Baby Bag

„ბავშვის ჭკუაზე არ უნდა იარო, ისტერიულ ბავშვს მის მოედანზე თუ გადაყევი, წაგებული ხარ,“ - ფსიქოლოგი მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგი ​მარინა კაჭარავა მშობლისა და შვილის ურთიერთობაში პატივისცემის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვმა მშობლისგან პატივისცემა აუცილებლად უნდა იგრძნოს:

„მე ძალიან თავისუფლად გავზარდე ჩემი შვილები. ეს თავისუფლება ბავშვმა ზოგჯერ შეიძლება სწორად არ გამოიყენოს. აქ არის ძალიან სერიოზული ზღვარი გასავლები. მთავარია, რომ არ დაკარგო ​ბავშვის პატივისცემა. ბავშვმა უნდა იცოდეს, რომ შენ მას პატივს სცემ. შეიძლება მე დაგახრჩო ჩემი სიყვარულით, აღარ გინდოდეს არც ჩემი სიყვარული და არც მე გინდოდე. „მე შენ პატივს გცემ“ - ეს არის, რომ მე შენ გითვალისწინებ, შენ ჩემთვის ძვირფასი ხარ, შენი აზრი ჩემთვის მნიშვნელოვანია.“

მარინა კაჭარავა მშობლებს ურჩევს, ბავშვის ​ისტერიას ემოციით არ უპასუხონ და მას მანიპულირების შესაძლებლობა არ მისცენ:

„ბავშვის ისტერია ყალიბდება იმით, რომ ის დაგიჭერს შენ ემოციაზე. ბავშვები შესანიშნავი მანიპულატორები არიან. არათანმიმდევრულობა სისუსტეა. ხან ვსჯი, ხან ვუცინი, ხან ვაიგნორებ. ვერ გაიგო ბავშვმა როგორ მოიქცეს. ამ დროს მშობელმა უნდა აღიაროს თავისი შეცდომა. როდესაც ბავშვს ეუბნებით: „დედა, მე შემეშალა და მაპატიე,“ ამით მას შეცდომის აღიარებას ასწავლით, აგრძნობინებთ, რომ ადამიანად თვლით. ჩვენ ვემსგავსებით მშობლებს, მოდელირებას ვაკეთებთ ქცევის. ბავშვმა ზამთარში ეზოში რომ მაისურებით და ტრუსებით მოინდომოს გასვლა, ეს კატეგორიულად არ შეიძლება. მე მშობელი ვარ და ვთვლი, რომ არ უნდა გავუშვა ბავშვი ასე გარეთ. ბავშვი თუ აყვირდება და იატაკზე გაწვება, ეს ქცევა უნდა დააიგნოროთ, ამაზე კომენტარი არ უნდა გააკეთოთ. ისევე უნდა „გაუჭედო“ ბავშვს, როგორც თვითონ, მაგრამ მშვიდად. ამის შემდეგ უნდა აიღოთ ორი სვიტრი და ჰკითხოთ, რომელს ჩაიცვამს. ასეთ დროს მე არ განვიხილავ ბავშვის არჩევანს. ბავშვი მიხვდება, რომ არ გაუვიდა. ის იმითაც კმაყოფილი დარჩება, რომ ორ სვიტრს შორის ირჩევს. ისტერიულ ადამიანს და ბავშვს აქვს თავისი მოედანი, მშობელს თავისი. შენ თუ გადაყევი მას მის მოედანზე, წაგებული ხარ. ბავშვის ჭკუაზე არ უნდა იარო. შენ თუ თვლი, რომ რაღაც არ არის მისთვის სასარგებლო, ბავშვს იმ ფორმით უნდა დაანახო ეს, რომ არ დაზიანდეს მისი პიროვნება, არ ჩათვალოს, რომ დაჩაგრეს.“

​ჰიპერმეურვეობა ნიშნავს, რომ მე შენს მაგივრად ვცხოვრობ, შენ ხარ ჩემი საკუთრება. ეს უნდა ჩაიცვა, ეს უნდა გააკეთო, ყველაფერს გისაზღვავ. ეს არის „მზრუნველობა" (მოჩვენებითი მზრუნველობა). ზრუნვა თავისთავად პოზიტიურია და არავის გვაწყენს. ბავშვს სამიდან ექვს წლამდე უვითარდება უპირატესობა.  მას ხშირად ეუბნებიან: იქ დაისვრები, იქ ნუ წუწაობ, იქ ნუ თამაშობ. შესაბამისად წარმოიდგინეთ სახლში გამოკეტილი ბავშვი, რომელიც ავეჯს ეხლება, ვერაფერს კიდებს ხელს. ამ დროს ზამბარის პრინციპი მოქმედებს, შეიძლება, გადახტეს და კისერი მოიტეხოს, ან საერთოდ ვერ იფუნქციონიროს. ბავშვს არას თქმაც არ შეუძლია. ​თავისუფლება გადის არას თქმაზე. სანამ რაღაც შემოთავაზებაზე არა შეგიძლია თქვა, მანამ ხარ თავისუფალი,“ - აღნიშნავს მარინა კაჭარავა.

წყარო: ​იმედის დღე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„თუ ბავშვი ისტერიკის მოწყობით ერთხელ მაინც მიიღებს იმას, რაც სურს, ის ამ მეთოდს ყოველთვის...
ცნობილი პედიატრი ევგენი კომაროვსკი თვლის, რომ ისტერიკას ბავშვები იმ ადამიანებთან აწყობენ, რომლებიც ბავშვის ქცევისადმი ზედმეტად ემოციურები არიან.„თუ მამას ბავშვის ტირილზე ხელები უკანკალებს, მისი შვილი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად