Baby Bag

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს ძლიერ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში?

როგორ დავეხმაროთ ბავშვს ძლიერ პიროვნებად ჩამოყალიბებაში?

მშობლები გადაჭარბებული მზრუნველობით შვილებს გაუცნობიერებლად უბიძგებენ მსხვერპლის როლის მორგებისკენ, რის გამოც ზრდასრულ ასაკში ბავშვები ტრაგიკულ ადამიანებად ყალიბდებიან. მათ ადამიანებთან ნორმალური ურთიერთობის დამყარება უჭირთ და გამუდმებით ტანჯვისკენ ისწრაფვიან. ძლიერი პიროვნების აღსაზრდელად მშობლებმა გარკვეული რეკომენდაციები უნდა გაითვალისწინონ.

1. ბავშვს უსიამოვნო ემოციებთან და დანაშაულის გრძნობასთან გამკლავება ასწავლეთ

ბავშვები, რომლებმაც ემოციების გაკონტროლება იციან, რთულ გამოწვევებს მარტივად უმკლავდებიან და მყარ გადაწყვეტილებებს იღებენ. არცერთი ბავშვი დაბადებისთანავე არ ფლობს ემოციებთან გამკლავების უნარს. ეს მან მშობლებისგან უნდა ისწავლოს. ბავშვს უნდა აუხსნათ, როგორ გაუმკლავდეს შიშს, ბრაზს, სევდას და სასოწარკვეთას. ამისთვის აუცილებელია ბავშვის ქცევის და არა მისი ემოციების კორექტირება. ბავშვს აუხსენით, რომ უსიამოვნო ემოციები ცუდ ქცევას არ ამართლებს. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ გაბრაზების გამო დას არ უნდა დაარტყას, მას ისიც უნდა ესმოდეს, რომ მოწყენილობა სიზარმაცის გასამართლებლად საკმარისი მიზეზი არ არის. თქვენს შვილს ასწავლეთ, როგორ მართოს ემოციები და როგორ დააღწიოს თავი მათ ტყვეობას. ზოგიერთ ბავშვს ხატვა ამშვიდებს, ზოგს მეგობრებთან ურთიერთობა. ყველა ბავშვს ინდივიდუალური მიდგომა ესაჭიროება, თუმცა ნებისმიერ შემთხვევაში, როდესაც გრძნობთ, რომ თქვენი შვილი ცუდ განწყობაზეა, ის რამით გაართეთ, ისეთი საქმე გააკეთებინეთ, რომელიც მას უყვარს. ამგვარად ბავშვი ხუთ წუთში დაივიწყებს, რომ ცუდ ხასიათზე იყო.

2. ბავშვს პასუხისმგებლობის გრძნობა განუვითარეთ

ადამიანებს პრობლემები ყოველთვის აწუხებთ. რაც უფრო ადრე ასწავლით ბავშვს სირთულეებთან გამკლავებას, მით უფრო კარგ სამსახურს გაუწევთ მას. ბავშვი, რომელმაც არ იცის, როგორ გადაჭრას პრობლემა, მთელ ენერგიას მისგან გაქცევაზე ხარჯავს. ზოგჯერ ის მოქმედებას გაუცნობიერებლად იწყებს და არჩევანში დარწმუნებული არ არის. როდესაც ბავშვმა პრობლემებთან გამკლავება არ იცის, ის კლასს მაშინვე დატოვებს, როგორც კი კლასელები მის დაცინვას დაიწყებენ. მშობელმა ბავშვს პრობლემის გადაჭრა უნდა ასწავლოს, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში არ უნდა გააკეთოს ეს თავად. თქვენს შვილს პრობლემის ფორმულირებაში დაეხმარეთ და მისი გადაჭრის რამდენიმე გზა შესთავაზეთ. ბავშვმა მათ შორის საუკეთესო თავად უნდა აარჩიოს. თუ ბავშვს ვარჯიშზე წასვლისას ფორმა ყოველთვის სახლში რჩება, მას აღნიშნული პრობლემის მოგვარების რამდენიმე ალტერნატივა შესთავაზეთ, ნაცვლად იმისა, რომ ფორმა ჩანთაში თავად ჩაუდოთ.

3. ბავშვს სხვა ადამიანების დახმარება ასწავლეთ

ბავშვს სხვების თანაგრძნობა ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ. იმის ნაცვლად, რომ სიკეთის მნიშვნელობა მას სიტყვიერად აუხსნათ, ყველაფერი საკუთარ მაგალითზე ასწავლეთ. თუ ბავშვი დაინახავს, რომ თქვენ დროსა და ფინანსებს დაუნანებლად ხარჯავთ გაჭირვებულთა დასახმარებლად, ის აუცილებლად მოგბაძავთ. ამგვარად თქვენი შვილი ბავშვური ეგოიზმის დამარცხებას მარტივად შეძლებს. ბავშვმა უნდა დაინახოს, რომ პრობლემები ყველა ადამიანს აქვს. ამგვარად მას სირთულეებთან გამკლავება არ გაუჭირდება.

4. ბავშვს შეცდომის დაშვების უფლება მიეცით

მშობლები ხშირად იმეორებენ, რომ ბავშვი წარმატებას ადრეული ასაკიდანვე უნდა მიეჩვიოს, რის გამოც ისინი შვილებს მარცხისგან თავგამოდებით იცავენ. ისინი ვერ ხვდებიან, რომ ბავშვებს დათვურ სამსახურს უწევენ. თქვენს შვილს მეტი თავისუფლება უნდა მისცეთ. შეცდომების დაშვებას თავისი დადებითი მხარეები აქვს, ამას რაც უფრო მალე მიხვდებით, მით უფრო გაუხსნით თქვენს შვილს გზას წარმატებისკენ. ბავშვი, რომელიც გარკვეულ სირთულეებს პირისპირ ეჯახება, წარმატებას უფრო ადვილად აღწევს.

5. ბავშვს ნეგატიური ინფორმაციისგან ყოველთვის ნუ დაიცავთ

სამყაროში სიკეთე და ბოროტება თანაარსებობენ. რამდენიც უნდა ეცადოთ, რომ თქვენი შვილი ამ უკანასკნელისგან დაიცვათ, ის უსამართლობას ადრე თუ გვიან მაინც გამოცდის. ბავშვს ჯადოსნურ წრეში ნუ მოაქცევთ, სადაც ყველაფერი იდეალურადაა. როდესაც თქვენი შვილი გაიგებს, რომ სამყარო არც ისეთი იდეალურია, როგორც ამას ეუბნებოდით, ის თქვენდამი ნდობას დაკარგავს. ბავშვს, მისი ასაკისა და ემოციური მდგომარეობის გათვალისწინებით, გარკვეული სახის ნეგატიური ინფორმაცია უნდა მიაწოდოთ, რათა ის ცხოვრებისეული გამოცდილების მისაღებად მოამზადოთ.

6. არ აქციოთ ბავშვი სამყაროს ცენტრად

თქვენს ოჯახში ყველა ბავშვის გარშემო თუ იქნება შემოკრებილი და მას გამუდმებით ყურადღების ცენტრში ამყოფებთ, თქვენი შვილი ეგოისტ ადამიანად ჩამოყალიბდება. ის იფიქრებს, რომ ყოველთვის ყველა მის თაყვანისცემაში უნდა იყოს. ბავშვი იმაზე უნდა კონცენტრირდეს, თუ რას შესთავაზებს მომავალში სამყაროს და არა იმაზე, თუ რისი მიღება შეუძლია მისგან.

7. ბავშვის თვითშეფასების ამაღლებაზე იზრუნეთ

ბავშვის თვითშეფასების ჩამოყალიბებაში მშობელს უდიდესი წვლილი მიუძღვის. შვილის თვითშეფასების ამაღლებისთვის , მას ხშირად უთხარით, როგორ გიყვართ. ხშირად დაიხმარეთ ბავშვი საშინაო საქმეებში, რათა მან თავი საჭირო ადამიანად იგრძნოს. ყოველთვის შეაქეთ თქვენი შვილი დიდი და პატარა მიღწევებისთვის. როდესაც ბავშვი თქვენთვის მიუღებელ ქცევას ავლენს, ის უბრალოდ კი არ უნდა გააკრიტიკოთ, პარალელურად აუხსენით კიდეც, რა უნდა გაეკეთებინა. თუ თქვენი შვილი სკოლაში ცუდ ნიშანს იღებს, უთხარით მას, რომ უკეთესი შედეგის მისაღებად მეტი შრომა და მონდომებაა საჭირო. არასდროს უთხრათ ბავშვს (ხუმრობითაც კი), რომ მის გარეშე ცხოვრება უფრო მარტივი იქნებოდა. ამით მის თვითშეფასებას გაანადგურებთ. არასდროს გააკრიტიკოთ ბავშვი სხვების თანდასწრებით. ეს მის ფსიქიკაზე სამუდამო კვალს დატოვებს. ბავშვი სხვების ნეგატიურ დამოკიდებულებას ვერ გაუმკლავდება და სათანადო წინააღმდეგობას ვეღარ გაუწევს, რაც მას ყოველთვის დატანჯავს. არასდროს შეადაროთ ბავშვი სხვა ბავშვებს, განსაკუთრებით დებსა და ძმებს. ყველა ბავშვს თავისი ძლიერი და სუსტი მხარეები აქვს, რომელიმე მათგანისთვის უპირატესობის მინიჭება დაუშვებელია.


მომზადებულია​ adme.ru -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რაქიტსა და მის გამომწვევ მიზეზებზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თამთა ხუჯაძე ესაუბრა

რაქიტსა და მის გამომწვევ მიზეზებზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თამთა ხუჯაძე ესაუბრა

რა არის რაქიტის ყველაზე გავრცელებული მიზეზი ბავშვებში? - ამ და რექიტის შესახებ სხვა საინტერესო საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ნეფროლოგი თამთა ხუჯაძე.

- რა არის რაქიტი?

- რაქიტი ჩვილი და ადრეული ასაკის ბავშვთა დაავადებაა, რომელიც ვითარდება როგორც D-ვიტამინის, ასევე, კალციუმისა და ფოსფორის ნაკლებობის ფონზე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ძვლის და კუნთების ტკივილი, მოტეხილობები, ძვლის დეფორმაციები, ზრდის შეფერხება, კუნთების სისუსტე. რაქიტი 100 000 ბავშვიდან დაახლოებით 7-8 ბავშვს აღენიშნება. დაავადების სიხშირე თანაბარია მამაკაცებსა და ქალებში. რაქიტი შედარებით ხშირად გვხვდება ახლო აღმოსავლეთში, აფრიკასა და აზიაში. შედარებით იშვიათია შეერთებულ შტატებსა და ევროპაში, გარდა გარკვეული უმცირესობებისა.

- ძირითადად, რა იწვევს რაქიტს?

რაქიტის ყველაზე გავრცელებული მიზეზი არის D ვიტამინის დეფიციტი, არასწორი კვება, D ვიტამინით, კალციუმითა და ფოსფორით ღარიბი პროდუქტების მიღება და მზის ულტრაიისფერი სხივების არასაკმარისი ექსპოზიცია. რაქიტის განვითარების სხვა მიზიეზებში უნდა განვიხილოთ: D ვიტამინის მეტაბოლიზმის დარღვევით მიდინარე მდგომარეობები, ზოგიერთი სამკურნალო პრეპარატის (გლუკოკორტიკოიდები, ანტიკონვულსანტები, დიურეტიკები, ანტაციდები, ფიტინი) მიღების ფონზე. კანის დაავადებები, რომლის დროს დაქვეითებულია ქოლეკალციფეროლის სინთეზი. გასტროინტესტინური ტრაქტის დაზიანება, რის გამოც ვერ ხერხდება საკვებით მიღებული D ვიტამინის ათვისება (მალაბსორბციის სინდრომი, პანკრეასის უკმარისობა და სხვ.) ღვიძლისა და თირკმელების ის დაავადებები, რომელთა დროსაც ირღვევა D ვიტამინის აქტიური მეტაბოლიტების წარმოქმნა.

არსებობს მემკვიდრეობითი გენეტიკური ფორმებიც. კვებითი პრობლემების ფონზე განვითარებული რაქიტი ჩვეულებრივ გამოწვეულია D ვიტამინის ნაკლებობით, ამ დეფიციტის მიზეზია: მზის სხივების არასაკმარისი ზემოქმედება (რაც სხეულს ეხმარება საკუთარი D ვიტამინის გამომუშავებაში). D ვიტამინის ნაკლებობა ბავშვის კვებაში ვეგეტარიანული/ვეგანური დიეტების, ასევე, რიგი დაავადებების დროს, რომლებიც ზღუდავს D ვიტამინის ათვისებას (როგორიცაა კრონის დაავადება, ცელიაკია, კისტოზური ფიბროზი ან წყლულოვანი კოლიტი). რამდენიმე გენეტიკური დაავადება ხელს უშლის ბავშვის ორგანიზმისმიერ D ვიტამინის შეწოვას. თანდაყოლილი რაქიტი შეიძლება გამოწვეული იყოს დედის დაავადებებით, მათ შორის მძიმე ოსტეომალაცია, არანამკურნალევი ცელიაკია, მალაბსორბცია, პრეეკლამფსია და ნაადრევი მშობიარობა.

- რა სიმპტომები შეიძლება მიგვითითებდეს რაქიტზე?

- სიმპტომატიკა ვლინდება 3-დან 18 თვის ასაკამდე. რაქიტის ნიშნები და სიმპტომები მოიცავს ძვლის მტკივნეულობას, ძვლის მოტეხილობისადმი მიდრეკილებას. რაქიტის პირველ ნიშნად შესაძლებელია მივიჩნიოთ ჩვილებში დიდი ყიფლიბანდის დაგვიანებული დახურვა. მცირეწლოვან ბავშვებს შეიძლება ჰქონდეთ დეფორმული ფეხები, სქელი ტერფები და მაჯები, მენჯის ძვლები და გულმკერდის დეფორმაცია. სისხლში კალციუმის დაბალმა დონემ შეიძლება გამოიწვიოს ტეტანია - კუნთების უკონტროლო სპაზმი. ასევე, შეიძლება წარმოიშვას სტომატოლოგიური პრობლემები. რაქიტი იწვევს ცვლილებებს ნერვულ, ძვალსახსროვან და კუნთოვან სისტემებში. სიმპტომების გამოვლენის ხარისხი დაავადების სიმძიმეზეა დამოკიდებული. ანამნეზური მონაცემებიდან ყურადღება უნდა გამახვილდეს კვების ხასიათზე, დღის რეჟიმზე, მოვლის პრინციპებზე.

ვიტამინი D3 (ქოლეკალციფეროლი) კანში წარმოიქმნება ქოლესტერინის წარმოებულიდან ულტრაიისფერი B შუქის სტიმულის ქვეშ, ულტრაიისფერი შუქი ან ვირთევზას ღვიძლის ზეთი იყო D ვიტამინის ერთადერთი მნიშვნელოვანი წყარო მე-20 საუკუნის დასაწყისამდე, სანამ ერგოსტეროლი (ვიტამინი D-2) სინთეზირებული იყო დასხივებული მცენარეული სტეროიდებისგან. ადამიანის რძეში D ვიტამინის შემცველობა დაბალია 20-40 სე/ლ-ზე ამიტომ, ჩვილები, რომლებიც იმყოფებიან ექსკლუზიურ ძუძუთი კვებაზე (ასევე, ვინც არ ღებულობს პერორალურ დანამატს და მათ, ვისაც აქვს მუქი პიგმენტური კანი, რომელიც ბლოკავს ულტრაიისფერი შუქის შეღწევას) იმყოფებიან რაქიტის განვითარების რისკის ქვეშ.

- როგორ ხდება დიაგნოზის დასმა?

- დიაგნოზი ძირითადად ემყარება კლინიკურ ნიშნებსა და ანამნეზურ მონაცემებს. დიაგნოზის დასადასტურებლად შესაძლებელია ჩატარდეს ლაბორატორიული კვლევები - სისხლის ანალიზი, რომელიც აღმოაჩენს დაბალი კალციუმის, D ვიტამინის, ფოსფორის და მაღალი ტუტე ფოსფატაზას და პარათჰორმონის მაჩვენებელს რენტგენოლოგიურ მონაცემებთან ერთად. უმეტესად ყურადღება ექვცევა მუხლის სახსრისა და მაჯის ძვლების რენდგენოგრამას; ძვლის ბიოფსია (ძალიან იშვიათად კეთდება); გენეტიკური ტესტირება (მემკვიდრეობითი რაქიტისთვის).

- მკურნალობის მეთოდებზეც რომ ვისაუბროთ.

- მკურნალობა დამოკიდებულია გამომწვევ მიზეზზე, თუმცა რიგ შემთხვევებში შესაძლებელია ქირურგიული ჩარევის აუცილებლობაც. დაავადების გენეტიკური ფორმები კი საჭიროებს სპეციალიზებულ მკურნალობას. რაქიტის პრევენცია შესაძლებელია, რისთვისაც ორსულებმა უნდა მიიღონ მინიმუმ 600 სე ვიტამინი D დღეში. თუმცა ლაბორატორიული მონაცემების გათვალისწინებით შესაძლებელია დოზირების ცვლილება კალციუმის პრეპარატთან კომბინაციაში. ძუძუთი კვებაზე მყოფმაყველა ჩვილმა უნდა მიიღოს 400 სე ვიტამინი D დღეში. ზოგადი რეკომენდაციები მოიცავს პერიოდულად მზის სხივების ზემოქმედებას, D ვიტამინით მდიდარი საკვების მიღებას. რაქიტის სამკურნალოდ იყენებენ D ვიტამინის ორივე ფორმას – D2-სა და D3-ს. მკურნალობის ხანგრძლივობა დაავადების სიმძიმეზეა დამოკიდებული და ჩვეულებრივ, 1-3 თვეს უდრის. რაქიტის მსუბუქი ფორმის დროს მკურნალობა საშუალოდ 1 თვეს გრძელდება. შემდეგ D ვიტამინის დოზა მცირდება – რჩება მხოლოდ საპროფილაქტიკო.მედიკამენტის დოზირება და მკურნალობის ხანგრძლივობა უნდა გაკონტროლდეს ლაბორატორიული და რენტგენოლოგიური მონაცემების კონტროლის პარალელურად მხოლოდ ექიმის მეთვალყუეობის ქვეშ. თუ ბავშვს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის პრობლემები აქვს (შეწოვისა და მონელების დარღვევა), შეგვიძლია მივცეთ D ვიტამინის წყალხსნარი. რაქიტის დროს აუცილებელია კალციუმით მდიდარი საკვების (რძისა და მისი ნაწარმის, ლობიოს, თევზეულის, კვერცხის და სხვ.) მიღება.

რაქიტის პროფილაქტიკა: D ვიტამინით პროფილაქტია უნდა გაგრძელდეს სიცოცხლის პირველი 2 წელი. ასევე, ბალანსირებული კვება, დამატებითი საკვების დროული დაწყება, მზის სხივების ზემოქმედების ადეკვატური ხანგრძლივობა. 6 თვემდე ასაკის ბავშვებისთვის მზის პირდაპირი სხივების მოხვედრა არ არის რეკომენდებული, ხოლო 6 თვიდან ნებადართულია დღეში მხოლოდ 17 წუთის (კვირაში 2 საათის) განმავლობაში. რაქიტის დროული დიაგნოსტირება და შესაბამისად, ადეკვატური მკურნალობა კეთილსაიმედო პროგნოზის მანიშნებელია, მაგრამ თუ მკურნალობამ დაიგვიანა, შესაძლოა, დარჩეს ძვალსახსროვანი სისტემის დეფორმაციები. იშვიათად თანმხლები ინფექციები რაქიტის ფონზე სიკვდილსაც კი იწვევს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად