Baby Bag

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დ​ედების ჯგუფი“)

„ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო,“ - ნეიროფსიქ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ყურადღების პრობლემა სხვადასხვა მიზეზით ექმნება:„ყურადღე...
„არავითარ შემთხვევაში არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვს ყველაფრის უფლება მივცეთ," - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი ბავშვთან ურთიერთობისას სიტყვა „არას“ გამოყენების შეზღუდვის საჭიროებაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ არას სანაცვლოდ მათ ბავშვს სხვა ალტერნატივა შესთავაზონ:„ბავშვებ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 გზა ბავშვის აზროვნების უნარის გასავითარებლად

5 გზა ბავშვის აზროვნების უნარის გასავითარებლად

ბავშვის აზროვნების უნარის განვითარებაზე ზრუნვა პირველივე წლიდანვე უნდა დაიწყოთ. მნიშვნელოვანია, რომ პატარას დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვაში ხელი შეუწყოთ და მისი მისწრაფებები წაახალისოთ. თქვენი შვილის აზროვნების უნარის განვითარებაზე თუ ზრუნავთ, ჩვენ მიერ შემოთავაზებულ მარტივ აქტივობებს ყურადღებით გაეცანით. მათი გამოყენებით ​ბავშვს დამოუკიდებლად მოქმედებასა და აზროვნების უნარის გაუმჯობესებაში დაეხმარებით.

1. მოამზადეთ ბავშვი ხოხვისა და სიარულისთვის

ბავშვი იატაკზე ხოხვის, ჯდომისა და სიარულისთვის მზადებას მუცელზე წოლით იწყებს. თქვენი პატარა ხალიჩაზე ყოველდღიურად დააწვინეთ მუცლით. შესაძლოა, თავდაპირველად, მას ეს არ მოეწონოს, რის გამოც​ ყველაფერი ფრთხილად უნდა გააკეთოთ. ბავშვი თავდაპირველად მუცელზე დაიწვინეთ, თავად კი ხალიჩაზე ზურგით დაწექით. როდესაც ბავშვი ხალიჩაზე მუცლით წოლას თავადაც შეძლებს, მას ახლოს სათამაშოები დაულაგეთ. ბავშვმა უნდა სცადოს სათამაშოების ახლოს მოზიდვა. თავდაპირველად ბავშვი ხალიჩაზე 2-5 წუთით უნდა დატოვოთ. დროთა განმავლობაში კი ეს დრო 20 წუთამდე შეგიძლიათ გაზარდოთ.

2. ბავშვს წიგნები წაუკითხეთ

კითხვა ბავშვს ახალ სიტყვებს აცნობს და ის მშობლიურ ენას უკეთ ეცნობა. როდესაც მშობელი მას წიგნს უკითხავს, ბავშვი კითხვის პროცესში აქტიურად ერთვება. კითხვისას მაქსიმალური მონდომება გამოიჩინეთ. გაახმოვანეთ ნაწარმოების პერსონაჟები და საგნები. თითოეული პერსონაჟის გახმოვანებისთვის სხვადასხვა ხმის ტემბრი და მიმიკა გამოიყენეთ. ბავშვს წიგნში გამოსახულ ფიგურებსა და საგნებზე ხელით მიუთითეთ. პატარებს ძალიან უყვართ ხმოვანი წიგნები, რომლებიც ფერადი ნახატებით ძალიან მდიდარია. მსგავსი წიგნები განსაკუთრებით მოსწონთ 6-12 თვის ასაკის პატარებს.

3. თქვენს შვილს ხშირად ესაუბრეთ

რაც უფრო მეტ სიტყვას მოისმენს ბავშვი ადრეული ასაკიდან, მით მეტად გაუადვილდება მას საუბრის დაწყება და აზრის გამართულად გადმოცემა. ​თქვენი მოსმენა ბავშვს საუბრის რიტმის შესწავლაშიც ეხმარება, ის სწავლობს როგორ დასვას კითხვები, როგორ ჩამოაყალიბოს წინადადება. მართალია, თანამედროვე ბავშვებს თანატოლებთან და უფროსებთან კომუნიკაციის დეფიციტი აქვთ, თუმცა ეს დანაკლისი თქვენ უნდა შეავსოთ. შეგიძლიათ ბავშვთან ერთად ენობრივი თამაშები ითამაშოთ.

4. იყავით თქვენი შვილის გულშემატკივარი

ხელი ჩასჭიდეთ თქვენს შვილს, გაუღიმეთ, გაამხნევეთ, როდესაც სიახლესთან ზიარებას ცდილობს. ეს ბავშვს მეტ სითამამეს შესძენს, ის სწავლისა და ახალი აღმოჩენებისადმი მეტად გახსნილი გახდება. მშობელთან მიჯაჭვულობა ბავშვს მეტ გამბედაობას სძენს, რათა დამოუკიდებელი ნაბიჯების გადადგმა სცადოს.

5. თამაშს განსაკუთრებული მნიშვნელობა მიანიჭეთ

თამაში ბავშვს გარემოს შესწავლაში ეხმარება. ის მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების აღმოჩენას იწყებს.​ თქვენი შვილი წაახალისეთ, რომ მან წარმოსახვითი თამაშები შეიყვაროს. ბავშვს სათამაშო ჭიქა მიაწოდეთ და დააკვირდით, დაიწყებს თუ არა ჭიქიდან წყლის დალევას. ახალი აღმოჩენები და მნიშვნელოვანი უნარების ათვისება ბავშვის ტვინს განვითარებაში ძალიან ეხმარება.

მომზადებულია​ parents.com -ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად