Baby Bag

„მშობლის და შვილის ერთმანეთისგან განსხვავება საერთოდ არ ხდება, ყოველდღიური რეალობაა ეს,“ - თეა გოგოტიშვილი

„მშობლის და შვილის ერთმანეთისგან განსხვავება საერთოდ არ ხდება, ყოველდღიური რეალობაა ეს,“ - თეა გოგოტიშვილი

ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი მშობლებსა და შვილებს შორის ემოციური სიმბიოზის არსებობის შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, მსგავსი შერწყმა ბუნებრივია ორსულობის ეტაპზე, თუმცა შემდგომ აუცილებელია გამიჯვნა, მშობლისა და შვილის განსხვავება ერთმანეთისგან:

„ძალიან ხშირია, როდესაც ბავშვი აგვიანებს და არ მიდის სკოლაში დროზე, მშობელი ნერვიულობს, გეგონება თვითონ აგვიანებდეს. კონფლუენცია (შერწყმა) მშობლებსა და შვილებს შორის ქართულ რეალობაში ცალკე თემაა. არის ასეთი ცნებები: ​„ჩვენ ვართ მესამე კლასში,“ „ჩვენ გამოცდები გვეწყება,“ ამ დროს ერმანეთისგან საერთოდ განსხვავება არ ხდება მშობლის და შვილის. ემოციური სიმბიოზი აგრძელებს არსებობას. ცხრა თვე ბავშვი იმყოფება ემბრიონულ მდგომარეობაში, რა თქმა უნდა, ემოციური სიმბიოზი ბუნებრივია ფიზიკური მდგომარეობიდან გამომდინარე. სამწუხაროდ, რიგ შემთხვევებში ეს ემოციური სიმბიოზი არ წყდება. ის რჩება და ემოციურად ეს ერთი მთელია.“

თეა გოგოტიშვილის თქმით, ემოციური სიმბიოზი ხშირია ცოლ-ქმრულ ურთიერთობებშიც:

„ახლა მე მოვიყვანე ​შვილების და დედების მაგალითი, რაც გამახსენდა. ყოველდღიური რეალობაა ეს. რომ დარეკავენ ხოლმე, რომ ბავშვის ჩაწერა უნდათ, ამბობენ, რომ ბავშვი სამოცი წლის არის, თვითონ დედა ოთხმოცის არის ამ დროს. ასეთივე სიმბიოზური ვითარებები იქმნება ცოლ-ქმრულ და პარტნიორულ ურთიერთობებში. ინტიმური ფიზიკური ურთიერთობა არის ჯანსაღი სიმბიოზი. ფსიქოლოგიური შერწყმა, როდესაც აღარც „მეა,“ აღარც „ის“ არის და ყველაფერი „ჩვენ“ არის, ეს, სამწუხაროდ, ძალიან ცუდ რეალობას ქმნის ხოლმე.“

​თეა გოგოტიშვილი აცხადებს, რომ ქართულ რეალობაში მამაკაცები ხშირად ეძებენ დედების ჩამნაცვლებელ პარტნიორებს, მეუღლეები კი მათზე შვილებივით ზრუნავენ:

„ჩვენს რეალობაში ხშირად ვხვდებით, რომ მამაკაცები დედების ჩამნაცვლებელ პარტნიორს ეძებენ. ​ქალები ისე ზრუნავენ ამ კაცებზე, გეგონება, რომ მათი შვილები არიან. კაცებიც მათ შეჰყურებენ როგორც დედებს, სამწუხაროდ. აქ პასუხისმგებლობის საკუთარ თავზე აღება და გამიჯვნა ჩემი და მისი ემოციების უბრალოდ არ ხდება. ეს ყველაფერი არის ერთი ველი. ქალების შემთხვევაშიც არის ასე. ჩვენი ადრეული ბავშვობის გამოცდილება ძალიან დიდ როლს თამაშობს. ზოგჯერ, როდესაც ადამიანს მშობლის ნეგატიური ქცევითი გამოვლენის გამო მის მიმართ ნეგატიური ემოცია უჩნდება, ასეთ დროს პირიქით ხდება, რომ ის ეძებს საპირისპირო ადამიანს. ხშირად ისეა, რომ რაც უფრო საპირისპიროს ეძებს, სწორედ ისეთს პოულობს.“

„უკიდურესობა და საწინააღმდეგო ძალთა თანაფარდობა, შეგვიძლია თავსებადობაში მოვიყვანოთ. ​მაშინ ჩვენ ვძლიერდებით. როდესაც ერთ პოლუსში ვართ, აუცილებელია შევეხოთ მეორე პოლუსს. მაშინ ეს ორი პოლუსი თავსებადობაში მოდის,“ - აღნიშნავს თეა გოგოტიშვილი.

წყარო: ​აზროვნების აკადემია 

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„როდესაც ოჯახში არ არის დადებითი, სიყვარულით დამუხტული ფონი, ბავშვები ავლენენ ძალიან თვალშ...
​ფსიქოლოგი თეა გოგოტიშვილი გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ბავშვებში აგრესიისა და ძალადობისკენ მიდრეკილების პრობლემაზე საუბრობს და პრობლემის მოგვარებაში ოჯახის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს:„როდესა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?
გაბრაზებული პატარები ხშირად დაგროვილ აგრესიას ძალადობრივი ფორმებით გამოხატავენ, ისინი თავიანთ მეგობრებს, თანატოლებს და მშობლებს კბენით, ყვირილით, მუჯლუგუნების კვრით ან მსუბუქი საგნების სროლით ფიზიკურად უსწორდებიან. ბრაზის მსგავსი ფორმებით გამოხატვა მშობლებს სერიოზულ საფიქრალს ​უჩენს.

პატარებისთვის აგრესიის, რისხვის, აპათიის ან შიშის შეგრძნებები ძალიან ნაცნობია, თუმცა მათ საკუთარი ემოციების და განცდების გადმოსაცემად არასაკმარისი ლექსიკური მარაგი აქვთ. სწორედ ამიტომ ბავშვები დაგროვილ ბრაზს საკმაოდ უხეში ფორმებით გამოხატავენ. მშობლების ერთ-ერთი უმთავრესი მოვალეობაა საკუთარ შვილებს ემოციების სწორად გაგებასა და მართვაში დაეხმარონ. თუ ბავშვი საკუთარ განცდებს სწორად აღიქვამს და სრულყოფილად გააანალიზებს, ის ბრაზის გამოხატვის ნაკლებად აგრესიულ ფორმებს ადვილად გამოძებნის, რათა სხვებს ფიზიკური ტკივილი ან შეუარცხყოფა არ მიაყენოს.

გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა

ბავშვებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ, რომ გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა. ადამიანები ძალიან ხშირად განიცდიან შიშს, რისხვას, სევდას და ამაში ცუდი არაფერია. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ საკუთარი განცდების არ უნდა ეშინოდეს, აუხსენით, რომ გუნება-განწყობის ცვლილებამ სხვების მიმართ აგრესიულად არ უნდა განაწყოს. ნუ წაუკითხავთ პატარებს მორალს. მათთან საუბრისას პრიმიტიული ფრაზებით შემოიფარგლეთ. თუ ბავშვის საქციელი მოსაწონია, უთხარით, რომ მისი ქცევა კარგია, ხოლო თუ ის სხვების მიმართ აგრესიას ავლენს, უთხარით, რომ ეს არ არის კარგი. ბავშვებს ზედმეტი ახსნა-განმარტების მოსმენა არ ხიბლავთ, მათ მარტივი ფრაზები ბევრად უკეთ ესმით. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენი შვილი თავის ძმას კბენს ან სხვა სახის ფიზიკურ შეურაცხყოფას აყენებს, შემდეგი ფრაზით შემოიფარგლეთ: „სწორია, რომ შენს ძმაზე ბრაზდები, მაგრამ მისი კბენა არ არის კარგი საქციელი.“ ბავშვი თქვენს ნათქვამ სიტყვას აუცილებლად დაიმახსოვრებს.

შესთავაზეთ ბავშვს ჯანსაღი ალტერნატივა

კარგი მასწავლებელი ბავშვს დერეფანში სირბილს შემდეგი სიტყვების თქმით უკრძალავს: „მოდი, ყველამ ერთად მშვიდად ვისეირნოთ.“ თუ ბავშვს ეტყვით, რომ მან სირბილი დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვიტოს, ის თქვენს მოსმენას არ მოისურვებს. მიმართვის კატეგორიული ტონი ბავშვებში გაღიზიანებას იწვევს. ამა თუ იმ ქცევის აკრძალვის ნაცვლად პატარას უფრო ჯანსაღი ალტერნატივა უნდა შესთავაზოთ.

თუ გაბრაზებულ ბავშვს ეტყვით, რომ თავის ძმას არ დაარტყას, ის ვერაფერს გაიგებს. ბავშვი დაიბნევა და საკუთარი ემოციების მართვა უფრო გაუჭირდება, რადგან დაგროვილი ბრაზის გამოხატვის ერთადერთ საშუალებას წაართმევთ. აუცილებლად შესთავაზეთ ბავშვს აგრესიული ქცევის ჯანსაღი ალტერნატივა. პატარას ემოციების მართვაში ადვილად დაეხმარებით თუ შემდეგ რეკომენდაციებს მისცემთ:

  • ემოციები ვერბალურად გამოხატოს
  • რჩევისთვის უფროსს მიმართოს
  • დასამშვიდებლად სუნთქვითი ვარჯიშები შეასრულოს
  • მოთმინების გამომუშავების მიზნით იცეკვოს, იმღეროს, დაითვალოს მის ირგვლივ არსებული საგნები

გაბრაზებული ბავშვების დასამშვიდებლად სპეციალური აპლიკაციები არსებობს, რომლებიც პატარებს მხიარული სიმღერების დახმარებით ემოციების მართვას ასწავლის. მშობლებს ინტერნეტში მარტივად შეუძლიათ მსგავსი აპლიკაციების მოძიება.

ბავშვს ემპათიის უნარი განუვითარეთ

ბავშვს სხვების განცდებისა და ემოციების გაზიარება ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ. თუ ხედავთ, რომ თქვენი შვილი თავის თანატოლს კბენს, ხელით ეხება ან ხმამაღლა უყვირის, აუცილებლად ესაუბრეთ მას ემპათიის შესახებ. როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, აუხსენით მას, თუ როგორი ტკივილი მიაყენა თავის მეგობარს, როდესაც მწარედ უკბინა. უთხარით, რომ თავისი თანატოლის ადგილას საკუთარი თავი წარმოიდგინოს და დაფიქრდეს, მოეწონებოდა თუ არა მის მიმართ მსგავსი აგრესიის გამოვლენა. ბავშვი საკუთარი ქცევის შედეგების გაანალიზებას უნდა მიეჩვიოს და სხვა ადამიანების განცდებს პატივი სცეს.

ბავშვის აგრესიულ ქცევას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზეზი. მშობელმა უნდა გაარკვიოს, რა აწუხებს პატარას, ხომ არ ეძინება, ხომ არ გადაიღალა ან შია. შესაძლოა აგრესიული ქცევის მოტივი ეჭვიანობა ან შიშის განცდაც იყოს. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ მშობელი მისი განცდებითა და ემოციებით ინტერესდება, რომ ის მშობლის სიყვარულის მთავარი ობიექტია. თუ ბავშვისადმი სათანადო მზრუნველობას გამოიჩენთ, ის სხვებზე ზრუნვას გაცილებით მარტივად ისწავლის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი 
წაიკითხეთ სრულად