Baby Bag

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დ​ედების ჯგუფი“)

„ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო,“ - ნეიროფსიქ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ყურადღების პრობლემა სხვადასხვა მიზეზით ექმნება:„ყურადღე...
„არავითარ შემთხვევაში არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვს ყველაფრის უფლება მივცეთ," - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი ბავშვთან ურთიერთობისას სიტყვა „არას“ გამოყენების შეზღუდვის საჭიროებაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ არას სანაცვლოდ მათ ბავშვს სხვა ალტერნატივა შესთავაზონ:„ბავშვებ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

უფროს ბავშვს ოჯახის ახალი წევრისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ

უფროს ბავშვს ოჯახის ახალი წევრისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ

ორსული ქალბატონები, რომლებიც მეორე ბავშვს ელოდებიან, ხშირად ძალიან ღელავენ, რადგან არ იციან, როგორ მიიღებს ოჯახის ახალ წევრს უფროსი შვილი. ყველა ოჯახი ინდივიდუალურია. ბავშვის დაბადებასთან დაკავშირებულ რადიკალურ ცვლილებებს ოჯახის თითოეული წევრი განსხვავებულად აღიქვამს. თქვენი ახლობლებისა და უფროსი შვილის ოჯახის ახალ წევრთან შესახვედრად მომზადება თუ გიძნელდებათ, ჩვენს სტატიაში შემოთავაზებულ რჩევებს გაეცანით. მათი დახმარებით მეორე ბავშვის დაბადებით გამოწვეულ შფოთვასა და ეიფორიას თქვენც და თქვენი ოჯახის წევრებიც მარტივად გაუმკლავდებით.

დაელაპარაკეთ უფროს შვილს
ბავშვს ოჯახის ახალ წევრთან შეხვედრა რომ გაუმარტივდეს, მასთან დალაპარაკება უნდა სცადოთ. ჰკითხეთ თქვენს უფროს შვილს, რას ფიქრობს იმასთან დაკავშირებით, რაც მის ირგვლივ ხდება. გაარკვიეთ, რამდენად აცნობიერებს ბავშვი თქვენს მდგომარეობას. თუ ორსულად ხართ, სავარაუდოდ, მას უკვე ეცოდინება, რომ თქვენს მუცელში მისი და ან ძმა იზრდება. თუ მეორე ბავშვის შვილად აყვანას გეგმავთ, თქვენს უფროს შვილს სავარაუდოდ თქვენთან ბევრი კითხვა ექნება. მას აუცილებლად დააინტერესებს, თუ ვინ არის და საიდან მოვიდა მისი პატარა და ან ძმა. ბავშვის კითხვებს გულახდილი პასუხები უნდა გასცეთ.
ითამაშეთ როლური თამაშები
ბავშვს თოჯინა უყიდეთ, რომელსაც ის შვილივით მოუვლის, დაბანს, დავარცხნის და გამოკვებავს. მსგავსი თამაშებით თქვენს უფროს შვილს ოჯახში მოსალოდნელ ცვლილებებთან შეგუებას გაუადვილებთ. ბავშვს ასწავლეთ, როგორ უნდა მოეფეროს თოჯინას, როგორ უნდა იზრუნოს მასზე. როდესაც ოჯახში ბავშვს მოიყვანთ, შეგიძლიათ მისი მოვლისას უფროს შვილს დახმარება სთხოვოთ. ბავშვებს ძალიან უყვართ, როდესაც მნიშვნელოვან დავალებებს იღებენ და დედას დახმარების ხელს უწვდიან.
გარკვეული სახის ცვლილებები ბავშვის დაბადებამდე უნდა განახორციელოთ
ბავშვის გაჩენის შემდეგ, შესაძლოა, თქვენს უფროს შვილს თავისი საწოლის დათმობა მოუხდეს. თუ თვლით, რომ ჩვილს პირველი ბავშვის საწოლში დააძინებთ, ხოლო უფროს შვილს სხვა ოთახში მოუწყობთ საძინებელს, უმჯობესია, თუ აღნიშნულ ცვლილებას ბავშვის დაბადებამდე განახორციელებთ. თუ თქვენი უფროსი შვილი დაინახავს, რომ მას საწოლი პატარა დის ან ძმის გამო წაართვეს, ის ჩვილისადმი ნეგატიურად განეწყობა და ეჭვიანობა დატანჯავს. მეორე ბავშვის დაბადებამდე რამდენიმე თვით ადრე უფროს შვილს უთხარით, რომ ის უკვე დიდია და დამოუკიდებლად ცხოვრებას უნდა მიეჩვიოს, რის გამოც მას ახალი საძინებლით ასაჩუქრებთ. მსგავსი დამოკიდებულება ბავშვს თავს განსაკუთრებულ ადამიანად აგრძნობინებს.
ყველაფერი ბუნებრივად უნდა მოხდეს
მომავალ შვილზე თავისუფლად ისაუბრეთ. მეუღლესთან ერთად განიხილეთ სამომავლო გეგმები. როდესაც ბავშვი დაინახავს, რომ თქვენ მეორე ბავშვის დაბადებას ჩვეულებრივ მოვლენად მიიჩნევთ, აღნიშნულ ფაქტთან შეგუება ნამდვილად არ გაუჭირდება. თუ თქვენი უფროსი შვილი მცირეწლოვანია, შესაძლოა, საერთოდ ვერ გააცნობიეროს, რომ ოჯახში სერიოზული ცვლილება მოხდა. ბავშვის დაბადების შემდეგ ცხოვრება ჩვეულებრივად განაგრძეთ. თქვენი უფროსი შვილი უმცროს დას ან ძმას მარტივად შეეგუება.
უფროს შვილს ახალდაბადებული ბავშვისგან საჩუქარი გადაეცით
მშობლების უდიდესი ნაწილი აღნიშნავს, რომ ჩვილისგან მიღებული საჩუქარი უფროს და-ძმებს მისდამი ძალიან დადებითად განაწყობს. ისინი სიხარულს ვერ მალავენ და თვეების მანძილზე უმცროსი დისგან ან ძმისგან მიღებულ საჩუქარზე ლაპარაკობენ. როდესაც ჩვილს სახლში მიიყვანთ, თქვენი ახლობლები და მეგობრები მის სანახავად მოვლენ და მისდამი დიდ ყურადღებას გამოიჩენენ, რაც თქვენს უფროს ბავშვს, შესაძლოა, არ მოეწონოს. ჩვილისადმი ნეგატიური განწყობა რომ არ ჩამოუყალიბდეს, უფროსი შვილისთვის სპეციალური საჩუქარი შეიძინეთ. შეგიძლიათ, ბავშვს სათამაშო ფოტოაპარატი, მანქანა ან მუსიკალური ინსტრუმენტი უყიდოთ. უთხარით თქვენს შვილს, რომ საჩუქარი მას უმცროსმა დამ ან ძმამ უყიდა. ბავშვი ახალი სათამაშოთი გაერთობა, თქვენ კი მოდუნებისა და რელაქსაციის შესაძლებლობა მოგეცემათ.
უფროს ბავშვს უმცროსისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ

უფროსი ბავშვი ოჯახის ახალი წევრით, შესაძლოა, არც დაინტერესდეს. მსგავს შემთხვევაში მას ჩვილისადმი ყურადღების გამოჩენას ნუ აიძულებთ. თქვენს უფროს შვილს გარკვეული დრო სჭირდება, რათა პატარას დისტანციურად დააკვირდეს. დროთა განმავლობაში ის თავის უმცროს დას ან ძმას უფრო ახლოს გაიცნობს. ნუ აჩქარდებით. გარკვეული დროის შემდეგ თქვენი შვილები ეზოში ერთად ირბენენ და ითამაშებენ.
მომზადებულია verywellfamily.com-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა
წაიკითხეთ სრულად