Baby Bag

„დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

„დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

​ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი ბავშვის აღზრდაში მამის მონაწილეობის მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ ამ მხრივ ორივე მშობელს თავისი განსხვავებული როლი აქვს:

„ბავშვის მოვლა, აღზრდა და უპირობო სიყვარული მშობლის მოვალეობაა ზოგადად, მაგრამ დღეს ძალიან პოპულარულია აზრი: „რა მნიშვნელობა აქვს დედაა თუ მამა, რასაც დედა აკეთებს, მამამაც გააკეთოს.“ ეს ნამდვილად არ არის ასე. შეიძლება ბევრს მოეჩვენოს, რომ ჩემი შეხედულება არის მოძველებული და არ არის სწორი. მე მოგიყვებით ბოლო მონაცემების შესახებ, გესაუბრებით ფილიპ ზიმბარდოს ნაშრომზე, რომელიც თანამედროვეობის ერთ-ერთი უდიდესი ფსიქოლოგია. ის გვეუბნება, რომ განხვავებაა მამის სიყვარულსა და დედის სიყვარულს შორის. დედის სიყვარული არის უპირობო სიყვარული, მამის სიყვარულს სჭირდება დამსახურება. მთელი ჩვენი ფსიქოლოგიური პრობლემები აღზრდის პრობლემებია.“

ლელა ტყეშელაშვილის თქმით, ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად მისი მამასთან ურთიერთობა იკლებს, რაც დამღუპველია ბავშვისთვის:

„რაც შეეხება იმას, რაც საქართველოში ხდება, ​მამა გასულია და დედასთან არის ბავშვი. რა მნიშვნელობა აქვს, რა მიზეზით არ არის მამა ბავშვის გვერდით?! კვლევების მონაცემებით, ყოველ 44 საათზე, რომელსაც ბავშვი სმარტფონთან ატარებს, მოდის ნახევარი საათი მამასთან გატარებული საუბარში. რაც უფრო იზრდება ბავშვი, მამას ნაკლები კონტაქტი აქვს თავის შვილთან. ეს დამღუპველია ბიჭისთვის და ძალიან მნიშვნელოვან ზიანს აყენებს გოგონას. დასავლეთში და ჩვენთანაც დღეს არის დაშლილი ოჯახების პრობლემა. ყოველი მესამე ბავშვი მამასთან არ იზრდება. მამის დეფიციტის პრობლემა არ არის ქართული პრობლემა და არის მთელ მსოფლიოში. ზიმბარდო ამბობს, რომ სამყარო დაიღუპება არა იმიტომ, რომ დედამიწას ასტეროიდი დაეჯახება, არამედ იმიტომ, რომ ბიჭები ჩათრეული იქნებიან კომპიუტერულ, ვირტუალურ თამაშებში. ამ ყველაფერს ის აბრალებს მამასთან ურთიერთობის ნაკლებობას.“

ლელა ტყეშელაშვილი იმ დანაკლისზე საუბრობს, რასაც ბავშვი მამასთან ურთიერთობის დეციფიტის გამო განიცდის:

„რას კარგავს ბავშვი, რომელსაც მამასთან არ აქვს ურთიერთობა? კი, შეიძლება დედამ და მამამ გაცვალონ როლები და მამამ აჭამოს, დაბანოს, გამოუცვალოს ბავშვს, მაშინ დედამ უნდა გააკეთოს ის, რაც მამის მოვალეობაა. ეს მოლაპარაკების ამბავია, ვისაც როგორ სცალია, ერთმანეთს უნდა დაეხმარონ. ​შეიძლება ერთ-ერთმა მშობელმა მოუაროს ბავშვს გარკვეულ ასაკამდე, მაგრამ უსაფრთხოებისა და აღიარების გარანტი არის მამა. ბიჭმა, რომ თავი უსაფრთხოდ იგრძნოს და აღიარებული იყოს, როგორც მამაკაცი, ის აღიარებული უნდა იყოს მამისგან. როდესაც ეს მამისგან არ მოდის, ისინი ამ მოთხოვნილებების დაკმაყოფილებას ეძებენ ვირტუალურ სამყაროში. რეალობასთან შეხება მათთვის არაკომფორტულია.“

„მამასთან ურთიერთობა გოგონასთვის არის მაგალითი, რას უნდა მოელოდნენ მომავალში მამაკაცისგან. გოგონას ნაკლები საფრთხე აქვს მამასთან ურთიერთობის დანაკლისისას. გარემო, რომელშიც ბავშვები იზრდებიან, არის ფემინიზებული. მასწავლებლები ძირითადად ქალები არიან, იზრდებიან დედასთან. ქალისთვის ქალური გარემო გარანტირებულია. მე არ ვამბობ, რომ კაცი ​უნდა იყოს მასწავლებელი და ქალი არა, მაგრამ ბალანსი რომ ძალიან დარღვეულია ქალების მიმართულებით, ეს ძალიან ცუდია. კაცის და ქალის აღზრდის სისტემა ოდითგან განსხვავდებოდა ერთმანეთისგან. არავის ეგონოს, რომ თანამედროვე ფსიქოლოგიაშია ნათქვამია, თითქოს ბავშვი ისე უნდა გაიზარდოს, როგორც გვინდა და არ აქვს მნიშვნელობა გოგო იქნება თუ ბიჭი. იმის შედეგები, რომ აღზრდის სისტემაში განხვავება არ არის, უკვე სახეზეა, რაზეც ზიმბარდო ძალიან დარდობს,“ - აცხადებს ლელა ტყეშელაშვილი.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცილებელია მამა. ორივე მშობელს თავისი ფუნქციე...
​ფსიქოლოგი ​პაატა ამონაშვილი ბავშვის ცხოვრებაში მამის როლის შესახებ საუბრობს:„ბუნებამ ასე დააწესა, რომ ბავშვს ჰყავს ორი მშობელი, დედა და მამა. ისევე როგორც ბავშვს სჭირდება დედა, მისთვის აუცი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში?

რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში?
რა მნიშვნელობა აქვს პირადი სივრცის არსებობას ბავშვის ცხოვრებაში, რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ბავშვს პირადი სივრცის დარღვევამ მშობლის მიერ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგიის მაგისტრი თათია მჟავია.
- ხშირად მშობლები ისე, რომ ვერ აცნობიერებენ ბავშვების პირად სივრცეს არღვევენ.
 ბავშვებისთვის პირადი სივრცის მნიშვნელობაზე რომ ვისაუბროთ.
- პირველ რიგში, საჭიროა განვმარტოთ, რა არის პირადი სივრცე და რას ნიშნავს პირადი სივრცის დარღვევა. პირადი სივრცე შეიძლება განისაზღვროს, როგორც კომფორტული მანძილი ჩვენსა და სხვა ადამიანს შორის, რომელსაც ესაუბრებით. ეს არის ადამიანის გარშემო არსებული უხილავი საზღვარი, რომელსაც იგი ფსიქოლოგიურად თავისად თვლის. პირადი სივრცის არსებობა გვეხმარება თავი დაცულად და კომფორტულად ვიგრძნოთ. თუ ვინმე შემოიჭრება თქვენს პირად სივრცეში ეს ნიშნავს, რომ ის ძალიან ახლოსაა თქვენთან და არღვევს თქვენს პერსონალურ საზღვრებს.
ბავშვის ასაკის მატებასთან ერთად იზრდება პირადი სივრცის ზრდის მოთხოვნილებაც. დაახლოებით 1 წლის ასაკიდან, როდესაც პატარები ცდილობენ დამოუკიდებლად გადადგან ნაბიჯები, სწორედ მაშინ იწყება საკუთარი სივრცის აღქმა და პირადი სივრცის მოთხოვნილება.
პირადი სივრცის მნიშვენლობა იზრდება გარდატეხის პერიოდში, როდესაც მოზარდი ცდილობს, შეისწავლოს საკუთარი თავი, როგორც ოჯახის წევრებისაგან დამოუკიდებელი პიროვნება. პირადი სივრცის საჭიროებას ზრდის ასევე, მოზარდის ორგანიზმში მიმდინარე ფიზიკური ცვლილებებიც. ბავშვის განვითარების ყველა ეტაპზე მნიშვენელოვანი ფაქტორია, რომ ისინი გრძნობდნენ მშობლებისა და ოჯახის წევრების მხრიდან მხარდაჭერასა და მათი პირადი სივრცის პატივისცემას.


​ 
- რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს პირადი სივრცის რღვევამ ბავშვებში?
- ხშირად პირადი სივრცის რღვევა ასოცირდება დისკომფორტის, დაუცველობისა და შიშის განცდასთან. რა თქმა უნდა, ბავშვებთან ეს განცდები უფრო გამძაფრებულია. საკუთარი პირადი სივრცის არსებობა ბავშვს ეხმარება თავი დაცულად და მშვიდად იგრძნოს, პატარამ უნდა იცოდეს, ვის აქვს შეხების, ჩახუტების უფლება.
როდესაც ბავშვი ან მოზარდი არ ფლობს ინფორმაციას პირადი სივრცის შესახებ, ისინი ხშირად არღვევენ სხვის პირად სივრცესაც, რაც თავისთავად ქმნის სოციალურ, სირთულეებს, პატარებს უჭირთ თანატოლებთან და უფროსებთან კონტაქტი, ვერ ახერხებენ თანატოლებთან კომუნიკაციის სწორად დაამყარებას. 

- შესაძლოა თუ არა მცირეწლოვან ასაკში პირადი სივრცის დარღვევამ ზრდასრულ პერიოდში რაიმე სახის პრობლემა შეუქმნას ბავშვს?
- თუ ზრდასრული ადამიანი ვერ ახერხებს, დაიცვას საკუთარი პირადი სივრცე, ის ვერ შეძლებს, პატივი სცეს სხვის პირად სივრცესაც. ასეთ დროს პრობლემები ჩნდება ინტერპორსნალურ და სოციალურ ურთიერთობებში. პიროვნებას უჭირს საკუთარი სურვილებისა და განცდების გაცნობიერება და რეალიზება.
- რას ურჩევდით მშობლებს?
- მშობლებს ვურჩევ, ბავშვებს რაც შეიძლება დროულად, ასაკის შესაბამისად მიაწოდონ ინფორმაცია პირადი სივრცის შესახებ. ოჯახის წევრები ბავშვებისთვის ერთგვარი „როლური მოდელები“ ვართ, ჩვენს მაგალითზე ისინი სწავლობენ საკუთარი და სხვისი პირადი სივრცის პატივისცემას. ოჯახში შეძლებისდაგვარად უნდა იყოს გამოყოფილი ბავშვისთვის პირადი ოთახი ან კუთხე. ხშირად უფროსები ისე ვარღვევთ ბავშვებისა და მოზარდების პირად სივრცეს, რომ ვერც კი ვაცნობიერებთ ამას. ამიტომაცაა მნიშვნელოვანი ბავშვობისა და მოზარდობის პერიოდში მათი მხარდაჭერა და მოსმენა, პირველ რიგში, ბავშვები თავს დაცულად თქვენ გვერდით უნდა გრძნობდნენ.
 შეეცადეთ, ბავშვის ოთახში არ შეხვიდეთ დაკაკუნებისა და ნებართვის გარეშე, ანგარიში გაუწიეთ მის „არას“, მიეცით უფლება დამოუკიდებლად მოიწესრიგოს თავი (ასაკის შესაბამისად). ასეთი მიდგომით პატარები სწავლობენ თქვენი პირადი სივრცის პატივისცემასაც. პირადი სივრცის უზრუნველყოფა მოზარდს უქმნის განცდას, რომ მშობლები და გარშემომყოფები მას პატივს სცემენ.


ბავშვისთვის პირადი სივრცის სწორად დაწესება ისეთივე მნიშვენლოვანია, როგორც თქვენი ზრუნვა და სიყვარული, ამიტომ არ მოერიდოთ თქვენი შვილებისთვის სათანადო ცოდნის მიწოდებას პირადი სივრცის შესახებ და არასოდეს შეეცადოთ ზედმეტად დაარღვიოთ მათი პირადი საზღვრები. 

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად