Baby Bag

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად

რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა? - ფსიქოლოგის რეკომენდაციები ეკრანდამოკიდებულების თავიდან ასარიდებლად
როგორ უნდა მოვიქცეთ, სანამ ბავშვი ეკრანდამოკიდებული გახდება და რა ზიანს აყენებს მათ გონებრივ განვითარებას ეკრანი? - აღნიშნულ თემებზე MomsEdu.ge-ს ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე ესაუბრა. 

- ეკრანდამოკიდებულება ბავშვებში ძალიან დიდი პრობლემაა. რა სიმპტომები ახასიათებს ეკრანდამოკიდებულ ბავშვს და როგორია მისი ქცევა?

- ეკრანდამოკიდებული ბავშვები პასიურები არიან, არ იჩენენ ინტერესს სხვა აქტივობების მიმართ. ხშირად ვხდებით პრობლემებს ქცევაშიც, როცა მშობელი ეკრანს მოაშორებს ბავშვს, აწყობენ ტანტრუმს და ასე ცდილობენ გაჯეტების დაბრუნებას, ძირითად შემთხვევაში იღებენ კიდეც მათთვის სასურველ შედეგს.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რა საზღვრები უნდა დაუწესოს ბავშვს?

- საზღვრების დაწესება აუცილებელია, თუმცა ეს საზღვრებიც დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე. 3 წლამდე ასაკის ბავშვები სასურველია, საერთოდ მოვარიდოთ ეკრანს, მაგრამ რადგან დღევანდელ რეალობაში ეს ძალიან რთულად შესასრულებელია, რეკომენდაციაა, რომ ეკრანთან გატარებული დრო არ უნდა აღემატებოდეს ნახევარ საათს. ადრეულ ასაკში ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. დრო შეიძლება გადანაწილებული გვქონდეს, მაგალითად, თუ ექვსი წლის ბავშვს ვაძლევთ უფლებას, რომ დღის განმავლობაში ერთი საათი გაატაროს ეკრანთან, შეიძლება ეს ერთი საათი, ორ ან სამ ნაწილად გავყოთ. აუცილებლად უნდა აკონტროლოს მშობელმა, რას უყურებს ბავშვი, რა ინფორმაციას მიიღებს, რას აითვისებს. ბევრი სასარგებლო რამეც შეიძლება ისწავლოს ბავშვმა ეკრანიდან თუ საზღვრებს დავუწესებთ და ყურადღებით შევურჩევთ, რას უყუროს.

- როგორ ავარიდოთ ბავშვი ეკრანდამოკიდებულებას, რომ არც მისი ფსიქიკა დააზიანოს და თან პრობლემაც აღმოიფხვრას? (ფაქტია, რომ გაჯეტების სრულად აკრძალვა დღევანდელ რეალობაში არ გამოდის)

- ბავშვს უნდა შევთავაზოთ რაც შეიძლება მეტი საინტერესო, გასართობი აქტივობა და წავახალისოთ მისი ინტერესები. პატარა ჩართული უნდა იყოს ოჯახის საქმიანობაში, რუტინაში და მისი მოქმედებები აუცილებლად უნდა იყოს წახალისებული.

- რამდენად აფერხებს ბავშვის გონებრივ განვითარებას ეკრანზე მიჯაჭვულობა?

- ეკრანზე დამოკიდებულება ბავშვის განვითარებას განსაკუთრებით აფეხებს ადრეულ ასაკში. ბავშვი ვითარდება მაშინ, როცა იკვლევს გარემოს, იღებს ახალ გამოცდილებებს, აკვირდება და შეისწავლის საგნებს, მაგალითად, შეხებით, ყნოსვით. ეკრანთან კი ამის შესაძლებლობა არ აქვს. გაჯეტებთან დიდი დროის გატარება განსაკუთრებით უშლის ხელს სოციალური უნარების განვითარებას.

- უკვე ეკრანდამოკიდებულ ბავშვთან რა რაციონალური ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა, უნდა მიმართოს თუ არა სპეციალისტს და თავად რისი გაკეთება შეუძლია?

- მშობელმა უნდა დააწესოს საზღვრები, მოიფიქროს, დაგეგმოს, რა აქტივობებით დაკავდება ბავშვი დღის განმავლობაში. აქტივობები უნდა იყოს ბავშვის ინტერესებს და შესაძლებლობს მორგებული. ეკრანი გამოიყენოს, როგორც ჯილდო. ბავშვი ჯერ დაკავდეს მშობლის მიერ შეთავაზებული აქტივობით და შემდეგ მიიღოს გაჯეტი განსაზღვრული დროით. მაგალითად, „ჯერ დავხატოთ და შემდეგ მიიღებ ტელეფონს 10 წუთით“. რთულია ერთი რეკომენდაცია მოარგო ყველა შემთხვევას, ყველაფერი დამოკიდებულია ბავშვის ასაკზე, განვითარების საფეხურზე, ოჯახის ცხოვრების წესზე. თუ მშობელი ხვდება, რომ დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება და უჭირს ბავშვის ქცევის მართვა, უნდა მიმართოს სპეციალისტს, ასე მიიღებს არა ზოგად, არამედ კონკრეტულ შემთხვევაზე მორგებულ რეკომენდაციებს.         

ესაუბრა მარიამ ჩოქური  

„ორივე ბავშვი იუთუბმა დააინვალიდა და ორივე მკურნალობს“
„თუ იცნობთ ვინმეს, ვინც რვა წლამდე ბავშვს დღეში საათზე მეტს ატარებინებს ეკრანთან, განსაკუთრებით ეტლით მგზავრობისას, ჭამისას, ბანაობისას, ა.შ., შეაჩვენეთ და გააგებინეთ.დღეს ჩემი ორი მეგობარი მოვიდა ვორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ყელი გვეტკინა, ეს ყოველთვის არ ნიშნავს, რომ სუსტი ყელი გვაქვს“

„თუ ყელი გვეტკინა, ეს ყოველთვის არ ნიშნავს, რომ სუსტი ყელი გვაქვს“
როგორ ვუშველოთ ყელის ტკივილს და სეზონური ვირუსების გართულებებს? - თემაზე მედიცინის დოქტორი, პროფესორი, ოტორინოლარინგოლოგი ქეთი გოცაძე საუბრობს. 

„ყველა რესპირატორული დაავადება მოქმედებს ყელზე, ამიტომ ის, რომ ბევრი ვირუსი იწყება ყელის ტკივილით საგანგაშო არ არის.

რა არის ყელის სიწითლე? - მნიშვნელოვანია დიფერენცირება, რამდენად საშიშია და რატომ არის ყელი წითელი. როდესაც ხახის ლორწოვან ზონას ჩავხედავთ, უნდა იყოს ვარდისფერი, მაგრამ თუ პაციენტი მწეველია, მავნე გარემოში მუშაობს და კუჭ-ნაწლავის პრობლემები აწუხებს, მათ უმრავლესობას ყელში აქვს ქრონიკული სიწითლე. ამიტომ, თქვენთვის რთული გასარჩევია ეს ავადობაა, თუ ქრონიკულადაა შეწითლებული. თუ ავადობაა, უნდა დაერთოს ყელის ტკივილი, ყლაპვის გაძნელება და თუ ვირუსთან გვაქვს საქმე - ეს ყველაფერი ერთად არის. ხშირად, პაციენტი მოდის და მეუბნება, რომ ჩირქი აქვს ყელში. ეს არის ფიბრიდული ნადები, რომელიც შეიძლება გამოიწვიოს ვირუსმა და თეთრი ნადები, რომელსაც ყველა ხედავს - ექიმთან უნდა გაირკვეს, ჩირქია თუ ვირუსული ნადები,'' - აღნიშნა ქეთი გოცაძემ.

თუ მშობელმა ბავშვის ყელში დაინახა სიწითლე, თეთრი ნადები... და ამას დაერთო ყლაპვის გაძნელება, ტემპერატურის მატება, უმჯობესია, მალე მიიყვანოს ექიმთან. ხოლო, თუ შეინიშნება ზოგადი სისუსტე და ხშირი ავადობა, მაშინ მივდივართ გეგმიურად, რათა გავარკვიოთ „სუსტი ყელი“ აქვს თუ სხვა პრობლემასთან გვაქვს საქმე.

ოტორინოლარინგოლოგმა აღნიშნა, რომ არ არის მიზანშეწონილი თვითმკურნალობა:

,,აუცილებელია ექიმთან შედგეს სატელეფონო კომუნიკაცია და ის, როცა საჭირო იქნება, გადაგამისამართებთ ოტოლარინგოლოგთან. როდესაც მწვავე ინფექციაა, ვღებულობთ სითხეს (თბილს), ჩასაწუწნ აბებს, გამოსავლებს. თუმცა, თუ ვირუსულმა ინფექციამ 5-7 დღის შემდეგ არ ჩაიარა და ტემპერატურა ისევ აღინიშნება, მაშინ მივდივართ ექიმთან.

თუ ადამიანს ყელში მორეციდივე სტრეფტოკოკული ინფექცია აქვს, მიკრობი ცივ გარემოში აქტიურდება და ამას მოყვება ყელის ტკივილი. ამიტომ, მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, როდესაც ბავშვს ექნება იმუნიტეტი, მაშინ დავიწყოთ გაკაჟება და უცებ არ მივცეთ ნაყინი, ნელ-ნელა შევაჩვიოთ. სუსტი ყელი გადაილახება, თუ ჩვენ პორციულად მივაწვდით ცივ სითხეს ან ნაყინს. სუსტი ყელის ძირითადი მიზეზი არის იქ ჩაბუდებული სტრეფტოკოკული ინფექცია. ვირუსულ ინფექციას ვერსად ვერ გავექცევით და თუ ყელი გვეტკინა, ეს ყოველთვის არ ნიშნავს რომ სუსტი ყელი გვაქვს.

დიაგნოზის დასმა არის ყველაზე მთავარი. თუ გავარკვიეთ რომ პაციენტს აქვს ვირუსული ტონზილიტი და ფარინგიტი - ამას ანტიბიოტიკი საერთოდ არ სჭირდება. ხოლო, თუ სპეციფიკურ ვირუსთან გვაქვს საქმე (გრიპის ვირუსი) აქ შეგვიძლია ჩავრთოთ ანტივირუსული მკურნალობა. აღმოჩნდა, რომ მწვავედ მიმდინარე ყელის ტკივილი, რომელიც მოითხოვს ანტიბიოტიკს, არის ძალიან პატარა სეგმენტში. დიაგნოზს სჭირდება სისხლის ტესტი, სწრაფი ტესტი ყელიდან. მიუხედავად იმისა, რომ სიცხე და ჩირქი გვაქვს, თუ დიაგნოზის შედეგად გამოირიცხა ანტიბიოტიკის საჭიროება, მისი ზედმეტად მიღება ქმნის ბაქტერიორეზისტენტობას და შემდეგ, არსებულ ინფექციასთან ანტიბიოტიკებით ბრძოლა აღარ იქნება ეფექტური,“ - დასძინა ქეთი გოცაძემ.

წყარო: ,,დილა ფორმულაზე''

წაიკითხეთ სრულად