Baby Bag

„არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს: „50 შეკითხვას ნუ მისვამ, დავიღალე!“ მესმის, რომ დავიღალეთ, მაგრამ შეგვიძლია ზრდილობიანად დავასრულოთ საუბარი,“ - ცირა ბარქაია

„არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს: „50 შეკითხვას ნუ მისვამ, დავიღალე!“  მესმის, რომ დავიღალეთ, მაგრამ შეგვიძლია ზრდილობიანად დავასრულოთ საუბარი,“ - ცირა ბარქაია

ფსიქოლოგმა ცირა ბარქაიამ 3-5 წლის ასაკის ბავშვებისთვის დამახასიათებელ ძირითად თვისებებსა და თავისებურებებზე ისაუბრა. მისი თქმით, ამ ასაკის ბავშვებს უნდა მივცეთ ნორმალურად ცხოვრების შესაძლებლობა და ხელი შევუწყოთ მათი უნარების განვითარებას:

„3-5 წლის ასაკი არის ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი პერიოდი. ​მნიშვნელოვანია, რომ ამ ასაკში მივცეთ ადამიანს შესაძლებლობა, რომ იცხოვროს და არა ის, რომ მოემზადოს ცხოვრებისთვის. ნებისმიერ ასაკში არის რაღაც უნარები, რომელსაც ჩვენ ამ ასაკში ხელი უნდა შევუწყოთ. რვა წლის ჩათვლით ასაკი არის ის პერიოდი, როდესაც თამაში არის ყველაზე მნიშვნელოვანი სწავლისა და განვითარების სტრატეგია. ეს არის ყველაზე წამყვანი ქცევა, რომლითაც ბავშვი სწავლობს. ამ ასაკში ბავშვი ინიციატივიანია, სიჯიუტე დავარქვით ამას, ბავშვი ჯიუტობსო. სინამდვილეში ამ ასაკში ბავშვისთვის მნიშვნელოვანი ხდება იყოს ინიციატივიანი, დასვას შეკითხვები, გამოთქვას თავისი აზრები.“

ცირა ბარქაიას თქმით, ბავშვს ყოველდღიურად უნდა მივცეთ გარკვეული არჩევანის გაკეთების შესაძლებლობა და მას ისე მოვექცეთ, როგორც პიროვნებას:

„ყოველდღე ასე რომ ვურთიერთობთ ბავშვთან და პატარ-პატარა არჩევანის შესაძლებლობას ვაძლევთ, ჩვენ ვუწყობთ ხელს იმ უნარების გამომუშავებას, რომელიც აუცილებელია, რომ ამ ასაკში გამომუშავდეს. ​ზღვარი გადის იმაზე, რომ პატივისცემით ვეურთიერთებით ადამიანს. ცხადია, ბავშვის უფლებების რეალიზება ან ბავშვის განვითარების ხელშეწყობა, არ გულისხმობს იმას, რომ ბავშვმა უპირობოდ, ყოველგვარი წესების დაცვის გარეშე რაც მოესურვება ის აკეთოს. 3-5 წლის ასაკი ის ასაკია, როდესაც ბავშვს სოციალური თვალსაზრისით შეუძლია გაიგოს ის წესები, რასაც ჩვენ მას შევთავაზებთ. რაც მთავარია, ზრდასრულებიც ამ წესების დაცვაში უნდა ვიყოთ თანმიმდევრულები. თუ ჩვენ 3-5 წლის ასაკის ბავშვს ვეუბნებით: „რომ გაივლი, მეზობელს უნდა მიესალმო,“ ცხადია, უფრო იმით ისწავლის, რომ ჩვენ ვესალმებით მეზობლებს.“

„აღზრდა არის კარგი დანიავება. როგორ დავუნიავებ ბავშვს, იმის მიხედვით ყალიბდება მისი პიროვნება. პიროვნება ყალიბდება მთელი ცხოვრების განმავლობაში. ამ ასაკში ყალიბდება იდენტობა, ყალიბდება ის, რომ ჩემგან განსხვავებულ ადამიანებს შეიძლება ჰქონდეთ ჩემგან განსხვავებული სურვილები და ინტერესები. ეგოცენტრული არსება აღარ ვარ. ამ ასაკში ორი გზა არის, საით წავა ბავშვი. არ უნდა ვუთხრათ ბავშვს: „50 შეკითხვას ნუ მისვამ, დავიღალე!“ მესმის, რომ დავიღალეთ, მაგრამ შეგვიძლია ზრდილობიანად დავასრულოთ საუბარი ამ კონკრეტულ ვითარებაში. ​თუ ძალიან ჩავახშობთ ბავშვს, ჩახშული და დაშინებულია ბავშვი. ამის გამო შესაბამის შედეგებს ვპოულობთ ზრდასრულობაში,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ცირა ბარქაიამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დღე“


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, „ფასდაკლებები დედებისთვის“ (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „ფასდაკლებები დედებისთვის“)

„ეს აგრესია ჰაერიდან არ მოდის, ბავშვი აკეთებს იმიტირებას ყველაფერი იმის, რაც ხდება სახლის...
​ბავშვთა ნევროლოგმა მედეა ზირაქაშვილმა ბავშვის ქცევაზე ტემპერამენტის უდიდესი გავლენის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ხშირად ოჯახში რამდენიმე ბავშვია, მაგრამ ისინი ერთმანეთისგან განსხვავდებიან, რადგან გა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად