Baby Bag

„ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე,“ - ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე

​​ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე გადაცემაში „ რა დროს ძილია“ ბავშვის სწორად აღზრდისა და განათლების შესახებ საუბრობს. ნინო ელბაქიძე ერთმანეთისგან განასხვავებს სწავლებასა და განათლებას:

​განათლება არის ის, რაც გადარჩება დასწავლილის დავიწყების შემდგომ. სწავლება არის განათლების შემადგენელი ნაწილი. ის სამი მიმართულებით ახდენს ზეგავლენას. პირველი ეს არის ცოდნა და განვითარება ადამიანის, მეორეა საკითხისადმი დამოკიდებულება, რაც არაცნობიერის საკითხია უფრო მეტად. მესამე არის ქცევა, რითაც ვლინდება ადამიანის ცოდნა და დამოკიდებულება. ამ სამი მიმართულებით გვაქვს ფოკუსი აღებული სწავლების პროცესში. სწავლება უნდა იყოს განათლების მიღებაზე ორიენტირებული. უახლოეს წარსულში აზროვნებაზე ორიენტირება ნაკლებად იყო სწავლების პროცესში. ჩვენ უნდა გვესწავლა სწორი ან არასწორი აზრი. პიროვნებებს ერთმანეთისგან განგვასხვავებს უნიკალური აზროვნების სტილი. დღეს საბედნიეროდ აქცენტი კეთდება პიროვნების ინდივიდუალური აზროვნების სტილის მიღებასა და აზროვნების პროცესის წახალისებაზე, შესაბამისად უნიკალურობის მიღებაზე.“

ნინო ელბაქიძის თქმით, სასკოლო ასაკის ბავშვის თვითშემასებაზე ყველაზე დიდ გავლენას მისი ცოდნის მასშტაბები და ხარისხი ახდენს:

​სასკოლო ასაკის ბავშვისთვის თვითშეფასების საფუძველი ხდება, თუ რა იცის მან. თუ მანამდე არის „რა გამომდის“ ახლა მთავარი ხდება „რა ვიცი.“ კულტურული ღირებულებების ათვისებასაც ამ პერიოდში სწავლობს ბავშვი. ამ დროს დიდი სიფრთხილეა საჭირო, რადგან უფროსებს გვაქვს პასუხისმგებლობა აღებული, რადგან ჩვენ ამ პროცესში შეგვაქვს წვლილი."

ნინო ელბაქიძე განმარტავს, რომ მასწავლებელი და მშობელი განმავითარებელ ობიექტებს წარმოადგენენ, რომლებიც ბავშვის ცხოვრებაში უმთავრეს როლს ასრულებენ:

​მასწავლებელიც და მშობელიც არიან განმავითარებელი ობიექტები. მათ უბრალოდ სხვადასხვა როლი აქვთ ბავშვის ცხოვრებაში. პოზიტიური აღზრდის საფუძველი არის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა და ბავშვის პიროვნების მიღება. პოზიტიური აღზრდა არ გულისხმობს, რომ ბავშვს არ მივცე შენიშვნა, ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე. როდესაც ბავშვს ვაძლევთ შენიშვნას, ამის ფონი უნდა იყოს მისი პიროვნებისადმი კეთილგანწყობა და ფოკუსი მის ქცევაზე. პოზიტიური აღზრდის დროს დასჯის მაგალითი შემდეგია: „იმიტომ, რომ დღეს შენ ეს ასე გააკეთე, მაგრამ იცოდი, რომ არ უნდა გაგეკეთებინა, ჩვენ ვერ გავისეირნებთ.“ დასჯა არის ბავშვისთვის სასურველის მოკლება.“

„ჰიპერმზრუნველობა არის ძალადობის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც შენ არ უშვებ შენი მარწუხებიდან შვილს. ამ შემთხვევაში უფრო მშობლები არიან ხოლმე ამის განმახორციელებლები. მიზეზი თითქოს პოზიტიურია: ​„მე მასზე ვზრუნავ.“ აქ ზღვარის დაწესება ცალკე საკითხია. მაგ. არ აძლევ ბავშვს შესაძლებლობას, რომ თავად გადაჭრას რაღაც ამოცანები. ბავშვი პატარაა, არ იცის თასმის შეკვრა, წვალობს, ახლა სწავლობს ამას. დედა მიდის და ეუბნება: „მოიცადე, მე გავაკეთებ.“ ზოგჯერ ბავშვი ვერ ახერხებს დამოუკიდებლად მიირთვას საჭმელი, არ უსწავლია ჯერ და ამას დედა აკეთებს მის ნაცვლად. ამ დროს მშობელი ასუსტებს ბავშვის შესაძლებლობებს. ამ ქცევით მე გეუბნები: „იმას, რაც შენ არ შეგიძლია, მე ვაკეთებ შენ მაგივრად.“ აუცილებელია ბავშვს ვაჩვენოთ კონკრეტული საქმე როგორ კეთდება, შემდეგ მასთან ერთად ვცადოთ გაკეთება. მესამეა, რომ მე მას სრულად მივენდო, ვაღიარო მისი შესაძლებლობა და დავანახო ავტორიტეტმა, რომ მჯერა მისი. ამავდროულად მნიშვნელოვანია ვუთხრათ ბავშვს, რომ თუ დავჭირდებით, მასთან ვართ,“ - აცხადებს ნინო ელბაქიძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვები, რომლებიც ტალახში ხშირად თამაშობენ, გონიერები არიან

ბავშვები, რომლებიც ტალახში ხშირად თამაშობენ, გონიერები არიან

გამოუცდელი მშობლები ძალიან ღელავენ, როდესაც ხედავენ, რომ ბავშვი ტალახში ​თამაშობს. მიკრობების პანიკური შიშის გამო ისინი ყველა ნივთს ასტერილებენ და წმენდენ, რომელთანაც ბავშვს აქვს შეხება. დედები გულდასმით რეცხავენ საწოვარას, ღრძილების მასაჟორს, წმენდენ თოჯინებს და საბავშვო წიგნებს. მშობლები ბავშვის თითოეული მოძრაობის გაკონტროლებას ცდილობენ და შფოთავენ, როდესაც ამჩნევენ, რომ პატარას ქვიშასა და ტალახში თამაშისკენ აქვს მიდრეკილება. ისინი ღელავენ, რადგან ეშინიათ, რომ ბავშვი ჭუჭყიან ხელს პირში ჩაიდებს და საშიში მიკრობები მის ორგანიზმში შეღწევას შეძლებენ. მშობლების მეტისმეტი მღელვარება, შესაძლოა, პანიკურ შიშშიც გადაიზარდოს. მსგავს უმიზეზო შფოთვას, როგორც წესი, ინფორმაციის ნაკლებობა იწვევს.


მიეცით ბავშვს ტალახში თამაშის უფლება!

პატარები ბუნებაში ბევრ დროს უნდა ატარებდნენ. მათ ეზოში ფეხშიშველი სიარულის ნება ხშირად უნდა დართოთ. ნუ აუკრძალავთ თქვენს შვილს ტალახში თამაშს. ნუ შეგეშინდებათ, რომ ბავშვმა ჭუჭყიანი ხელი პირში არ ჩაიდოს. თქვენი შვილის ჯანმრთელობას ტალახში თამაში საფრთხეს ნამდვილად არ შეუქმნის. ბავშვებს ბედნიერებისა და ჯანმრთელობისთვის მეტი თავისუფლება სჭირდებათ. ტალახში თამაში მათ საოცარ განწყობაზე აყენებს და მათი ორგანიზმისთვის ძალიან სასარგებლოა. თანამედროვე მშობლებს მსგავსი განცხადებების მოსმენა პარადოქსულად ეჩვენებათ, მაგრამ კვლევებით მტკიცდება, რომ ეს სრული სიმართლეა. მთავარია იცოდეთ, რომ ყველა სახის ტალახი ერთნაირად სასარგებლო არ არის. ბუნების წიაღში ტალახიან მინდორზე ან ბალახებში თამაში ბავშვის ჯანმრთელობაზე ძალიან დადებითად ზემოქმედებს, დახურულ სივრცეში ჭუჭყთან და ტალახთან კონტაქტს კი პატარა აუცილებლად უნდა მოარიდოთ.

მწვანე გარემოში თამაშისას ტალახში დასვრილი ბავშვი ადამიანის ჯანმრთელობისთვის საშიშ მიკრობებთან კონტაქტისგან მაქსიმალურად დაზღვეულია. ბუნების წიაღში ყოფნისას ნება მიეცით ბავშვს შეეხოს ყველაფერს, რაც მოსწონს (ცხოველთა ექსკრემენტების გარდა). მწერებთან, ბალახებთან, ხეებთან და ტალახთან შეხებით ბავშვს არაფერი დაუშავდება. მიეცით პატარებს უფლება ტალახიანი ხელებით მანამ ითამაშონ, სანამ არ დაიღლებიან. აუცილებლად დაბანეთ ბავშვს ხელები, როდესაც ჭამის დრო მოვა.

5 მიზეზი, რის გამოც პატარებს ტალახში თამაში არ უნდა დაუშალოთ

პატარებს, რომლებიც ტალახში ხშირად თამაშობენ, ჯანსაღი იმუნური სისტემა აქვთ

ტალახში უამრავი სასარგებლო მიკრობი გვხვდება, რომლებთან კონტაქტი ბავშვის იმუნურ სისტემას აძლიერებს. ეს უკანასკნელი კი პატარას ისეთი ქრონიკული დაავადებების განვითარებისგან იცავს, როგორებიცაა: ასთმა, ალერგია, სიმსუქნე და დიაბეტი. ბავშვები, რომლებსაც მშობლები მეტისმეტად ზღუდავენ და ტალახში თამაშს კატეგორიულად უკრძალავენ, ალერგიებისა და ასთმის განვითარებისკენ მეტად არიან მიდრეკილები. როგორც წესი, მშობლები მეტისმეტ სიფრთხილეს პირველი ბავშვის მიმართ იჩენენ. სათანადო გამოცდილების მიღების შემდეგ კი მეორე და მესამე შვილს ნაკლებად ზღუდავენ, რაც მათ ჯანმრთელობაზე დადებითად აისახება.

ტალახში თამაში ბავშვს აბედნიერებს

ბავშვები, რომლებიც გარეთ დიდ დროს ატარებენ დეპრესიითა და შფოთვითი აშლილობით ნაკლებად იტანჯებიან. ისინი სტრესისგან გათავისუფლებას მარტივად ახერხებენ. გარეთ გასვლისთანავე ბავშვები თავს მსუბუქად და ლაღად გრძნობენ, რაც მათ განტვირთვაში ძალიან ეხმარებათ.

ტალახში მოთამაშე ბავშვები აქტიურები არიან

ბუნების წიაღში თამაშისას ბავშვები ბევრს მოძრაობენ. ტალახში გართობისას ისინი დარბიან, დახტიან, დახოხავენ და გაცილებით მეტ ენერგიას ხარჯავენ ვიდრე შენობაში თამაშისას. ხშირი დატვირთვა და აქტიური მოძრაობა ბავშვებს ჯანსაღი წონის შენარჩუნებაში ეხმარება, რის გამოც ისინი დიაბეტის ან სხვა ქრონიკული დაავადებების განვითარების რისკის წინაშე ნაკლებად დგანან.

ტალახში თამაში ბავშვის სენსორულ სისტემას ავითარებს

ბავშვებს, რომლებიც დახურულ სივრცეში ძალიან დიდ დროს ატარებენ, სენსორული სისტემა ნაკლებად აქვთ განვითარებული. ისინი ან მეტისმეტად მგრძნობიარენი არიან, ან პირიქით სუსტი შეგრძნებები აქვთ, გენეტიკურ ფაქტორებს თუ გამოვრიცხავთ, სენსორული სისტემის არასათანადო განვითარება ბუნების წიაღში თამაშის ნაკლებობით აიხსნება. შენობიდან გასული ბავშვის შეგრძნებები სწრაფად სტიმულირდება. პატარებს გარეთ უამრავი საგნის დანახვა ან დაყნოსვა შეუძლიათ, ისინი ყურადღებით უსმენენ სხვადასხვა ხმას, ეხებიან მათთვის საინტერესო საგნებს, რის გამოც ტვინს სათანადო სიგნალები აქტიურად მიეწოდება. ბალახზე ფეხშიშველი სიარული, ტალახში ხტუნვა ან ტყეში სირბილი არამხოლოდ ბავშვის განწყობას აუმჯობესებს, მსგავსი აქტივობები თქვენი შვილის სენსორული სისტემის განვითარებას უწყობს ხელს.

ბავშვები, რომლებიც ტალახში ხშირად თამაშობენ გონიერები არიან

ბავშვები, რომლებიც ტალახში ხშირად თამაშობენ, პრობლემებთან გამკლავებას მარტივად ახერხებენ. მათ მდიდარი წარმოსახვა აქვთ და ძალიან კრეატიულები არიან. ბუნების წიაღში თამაში არამხოლოდ ბავშვის მახსოვრობის, კონცენტრაციისა და ყურადღების უნარს ავითარებს, მისი წყალობით პატარას ემოციური ინტელექტი მნიშვნელოვნად ვითარდება. ქვიშაში თამაშისას ბავშვები კოშკებს აგებენ. გარკვეული დროის გასვლის შემდეგ მათ მიერ აგებული კოშკების კონსტრუქცია რთულდება და იხვეწება. ყველაზე მარტივი შენობის აგებასაც კი დიდი მონდომება, ფანტაზია და დაგეგმვის უნარი სჭირდება.

ბავშვებს ტალახში თამაშის შესაძლებლობა უნდა მისცეთ

ბავშვების უმეტესობას ტალახში თამაში ძალიან უყვარს. თუ თქვენი პატარა მსგავსი აქტივობებით ნაკლებად იხიბლება, მის დასახმარებლად შეგიძლიათ სხვადასხვა ხერხს მიმართოთ. პარკში ან სანაპიროზე თუ მიდიხართ, ბავშვისთვის სათლი და პატარა ნიჩაბი წაიღეთ, რათა ქვიშაში თამაშის სურვილი გაუჩნდეს, ქვიშაში კოშკები და სასახლეები ააშენეთ, ეზოში ტალახს თუ გადააწყდებით, აღნიშნულ სივრცეში პატარა სამზარეულო მოაწყვეთ, სადაც ბავშვთან ერთად კერძების მომზადებით დაკავდებით. თუ ბავშვთან ერთად ეზოში მცენარეებს დარგავთ, მას ტალახში თამაშს მარტივად შეაყვარებთ. თქვენს შვილს ფოთლებით, ბალახებით და ძირს დაცვენილი ხის ტოტებით თამაში ასწავლეთ. ბავშვის თანდასწრებით შიშველი ფეხით ხშირად იარეთ ქვიშაში, ბალახზე ან ტალახში. ტალახის ან ქვიშის გამოყენებით რამეს თუ დახატავთ, ბავშვს მარტივად დააინტერესებთ. თავისუფლად იკოტრიალეთ ბალახში, რათა თქვენს შვილს კარგი მაგალითი მისცეთ.

როდის უნდა დაიბანონ ბავშვებმა ხელები ?

ბავშვებს ხელების დაბანა აუცილებლად უნდა ასწავლოთ. პირადი ჰიგიენის დაცვა პატარებს უამრავი დაავადების თავიდან აცილებაში ეხმარება. ბავშვებმა საპნითა და წყლით ხელები აუცილებლად უნდა დაიბანონ: ჭამის წინ, საჭირო ოთახიდან გამოსვლისას, ვირუსით დაავდებულ ადამიანთან კონტაქტისას, გაფუჭებულ საკვებ პროდუქტებთან ან ცხოველების ფეკალიებთან კონტაქტისას, ისეთ ადგილებში ყოფნისას, სადაც ბევრი ხალხი მოძრაობს. ბავშვებმა ხელები ხშირად უნდა დაიბანონ, როდესაც გრიპის ვირუსი თავად აქვთ. ეზოში თამაშის შემდეგ, თუ ბავშვი ჭამას არ აპირებს, ხელების სწრაფად დაბანა აუცილებელი არ არის.

მომზადებულია backwoodsmama.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად