Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ შევაქოთ ბავშვი სწორად სწავლის პროცესში? - ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის რჩევები

როგორ შევაქოთ ბავშვი სწორად სწავლის პროცესში? - ნეიროფსიქოლოგ თამარ გაგოშიძის რჩევები

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ სწავლის პროცესში ბავშვის შექების წესებზე ისაუბრა:

„ჩვენ უნდა შევაქოთ ყველა ბავშვი. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რომ ყველა ბავშვი განსხვავდება ერთმანეთისგან, ერთი მშობლის შვილებიც. ყველა მშობელი იტყვის ამას, რომ ორი თუ სამი სრულიად განსხვავებული არსებაა სახლში. ამიტომ ინდივიდუალობები ძალიან განსხვავებულია და სწავლის სტილიც, ბუნებრივია განსხვავებულია. უნარებიც განსხვავებულია და ამიტომ ჩვენ არ უნდა შევაქოთ ბავშვი ასე: „შენ ხარ ჭკვიანი, შენ ხარ ნიჭიერი. აი შენი ძმა, შენი და როგორ ჭკვიანი და ნიჭიერია.“ ჩვენ ამით ვუსვამთ ხაზს მის უპირატესობას და ისეთ რამეს, რაც მისი დამსახურება არ არის, თანდაყოლილია.

ჩვენ უნდა შევაქოთ ის, რაც ბავშვის დამსახურებაა. ტექსტი არის ასეთი დაახლოებით: „მე ვაფასებ, რომ შენ ამდენი დრო დახარჯე, როგორ მოინდომე.“ მონდომებას ჩვენ არასდროს არ ვაფასებთ იმიტომ, რომ არ ჩანს ეს. ის, რომ ეს ბავშვი ისე კარგად არ სწავლობს, როგორც მეორე, როგორ მოინდომა ამ ბავშვმა ეს უნდა შევაფასოთ და დავაფასოთ. ჩვენ ბავშვი უნდა შევაქოთ ასე: „მე მიხარია, რომ შენ ამაზე ამდენი დრო დახარჯე. არ გამოგდიოდა, მაგრამ ნახე, ახლა უკეთესად გამოგდის.“ ჩვენ ორ რამეს ვაკეთებთ: ვაფასებთ და ვაქებთ ბავშვს მისი ძალისხმევისთვის და მეორე, ჩვენ არ ვადარებთ მას სხვა ბავშვებს.

მშობლებს გვიყვარს ეს, რომ და-ძმას ერთმანეთს ვადარებთ. ჩვენ ვადარებთ ბავშვს მხოლოდ თავის თავს. ნახე, შენ გუშინ ვერ დადიოდი ველოსიპედით და უკვე ისწავლე. ჩვენ ვადარებთ ბავშვს თავის თავს, მის შესაძლებლობებს. ასე მოტივაციას გავუზრდით,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ „მშობლები განათლებისთვის“ 

წაიკითხეთ სრულად