Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„უპირობო სიყვარული უსასრულოდ არ არის საჭირო, ის უნდა დავლექოთ ადრეულ ბავშვობაში,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

„უპირობო სიყვარული უსასრულოდ არ არის საჭირო, ის უნდა დავლექოთ ადრეულ ბავშვობაში,“- ფსიქოლოგი ლელა ტყეშელაშვილი

ფსიქოლოგმა ლელა ტყეშელაშვილმა ქართველი დედის ჰიპერმზრუნველობის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ დედების მსგავსი დამოკიდებულება ქართველი მამების პასიურობითაც არის გამოწვეული:

„ჰიპერმზრუნველობით ცნობილები არიან ებრაელი დედებიც, ქართველებზე უფრო მეტად. არ ვიცი აქ რატომ ჩამოყალიბდა ასე. უპირობო სიყვარული უსასრულოდ არ არის საჭირო. არსებობს უპირობო და განპირობებული სიყვარული. უპირობო სიყვარულს უწოდებენ დედობრივ სიყვარულს. მე მიყვარს იმიტომ, რომ ჩემი შვილია. რაც ჩემი შვილისთვის საჭიროა, ყველაფერზე ვარ წამსვლელი. მამის სიყვარული არის აბსოლუტური. ის გეუბნება, რომ შენ მიიღებ რაღაცას იმ შემთხვევაში, თუ რაღაცას გააკეთებ. ასეთი ტიპის სიყვარული 11-12 წლის ასაკიდან ბავშვისთვის აუცილებელია, რომ მასში პასუხისმგებლობის გრძნობა ჩამოყალიბდეს. პასუხისმგებლობის შეთავაზება მშობლის მხრიდან, იმისთვის, რომ ადამიანი გახდეს ზრდასრული, არის აუცილებელი.

„დედა გენაცვალოს,“- ეს დარჩება ყოველთვის დედას, მაგრამ ან დედა უნდა გადაეწყოს ახალ ნიადაგზე, ან ვიღაც უნდა არსებობდეს, რომელიც ბავშვს პასუხს მოსთხოვს თავის საქციელზე, რომ ის პასუხისმგებელი გახდეს ქცევაზე. რატომ მოხდა საქართველოში ასე, რომ დედა ჰიპერმზრუნველია? მამებმა გადაწყვიტეს, რომ შვილი უნდა გაზარდოს მარტო დედამ. „შენი ბრალი იქნება, თუ შვილი კარგი არ გამოვიდა, მეტი რა საქმე გაქვს? სხვა რა გევალება?! შენ შვილი უნდა გაზარდო!“ - აქ ეს დამოკიდებულება იყო. ამის ბრალია, რომ დედებმა ზედმეტი აიღეს თავიანთ თავზე. დედა ნებისმიერ ასაკში მზად არის, რომ შვილისთვის ყველაფერი გააკეთოს.

მე მოხარული ვარ, რომ ახალ თაობაში მამები გააქტიურდნენ. მამა უნდა ჩაერთოს ბავშვის განათლებაში თავისი მამობრივი სიყვარულით. მამობრივი სიყვარული გახლავთ განპირობებული, პასუხისმგებლობაზე დამყარებული. დედობრივი სიყვარული გახლავთ უპირობო. უპირობო სიყვარული უნდა დავლექოთ ადრეულ ბავშვობაში, მაგრამ თანდათანობით როგორც ზრდასრულს, პასუხი უნდა მოვთხოვოთ ქცევაზე. ნელ-ნელა ეს ცოდნა შემოდის ჩვენთან,“- აღნიშნა ლელა ტყეშელაშვილმა.

წყარო:​ „ათონის დარბაზი“

წაიკითხეთ სრულად