Baby Bag

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა. 

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.         

ესაუბრა მარიამ ჩოქური  

„ორივე ბავშვი იუთუბმა დააინვალიდა და ორივე მკურნალობს“
„თუ იცნობთ ვინმეს, ვინც რვა წლამდე ბავშვს დღეში საათზე მეტს ატარებინებს ეკრანთან, განსაკუთრებით ეტლით მგზავრობისას, ჭამისას, ბანაობისას, ა.შ., შეაჩვენეთ და გააგებინეთ.დღეს ჩემი ორი მეგობარი მოვიდა ვორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ბავშვების 40 % თვლის, რომ მშობლები ტელეფონისა და კომპიუტერის ეკრანთან მეტისმეტად ბევრ დროს ატარებენ

ბავშვების 40 % თვლის, რომ მშობლები ტელეფონისა და კომპიუტერის  ეკრანთან მეტისმეტად ბევრ დროს ატარებენ

მშობლები ძალიან ღელავენ, როდესაც ამჩნევენ, რომ მათი შვილები ეკრანთან დიდ დროს ატარებენ. როგორც აღმოჩნდა, ბავშვებსაც არ სიამოვნებთ, როდესაც მშობლები მობილურისა და კომპიუტერის მიმართ ზედმეტ ყურადღებას იჩენენ. უახლესი კვლევებით დგინდება, რომ ბავშვებს არ მოსწონთ მშობლების ეკრანდამოკიდებულება. ბავშვების 40 % ფიქრობს, რომ მშობლები ეკრანთან ძალიან დიდ დროს ატარებენ.

2016 წელს გამოკითხული მშობლების 27 % აღნიშნავდა, რომ მობილურზე ზედმეტად იყო მიჯაჭვული. 2019 წელს ჩატარებული კვლევით დადგინდა, რომ აღნიშნული რიცხვი 45 %-მდე იყო გაზრდილი, ხოლო მოგვიანებით ჩატარებულმა გამოკითხვებმა უფრო ცუდი შედეგი აჩვენა. უკანასკნელი კვლევების მიხედვით, მშობლების 52 % თავს ეკრანდამოკიდებულად თვლის.

უახლესი კვლევის შედეგებს ბავშვებიც იზიარებენ. გამოკითხული თინეიჯერების 40 % თვლის, რომ მშობლები ტელეფონისა და კომპიუტერის ეკრანთან მეტისმეტად ბევრ დროს ატარებენ. ბავშვების 39 % ოცნებობს, რომ მათი მშობლები ტელეფონის ეკრანს ცოტა ხნით მაინც მოშორდნენ. 2016 წლის გამოკითხვის შედეგებთან შედარებით მშობლების ეკრანდამოკიდებულებით უკმაყოფილო ბავშვების რიცხვი 28 %-ით არის გაზრდილი.

მშობლების 25 % აცხადებს, რომ დაძინებამდე 5 წუთით ადრე მობილურ ტელეფონს იყენებს, ხოლო მათი 23 % აღნიშნავს, რომ მობილურს ხელში გაღვიძებიდან 5 წუთის შემდეგ იღებს. თინეიჯერების 40 % დაძინებამდე მობილური ტელეფონით ერთობა, მათი 32 % კი გაღვიძებისთანავე მობილურს იყენებს. მოზარდების 29 %-ს ღამით მობილურ ტელეფონთან ერთად ძინავს, რასაც ზრდასრულების მხოლოდ 12 % აკეთებს.

მშობლები მობილურ ტელეფონებზე იმაზე მეტად არიან დამოკიდებული, ვიდრე ოდესმე. მათი დიდი ნაწილი აცნობიერებს, რომ ეკრანზე მიჯაჭვულობა ძალიან დიდი პრობლემაა და მისგან თავის დაღწევას ცდილობს.

დედებო, მობილური ტელეფონებისადმი დამოკიდებულებისგან თავის დაღწევა რთული სულაც არ არის, მით უმეტეს, როდესაც თქვენი შვილები ამის გამო თქვენდამი უკმაყოფილებას გამოხატავენ.

მომზადებულია​ mommynearest.com- ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

წაიკითხეთ სრულად