Baby Bag

არასრულფასოვნების კომპლექსი ბავშვებში - როგორ მოვიქცეთ ამ დროს?

არასრულფასოვნების კომპლექსი ბავშვებში - როგორ მოვიქცეთ ამ დროს?
არასრულფასოვნების გრძნობა ბავშვებში თუ ძლიერია, იწვევს გარკვეულ სირთულეებს მათ ცხოვრებაში და ხდება ხელშემშლელი ფაქტორი განვითარების პროცესში. რა უნდა გააკეთონ მშობლებმა, პედაგოგებმა მათ დასახმარებლად? ამ კითხვებზე ​Momsedu.ge-ს უპასუხა ფსიქოლოგმა მარი ჯოხარიძემ.

​- მარი, სხვადასხვა მიზეზის გამო, ხშირად ბავშვებს უყალიბდებათ არასრულფასოვნების კომპლექსი. ძირითადად რისგან არის ეს გამოწვეული?

​- არასრულფასოვნების გრძნობა, თუ ის ზომიერია, პირიქით, ახალისებს ბავშვსაც და ზრდასრულ ადამიანსაც, რომ განივითაროს შესაძლებლობები, მაგრამ თუ ეს გრძნობა ძლიერია, პირიქით, აფერხებს განვითარების სურვილს. ბავშვი, რომელსაც აქვს არასრულფასოვნების კომპლექსი, ხშირად გაურბის სხვადასხვა სოციალურ სიტუაციას, თვალით კონტაქტს, კრიტიკულია, როგორც საკუთარი თავის, ასევე სხვების მიმართ. ხშირად ადარებს საკუთარ თავს სხვებს, ცდილობს, სიახლეებს თავი აარიდოს, რადგან ჰგონია, რომ არ გამოუვა. ეს შეიძლება გამოწვეული იყოს, როგორც ხშირი კრიტიკით ოჯახის წევრებისგან, მეგობრებისგან, ასევე გადაჭარბებული ყურადღებით მშობლებისგან.

​- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და რა სახით უნდა ჩაერიოს?

​- მშობელმა ბავშვებს უნდა მისცენ შესაძლებლობა, რომ თავად მოძებნონ პრობლემის გადაჭრის გზები. მაგალითად, როდესაც პრობლემები აქვს ბავშვს მეგობართან, ნაცვლად იმისა, რომ უთხრან როგორ მოიქცეს, ჰკითხონ, როგორ გრძობს თავს, როგორ სცადა ამ პრობლემის მოგვარება. უნდა მოვუსმინოთ ბავშვებს და ვაგრძნობინოთ, რომ მათი გრძნობები, აზრები ძალიან მნიშვნელოვანი და საინტერესოა ჩვენთვის. ასევე საყურადღებოა, რომ არ გავაკრიტიკოთ ბავშვი და არც სხვებს შევადაროთ. დავაკისროთ ასაკის შესაბამისი პასუხისმგებლობები და განვუვითაროთ პასუხისმგებლობის გრძნობა, ნახოს, რომ თავადაც ბევრი რამის გაკეთება შეუძლია.

​ასევე მივცეთ შესაძლებლობა, დაუშვას შეცდომები და ამ შეცდომებით ისწავლოს.

​- თუ კომპლექსი საკუთარი შესაძლებლობებიდან არის გამოწვეული, უჭირს სწავლა, ათვისება, როგორ უნდა მოიქცეს პედაგოგი, რათა ბავშვში მეტად არ გააღვივოს პრობლემა?

​- თუ ბავშვს ათვისების პრობლემა აქვს, პედაგოგს უნდა ჰქონდეს ამაზე ინფორმაცია, რათა საჭიროების შემთხვევაში გამოიყენოს ინკლუზიური სწავლების მეთოდები, არც პედაგოგმა არ უნდა შეადაროს ბავშვები ერთმანეთს, მნიშვნელოვანია, რომ მასწავლებელმა ითანამშრომლოს მშობელთან.

​- რა ეტაპზე უნდა მიმართოს მშობელმა ფსიქოლოგს?

​- თუ მშობელი ხედავს პრობლემას, ვლინდება ის ქცევები, რაზეც ზემოთ ვისაუბრე, მას, რა თქმა უნდა, უჩნდება დახმარების სურვილი და კითხვებიც. როდესაც დამოუკიდებლად ვერ უმკლავდება ამას მშობელი, აუცილებლად უნდა მიმართოს სპეციალისტს.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დე​დების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლები შვილებს ზრდიან თავისთვის, უნდათ, რომ მერე შვილებისგან რაღაც მიიღონ, რის გამოც დიდი პრობლემების წინაშე დგებიან,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია

„მშობლები შვილებს ზრდიან თავისთვის, უნდათ, რომ მერე შვილებისგან რაღაც მიიღონ, რის გამოც დიდი პრობლემების წინაშე დგებიან,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია

დეკანოზმა შალვა კეკელიამ ოჯახური პრობლემებისა და ცოლ-ქმრული ურთიერთობის სიძნელეების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ადამიანს თუ ბედნიერების პოვნა სურს, მას უნდა შეეძლოს საკუთარი თავის მეუღლისთვის მიძღვნა:

„მე ხშირად ჯვარს რომ ვწერ ხოლმე, მამაკაცს ასეთ რამეს ვეუბნები: „​გინდა, რომ იყო ბედნიერი ამ ცხოვრებაში? მაშინ საკუთარი თავი მიუძღვენი შენს მეუღლეს. ბოლომდე ეცადე, რომ არაფერი მიიღო შენი მეუღლისგან, პირიქით, შენ უნდა გასცე ყველაფერი.“ იმავეს ვეუბნები პატარძალსაც: „თუ გინდა, რომ ბედნიერი იყო, მაშინ გაიღე, გაიღე შენი მეუღლისთვის.“ ეს ყველაზე რთულია. პრობლემები დგება ოჯახში იმ დროს, როდესაც ადამიანს რაღაცების მიღება უნდა. რასაცა გასცემ, მხოლოდ ეს არის შენი. რაც არ გაგიცია, შენი არასდროს იქნება. პავლე მოციქული ამბობს, რომ შენ ბედნიერი უნდა იყო გაცემის დროს და არა მიღების დროს. ეს აზროვნება როგორც კი შემოვა ადამიანში და ბოლომდე განამტკიცებს საკუთარ სულში იმას, რომ უნდა გასცეს, გაიღოს, ის ოჯახი იქნება ბედნიერი.“

დეკანოზის თქმით, ცოლ-ქმარი ყოველთვის ერთმანეთის გახარებაზე უნდა ფიქრობდეს:

„წარმოიდგინეთ ცოლ-ქმარი, რომლებიც მთელი არსებით ფიქრობენ იმაზე, როგორ გაახარონ ერთმანეთი. ქმარი მთელი არსებით ფიქრობს იმას, ცოლს როგორ მოემსახუროს, როგორ სცეს პატივი ცოლს, როგორ გადაჰყვეს მას, გაიგოს, რა მოსწონს, რა უხარია. ასევე ცოლიც გაღვიძებისთანავე ფიქრობდეს იმაზე, ქმარს რა გაუხარდება და იმით ახარებდეს. წარმოიდგინეთ იმ ოჯახში როგორი სიყვარული იქნება, ბავშვები როგორ სიყვარულში გაიზრდებიან.“

მამა შალვა კეკელიას თქმით, თანამედროვე ადამიანს უჭირს საკუთარი თავის სხვისთვის მიძღვნა:

„წარმოიდგინეთ, დილით იღვიძებს ქმარი, ყვირის: „მომემსახურე, დროზე ადექი, რაღაც გამიკეთე.“ დედაც იღვიძებს, მაშინვე ბავშვებს უყვირის: „ადექით ჩქარა, რაღაც გააკეთეთ!“ ასეთ ოჯახში სულ სხვა მდგომარეობაა. ოჯახი, რომელიც სიწმინდისკენ მიდის და​ ურთიერთობა ერთმანეთის პატივისცემაზეა აგებული, ის ოჯახი არის სხვანაირი. ადამიანებმა დაკარგეს ეს ურთიერთობები. საკუთარი თავის მიძღვნა ადამიანს აღარ შეუძლია. მას არ შეუძლია საკუთარი თავი გაიღოს მსხვერპლად. თუ მსხვერპლად იღებს, ყოველთვის მსხვერპლი ჰგონია თავი. თუ თავი მსხვერპლი გგონია, ამით ყველაფერს ანადგურებ. ბევრჯერ მოგისმენიათ, ალბათ: „სულ მე ვუკეთებ, ვერასდროს ხედავს ამას ადამიანი.“ პრობლემები არის ძირითადად იმის გამო, რომ ადამიანს საკუთარი თავის გაღება არ შეუძლია.“

დეკანოზის თქმით, თუ ადამიანი გაიღებს საკუთარ თავს ოჯახისთვის, სანაცვლოდ ის ბევრ სიხარულს მიიღებს:

„ჯვრისწერაზე ხშირად სანთელზე მივუთითებ ხოლმე ცოლ-ქმარს და ვეუბნები: „შეხედეთ ამ სანთელს. თქვენ თუ გინდათ ბედნიერები იყოთ, უნდა დაემსგავსოთ ამ სანთელს. სანთელი იწვის ისე და ანათებს ისე, რომ შენგან არაფერს ელოდება. შენთვის იწვის ის ბოლომდე, შენთვის იხარჯება ბოლომდე. ეს სანთელი არის სიმბოლო იმისა, შენ როგორი უნდა იყო. როგორც ის იწვება შენთვის, შენც ასევე უნდა დაიწვა შენი მეუღლისთვის. ასე უნდა დაიწვა შენი შვილებისთვის. როდესაც ასე გაიღებ საკუთარ თავს, მიიღებ ბევრ სიხარულს, ​სხვანაირი შვილები გეყოლება.“

მამა შალვა კეკელიას თქმით, შვილები მშობლებმა საკუთარი თავისთვის არ უნდა გაზარდონ:

„მშობლები შვილებს ზრდიან თავისთვის. უნდათ, რომ მერე შვილებისგან რაღაც მიიღონ. ასე ზრდიან საკუთარ შვილებს და მერე ძალიან დიდი პრობლემების წინაშე დგებიან. ხშირად გვისაუბრია ამაზე, რომ მშობლები სულ რაღაცას უკრძალავენ შვილებს ან ავალებენ. მშობლების 90 % შემთხვევაში არ არის ისე, რომ სიყვარულით ექცეოდეს შვილს, პატივისცემით ექცეოდეს. მერე რა, რომ პატარაა ბავშვი. მასაც თავისი პატივი აქვს. ​ბავშვს არ აძლევენ საშუალება​ს, რომ მან თვითონ გადაწყვიტოს რაღაც. როდესაც ბავშვი იზრდება, თვითონაც ზუსტად ასე ექცევა თავის მშობელს. მშობლებს ხშირად ვეუბნები ხოლმე: „გინდათ, რომ თქვენი შვილისგან გაიხაროთ? გახდით სამაგალითო მშობლები თქვენი შვილისთვის. მაგალითის მიმცემი უნდა იყოთ თქვენი შვილისთვის. თუ თქვენი შვილი დაინახავს, რომ თქვენ ერთმანეთი გიყვართ, ერთმანეთს პატივს სცემთ, არ არსებობს, რომ ისიც პატივისცემით არ განიმსჭვალოს თქვენდამი.“

„როდესაც ბავშვი ხედავს, რომ დედა მამას პატივს არ სცემს, უხეშად ელაპარაკება მამას, მამაც უხეშად ელაპარაკება დედას, თვითონაც ასე მოექცევა მშობელს. შეიძლება პატარა ასაკში ვერ გაგიბედოს ბავშვმა დალაპარაკება, მაგრამ როგორც კი რაღაც ასაკში გადავა, ის აუცილებლად შენ წინააღმდეგ წამოვა. 90 % შემთხვევაში ​რასაც ოჯახში ხედავს შვილი, ისე იზრდება. კარგ ოჯახში იზრდებიან კარგი შვილები. ცუდ ოჯახში იზრდებიან ცუდი შვილები. მაგალითი არის ყველაფერი. იოანე ოქროპირიც ამბობს, რომ შვილებს არაფრის დარიგება არ სჭირდებათ. როგორც ცხოვრობთ, ისე იცხოვრებენ თქვენი შვილებიც,“ - აღნიშნულ თემებზე დეკანოზმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად