Baby Bag

„ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე,“ - ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე

​​ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე გადაცემაში „ რა დროს ძილია“ ბავშვის სწორად აღზრდისა და განათლების შესახებ საუბრობს. ნინო ელბაქიძე ერთმანეთისგან განასხვავებს სწავლებასა და განათლებას:

​განათლება არის ის, რაც გადარჩება დასწავლილის დავიწყების შემდგომ. სწავლება არის განათლების შემადგენელი ნაწილი. ის სამი მიმართულებით ახდენს ზეგავლენას. პირველი ეს არის ცოდნა და განვითარება ადამიანის, მეორეა საკითხისადმი დამოკიდებულება, რაც არაცნობიერის საკითხია უფრო მეტად. მესამე არის ქცევა, რითაც ვლინდება ადამიანის ცოდნა და დამოკიდებულება. ამ სამი მიმართულებით გვაქვს ფოკუსი აღებული სწავლების პროცესში. სწავლება უნდა იყოს განათლების მიღებაზე ორიენტირებული. უახლოეს წარსულში აზროვნებაზე ორიენტირება ნაკლებად იყო სწავლების პროცესში. ჩვენ უნდა გვესწავლა სწორი ან არასწორი აზრი. პიროვნებებს ერთმანეთისგან განგვასხვავებს უნიკალური აზროვნების სტილი. დღეს საბედნიეროდ აქცენტი კეთდება პიროვნების ინდივიდუალური აზროვნების სტილის მიღებასა და აზროვნების პროცესის წახალისებაზე, შესაბამისად უნიკალურობის მიღებაზე.“

ნინო ელბაქიძის თქმით, სასკოლო ასაკის ბავშვის თვითშემასებაზე ყველაზე დიდ გავლენას მისი ცოდნის მასშტაბები და ხარისხი ახდენს:

​სასკოლო ასაკის ბავშვისთვის თვითშეფასების საფუძველი ხდება, თუ რა იცის მან. თუ მანამდე არის „რა გამომდის“ ახლა მთავარი ხდება „რა ვიცი.“ კულტურული ღირებულებების ათვისებასაც ამ პერიოდში სწავლობს ბავშვი. ამ დროს დიდი სიფრთხილეა საჭირო, რადგან უფროსებს გვაქვს პასუხისმგებლობა აღებული, რადგან ჩვენ ამ პროცესში შეგვაქვს წვლილი."

ნინო ელბაქიძე განმარტავს, რომ მასწავლებელი და მშობელი განმავითარებელ ობიექტებს წარმოადგენენ, რომლებიც ბავშვის ცხოვრებაში უმთავრეს როლს ასრულებენ:

​მასწავლებელიც და მშობელიც არიან განმავითარებელი ობიექტები. მათ უბრალოდ სხვადასხვა როლი აქვთ ბავშვის ცხოვრებაში. პოზიტიური აღზრდის საფუძველი არის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა და ბავშვის პიროვნების მიღება. პოზიტიური აღზრდა არ გულისხმობს, რომ ბავშვს არ მივცე შენიშვნა, ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე. როდესაც ბავშვს ვაძლევთ შენიშვნას, ამის ფონი უნდა იყოს მისი პიროვნებისადმი კეთილგანწყობა და ფოკუსი მის ქცევაზე. პოზიტიური აღზრდის დროს დასჯის მაგალითი შემდეგია: „იმიტომ, რომ დღეს შენ ეს ასე გააკეთე, მაგრამ იცოდი, რომ არ უნდა გაგეკეთებინა, ჩვენ ვერ გავისეირნებთ.“ დასჯა არის ბავშვისთვის სასურველის მოკლება.“

„ჰიპერმზრუნველობა არის ძალადობის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც შენ არ უშვებ შენი მარწუხებიდან შვილს. ამ შემთხვევაში უფრო მშობლები არიან ხოლმე ამის განმახორციელებლები. მიზეზი თითქოს პოზიტიურია: ​„მე მასზე ვზრუნავ.“ აქ ზღვარის დაწესება ცალკე საკითხია. მაგ. არ აძლევ ბავშვს შესაძლებლობას, რომ თავად გადაჭრას რაღაც ამოცანები. ბავშვი პატარაა, არ იცის თასმის შეკვრა, წვალობს, ახლა სწავლობს ამას. დედა მიდის და ეუბნება: „მოიცადე, მე გავაკეთებ.“ ზოგჯერ ბავშვი ვერ ახერხებს დამოუკიდებლად მიირთვას საჭმელი, არ უსწავლია ჯერ და ამას დედა აკეთებს მის ნაცვლად. ამ დროს მშობელი ასუსტებს ბავშვის შესაძლებლობებს. ამ ქცევით მე გეუბნები: „იმას, რაც შენ არ შეგიძლია, მე ვაკეთებ შენ მაგივრად.“ აუცილებელია ბავშვს ვაჩვენოთ კონკრეტული საქმე როგორ კეთდება, შემდეგ მასთან ერთად ვცადოთ გაკეთება. მესამეა, რომ მე მას სრულად მივენდო, ვაღიარო მისი შესაძლებლობა და დავანახო ავტორიტეტმა, რომ მჯერა მისი. ამავდროულად მნიშვნელოვანია ვუთხრათ ბავშვს, რომ თუ დავჭირდებით, მასთან ვართ,“ - აცხადებს ნინო ელბაქიძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა მეცადინეობის პროცესში, ეს კომპონენტები უნდა გავითვალისწინოთ,“- თამარ გაგოშიძე

„თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა მეცადინეობის პროცესში, ეს კომპონენტები უნდა გავითვალისწინოთ,“- თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის სწავლის პროცესით დასაინტერესებლად მშობლებს საინტერესო რჩევები მისცა:

„განათლების სისტემის მიზნები არის სწორედ ის, რომ შენ რაც შეიძლება ბევრი ცოდნა მოგცეს. კომპიუტერული სამყაროს პირობებში ეს უკვე მოძველებულია. ეს ჩემს დროს იყო ფუნდამენტური ცოდნა მნიშვნელოვანი, იმიტომ, რომ თან უნდა გეტარებინა, იმიტომ, რომ კომპიუტერი არ იყო. უფრო ნაკლებ დროს დახარჯავდი, ვიდრე მერე რომ ბიბლიოთეკაში გევლო. მთელი ჩვენი პროგრამები, სილაბუსები გავსებულია ინფორმაციით, რომლის გადამუშავების სტრატეგიასაც არ ვასწვალით ჩვენ ბავშვებს. შესაბამისად თვითკომპეტენტურობა კლებულობს, ამდენს მაინც ვერ ითვისებს და დემოტივაციაც იწყება. ეს არის ის კომპონენტები, რომელიც ჩვენ, როგორც მშობლებმა უნდა გავითვალისწინოთ, თუ ჩვენ გვინდა, რომ ჩვენმა შვილმა სიამოვნებით ისწავლოს, არ გვქონდეს ჭიდაობა, საომარი ბატალიები მეცადინეობის პროცესში.“

„ჩვენ არ გვჯერა ხოლმე, რომ ჩვენი შვილი რაღაცას თავისით გააკეთებს. ხშირად მშობელი გვეუბნება ხოლმე, მე თუ არ დავჯექი, მე თუ არ ვუთხარი, მე თუ არ გავაკეთე, არ აკეთებს. აქ ყველაზე მთავარ საკითხთან მივდივართ. თვითკომპეტენტურობას სჭირდება პასუხისმგებლობა და არჩევანი. ჩემი არჩევანია, ამას გავაკეთებ თუ არა. თუ ამას არ გავაკეთებ და შემდგომში მოჰყვება სანქცია მასწავლებლის მხრიდან, ვისწავლი იმას, რომ თვითონ მომიწევს ამის კეთება. დედაჩემი რომ მეუბნება: ამის მერე ის უნდა გააკეთო, იმის მერე ეს უნდა გააკეთო, შიგნით ეს სქემა არ მიყალიბდება. ძალიან დიდი ძალისხმევა გვჭირდება მშობლების დასაჯერებლად, რომ შეთანხმდით, მიეცით ბავშვს გეგმა და თვითონ აკეთოს. რომ ვერ გააკეთოს, თვითონ უნდა აგოს პასუხი და არა თქვენ. უნდა იყოს ბავშვი წარუმატებელი, უნდა დაუშვას შეცდომა, რომ ამით ისწავლოს წინააღმდეგობის გადალახვა. ჩვენ გვაქვს ძალიან კარგი შედეგები რთული განვითარების ბავშვებთანაც კი, როდესაც ასეთ მიდგომას ვიყენებთ. ძალიან მნიშვნელოვანია ინტერესი, ბავშვის ცნობისმოყვარეობის დაკმაყოფილება, თვითკომპეტენტურობის განცდა, რომელიც ჩვენ უნდა აღვზარდოთ ბავშვში, ასევე შეცდომის ლეგიტიმაცია, მოლოდინი იმაზე მეტი, რისი შესაძლებლობებიც ბავშვს აქვს,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

​წყარო

წაიკითხეთ სრულად