Baby Bag

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს - რა არის ტანტრუმი და როგორ ვმართოთ ის?

რა არის ტანტრუმი, როგორ ვლინდება და როგორ გავუმკლავდეთ მას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი მარი ჯოხარიძე.

- მარი, რომ განვმარტოთ, რა არის ტანტრუმი?

- ტანტრუმი არის ემოციების „ამოხეთქვა“, რაც ადრეულ ასაკში ხშირად ვლინდება გადაღლილობის, იმედგაცრუების, ბრაზის გამო. ასეთ დროს ბავშვი ტირის, ყვირის, ფეხებს აბაკუნებს, წვება იატაკზე. შეიძლება გამოავლინოს თვითდამაზიანებელი ქცევაც.

- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს, რომ თავიდან აიცილონ ბავშვის მსგავსი ქცევა?

- მშობლებს ვურჩევ, რომ ბავშვებს საზღვრები დაუწესონ. აუცილებელია ჰქონდეთ განსაზღვრული რუტინა. პატარებს ადრეული ასაკიდანვე ასწავლონ სასურველის მიღების გადავადება „ჯერ“ და „შემდეგ“. მაგალითად, ჯერ დავითვალოთ სამამდე და მერე გავაგოროთ ბურთი ან მერე ჩამოვსრიალდეთ სასრიალოზე. ექვსი თვის ბავშვი ბუნებრივია, რომ სასურველს ტირილით მოითხოვს, მაგრამ 4 წლის ბავშვთან, რომელსაც შეუძლია მეტყველება, ეს ნორმად არ უნდა ჩათვალოს მშობელმა. მეტყველებას ხაზს ვუსვამ, რადგან ხშირად ტანტრუმის მიზეზი ისიც არის, რომ ბავშვი მშობელს ვერ აგებინებს, რა უნდა.

- თუ უკვე დაეწყო ბავშვს ტანტრუმი, ამ შემთხვევაში რას ვაკეთებთ?

- მშობელი უნდა დააკვირდეს, როდის ვლინდება ტანტრუმი, რა არის მისი წინაპირობა და რა შედეგს იღებს ბავშვი. მაგალითად, თუ მაღაზიაში ყოფნის დროს ბავშვი ითხოვს სათამაშოს, მშობელი თავიდან უარს ეუბნება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ბავშვი ძირს გაწვება, იტირებს, იყვირებს, თანხმდება და ყიდულობს ამ სათამაშოს, მას ეს ქცევა აუცილებლად განუმტკიცდება. ბავშვმა უკვე იცის, რომ სხვა დროსაც შეძლებს სასურველის მიღებას მსგავსი ქცევით. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ტანტრუმით ვერ მიიღოს სასურველი. ტანტრუმი არა მხოლოდ სასურველის მიღებისთვის, ხშირად რაიმეს თავიდან არიდებისთვისაც ვლინდება. მაგალითად, ბავშვი უარს აცხადებს ხელების დაბანაზე, ან სახლიდან გასვლის წინ ფეხსაცმლის ჩაცმაზე. ამ შემთხვევაშიც არ უნდა დანებდეს მშობელი, უნდა შეამოწმოს, რამდენად კომფორტულია ფეხსაცმელი ბავშვისთვის, ან წყალი ხომ არ არის ძალიან ცხელი.
ეს რეკომენდაციები პირდაპირ, ხისტად არ უნდა შევასრულოთ, აუცილებლად უნდა დავაკვირდეთ ტანტრუმის გამოვლენის წინაპირობასაც. მშობელმა ასევე უნდა ასწავლოს ბავშვს მარტივი ინსტრუქციების შესრულება, ამისთვის კი უმარტივესი გზაა ბავშვის მაქსიმალური ჩართვა ოჯახის რუტინაში, უნდა მივცეთ პატარა დავალებები და განსაკუთრებულად შევაქოთ, როდესაც შეასრულებს.

- არის თუ არა ისეთი შემთხვევები, როდესაც ბავშვმა მოაწყო ტანტრუმი, მაგრამ უმჯობესია ნაკლები ყურადღება გამოვიჩინოთ?

- ასეთ დროს, ბავშვები მშობლების რეაქციას აკვირდებიან ხოლმე. ამიტომ მნიშვნელოვანია თავი ისე მოვაჩვენოთ, თითქოს არ ვუყურებთ. ბავშვი უნდა რჩებოდეს ჩვენი თვალთახედვის არეში ან იყოს უსაფრთხო ოთახში, რომ არ დაიზიანოს თავი. როცა მშობელი შეამჩნევს, რომ იკლებს ტირილის, ყვირილის თუ სხვა გამოვლენილი ქცევის სიხშირე და ინტენსივობა, მხოლოდ ასეთ დროს შეუძლია გადაუტანოს სხვა რამეზე ყურადღება, დაეხმაროს დამშვიდებაში, მაგრამ ბავშვმა ტანტრუმით ვერ უნდა მიაღწიოს სასურველ შედეგს. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენ არ ვართ ვალდებული ყველას ყველაფერი ვაპატიოთ... ადამიანს უფლება აქვს, რაღაც ვერ აპატიოს,“- ფსიქოლოგი ნატო ბაქრაძე

„ჩვენ არ ვართ ვალდებული ყველას ყველაფერი ვაპატიოთ... ადამიანს უფლება აქვს, რაღაც ვერ აპატიოს,“- ფსიქოლოგი ნატო ბაქრაძე

ფსიქოლოგმა ნატო ბაქრაძემ წყენის გადალახვისა და საკუთარი ემოციებისთვის თვალის გასწორების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„ადამიანებმა საშუალება უნდა მისცენ საკუთარ თავს, რომ იყვნენ გაბრაზებულები და ნაწყენები. თუ ჩვენ ვინმესგან რამე გვეწყინა, გვაქვს უფლება გვწყინდეს, გვტკიოდეს და გვაბრაზებდეს. აუცილებელია ამ ემოციებთან კონტაქტი. თუ გადაწყვეტილი მაქვს, რომ ადამიანს ვაპატიო, უნდა დავფიქრდე, რამდენად უსაფრთხო იქნება ჩემი შემდგომი ურთიერთობა მასთან. წყენის გადასამუშვებლად ჩვენ გვჭირდება დრო. მნიშვნელოვანია, რომ თუნდაც პაუზა ავიღოთ ურთიერთობაში. ჩვენ არ ვართ ვალდებულები ყველას ყველაფერი ვაპატიოთ. ადამიანს უფლება აქვს, რაღაც ვერ აპატიოს, თუ ეს ძალიან მტკივნეული რამ არის მისთვის.“

ნატო ბაქრაძის თქმით, არავინაა ვალდებული მყისიერად ვიღაცას რაღაც აპატიოს:

„არ უნდა გვეგონოს, რომ მე ვალდებული ვარ მყისიერად ვიღაცას რაღაც ვაპატიო. საკუთარ თავს დრო უნდა მივცეთ, რომ დრო დავუთმოთ საკუთარი განცდების შესწავლას და მერე ვიგრძნო, რომ მზად ვარ ეს წყენა გავუშვა. წყენა და ბრაზი ერთმანეთთან ძალიან ახლოს მყოფი ემოციებია. ხშირად არის ხოლმე, რომ ბრაზის მიღმა წყენაა. ნეგატიური ემოციების დაგუბება იწყებს რთულ შედეგებს.“

„არ არსებობს ადამიანი, რომელსაც რაიმე არ წყინდეს. შეიძლება ადამიანს აღზრდის სტილიდან გამომდინარე ასწავლეს, რომ არაფერი უნდა ეწყინოს. ყველაზე კარგად ჩვენს რელიგიაში ჩანს პატიების მთელი სიდიადე, მაგრამ ყველას თავისი ტემპი აქვს მივიდეს ამ გზამდე. ყველას გვჭირდება გარკვეული დრო იმისთვის, რომ რაღაც მოვინელოთ და მოვიშუშოთ. ჩვენ ადამიანები ვართ. ჩვენი ემოციები ძალიან ცოცხალია. ბავშვობიდანვე ჩვენს შვილებს განვუვითაროთ ემოციური ინტელექტი იმ დონეზე, რომ დაუშვან, რომ მათაც შეიძლება ეწყინოთ, გაბრაზდნენ. ბავშვმა უნდა იცოდეს, როგორ ირეაგიროს. მან არამხოლოდ პატიების თხოვნა უნდა შეძლოს, არამედ თვითონაც შეძლოს აპატიოს,“- აღნიშნულ საკითხზე ნატო ბაქრაძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო „ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად