Baby Bag

„ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე,“ - ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე

​​ფსიქოლოგი ნინო ელბაქიძე გადაცემაში „ რა დროს ძილია“ ბავშვის სწორად აღზრდისა და განათლების შესახებ საუბრობს. ნინო ელბაქიძე ერთმანეთისგან განასხვავებს სწავლებასა და განათლებას:

​განათლება არის ის, რაც გადარჩება დასწავლილის დავიწყების შემდგომ. სწავლება არის განათლების შემადგენელი ნაწილი. ის სამი მიმართულებით ახდენს ზეგავლენას. პირველი ეს არის ცოდნა და განვითარება ადამიანის, მეორეა საკითხისადმი დამოკიდებულება, რაც არაცნობიერის საკითხია უფრო მეტად. მესამე არის ქცევა, რითაც ვლინდება ადამიანის ცოდნა და დამოკიდებულება. ამ სამი მიმართულებით გვაქვს ფოკუსი აღებული სწავლების პროცესში. სწავლება უნდა იყოს განათლების მიღებაზე ორიენტირებული. უახლოეს წარსულში აზროვნებაზე ორიენტირება ნაკლებად იყო სწავლების პროცესში. ჩვენ უნდა გვესწავლა სწორი ან არასწორი აზრი. პიროვნებებს ერთმანეთისგან განგვასხვავებს უნიკალური აზროვნების სტილი. დღეს საბედნიეროდ აქცენტი კეთდება პიროვნების ინდივიდუალური აზროვნების სტილის მიღებასა და აზროვნების პროცესის წახალისებაზე, შესაბამისად უნიკალურობის მიღებაზე.“

ნინო ელბაქიძის თქმით, სასკოლო ასაკის ბავშვის თვითშემასებაზე ყველაზე დიდ გავლენას მისი ცოდნის მასშტაბები და ხარისხი ახდენს:

​სასკოლო ასაკის ბავშვისთვის თვითშეფასების საფუძველი ხდება, თუ რა იცის მან. თუ მანამდე არის „რა გამომდის“ ახლა მთავარი ხდება „რა ვიცი.“ კულტურული ღირებულებების ათვისებასაც ამ პერიოდში სწავლობს ბავშვი. ამ დროს დიდი სიფრთხილეა საჭირო, რადგან უფროსებს გვაქვს პასუხისმგებლობა აღებული, რადგან ჩვენ ამ პროცესში შეგვაქვს წვლილი."

ნინო ელბაქიძე განმარტავს, რომ მასწავლებელი და მშობელი განმავითარებელ ობიექტებს წარმოადგენენ, რომლებიც ბავშვის ცხოვრებაში უმთავრეს როლს ასრულებენ:

​მასწავლებელიც და მშობელიც არიან განმავითარებელი ობიექტები. მათ უბრალოდ სხვადასხვა როლი აქვთ ბავშვის ცხოვრებაში. პოზიტიური აღზრდის საფუძველი არის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნა და ბავშვის პიროვნების მიღება. პოზიტიური აღზრდა არ გულისხმობს, რომ ბავშვს არ მივცე შენიშვნა, ბავშვს სჭირდება ჩარჩოები, იმიტომ, რომ მას სჭირდება სიმყარე. როდესაც ბავშვს ვაძლევთ შენიშვნას, ამის ფონი უნდა იყოს მისი პიროვნებისადმი კეთილგანწყობა და ფოკუსი მის ქცევაზე. პოზიტიური აღზრდის დროს დასჯის მაგალითი შემდეგია: „იმიტომ, რომ დღეს შენ ეს ასე გააკეთე, მაგრამ იცოდი, რომ არ უნდა გაგეკეთებინა, ჩვენ ვერ გავისეირნებთ.“ დასჯა არის ბავშვისთვის სასურველის მოკლება.“

„ჰიპერმზრუნველობა არის ძალადობის ერთ-ერთი ფორმა, როდესაც შენ არ უშვებ შენი მარწუხებიდან შვილს. ამ შემთხვევაში უფრო მშობლები არიან ხოლმე ამის განმახორციელებლები. მიზეზი თითქოს პოზიტიურია: ​„მე მასზე ვზრუნავ.“ აქ ზღვარის დაწესება ცალკე საკითხია. მაგ. არ აძლევ ბავშვს შესაძლებლობას, რომ თავად გადაჭრას რაღაც ამოცანები. ბავშვი პატარაა, არ იცის თასმის შეკვრა, წვალობს, ახლა სწავლობს ამას. დედა მიდის და ეუბნება: „მოიცადე, მე გავაკეთებ.“ ზოგჯერ ბავშვი ვერ ახერხებს დამოუკიდებლად მიირთვას საჭმელი, არ უსწავლია ჯერ და ამას დედა აკეთებს მის ნაცვლად. ამ დროს მშობელი ასუსტებს ბავშვის შესაძლებლობებს. ამ ქცევით მე გეუბნები: „იმას, რაც შენ არ შეგიძლია, მე ვაკეთებ შენ მაგივრად.“ აუცილებელია ბავშვს ვაჩვენოთ კონკრეტული საქმე როგორ კეთდება, შემდეგ მასთან ერთად ვცადოთ გაკეთება. მესამეა, რომ მე მას სრულად მივენდო, ვაღიარო მისი შესაძლებლობა და დავანახო ავტორიტეტმა, რომ მჯერა მისი. ამავდროულად მნიშვნელოვანია ვუთხრათ ბავშვს, რომ თუ დავჭირდებით, მასთან ვართ,“ - აცხადებს ნინო ელბაქიძე.

წყარო: ​რა დროს ძილია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

რა არის პოზიტიური ყურადღება და რატომ არის ის ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი?
​მშობელი შვილისადმი პოზიტიურ დამოკიდებულას სხვადასხვა ფორმით გამოხატავს. ის შვილს უღიმის, ნაზად უყურებს თვალებში, ეფერება, მას სასიამოვნო, დადებითი სიტყვებით ამხნევებს, მისი იდეების, აქტივობებისა და...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ბავშვის ყველა ქცევა, რომელიც ზრდასრული ადამიანისთვის არის მიუღებელი, ქცევით დარღვევად ვერ შეფასდება" - ფსიქოლოგი

,,ბავშვის ყველა ქცევა, რომელიც ზრდასრული ადამიანისთვის არის მიუღებელი, ქცევით დარღვევად ვერ შეფასდება" - ფსიქოლოგი

​,,რა თქმა უნდა, ბავშვის ყველა ქცევა, რომელიც ზრდასრული ადამიანისთვის არის მიუღებელი, ქცევით დარღვევად ვერ შეფასდება, რადგანაც ამას სჭირდება ცალკე, დეტალური შეფასება", - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ნინო ბუაძემ ისაუბრა.

მაგრამ მაინც, ყველაზე დამახასიათებელი შეკითხვა, როდესაც მშობლები მოგვმართავენ, არის: როდესაც ბავშვი ამბობს - მინდა - რა ვქნა, როგორ მოვიქცე? მნიშვნელოვანი წინაპირობა, როგორ ყალიბდება ბავშვის ქცევა, დამოკიდებულია მშობელზე - როგორ რეაგირებს ის ბავშვის ამა თუ იმ მოთხოვნაზე, მისთვის დამახასიათებელ რთულ ქცევაზე, განსხვავებული მიდგომა აქვს - რამდენად თანმიმდევრულია მშობელი და ოჯახის თითოეული წევრი. როდესაც ერთსა და იმავე ქცევაზე ბავშვს განსხვავებული დამოკიდებულებით პასუხობენ, რა თქმა უნდა, ის კონკრეტულ ქცევას განსხვავებულად აყალიბებს სხვადასხვა ადამიანთან მიმართებით. ამიტომაც, მნიშვნელოვანია თანმიმდევრული და ერთნაირი დამოკიდებულება აკრძალვისა და დაშვების შემთხვევაში. ასევე, უნდა გავაკეთოთ აქცენტი, თუ რაზე ამახვილებენ ზრდასრულები ყურადღებას. ხშირ შემთხვევაში, ეს არის მხოლოდ ნეგატიური ქცევა და არა - პოზიტიური. ქცევის კორექციის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მაპროვოცირებელია, როდესაც ზრდასრული აქცენტს აკეთებს დადებით ქცევაზე, მის შეფასებასა და იმ მოლოდინზე, რაც ბავშვს აქვს. შესაბამისად, როდესაც მხოლოდ რთული ქცევის განსჯა ხდება, ეს არ არის საკმარისი.

ცხადია, ქცევის კორექციისთვის ერთ-ერთ მეთოდად მიღებულია იგნორი, მაგრამ, გარდა იგნორისა, რა ფორმებს შეიძლება, მიმართოს მშობელმა - ეს არის არა დასჯა, არამედ - დისციპლინა. რა განსხვავებაა დასჯასა და დისციპლინას შორის - არის ერთი ფუნდამენტური სხვაობა - რამდენად არის ბავშვი ინფორმირებული, რა შეიძლება, მოჰყვეს მის კონკრეტულ ქცევას. მაგალითად, როდესაც ბავშვი ითხოვს, მაღაზიაში უყიდონ მისთვის სასურველი ნივთი და მშობელი მას ფიზიკურად ეხება ან აიგნორებს, ან გამოჰყავს ძალით - ეს არის დასჯა. ქცევის შემდგომ, როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, მშობელი მშვიდად უნდა ესაუბროს აღნიშნული საქციელის შესახებ და გაუზიაროს საკუთარი მოლოდინი, რა შეიძლება, მოჰყვეს ამ კონკრეტული ქცევის გამეორებას და როდესაც მშობელი კვლავ დაგეგმავს ვიზიტს მაღაზიაში, საყიდლებზე, გაუზიაროს მოლოდინები - რას ელოდება მისგან ან შესთავაზოს შეზღუდული არჩევანი", - განმარტავს ფსიქოლოგი.

წაიკითხეთ სრულად