Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვს ნებისყოფა არ ჰყოფნის, ეს ჩვეულებრივი ამბავია, ეს გავარჯიშებადია და სამუშაოა,“ - ფსიქოლოგი ზურა მხეიძე

ფსიქოლოგმა ზურა მხეიძემ მშობლებს ურჩია, როდესაც ბავშვი იტყუება, აუცილებლად გაარკვიონ, რაში დასჭირდა მას ტყუილი და რა იყო მისი მიზანი:z

„ბავშვს სტატუსი რაც აქვს, უფრო მეტი და მეტი უნდა. თუ 12 წამში გაირბინა 100 მეტრი, შემდეგ 9-ში და 8-ში უნდა. ამას აქვს გარკვეული ასაკი. ეს არის 12-დან 18-19 წლამდე ასაკი. ეს იმიტომ ხდება, რომ სტატუსი მჭირდება. ყველა იტყუება სტატუს-კვოს შენარჩუნების მიზნით. ტყუილი თითქოს ნეგატიურია, მაგრამ სიამოვნებით ვამბობთ, რომ ფეხბურთელმა მოატყუა ერთი, მეორე, მესამე. ისევე როგორც ფილმს ვნახულობთ, გვატყუებენ და ფულს ვიხდით ამაში.

თუ მორალური თვალსაზრისით შევაფასებთ, ზოგიერთი ტყუილი უკეთესია, ვიდრე მართალი. ლიტერატურაში არის ასეთი მაგალითი, ცოლი გყავს ახალი მოყვანილი, საჭმელი გააკეთა და არის რაღაც საშინელება. მადლობა უნდა გადაუხადო თუ უნდა უთხრა, რომ ეს საშინელება, თუ კარგია შენ ჭამე? როდესაც მოზრდილი ან ბავშვი გატყუებთ, გაერკვიეთ, რაში სჭირდებოდა ეს. ეს სჭირდებოდა იმისთვის, რომ ეშინოდა და სასჯელს გადარჩეს, თუ რისთვის? ის, რომ ბავშვი აქტიურად იტყუება, არის დასაზუსტებელი, რას ნიშნავს. გარკვეულ ასაკში ეს სჭირდება ფანტაზიას და განვითარებას. არ არსებობს კარლსონი? არ არსებობს არაფერი, რაც შენ წარმოგიდგენია? თუ ფანტაზიაა, რატომ უნდა შეუშალო ხელი.

პრობლემების დროს, როდესაც შვილებზე არის პრობლემა, ხშირად ირკვევა, რომ შვილი არ არის პრობლემა, თვითონ მშობლები არიან პრობლემა. ბავშვი იდეალური მანიპულატორია. თუ დაიჭირა მომენტები, ისე ათამაშებს ამ მშობლებს, რომ თვითონაც ვერ გაიგებენ. თუ ბავშვს ნებელობითი პროცესები არ აქვს განვითარებული, ნებისყოფა არ ჰყოფნის, ეს ჩვეულებრივი ამბავია, ეს გავარჯიშებადია და სამუშაოა. ორი საათი ბავშვი იჯდა და არ განძრეულა, ჩავიდა ეზოში და სუფთად ამოვიდა, მაშინ უნდა მიიყვანოთ ფსიქოლოგთან,“- მოცემულ საკითხზე ზურა მხეიძემ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „იმედის დღე“ 

წაიკითხეთ სრულად