Baby Bag

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა. 

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.         

ესაუბრა მარიამ ჩოქური  

„ორივე ბავშვი იუთუბმა დააინვალიდა და ორივე მკურნალობს“
„თუ იცნობთ ვინმეს, ვინც რვა წლამდე ბავშვს დღეში საათზე მეტს ატარებინებს ეკრანთან, განსაკუთრებით ეტლით მგზავრობისას, ჭამისას, ბანაობისას, ა.შ., შეაჩვენეთ და გააგებინეთ.დღეს ჩემი ორი მეგობარი მოვიდა ვორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ძალიან ვეცადოთ, რომ ბავშვი არ დავტოვოთ ბაღში ატირებული,“- ფსიქოლოგ ნინო ბუაძის რჩევები ბავშვის საბავშვო ბაღთან ადაპტაციისთვის

ფსიქოლოგმა ნინო ბუაძემ მშობლებს ის წესები გააცნო, რომელიც საბავშვო ბაღში მიყვანისას ბავშვს ბაღთან ადაპტაციაში დაეხმარება:

„როდესაც ბავშვი მიგვყავს საბავშვო ბაღში, მნიშვნელოვანია, გვქონდეს ინფორმაცია, რა მოცემულობაა ეს ბაღი. უკეთესია, თუ ბავშვს მანამდე ექნება შესაძლებლობა დაათვალიეროს სივრცე და გარემო, გაიცნოს პედაგოგი. ბავშვს მანამდე ვუზიარებ ზღაპრებს. მაგალითად, „ტოპო-ტიპი ბაღში მიდის.“ ეს ძალიან კარგი გამოცდილებაა. კონკრეტული კითხვები და შიშები, რომელიც ამ გმირს აქვს, ბავშვსაც იგივე კითხვები უჩნდება და ამისთვის განწყობა იქმნება.

მნიშვნელოვანია ასევე წინა შვილის გამოცდილება, თუ გვყავს. სხვა შემთხვევაში მშობელმა უთხრას, თვითონ რისი ეშინოდა, მერე იქ რა დახვდა, როგორ იქცევიან ბავშვები, რომ ყველა ერთნაირი არ არის. მნიშვნელოვანია, რომ ინფორმაცია, რომელსაც ბავშვს ვუზიარებთ, ახლოს იყოს იმ რეალობასთან, რომელის მას ბაღში ხვდება. რასაც ბავშვს ვეუბნებით. ის უნდა შევუსრულოთ. მაგალითად, ვეუბნებით, რომ ახლა უნდა წავიდე, ამ აქტივობების შემდგომ მე შენთან დავბრუნდები.

„მალე მოვალ, ორ საათში მოვალ,“- ეს ბავშვს არ ესმის. აქტივობებს ვეუბნებით: „დილას რომ იქნება საუზმე, ზღაპარს რომ წაიკითხავთ, ეზოში რომ ჩახვალ და მერე კიდევ სადილი რომ გექნება, ამ სადილის მერე მოვალ.“ ასე უფრო აღქმადია ბავშვისთვის, როდის მოვა მშობელი. ადაპტაციისთვის პირველ ეტაპზე ბავშვი ბაღში რჩება 1 საათი, 2 საათი და მერე ნელ-ნელა უნდა გაიზარდოს დრო. მნიშვნელოვანია, რომ პირველ ეტაპზე მშობელი შეჰყვეს ჯგუფში ბავშვს, რათა შეიქმნას განცდა, რომ ეს არის ის უსაფრთხო გარემო, სადაც მშობელიც არის ჩემთან ერთად.

შეცდომაა მუქარა, რომ ახლა ამას თუ არ გააკეთებ, წაგიყვან ბაღში, ახლა დავურეკავ შენს მასწავლებელს და ვეტყვი, როგორ იქცევი. აქ უკვე ავტომატურად შემოდის, რომ ბაღი არის სადამსჯელო გარემო. სეპარაცია ძალიან მტკივნეულია ბავშვისთვის. როდესაც ტირის და ხანგრძლივად ტირის, ხშირ შემთხვევაში არის დამოკიდებულება „იტირებს და გაუვლის.“ ძალიან ვცდილობთ, რომ ბავშვი არ დავტოვოთ ატირებული. ყველანაირად ვეცადოთ, რომ მისთვის გასაგებ ენაზე ავუხსნათ, რა გარემოშია, რატომ გავდივარ, რომ აუცილებლად მოვალ. არიან ბავშვები, რომლებიც ხშირად კითხულობენ: „დედა ხომ მოვა?“ მნიშვნელოვანია, ორივე მხარე ზრუნავდეს იმაზე, რომ ბავშვისთვის რაც შეიძლება მარტივი გახადოს გადასვლის პროცესი ერთი საფეხურიდან მეორეზე,“- მოცემულ საკითხზე ნინო ბუაძემ საქართველოს პირველ არხზე „ტელესკოლის“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„ტელესკოლა“ 

წაიკითხეთ სრულად