველი და უმთავრესი წესით დაიწყო: დანაშაულის განცდა - შეგრძნება, რომელიც ყველა დასაქმებულ მშობელს აწუხებს, ყოველმა მათგანმა უნდა დაივიწყოს და ამოიგდოს გონებიდან. ის, რომ მშობელი დაკავებულია, არსებული მოცემულობაა და მხოლოდ ამ რეალობის მიღების შემდეგ მოახერხებს დასაქმებული მშობელი მომდევნო რჩევების შესრულებას.

მთავარი პრობლემა - დრო

მართალია, ორმაგი შემოსავლის ოჯახში ბავშვი ფინანსურად ორმაგად უზრუნველყოფილია, თუმცა, ჯანსაღი სოციალურ-ემოციური განვითარებისათვის სულ სხვა, არამატერიალური ფაქტორებია გადამწყვეტი. ამ პროცესში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ბავშვის დაბადების მომენტიდან მისი მშობლებთან დაწყებული კავშირია.

ისეთი ეპოქაა, რომ დროს ვერ ვიმორჩილებთ. სულ რაღაც გვაქვს გასაკეთებელი, გარკვეულ ამოცანებზე ვართ ორიენტირებული. სწორედ დროის უქონლობა იწვევს მშობელში დანაშაულის განცდას.

ხშირად ამის რაციონალიზაციას ვახდენთ - „მე არ მაქვს დრო, მაგრამ გამოვიმუშავებ ფულს და დროის კომპენსირებას ჩემი შვილების მატერიალური უზრუნველყოფით ვახდენ.“ ამის მიუხედავად, უკმაყოფილებისა და დანაშაულის განცდა მაინც ჩნდება. ამ განცდის ექვივალენტი მატერია არ არის, ამიტომ სინდისის ქენჯნას მშობლები ვერ გავცვლით ძვირფას ტელეფონში. ამას ეფექტი არ აქვს, ბავშვი კი ასეთი მომხარებლური ურთიერთობით მხოლოდ მანიპულირებას ეჩვევა. შეგიძლიათ შვილებთან უბრალო კომუნიკაციის შემთხვევა გაიხსენოთ? ოღონდ ისეთი, როდესაც არაფერი მოითხოვეთ მათგან? გაგიკვირდებათ და ასეთი ურთიერთობა ძალიან იშვიათია დღეს, იმიტომ, რომ ოჯახშიც მუშაობის რეჟიმში ვართ. მთელი დღე დრო არ გვაქვს გავიგოთ, რას საქმიანობს ჩვენი შვილი. ამიტომ, დღის ბოლოს სასწრაფოდ გვინდა გავარკვიოთ: იმეცადინა? ხელები დაიბანა? ჭამა? ეს მოთხოვნითი კითხვებია და ამით მთავრდება ჩვენი კომუნიკაცია შვილთან.“

მშობლის 2 საათი

,,უამრავი ინფორმაციისა და სწრაფად ცვალებადი მოვლენების ტალღებში გაჩერება და საკუთარ თავთან ჩარღმავება აუცილებელი წინპირობაა იმისა, რომ ჩვენს შვილებთან ვიყოთ ჰარმონიულ ურთიერთობაში. ზუსტად უნდა ვიცოდეთ, რისთვის და რაზე ვხარჯავთ დროსა და ენერგიას.

ხშირად რაღაცას იმიტომ ვაკეთებთ, რომ სხვებიც ასე აკეთებენ, მაგრამ ეს არ არის სწორი პასუხი. ჩვენ მომხმარებლური საზოგადოება ვართ

კითხვა ასეთია: ყოფნა თუ ფლობა? ჩვენ გვინდა ფლობა. ჩვენ გვინდა ვფლობდეთ ყველაფერს. არადა, თუ ვერ ფლობ დროს, ვერ ფლობ ვერაფერს. ჩვენს შვილებსაც არ ვასწავლით იმას, რომ დინებას არ მიჰყვნენ და თავიანთი არჩევანი გააკეთონ. შესაბამისად, ჩვენი შვილებიც მომხმარებლებად ყალიბდებიან. მშობლისთვის საკუთარი თავისთვის დროის გამოყოფა აუცილებელი რეცეპტია. ეს შეიძლება იყოს კვირაში, ან თუნდაც 2 კვირში 2 საათი, მაგრამე ეს უნდა იყოს მხოლოდ თქვენი 2 საათი, სხვისი არავისი - არც თქვენი შვილების, არც თქვენი მეგობრების.“

ჯადოსნური ნახევარი საათი

თუკი დასაქმებული მშობელი ხართ და ამ ყველაფერს კითხულობთ, ალბათ აქ ნახსენები ყველა გრძნობა და სიტუაცია გეცნოთ და შვების ნაცვლად, პირიქით, მეტი სინდისის ქეჯნა იგრძენით. მაგრამ მალე დამშვიდდებით, როდესაც გაიგებთ, რომ გამოსავალი არსებობს და ის იმაზე მარტივია, ვიდრე აქამდე წარმოგედგინათ. გამოსავალი რაოდენობის ხარისხით ჩანაცვლებაა. უცნაურია, მაგრამ დადგენილია, რომ ბავშვთან ნახევარი საათი სრულფასოვანი ურთიერთობა სრულიად საკმარისია მასთან საჭირო კომუნიკაციის დასამყარებლად.

ეს არ უნდა ხდებოდეს ტელეფონში ყურების ან სადილის კეთების პარალელურად. ეს უნდა იყოს უშუალო კომუნიკაცია ბავშვთან

ისეთი ნახევარი საათის გამოყოფა, როდესაც სხვა არაფერი გაინტერესებთ და არც მოთხოვნის რეჟიმში ხართ, თქვენთვისაც ერთგვარი ფსიქოთერაპიაა. როდესაც სახლის ტერიტორიაზე გადადიხართ, გამორთეთ ტელეფონი და ინტერნეტი 1 საათით მაინც. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვერ კონცენტრირდებით თქვენს შვილებთან.“

ადამიანის პირველი და საბაზისო მოთხოვნილება უსაფრთხოების, მეორე კი - მიკუთვნების განცდაა. ეს შეგრძნებები სწორედ 2-3 წლამდე ყალიბდება, როდესაც ბავშვს ნდობა და ხალასი დამოკიდებულება უნდა გაუჩნდეს გარემოს მიმართ და უნდა იგრძნოს, რომ მიეკუთვნება ჯგუფს, ანუ ოჯახს, რომელიც მას დაიცავს.

სწორედ ამ პერიოდში სჭირდება ბავშვს ოჯახის მხარდაჭერა. დასაქმებულ მშობლებს კი მათი ძიძასთან ან ბაღში დატოვება უწევთ. სწორედ ცალ-ცალკე გატარებული დროის ამანაზღაურებელი არის თამაში, რომელსაც შეუფასებელი წვლილი აქვს ბავშვისა და მშობლის ურთიერთობაში,'' - აღნიშნულია ბლოგში. 

ბლოგის სრული ვერსია იხილეთ ​აქ

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი" - ფსიქოლოგი

,,არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი" - ფსიქოლოგი

რა არ უნდა ავუკრძალოთ საკუთარ შვილებს, რის უფლება უნდა მივცეთ მას და, ამასთანავე, როგორ მივცეთ გარკვეული მიმართულებები - ამის შესახებ ფსიქოლოგი, ელენე ჯაფარიძე საუბრობს.

,,არ აუკრძალოთ თქვენს შვილებს, თქვან ,,არა", შეგეწინააღმდეგონ, გამოთქვან უკმაყოფილება. ამით თქვენ უზრუნველყოფთ, რომ ისინი გაიგებენ საკუთარი სიტყვისა და აზრის ფასს. მათ ეცოდინებათ, რომ შეუძლიათ, ყოველთვის იყვნენ უკმაყოფილოები რაღაცით და გამოთქვან, არ დაიტოვონ თავიანთ თავებში, რათა შეძლონ, როცა გაიზრდებიან, მართონ საკუთარი ცხოვრება ისე, როგორც საჭიროა. ასევე, მათ ეცოდინებათ, რომ არ ჩაყლაპონ რაღაცები ზედმეტად და არ განერიდონ კონფლიქტურ სიტუაციას იმის გამო, რომ ვერ აფიქსირებენ თავიანთ უკმაყოფილებას.

არ აუკრძალოთ თქვენს შვილებს თვითშემოქმედება. დახატოს ისე, როგორც მოსწონს. თუ ჩაერევით, ნუ შეეცდებით - შეიტანოთ მის თავისუფალ ხატვაში შტრიხები. ამზადებს საკვებს? როგორი უცნაური ინგრედიენტებიც უნდა გამოიყენოს, მიეცით საშუალება, რომ მოამზადოს. ამის ის საკუთარ თავსა და გარემოს შეიმეცნებს, უვითარდება ფანტაზია, უვითარდება შემოქმედებითი აზროვნება და, რაც მთავარია, იტვირთება. განტვირთვის ხასიათი აქვს ყველა აქტივობას მაშინ, როდესაც ამას აკეთებს თავად და არ ხდება გარემოდან კონტროლი, ჩარჩოებში მოქცევა. რა თქმა უნდა, თუკი მისი უსაფრთხოება დაცულია.

არ აუკრძალოთ თქვენს შვილს, ჩაიცვას ის, რაც მოსწონს, რადგან ის ამით სწავლობს, რომ უყვარდეს საკუთარი თავი. მთავარი ის კი არ არის, რომ გემოვნების სტანდარტში ჯდებოდეს  ტანსაცმელი ან მხოლოდ თქვენს, საზოგადოების სტანდარტებს აკმაყოფილებდეს ის, მთავარია მან - ბავშვმა იგრძნოს თავი ლამაზად, კომფორტულად. მთავარია, მას მოსწონდეს ის, რაც აცვია და ნელ-ნელა, რა თქმა უნდა, დაიხვეწება მისი გემოვნება ან დარჩება ისეთი, როგორიც არის, მაგრამ ეს არ არის პრობლემა. პრობლემა სწორედ ის არის, როდესაც ხდება აკრძალვა და ბავშვმა იცის, რომ არ აქვს უფლება, ჩაიცვას ის, რაც უნდა, იგრძნოს თავი ისე, როგორც უნდა და ამ დროს კარგავს ის საკუთარ თავს.

არ აუკრძალოთ ბავშვებს სიცელქე, სპონტანურობა, რაც არის ბავშვობის შემადგენელი ნაწილი და რასაც, სამწუხაროდ, როდესაც ვიზრდებით, ისედაც ვკარგავთ და ვერგებით საზოგადოების მიერ დადგენილ ჩარჩოებს, იცელქოს, იხმაუროს. ნუ ვცდილობთ, ვთხოვოთ, რომ, მაგალითად, ნაკლებად ხმამაღლა იმღეროს, ნაკლებად ხმამაღლა დაუკრას. თუკი მისი უსაფრთხოება დაცულია, გააკეთოს ის სპონტანურად, რაც მას სჭირდება. ამის ის ვითარდება. ჩვენ შეგვიძლია, ვმართოთ ბავშვის განვითარება, გარკვეული კორექტირება შევიტანოთ ისე, რომ არ შევულახოთ უფლება, არ ავუკრძალოთ აზრის გამოთქმა, არ ავუკრძალოთ კონკრეტული აქტივობები, მაგრამ მივცეთ მიმართულება:, - ურჩევს მშობლებს ელენე ჯაფარიძე.

წაიკითხეთ სრულად