Baby Bag

არასრულფასოვნების კომპლექსი ბავშვებში - როგორ მოვიქცეთ ამ დროს?

არასრულფასოვნების კომპლექსი ბავშვებში - როგორ მოვიქცეთ ამ დროს?
არასრულფასოვნების გრძნობა ბავშვებში თუ ძლიერია, იწვევს გარკვეულ სირთულეებს მათ ცხოვრებაში და ხდება ხელშემშლელი ფაქტორი განვითარების პროცესში. რა უნდა გააკეთონ მშობლებმა, პედაგოგებმა მათ დასახმარებლად? ამ კითხვებზე ​Momsedu.ge-ს უპასუხა ფსიქოლოგმა მარი ჯოხარიძემ.

​- მარი, სხვადასხვა მიზეზის გამო, ხშირად ბავშვებს უყალიბდებათ არასრულფასოვნების კომპლექსი. ძირითადად რისგან არის ეს გამოწვეული?

​- არასრულფასოვნების გრძნობა, თუ ის ზომიერია, პირიქით, ახალისებს ბავშვსაც და ზრდასრულ ადამიანსაც, რომ განივითაროს შესაძლებლობები, მაგრამ თუ ეს გრძნობა ძლიერია, პირიქით, აფერხებს განვითარების სურვილს. ბავშვი, რომელსაც აქვს არასრულფასოვნების კომპლექსი, ხშირად გაურბის სხვადასხვა სოციალურ სიტუაციას, თვალით კონტაქტს, კრიტიკულია, როგორც საკუთარი თავის, ასევე სხვების მიმართ. ხშირად ადარებს საკუთარ თავს სხვებს, ცდილობს, სიახლეებს თავი აარიდოს, რადგან ჰგონია, რომ არ გამოუვა. ეს შეიძლება გამოწვეული იყოს, როგორც ხშირი კრიტიკით ოჯახის წევრებისგან, მეგობრებისგან, ასევე გადაჭარბებული ყურადღებით მშობლებისგან.

​- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და რა სახით უნდა ჩაერიოს?

​- მშობელმა ბავშვებს უნდა მისცენ შესაძლებლობა, რომ თავად მოძებნონ პრობლემის გადაჭრის გზები. მაგალითად, როდესაც პრობლემები აქვს ბავშვს მეგობართან, ნაცვლად იმისა, რომ უთხრან როგორ მოიქცეს, ჰკითხონ, როგორ გრძობს თავს, როგორ სცადა ამ პრობლემის მოგვარება. უნდა მოვუსმინოთ ბავშვებს და ვაგრძნობინოთ, რომ მათი გრძნობები, აზრები ძალიან მნიშვნელოვანი და საინტერესოა ჩვენთვის. ასევე საყურადღებოა, რომ არ გავაკრიტიკოთ ბავშვი და არც სხვებს შევადაროთ. დავაკისროთ ასაკის შესაბამისი პასუხისმგებლობები და განვუვითაროთ პასუხისმგებლობის გრძნობა, ნახოს, რომ თავადაც ბევრი რამის გაკეთება შეუძლია.

​ასევე მივცეთ შესაძლებლობა, დაუშვას შეცდომები და ამ შეცდომებით ისწავლოს.

​- თუ კომპლექსი საკუთარი შესაძლებლობებიდან არის გამოწვეული, უჭირს სწავლა, ათვისება, როგორ უნდა მოიქცეს პედაგოგი, რათა ბავშვში მეტად არ გააღვივოს პრობლემა?

​- თუ ბავშვს ათვისების პრობლემა აქვს, პედაგოგს უნდა ჰქონდეს ამაზე ინფორმაცია, რათა საჭიროების შემთხვევაში გამოიყენოს ინკლუზიური სწავლების მეთოდები, არც პედაგოგმა არ უნდა შეადაროს ბავშვები ერთმანეთს, მნიშვნელოვანია, რომ მასწავლებელმა ითანამშრომლოს მშობელთან.

​- რა ეტაპზე უნდა მიმართოს მშობელმა ფსიქოლოგს?

​- თუ მშობელი ხედავს პრობლემას, ვლინდება ის ქცევები, რაზეც ზემოთ ვისაუბრე, მას, რა თქმა უნდა, უჩნდება დახმარების სურვილი და კითხვებიც. როდესაც დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება ამას მშობელი, აუცილებლად უნდა მიმართოს სპეციალისტს.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დე​დების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

,,უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა''

უკმაყოფილება მშობლების მიმართ, გაღიზიანება, დეპრესია - რა შეიძლება იყოს მიზეზი და როგორ უნდა მოიქცეს ასეთ დროს? - აღნიშნულ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ფსიქოლოგი ქრისტინე კარანაია ესაუბრა. 

- დაწყებით კლასის მოსწავლეებზე რომ ვისაუბროთ, ამ ასაკში ყველაფრის მიმართ უკმაყოფილება, აგრესია მშობლების მიმართ. რა წარმოშობს ასეთ ქცევას?

- უმეტეს შემთხვევაში ბავშვებში აგრესიის მაპროვოცირებელი კომუნიკაციის სირთულეები და ყურადღების უკმარისობაა. როგორც წესი, სკოლაში წასვლამდე ბავშვი თავს სამყაროს ცენტრად გრძნობს, მთელი ოჯახი თავს ევლება და გარშემომყოფთათვის ცხოვრების მთავარი საზრისია. უცებ ხვდება გარემოში, სადაც დანარჩენების თანასწორია, არავისგან გამორჩეული, აქვს ყველასთან თანაბარი უფლებები და მასწავლებლების ყურადღებასაც სხვების მსგავსად იღებს. ზოგ ბავშვს ამ ფაქტთან შეგუება უჭირს, მითუმეტეს თუ საბავშვო ბაღში არ უვლია, უფრო მეტად უჭირს კომუნიკაციის დამყარება. ამავე დროს, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ თამაშის ეტაპიდან სასკოლო ეტაპზე გადასვლა, სადაც მეტად სთხოვენ დისციპლინას, რეჟიმში ყოფნას და აქვს მეტი ვალდებულება, რთული შესაგუებელია და ეს სირთულეები აგრესიული ფორმებით ვლინდება. მშობლებთან ბავშვები მეტად ბუნებრივები არიან და უფრო თამამად შეუძლიათ გამოამჟღავნონ საკუთარი ემოციები, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ კლასშიც საკმაოდ ხშირად ავლენენ აგრესიულ ქცევას.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს?

- პირველ რიგში, გავარკვიოთ რა დგას ამ აგრესიული ქცევის მიღმა, ბავშვს სკოლა არ მოსწონს, სწავლა უჭირს, ურთიერთობებს ვერ ამყარებს, მასწავლებელთან შეგუება უჭირს, თუ სხვა მიზეზი აწუხებს. აგრესიული ქცევის მიღმა ყოველთვის კონკრეტული მიზეზები არსებობს ხოლმე, რომელსაც ბავშვი ვერ გვაგებინებს, რადგან ან თავადაც ვერ ხვდება, ან ვერბალური მარაგი არა აქვს, ან არ იცის როგორ გაგვაგებინოს. როგორც კი მიზეზს გავარკვევთ, მერე უფრო ადვილი ხდება სირთულეების მოგვარება.

- შეიძლება ამ ასაკში დეპრესია ჰქონდეთ, რა ნიშნებით ხასიათდება დეპრესია ბავშვებში?

- 6 წლამდე ბავშვებშიც ისმევა დეპრესიის დიაგნოზი, თუმცა ეს ხანგრძლივი დაკვირვების შედეგად ხდება და აუცილებლად სპეციალისტმა უნდა შეაფასოს. თუმცა, დეპრესიისკენ მიდრეკილება მოზარდობის ასაკში უფრო ვლინდება. სიმპტომები, როგორც ზრდასრულებში, ასევე პატარა ასაკშიც არის უმადობა, ძილის დარღვევები, უხასიათობა, უენერგიობა, მუდმივი ტირილი, სუიციდური აზრები, კომუნიკაციის სურვილის დაკარგვა, ინტერესების დაქვეითება, მუდმივი გაღიზიანება, დაღლილობა და ა.შ. თუ სიმპტომები გაგრძელდა 2 კვირაზე მეტ ხანს, აუცილებელია მიმართოთ სპეციალისტს.

- რა შეიძლება იყოს დეპრესიის მიზეზი ბავშვებში?

- მიზეზი მრავალნაირი შეიძლება იყოს. დეპრესიისკენ განსაკუთრებით მიდრეკილები არიან ბავშვები, რომლებიც კონფლიქტურ ოჯახებში იზრდებიან, ხშირად ხედავენ მშობლების ჩხუბს, ან მათ ეჩხუბებიან ხშირად. შესაძლოა ოჯახში არსებობდეს ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის მომხარების პრობლემები. ასევე, დეპრესიული მშობლების შვილები და სომატური დაავადებების მქონე ბაშვები უფრო მეტად არიან მიდრეკილები.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად