Baby Bag

„ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე,“ - ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე

​​ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე გადაცემაში „ რა დროს ძილია“ ბავშვის სწორად აღზრდისა და განათლების შესახებ საუბრობს. ნინო ელბაქიძე ერთმანეთისგან განასხვავებს სწავლებასა და განათლებას:

​განათლება არის ის, რაც გადარჩება დასწავლილის დავიწყების შემდგომ. სწავლება არის განათლების შემადგენელი ნაწილი. ის სამი მიმართულებით ახდენს ზეგავლენას. პირველი ეს არის ცოდნა და განვითარება ადამიანის, მეორეა საკითხისადმი დამოკიდებულება, რაც არაცნობიერის საკითხია უფრო მეტად. მესამე არის ქცევა, რითაც ვლინდება ადამიანის ცოდნა და დამოკიდებულება. ამ სამი მიმართულებით გვაქვს ფოკუსი აღებული სწავლების პროცესში. სწავლება უნდა იყოს განათლების მიღებაზე ორიენტირებული. უახლოეს წარსულში აზროვნებაზე ორიენტირება ნაკლებად იყო სწავლების პროცესში. ჩვენ უნდა გვესწავლა სწორი ან არასწორი აზრი. პიროვნებებს ერთმანეთისგან განგვასხვავებს უნიკალური აზროვნების სტილი. დღეს საბედნიეროდ აქცენტი კეთდება პიროვნების ინდივიდუალური აზროვნების სტილის მიღებასა და აზროვნების პროცესის წახალისებაზე, შესაბამისად უნიკალურობის მიღებაზე.“

ნინო ელბაქიძის თქმით, სასკოლო ასაკის ბავშვის თვითშემასებაზე ყველაზე დიდ გავლენას მისი ცოდნის მასშტაბები და ხარისხი ახდენს:

​სასკოლო ასაკის ბავშვისთვის თვითშეფასების საფუძველი ხდება, თუ რა იცის მან. თუ მანამდე არის „რა გამომდის“ ახლა მთავარი ხდება „რა ვიცი.“ კულტურული ღირებულებების ათვისებასაც ამ პერიოდში სწავლობს ბავშვი. ამ დროს დიდი სიფრთხილეა საჭირო, რადგან უფროსებს გვაქვს პასუხისმგებლობა აღებული, რადგან ჩვენ ამ პროცესში შეგვაქვს წვლილი."

ნინო ელბაქიძე განმარტავს, რომ მასწავლებელი და მშობელი განმავითარებელ ობიექტებს წარმოადგენენ, რომლებიც ბავშვის ცხოვრებაში უმთავრეს როლს ასრულებენ:

​მასწავლებელიც და მშობელიც არიან განმავითარებელი ობიექტები. მათ უბრალოდ სხვადასხვა როლი აქვთ ბავშვის ცხოვრებაში. პოზიტიური აღზრდის საფუძველი არის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა და ბავშვის პიროვნების მიღება. პოზიტიური აღზრდა არ გულისხმობს, რომ ბავშვს არ მივცე შენიშვნა, ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე. როდესაც ბავშვს ვაძლევთ შენიშვნას, ამის ფონი უნდა იყოს მისი პიროვნებისადმი კეთილგანწყობა და ფოკუსი მის ქცევაზე. პოზიტიური აღზრდის დროს დასჯის მაგალითი შემდეგია: „იმიტომ, რომ დღეს შენ ეს ასე გააკეთე, მაგრამ იცოდი, რომ არ უნდა გაგეკეთებინა, ჩვენ ვერ გავისეირნებთ.“ დასჯა არის ბავშვისთვის სასურველის მოკლება.“

„ჰიპერმზრუნველობა არის ძალადობის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც შენ არ უშვებ შენი მარწუხებიდან შვილს. ამ შემთხვევაში უფრო მშობლები არიან ხოლმე ამის განმახორციელებლები. მიზეზი თითქოს პოზიტიურია: ​„მე მასზე ვზრუნავ.“ აქ ზღვარის დაწესება ცალკე საკითხია. მაგ. არ აძლევ ბავშვს შესაძლებლობას, რომ თავად გადაჭრას რაღაც ამოცანები. ბავშვი პატარაა, არ იცის თასმის შეკვრა, წვალობს, ახლა სწავლობს ამას. დედა მიდის და ეუბნება: „მოიცადე, მე გავაკეთებ.“ ზოგჯერ ბავშვი ვერ ახერხებს დამოუკიდებლად მიირთვას საჭმელი, არ უსწავლია ჯერ და ამას დედა აკეთებს მის ნაცვლად. ამ დროს მშობელი ასუსტებს ბავშვის შესაძლებლობებს. ამ ქცევით მე გეუბნები: „იმას, რაც შენ არ შეგიძლია, მე ვაკეთებ შენ მაგივრად.“ აუცილებელია ბავშვს ვაჩვენოთ კონკრეტული საქმე როგორ კეთდება, შემდეგ მასთან ერთად ვცადოთ გაკეთება. მესამეა, რომ მე მას სრულად მივენდო, ვაღიარო მისი შესაძლებლობა და დავანახო ავტორიტეტმა, რომ მჯერა მისი. ამავდროულად მნიშვნელოვანია ვუთხრათ ბავშვს, რომ თუ დავჭირდებით, მასთან ვართ,“ - აცხადებს ნინო ელბაქიძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს?

როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს?
როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ შეიძლება წააგოს, მაგრამ არ უნდა გაღიზიანდეს? - ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, ფსიქოლოგი სოფო მელაძე.
- როგორ ავუხსნათ ბავშვს, რომ ხანდახან შეიძლება წააგოს და არ უნდა გაღიზიანდეს?
- პირველ რიგში, გაღიზიანებას წაგების დროს ხელს ძალიან უწყობს ოჯახური გარემო. თუ ბავშვის მშობლები ზედმეტად მომთხოვნები და კრიტიკულები არიან, მაგალითად, წადი, ახლა ითამაშე და მოიგე, არ წააგო, იცოდე - ამ მესიჯით ბავშვი აუცილებლად ეცდება ყველანაირი გზით მოგებას და წაგების შემთხვევაში ძალიან გაღიზიანდება.
მნიშვნელოვანია, მიუხედავად გაღიზიანებისა, ბავშვი არ მოვარიდოთ მსგავს სიტუაციებს, პირიქით, ვიმუშავოთ ამის გამოსწორებაზე, რომ უფრო ნაკლებად ემოციურად აღიქვას წაგება. არ ავუკრძალოთ ემოციების გამოხატვა, რადგან აქვს უფლება, იყოს მოწყენილი და გაბრაზებული როცა წააგებს, მაგრამ არა თვითდამაზიანებელი ან სხვისი დამაზიანებელი ქცევითი გამოხატულებით. აქ მნიშვნელოვანია დროც, ეს პროცესი არ უნდა გაგრძელდეს წაგებიდან 1-2 საათის შემდეგაც. შეიძლება ახსოვდეს, მაგრამ ემოციური ფორმა ნელ-ნელა უნდა დასტაბილურდეს.
როგორ ავუხსნათ წაგება? ალბათ, მოდელირებით. ხშირად დედამაც წააგოს, მამამაც, ოჯახის სხვადასხვა წევრმა და ეს სოციალურად მისაღები ფორმით გამოხატონ ფრაზით - „არაუშავს, სხვა დროს იქნებ მოვიგო, კიდევ მექნება თამაშის შანსი.“
ასევე მნიშვნელოვანია, რომ წაგების მომენტში, როცა პირველი ემოციური ფონი გადაივლის, მიმართოთ ბავშვს და პროცესზე გაუმახვილოთ ყურადღება და არა შედეგზე - „დღეს რა კარგი თამაში იყო არა?“ „როგორ ვიცინეთ, როგორ ვიმხიარულეთ, მამას რომ ფეხი გაუცურდა გახსოვს?“ გაუმახვილეთ ყურადღება საინტერესო და სასაცილო დეტალებზე, უთხარით გარკვეული მოქმედება რა კარგად გააკეთა - „მაინც რა მაგარი გოლი იყო წეღან, რა ძლიერი ხარ!“
საითაც მივმართავთ ბავშვის ყურადღებას, მასზე გაამახვილებს. ვასწავლოთ აქედანვე პროცესით ტკბობა.
- გარდა მხარდაჭერისა, რა ქცევა შეგვიძლია შევთავაზოთ?
- „ერთად კეთება“. წარმოიდგინეთ, როცა არ გრძნობთ თავს კარგად და რაღაც არ გამოგდით, როგორი სასიამოვნო მოსასმენია, როცა ვინმე დახმარებას გთავაზობს და ცდილობს გაგაკეთებინოს უკეთესად. ჩვენ შეგვიძლია დავპირდეთ, რომ ერთად გავაკეთებთ ამას, სანამ უკეთესი შედეგი არ ექნება და დავეხმარებით.
გამოიყენეთ საინტერესო ფილმები და ანიმაციები, სადაც ნაჩვენებია, რომ მთავარი გმირებიც მარცხდებიან ზოგჯერ, წიგნის პერსონაჟებიც, მაგრამ ისინი არ ნერვიულობენ ბევრს, სხვა დროს ისინი მოიგებენ.
- თუ მას არ ვუბიძგებთ გააცნობიეროს წაგება, რა უარყოფითი შედეგი შეიძლება გამოიღოს ამან მომავალში?
- პირველ რიგში, გაუჭირდება მომავალში ჯანსაღი თვითშეფასების შენარჩუნება, ძალიან თვითკრიტიკული იქნება, შესაძლოა თავი აარიდოს ყველანაირ საინტერესო გამოწვევას იმის შიშით, რომ არ წააგოს. შესაძლოა გაუჭირდეს ურთიერთობების დამყარება, რადგან ის ორიენტირებულია მხოლოდ საკუთარ გამარჯვებაზე და ნაკლებად გუნდურია. როცა ჩვენ ვსწავლობთ დამარცხებას, მეტად ემპათურებიც ვხდებით იმ ადამიანების მიმართ, რომლებიც სხვა დროს წააგებენ. 
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად