Baby Bag

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში,“ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპის შესახებ ისაუბრა და თავისუფალი არჩევანის მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„შეიძლება ჩვენ ვერ შევაფასოთ, ​რა არის ცუდი და კარგი, ამიტომ ცუდიც კარგი გვეგონოს და ჩვენი ბავშვები ასეთ ქცევაში წავახალისოთ. მეორეა, როგორ მოვახერხოთ მიუღებელი ქცევის ელიმინირება. მე პირადად ძალადობის წინააღმდეგი ვარ. ჩვენგან იგებს ბავშვი ამას. ჩვენგან ხედავს როგორ შეიძლება მანიპულირება, ფსიქოლოგიური ძალადობა, ​არ არის სავალდებულო, რომ დაარტყა ადამიანს. ბავშვთან ურთიერთობის მთავარი პრინციპი არის თავისუფალი არჩევანი კონკრეტულ პირობებში. კონკრეტული პირობები არასდროს არის უსაზღვრო. მას აქვს ჩარჩო. ეს ჩარჩო ისედაც არსებობს, მაგრამ მშობელი ამატებს პირობას. აკრძალვა არ ხდება. უნდა შევუთანხმდეთ ბავშვს, რამდენი ხანი დასჭირდება სამეცადინოდ, რამდენი კიდევ რაღაც საქმის გასაკეთებლად და ამდენი ხანი გაატაროს კომპიუტერთან. ეს უნდა შეთანხმდეს შვილსა და მშობელს შორის. ეს შეთანხმება უნდა იყოს დაცული.“

თამარ გაგოშიძის თქმით, ბავშვის წახალისება ძალიან სასარგებლოა და ის კარგი ქცევის განმტკიცებას უწყობს ხელს:

„ცხადია, ჩვენ შეგვიძლია წავახალისოთ მცირეწლოვანი ბავშვები, მათ შორის, ცხრა წლის ასაკისაც. ჯილდო არ არის ცუდი რამ ჩვენი ტვინისთვის. ის შესაბამისი ქცევის ალბათობას ზრდის. გარკვეული პერიოდის შემდეგ წახალისება ბავშვს აღარ დასჭირდება. ​ჩვენი ქცევით ბავშვს ვაჩვევთ იმას, რომ მან არაძალადობრივი გზით მოახერხოს თავისი იმპულსის შეკავება, დაგეგმვა და თავისი ქცევის მართვა.“

თამარ გაგოშიძემ ადამიანის ტვინის განვითარების და კონკრეტული უნარების ჩამოყალიბების პროცესებზეც ისაუბრა. მისი თქმით, აღმასრულებელი ფუნქციების შეძენას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება:

„მე ვარ ნეიროფსიქოლოგი და ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს,​ როდესაც აღზრდაზე ვსაუბრობთ, რა ემართება ჩვენს ტვინს. ჩვენი ტვინი ძალიან სწრაფად განვითარებადია, თუმცა ზოგიერთი უნარი და თვისებები ძალიან გვიან ვითარდება. მოტორიკა ძალიან სწრაფად ვითარდება. შვიდი წლის ასაკში ბავშვს იგივე მოტორული უნარები აქვს, რაც შემდეგ 30 წლის ასაკში ექნება. არსებობს ერთი ადამიანური უნარი, რომელიც ჩვენ ადამიანობას გვანიჭებს - ეს არის ე.წ. აღმასრულებელი ფუნქციები. რა არის აღმასრულებელი ფუნქცია? იმისთვის, რომ მე ქცევა შევასრულო, ჩემ გარშემო არსებული ყველა გამღიზიანებელი უნდა შევაკავო და მიზნის შესაბამისად ვიმოქმედო. ჩემი ქცევა უნდა დავგეგმო, რაღაცები გადავავადო, თუ საჭიროა ეს მიზნის მისაღწევად.“

„აღმასრულებელი ფუნქცია არის მიზნის მიღწევა, მიზნის დასახვა, იმპულსის შეკავება, გადავადება, გადაწყვეტილების მიღება.​ ახლა შევხედოთ ჩვენს საზოგადოებას, ვიკავებთ იმპულსს, გადაწყვეტილებას ადეკვატურად ვიღებთ? ძალიან საინტერესოა მიკერძოებული აზროვნება, რომელიც ყველას გვახასიათებს. გვაქვს მენტალური მოდელი, რომელშიც ყველაფერს ჩასვამ, მაგრამ ადამიანი იმიტომ ხარ, რომ შენი მენტალური მოდელის კრიტიკული ანალიზი მოახდინო. შენ შეგიძლია ყველაფერი მოაქციო შენს მენტალურ მოდელში, მაგრამ ეს არ იქნება რეალობა და არც სამართლიანი იქნება,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

3 შეცდომა, რომელსაც მშობლები ბავშვის რთული ქცევის მართვისას უშვებენ - ნეიროფსიქოლოგი თამარ...
​​ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის რთული ქცევის მართვის დროს დაშვებულ სამ უმნიშვნელოვანეს შეცდომაზე ისაუბრა. მისი თქმით, უფროსები მეტისმეტად არიან ფოკუსირებულები ნეგატიური ქ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 რამ, რაც გაბრაზებულ ბავშვს მშობლისგან სჭირდება

5 რამ, რაც გაბრაზებულ ბავშვს მშობლისგან სჭირდება

ყველა მშობელს გამოუცდია უხერხულობის განცდა, როდესაც ბავშვი საჯარო სივრცეში ჭირვეულობას იწყებს, ბრაზდება, ყვირის, ნივთებს ისვრის და ყველაფერს აპროტესტებს. მშობლები ვერ ხვდებიან, რა გააკეთონ ამ დროს და ბავშვის დამშვიდებას ხშირად ამაოდ ცდილობენ. ჩვენს სტატიაში 5 რჩევას გაგიზიარებთ, რომელიც გაბრაზებული ბავშვის საჭიროებების დადგენაში დაგეხმარებათ.

1. იმ უნარების იდენტიფიცირება, რაც ბავშვს სუსტად აქვს განვითარებული

თუ ბავშვი წონასწორობიდან ხშირად გამოდის, ბრაზდება და მისი დამშვიდება არ გამოგდით, უნდა გაარკვიოთ, რომელი უნარები აქვს მას გასავითარებელი მოცემული პრობლემის დასაძლევად. თუ მასთან ერთად მაღაზიაში შედიხართ და მისი საყვარელი შოკოლადის მარაგები ამოწურულია, ბავშვი კი ამის გამო ისტერიკას აწყობს, ე.ი. მას იმედგაცრუებასთან გამკლავების უნარი არ აქვს და თქვენ ამ უნარის გაუმჯობესებაზე უნდა იზრუნოთ. თუ ბავშვი მსგავს მოულოდნელობებს მშვიდად ხვდება, ე.ი. მას ეს უნარი სათანადოდ აქვს განვითარებული.

2. გადაუჭრელი პრობლემების იდენტიფიცირება

მას შემდეგ, რაც იმ უნარების იდენტიფიცირებას მოახდენთ, რომელიც ბავშვს უნდა განუვითაროთ, ჩამოწერეთ პრობლემები, რომლებიც თქვენს შვილს აქვს და რომელიც ჯერ კიდევ არ მოგიგვარებიათ. თუ ყველა პრობლემის ერთბაშად მოგვარებას შეეცდებით, ვერცერთს ვერ მოაგვარებთ. თავდაპირველად 3 ყველაზე დიდი პრობლემა ჩამოწერეთ, რომელიც ყველაზე მეტ უსიამოვნებას იწვევს და ჩხუბისა და გაღიზიანების მიზეზი ხდება. შემდეგ კი ამ პრობლემების გადაჭრაზე იზრუნეთ.

3. ემპათია

ბავშვის შერცხვენა მხოლოდ აძლიერებს ბრაზს და აზიანებს მას ემოციურად. ჩვენ გვინდა ვაიძულოთ ბავშვი, რომ დაწყნარდეს, მაგრამ მსგავსი მიდგომა არ მუშაობს. გაბრაზებულ ბავშვს არ შეუძლია მსჯელობაში აგვყვეს. თუ ბავშვი იმის გამო განრისხდა, რომ მაღაზიაში მისი საყვარელი შოკოლადი არ აქვთ, უთხარით: „ვწუხვარ, რომ მათ არ აქვთ ის, რაც შენ გინდა. სამწუხაროა, როცა რაღაც გსურს და არ შეგიძლია მისი მიღება. შოკოლადი მეც ძალიან მიყვარს.“ თანაგრძნობა ეხმარება ბავშვს რაციონალური მსჯელობის დაწყებასა და დამშვიდებაში.

4. პრობლემის გადასაჭრელად ალტერნატიული გეგმა გამოიყენეთ

თუ თქვენი შვილი ხშირად ბრაზდება, ტრადიციული, ავტორიტარული მიდგომები მასთან არ გამოგადგებათ. პრობლემის მოგვარება ბავშვთან ერთად სცადეთ. ბავშვს გულწრფელად ესაუბრეთ მის პრობლემაზე. ჰკითხეთ, რატომ განრისხდა მაღაზიაში, როდესაც საყვარელი შოკოლადის მიღება ვერ შეძლო. ის აგიხსნით, რას განიცდიდა და რატომ ვერ გააკონტროლა ემოციები. ერთად შეიმუშავეთ სამომავლო გეგმა, როგორ შეიძლება მოიქცეთ მომავალში ანალოგიურ ვითარებაში აღმოჩენის შემთხვევაში.

5. იარლიყების გამოყენებისგან თავშეკავება

თუ ბავშვს რაიმე სახის ჩამორჩენა ან დიაგნოზი აქვს, დედის ამოცანას მისი უნარების განვითარება უნდა წარმოადგენდეს. ნუ გამოიყენებთ იარლიყებს მასთან ურთიერთობისას. ბავშვს შეხედეთ, როგორც პატარა ადამიანს, რომელიც ცხოვრებისეულ სირთულეებთან გამკლავებას სწავლობს. საკუთარი თავი კი აღიქვით დედად, რომელიც მზად არის მას დაეხმაროს, რათა ყოველ მომდევნო დღეს ბავშვი უკეთესად მოიქცეს და სირთულეებთან გამკლავება წარმატებით შეძლოს.

წყარო: ​imom.com

წაიკითხეთ სრულად