Baby Bag

სტრესისა და შფოთვისგან გასათავისუფლებელი ვარჯიშები - ფსიქოთერაპევტი დავით ანდღულაძე

სტრესისა და შფოთვისგან გასათავისუფლებელი ვარჯიშები - ფსიქოთერაპევტი დავით ანდღულაძე

ფსიქოთერაპევტმა დავით ანდღულაძემ ძლიერი შფოთვით მოცული ადამიანებისთვის გამოსადეგი და ეფექტიანი ვარჯიშების შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ადამიანებს შეუძლიათ ამ დროს ყურადღება მიმართონ არა მედიკამენტებისკენ, არამედ კონკრეტული აქტივობებისკენ:

„როდესაც ატანილია შფოთვით ადამიანი, ​მოცულია შფოთვით და პანიკურ მდგომარეობაშია, რა უნდა გააკეთოს ამ მდგომარეობაში? ვერ გეტყვით, რომ ამ დროს ყურადღება გადაიტანოთ რამეზე. როგორც წესი, ამ დროს არ გაქვთ ამის საშუალება. ამ განსაკუთრებული შფოთვის დროს, რამდენ თქვენგანს გამოუყენებია პრეპარატი? ამოგიღიათ ჩანთიდან, ჯიბიდან, უჯრიდან, დალოდებიხართ რამდენიმე წუთს. თქვენ გაქვთ იმის საშუალება, რომ ყურადღება მიმართოთ იმ საცავისკენ, სადაც არის ეს წამალი. ამ დროს, როგორც წამლისკენ შეგიძლიათ მიმართოთ თქვენი ყურადღება, ისევე შეგიძლიათ ყურადღება მიმართოთ რეალობისკენ, რომელიც ცოტა ხნის წინ დაკარგეთ. რომ არა ეს შფოთვა, რა მდგომარეობაში იქნებოდით ახლა, რას გააკეთებდით ახლა?!“

დავით ანდღულაძის თქმით, შფოთვის დროს ძალიან კარგია სუნთქვითი ვარჯიშების შესრულება:

„ამ დროს უპირატესობას ვანიჭებთ ფიზიკურ აქტივობას. ​ფიზიკური აქტივობაა სუნთქვაც. კარგია ღრმა ჩასუნთქვა და სუნთქვის შეკავება საკმაოდ დიდხანს. არის ასევე სხვა ტიპის აქტივობებიც, როგორიცაა ბოლთის ცემა. ამას ისედაც აკეთებთ ხოლმე. ამაზე უკეთესია სირბილი, ჩაბუქვნა. ამ დროს, რადგან ფიზიკურად იტვირთება ადამიანი, გული უჩქარდება. უნდა აუჩქარდეს კიდეც. შფოთვის დროს ადამიანს ისედაც აჩქარებული აქვს გული. გულის აჩქარება ისევ შფოთვასთან, საფრთხესთან არის ასოცირებული, ამიტომ მსგავსი აქტივობები არ ღირს. რა ტიპის აქტივობა გვირჩევნია?! უმჯობესია, მარტივია და პრაქტიკაში უკეთ გამოსაყენებელია მსუბუქი, განმეორებადი მოძრაობები.“

დავით ანდღულაძემ მჯდომარე პოზიციაში შესასრულებელ სპეციალურ ვარჯიშებზეც ისაუბრა, რომელთა დახმარებით ადამიანები შფოთვის დამარცხებას შეძლებენ:

„რომ ვზივარ, შემიძლია თავი ვაქნიო. ხომ ცუდად ვარ, ხომ წამოხტომა მინდა, მაგრამ თავი რომ გადავაქანო და გამოვაქანო, რა მიშლის ხელს?! ეს იმ შემთხვევაში გამოგვადგება, როდესაც პრობლემა არის მწვავე, მაგრამ არც იმდენად, რომ კისრის კუნთები იყოს ზედმეტად დაჭიმული. ვიღაცისთვის ეს შეიძლება აკვანთან ასოცირდებოდეს, ვიღაცისთვის ზღვაზე, გასაბერ ლეიბზე წოლასთან. მთავარი ის არის, რომ ეს განმეორებადი მოძრაობა ადვილად აღქმადია ჩვენი ცნობიერებისთვის, არის პროგნოზირებადი. ​შფოთვა-ფორიაქის დროს ვართ დაკარგულები. განცდა მაქვს, რომ არ ვიცი სად ვარ. ასევე შეგვიძლია კისრის განზრახ გადაწევა. შემიძლია თავი მოვაბრუნო მარჯვნივ, მოვაბრუნო მარცხნივ. რომელი მოძრაობის შესრულების საშუალებასაც მაძლევს ჩემი კისერი, იმას ვაკეთებ.“

დავით ანდღულაძის თქმით, შფოთვის დასაძლევი ვარჯიშების შესრულება ფეხზე დგომისასაც შეგვიძლია:

„იგივე შეგვიძლია გავაკეთოთ ფეხზე მდგომმა. ხან ერთ ფეხზე გადავიტანთ სიმძიმეს, ხან მეორეზე. ფეხზე მდგომებს შეგვიძლია მთლიანად წავიდეთ მარჯვენა მხარეს, მარცხენა მხარეს. მერე უკვე ვნახავ, რომ ამ მოძრაობაზე გადადის ჩემი ყურადღება, ​შფოთვა თანდათანობით ქვეითდება, შინაგანი სიმშვიდის ხარისხი იმატებს. უფრო მარტივია, რომ ფიზიკურად ერთ ადგილზე ვიდგე, მაგრამ ტორსი მოვაბრუნო ჯერ ერთ მხარეს, მერე მეორე მხარეს. ხელები რაც უფრო თავისუფალი იქნება, მით უკეთესი. ხელს მიმართულება არ უნდა მივცეთ. მოქნეული მხარი მას თავად წაიღებს და წამოიღებს.“

„შეგვიძლია ყურადღება მივიქციოთ ტაშის შემოკვრით. შეიძლება დავიწყო ნელა და მერე ავაჩქარო. შეიძლება ძალაზე ვიყო ორიენტირებული, ხელები კარგად ამეწვას. ეს არის არა თვითგვემა, თვითდაზიანება, არამედ ყურადღების გადატანის გზა და საშუალება. ეს ჩვევად არ უნდა იქცეს. ეს არის, რაც ყველაზე ნაკლებად გვაწყობს, მაგრამ უკეთესი თუ მიუწვდომელია იმ მომენტში, ასეთი აქტივობა შეიძლება გააკეთოს ადამიანმა,“ - აღნიშნა დავით ანდღულაძემ.

წყარო:​ „აზროვნების აკადემია“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან

„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა“ - ინტერვიუ დავით ციბაძესთან
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი... რეანიმაცია... პალატები... უცებ უჩვეულო კარდი - პატარები მშობლებთან ერთად, ნახვის საათები არ იყო... ერთ-ერთი პაციენტის მამამ დაგვინახა, დავით ციბაძეს მადლობით შეეგება და შვილის მდგომარეობის განხილვა დაიწყო... აქ პატარა პაციენტების ფსიქო-ემოციურ სფეროს გამორჩეული სინატიფით ეპყრობიან და მენტალურ ჯანმრთელობაზე ფსიქოლოგის აქტივობებთან ერთად მშობლების ჩართულობით ზრუნავენ. „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება ერთადერთია ქვეყნის მასშტაბით, სადაც პატარებს შეუძლიათ 24/7 თან ჰყავდეთ დედა ან მამა. ეს ყველაფერი კი სისტემური თანაარსებობის, პერსონალის გადამზადებისა და ინფექციის დაცვის პირობებში ხდება.

დღეს ​MOMSEDU.GE-ს რესპონდენტი სწორედ ​„ნიუ ჰოსპიტალსის“ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის ხელმძღვანელი, პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, ​დავით ციბაძე გახლავთ, რომელიც ბავშვებში პოლიტრავმების მართვის შესახებ გვესაუბრება:
„ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტი სტრუქტურულად ბავშვთა გადაუდებელი დახმარების სამსახურს, ინტენსიური თერაპიის განყოფილებას, ამბულატორიასა და თერაპიულ პალატებს მოიცავს. ცენტრის კონცეფცია ნებისმიერი სიმძიმის პაციენტის სრული მასშტაბით სამართავადაა შექმნილი.
ბავშვთა ასაკში სიკვდილის მიზეზებს შორის პირველ ადგილზეა პოლიტრავმა, როგორებიც არის: სიმაღლიდან ვარდნა, ავტოსაგზაო შემთხვევა, ხრჩობა და სხვა. საშუალო ასაკი კი 7 წელია.
პოლიტრავმა წარმოადგენს ყველაზე მულტიდარგობრივ გუნდურ სამუშაოს, სადაც პრინციპულად მნიშვნელოვანია 24/7 ყველა დარგის სპეციალისტის ადგილზე ყოფნა.“
- მკურნალობის რა ეტაპებს გადის ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში ტრავმით შემოსული პაციენტი?

​დავით ციბაძე:
„პირველი ეტაპი გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაა. პოლიტრავმის დროს, კლინიკაში შემოსვლიდან პირველი 6 საათი ყველაზე კრიტიკულია სისხლდენის მართვისთვის, რადგან ამ დროს მაღალია გარდაცვალების რისკი. ამიტომ ბავშვთა გადაუდებელი თერაპიის განყოფილება აღჭურვილია ნებისმიერი დაზიანების აღმოსაფხვრელად, ისევე როგორც ცენტრის რეანიმაციის განყოფილება. შემდეგი ეტაპია ბავშვთა ინტენსიური თერაპიის განყოფილება.
კრიტიკული შეიძლება აღმოჩნდეს თავის ტვინის ტრავმული დაზიანება, რის გამოც სწრაფი, გადაუდებელი რადიოლოგიური კვლევების შემდეგ პაციენტი შეიძლება გადავიყვანოთ საოპერაციოში ნეიროქირურგიული ჩარევისთვის. საოპერაციოები „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მუდამ მზადყოფნაშია პაციენტების მისაღებად. მათი აუცილებლობა შეიძლება გამოწვეული იყოს მუცლის ღრუსა და გულ-მკერდის დაზიანებების გამო ჩასარევად; ტრავმის შედეგად ამპუტირებული კიდურების თუ სხვა დაზიანებით ტრავმატოლოგებისთვის, ყელ-ყურ-ცხვირის, ოფთალმოლოგების, ყბა-სახის და ა.შ. ქირურგების სამუშაოდ.“
- ვინ ემსახურება ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გადაუდებელი დახმარების განყოფილებაში შემოსულ პაციენტებს?
დავით ციბაძე: „პოლიტრავმის მართვა გუნდურად, ყველა დარგის საჭირო სპეციალისტის მიერ ხდება. ამ გუნდის ძირითადი რგოლები ინტენსივისტი-რეანიმატოლოგები არიან. ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის გუნდის ყველა წევრი წლების მანძილზე ჩართული იყო „მეიოს კლინიკის“ (USA Rochester MN) ტრავმა-ქირურგიის და შოკის მართვის პროექტში, მათ შორის არიან ამ პროექტის ტრენერები, პროვაიდერები, რომლებიც დღემდე აგრძელებენ პედაგოგიურ მუშაობას სხვა კლინიკების ექიმებთან. სწორედ ჩვენები არიან ის პირველი გუნდი, რომლებმაც ახალი გაიდლაინებითა და პროტოკოლებით მოახერხეს ტრავმების მართვა, რაც შედეგშიც აისახა.
ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში, გადაუდებელი მედიცინის დეპარტამენტში შემოსულ ნებისმიერი ასაკის, სიმძიმისა და ჯანმრთელობის მდგომარეობის მქონე ბავშვს 24/7 ემსახურება პროფესიონალთა გუნდი:

  • ბავშვთა ზოგადი ქირურგი;
  • ნეიროქირურგი;
  • ბავშვთა თორაკოქირურგი;
  • ტრავმატოლოგი;
  • ყელ-ყურ-ცხვირის ქირურგი;
  • ყბა-სახის ქირურგი;
  • ოფთალმოლოგი
  • პლასტიკური ქირურგი;
  • ბავშვთა რეანიმატოლოგიის გუნდი;
  • რეაბილიტოლოგი;
  • მაღალი პილოტაჟის ექთნები;
  • ნებისმიერი გართულების საჭიროებისთვის პედიატრიული სპექტრი (გასტროენტეროლოგი, ჰემატოლოგი, ნეფროლოგი, კარდიოლოგი და სხვა).
- დიაგნოსტირების რა შესაძლებლობები არსებობს ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრში?
დავით ციბაძე: „ჩვენი კლინიკა განებივრებულია მაღალი ხარისხის ლაბორატორიითა და რადიოლოგიური (X-Ray, MRI, CT) სამსახურით. დაწყებული ექსპრეს ლაბორატორიით, როდესაც კვლევების პასუხი 2-3 წუთში გვაქვს, დამთავრებული ბიოქიმიურ-ჰემატოლოგიური და ბაქტერიოლოგიური კვლევებით. ამას გარდა ძალიან კარგი რადიოლოგიური ცენტი გვაქვს. ყველა კვლევა, რომელიც პოლიტრავმების მართვისთვისაა აუცილებელი, შეგვიძლია სრულფასოვნად ჩავატაროთ, რაც ნამდვილად ცვლის იმ გამოსავალს, რომელიც შეიძლება კონკრეტულ პაციენტთან გვქონდეს.
ამავდროულად, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ინფრასტრუქტურა უპრეცედენტოა ქვეყნის მასშტაბით. კლინიკას აქვს ვენტილაციის, წყლის თუ ელექტრომომარაგების ევროპული სტანდარტის სისტემები, რომლის გამართულობაც მუდმივად კონტროლდება. პრინციპული მნიშვნელობა აქვს კომფორტულ ერთადგილიან პალატებში წნევათა სხვაობების არსებობას, რაც ინფექციის კონტროლის მნიშვნელოვანი რგოლია.“

აღსანიშნავია, რომ ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრი უწყვეტად თანამშრომლობს „მეიოს კლინიკასთან“. თანამშრომლობის ფარგლებში ხდება როგორც ბავშვთა ჯანმრთელობის ცენტრის განყოფილებების ფუნქციონირებისთვის პროტოკოლების დანერგვა და დასავლურ სტანდარტებთან შესაბამისობაში გამართვა, ასევე, საჭიროების შემთხვევაში, „მეიოს კლინიკის“ ექიმების ჩართვა პაციენტების მართვაში.

R.​

წაიკითხეთ სრულად