Baby Bag

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიშები ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ პატარებს - ინტერვიუ ნეიროფსიქოლოგ მარიამ ხვადაგიანთან

ღამის შფოთვები, კოშმარები, სიბნელის და მარტო დარჩენის შიში არაერთ ბავშვს აწუხებს. როგორ უნდა დაეხმარონ მშობლები შვილებს ასეთ შემთხვევებში. ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი.

- ქალბატონო მარიამ, რამ შეიძლება გამოიწვიოს ღამის შიში ბავშვებში?

​- ღამის შიში, ერთი მხრივ, შესაძლოა, გამოწვეული იყოს კოშმარებისგან. 3-დან 6 წლამდე ბავშვებს ხშირად ახასიათებთ გამოღვიძება, რადგან ნახეს ცუდი სიზმარი და ითხოვენ მშობელთან გადასვლას. ამის მიზეზი, თუ რატომ ესიზმრებათ, ზუსტად არ არის ახსნილი, მაგრამ არის გზები, რითაც პრევენციას მოვახდენთ და დავეხმარებით. მსგავსი კოშმარები შესაძლოა, პროვოცირებული იყოს ტრავმით. ეს ტრავმა შეიძლება გამოიწვიოს, მარტივად რომ ვთქვათ, ფოიერვერკის ხმამაც, რომელსაც არ ელოდებოდა და შეეშინდა. ანუ, რაღაც ისეთი ფაქტორი, რამაც შეიძლება, მასში შიში ან სტრესი გამოიწვიოს.

​- რა უნდა გააკეთოს მშობელმა და როგორ უნდა ესაუბროს ბავშვს, რომ დაეხმაროს ღამის შიშების დაძლევაში?

​- როდესაც ბავშვი მსგავსი ტიპის სიზმრებს ნახულობს და ეღვიძება, მშობლებს ეძახის ხოლმე დასახმარებლად, რომ დაამშვიდონ ჩახუტებით ან სიტყვიერად. თუმცა სასურველია, რომ შემდეგ ბავშვი დაბრუნდეს თავის საწოლში. ყოველთვის, როდესაც გაეღვიძება, თუ ის გადაწვება მშობელთან, დარჩება შთაბეჭდილება, რომ იქ ნაკლებად საშიშია, ვიდრე თავის საწოლში, სადაც უფრო შეეშინდება. ამ შემთხვევაში ზღვარია დასაცავი. თავდაპირველად, ვრწმუნდებით, რომ ის უსაფრთხოდ და კარგად გრძნობს თავს და შემდეგ ვუხსნით, რომ შეუძლია მშვიდად განაგრძოს ძილი თავის საძინებელ ოთახში. თუ ბავშვს ეშინია სიბნელის, არის ნათურები, რომლებმაც შეიძლება, დააბალანსოს სინათლე და დაბალ შუქზე იყოს დაყენებული. სასურველია, რომ კარი ღია დავტოვოთ, თუ ცალკე ოთახში სძინავს ბავშვს. ასეთ დროს, იყენებენ ხოლმე სათამაშოს, რომელსაც ბავშვი აირჩევს. მას შეგრძნება რჩება, რომ ამ სათამაშოსთან ერთად იძინებს. ასევე, კარგია აბაზანის მიღება, ოღონდ არა ძლიერი შხაპით, რომ აღგზნება არ მივიღოთ, არამედ უფრო მომადუნებელი პროცედურა.

​კარგი საშუალებაა დღის მანძილზე ვკითხოთ, თუ ახსოვს რა დაესიზმრა, ან ვთხოვოთ დახატოს სიზმარი. არის ერთ-ერთი მეთოდი, რომ შეიძლება თავისი დახატული დახიოს, გადააგდოს და ემოციურად გამოიტანოს შიშები. კიდევ არსებობს წიგნები, ასევე მულტფილმები იმასთან დაკავშირებით, თუ როგორ დავძლიოთ შიში. კარგი იქნება, მშობელმა ბავშვთან ერთად გაიაროს ეს, ოღონდ მარტივ ენაზე. მშობელს შეუძლია თავისი გამოცდილებაც გაუზიაროს, რომ მასაც ესიზმრებოდა ხოლმე, პატარა რომ იყო, თუმცა იცოდა, რომ ეს სიზმარი იყო და შემდეგ აგრძელებდა ხოლმე ძილს.

​- რა არ უნდა გააკეთოს მშობელმა, რომ უარესი შედეგი არ გამოიწვიოს?

​- პრევენციისთვის ბავშვებმა ძილის წინ არ უყურონ საშიში შინაარსის მულტფილმებს და ზოგადად, რეკომენდაცია არის, რომ დაძინებამდე მინიმუმ ორი საათით ადრე ტექნიკასთან ურთიერთობა აღარ ჰქონდეთ. მნიშვნელოვანია, არ მოხდეს იგნორირება, მაგალითად, როდესაც ბავშვი ამბობს, რომ ეშინია ძაღლის, არ უნდა ვუთხრათ, სისულელეა ძაღლის რომ ეშინია. პირველ რიგში, უნდა მივიღოთ ეს ემოცია და შემდეგ გავშალოთ. ზოგჯერ ძაღლი ყეფს და ეს არ ნიშნავს, რომ რამეს დაუშავებს მას, ადამიანები ლაპარაკობენ, ძაღლები ყეფენ.
მშობელმა ჰიპერმზრუნველობაც არ უნდა გამოიჩინოს, რადგან ხელს შეუშლის ბავშვს, რომ შეეჩვიოს მარტო დაძინებას.

​- როდიდან უნდა დაიძინოს პატარა მარტომ და როგორ მივაჩვიოთ ამას?

​- ასეთი სტანდარტი არ არსებობს. დიდ ქვეყნებში ჩვილობიდან აძინებდნენ, თუმცა შემდეგ თქვეს, რომ ჩვილისთვის კარგია ჩახუტება. კვლევებითაც დასტურდება, რომ მშობელთან ერთად ყოფნა მნიშვნელოვანია. ეს არის მშობლის გადასაწყვეტი, თუ ბავშვი უსაფრთხოდ გრძნობს თავს შესაძლოა, მანამდეც, მაგრამ ორი წლიდან უკვე ნამდვილად შეუძლია ბავშვს ცალკე ოთახში დაიძინოს, თუმცა აქაც მთავარია კომუნიკაცია, იმაში დასარწმუნებლად, რომ ის უსაფრთხოდ გრძნობს თავს. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დ​ედების ჯგუფი“)

„ყურადღების დეფიციტის მიზეზი ბავშვთან შეიძლება იყოს სტრესი, შფოთვა და გარემო,“ - ნეიროფსიქ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი გადაცემაში „პოსტ ალიონი“ ბავშვებში ყურადღების დეფიციტის პრობლემის შესახებ საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ბავშვს ყურადღების პრობლემა სხვადასხვა მიზეზით ექმნება:„ყურადღე...
„არავითარ შემთხვევაში არ არის რეკომენდებული, რომ ბავშვს ყველაფრის უფლება მივცეთ," - ნეიროფ...
​ნეიროფსიქოლოგი მარიამ ხვადაგიანი ბავშვთან ურთიერთობისას სიტყვა „არას“ გამოყენების შეზღუდვის საჭიროებაზე საუბრობს და მშობლებს ურჩევს, რომ არას სანაცვლოდ მათ ბავშვს სხვა ალტერნატივა შესთავაზონ:„ბავშვებ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვს ახლა აქვს ფუფუნება, რომ მუდმივად მშობლებთან ერთად იყოს, ამაზე ბედნიერი ვერასდროს იქნება“ - ფსიქოლოგი მედიკო ოქროაშვილი

„ბავშვს ახლა აქვს ფუფუნება, რომ მუდმივად მშობლებთან ერთად იყოს, ამაზე ბედნიერი ვერასდროს იქნება“ - ფსიქოლოგი მედიკო ოქროაშვილი

საქართველოში საგანგებო მდგომარეობა თვეზე მეტია მოქმედებს, სახელწიფო და მედპერსონალი მოსახლეობას სახლში დარჩენისკენ მოუწოდებს. ეს ის დროა, როდესაც ყველა მშობელი სახლშია და უწევს სწორად აუხსნას ბავშვს, რატომ არ შეიძლება გარეთ გასვლა და მეგობრებთან ერთად თამაში. სწორედ ამ თემაზე გთავაზობთ ინტერვიუს ფსიქოლოგ მედიკო ოქროაშვილთან.

- ქალბატონო მედიკო, როგორ მივაწოდოთ ბავშვებს ინფორმაცია კორონავირუსთან დაკავშირებით სწორად?

- პირველ რიგში, უნდა აღვნიშნოთ, რომ პანდემიასთან ბრძოლის გამოცდილება არც ფსიქოლოგებს გაგვაჩნია და არც მოსახლეობას, სწორედ ესაა მიზეზი, რომ ყველა მოექცა სტრესულ სიტუაციაში: ბავშვები, ზრდასრულები, მოხუცები. ჩვენ არ გაგვაჩნია ინფორმაცია, რამდენ ხანს გაგრძლედება ეს ყოველივე, რაც სიტუაციას აქცევს სტრესულს, სწორედ ამიტომ დაგვეუფლა შფოთი და ეს სავსებით ნორმალურია. რაც შეეხება ბავშვებს, აუცილებელია, მათ გაუსწორონ თვალი ამ მდგომარეობას. სწორად მიწვდილი ინფორმაციის შედეგად ბავშვს არ გაუჭირდება, აღიქვას რეალობა, რადგან პატარები ყველაზე მეტად ბრძოლისუნარიანები არიან. ერთადერთი, რასაც ბავშვები უნდა მოვარიდოთ, არის გარდაცვლილებზე ინფორმაციის მიღება. მშობლებმა მინიმალურით უნდა დაიწყონ - ბავშვებს ხელების დაბანისაკენ უბიძგონ, აუხსნან, რომ ვირუსს ასე უნდა ებრძოლონ, ბრძოლის მექანიზმი ამ პატარა მომენტითაც კი ჩაერთვებათ.

- როგორ ავუხსნათ პატარებს მათ ენაზე, რომ სახლში დარჩენა აუცილებელია? ან როგორ შევუქმნათ ისეთი პირობები, რომ სახლში დარჩენა გაუმარტივდეთ?

- როგორც უკვე ვახსენე, აუცილებელია, ბავშვი ჩააყენოთ საქმის კურსში, არ მოატყუოთ და გასაგებად აუხსნათ, რა ხდება ქვეყანაში. დამერწმუნეთ, ბავშვი ბევრად მარტივად გადაიტანს ამ სიტუაციას, ვიდრე ჩვენ, ზრდასრულები. ასევე ძალიან კარგი იქნება, თუ დედა და მამა ბავშვს ცოტა ხნით მაინც გაასეირნებენ, რა თქმა უნდა, არახალხმრავალ ადგილას, სუფთა ჰაერზე. ითამაშეთ ბავშვებთან, დაიხმარეთ სამზარეულოში, ეს ყველაფერი პატარებს სტრესულ გარემოსთან გამკლავებაში დაეხმარებათ. აქვე აღვნიშნავ, რომ მშობლები განსაკუთრებით ყურადღებით უნდა იყვნენ იმ ბავშვების მიმართ, რომლებიც განცალკევდებიან და იზოლირებისკენ აქვთ მიდრეკილება, თუ მსგავს აქტივობებში ბავშვი არ ერთვება და მარტო ყოფნა ურჩევნია, ამას ყურადღება უნდა მიაქციოთ.

- არის თუ არა რაიმე საფრთხის შემცველი ბავშვის დიდი ხნით სახლში დარჩენა და რაიმე ზემოქმედებას ახდენს თუ არა ეს მის ფსიქიკაზე?

- რა თქმა უნდა, ბავშვზე მოქმედებს ეს ყოველივე. მას რომ შფოთვა აქვს და რაღაც ანერვიულებს, ეს ძალიან ნორმალურია, როგორც ბავშვთან ასევე ზრდასრულთან. წარმოიდგინეთ, ბავშვი თავს ისე გრძნობს, როგორც ციხეში. უხეში შედარებაა, მაგრამ ასეა და ჩვენ სწორად უნდა მივუდგეთ და ჩავრთოთ აქტივობებში. საბოლოო ჯამში, გირჩევთ, რომ ყველა მშობელმა მიაწოდოთ ბავშვს რეალური ინფორმაცია, გარდა ერთისა, მოერიდეთ გარდაცვლილებზე საუბარს.

- დაბოლოს, პანდემიის პირობებში ბავშვებს თავიანთ საყვარელ ადამიანებთან დროებით მოუწიათ განშორება, ბებიებთან, ბაბუებთან, დეიდებთან, როგორ უნდა ავუხსნათ, რატომ ხდება ასე?

ბავშვისთვის ყველაზე მთავარი არის დედ-მამა. თუ ისინი აქამდე მუდმივად დაკავებულები იყვნენ, მუშაობდნენ, შესაძლოა, დღის განმავლობაში შვილს მხოლოდ 1 საათით ნახულობდნენ, ბავშვს ახლა აქვს ფუფუნება, რომ მუდმივად მშობლებთან ერთად იყოს. ამიტომაც ვფიქრობ, რომ ბავშვი ამაზე ბედნიერი ვერასდროს იქნება.

ავტორი - სოფიო შავაძე

ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედე​ბის ჯგუფი“

წაიკითხეთ სრულად