Baby Bag

„ბავშვი თავზე დაგაჯდება მაშინ, როდესაც გონიერს არ გახდი მას, კულტურას და ზნეობას არ ჩაუნერგავ,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვი თავზე დაგაჯდება მაშინ, როდესაც გონიერს არ გახდი მას, კულტურას და ზნეობას არ ჩაუნერგავ,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ეგოისტური აღზრდის შესახებ ისაუბა. მან აღნიშნა, რომ მშობლები ბავშვთან ურთიერთობაში არაცნობიერად ავლენენ ეგოიზმს:

„ვიდრე შენ არ შეიცვლები, შენი აღზრდა არ შეიცვლება. შენ გინდა, რომ შენი ბავშვი შენ მიირგო. რაც ცხოვრებაც შენ გაიარე, რა გამოცდილებაც შენ შეგექმნა, ის განზოგადება შენთვის ჭეშმარიტებაა და გინდა, რომ ბავშვი ამ ჭეშმარიტებას დაექვემდებაროს. თუ გადის იქიდან, აუკრძალავ, უყვირი, შეიძლება გაულაწუნო კიდეც, ვის როგორი ხასიათი აქვს იმაზეა დამოკიდებული ეს. ეს არის აღზრდის ეგოიზმი, არაცნობიერი ეგოიზმი. განა გინდა, რომ ასეთი ეგოისტი იყო, არ გინდა, მაგრამ ქვეცნობიერად გინდა, რომ ბავშვი შენს სასარგებლოდ ცხოვრობდეს.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვებთან თითის ქნევით და მუქარით საუბარი არ არის რეკომენდებული:

„ვიტყვით ხოლმე, რომ ბავშვები ჩვენი ყვავილები არიან, ჩვენი მომავალი არიან. რატომ ჩვენი? თავიანთი მომავალი არ არიან? რატომ ჩვენი მომავალი? რამდენი ბავშვია გზააბნეული, ჩვენგან შეზღუდული და რაღაცით დაჩაგრული, მაგრამ ჩვენ ამას ვერ ვხედავთ. „არ მოიქცე ისე, მოიქეცი ასე, არ წახვიდე, არ მიხვიდე,“ - მბრძანებლობაა სახლში. ეს არის პედაგოგიკა თითის ქნევით. ძალიან საშიში თითია საჩვენებელი თითი, ყველაზე გაუზრდელი თითია ჩვენს თითებს შორის. ნაცვლად იმისა, რომ გზა უჩვენო ბავშვს, თითს უქნევ. თითის ქნევა რა არის? მუქარაა. ბავშვები იზრდებიან ჩვენს ავტორიტარიზმში. გვგონია, რომ ბავშვს თუ მაგრად არ ჩაიჭერ ხელში, ის ხელიდან გაგისხლტება და თავზე დაგაჯდება მერე.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ თუ ბავშვს კულტურას და ზნეობას არ ჩავუნერგავთ, ის უფროსებისადმი პატივისცემას არ გამოიჩენს:

„ბავშვი თავზე დაგაჯდება მაშინ, როდესაც გონიერს არ გახდი მას, კულტურას და ზნეობას არ ჩაუნერგავ. სამაგიეროდ, შიშს ჩაუნერგავ, მორჩილებას ჩაუნერგავ, შენს აზრებს ჩაუდებ თავში, ნაცვლად იმისა, რომ თავისი აზრები განავითაროს. გამოვიდა, რომ ბავშვი ჩვენ მივიმსგავსეთ. როგორც ჩვენ ვართ, ისეთები გვინდა, რომ იყვნენ ბავშვები. განვითარდება ქვეყანა ასეთი ბავშვებით?“

„თქვენი ბავშვები არიან მოვლენები. თუ ბავშვი მოვლენაა და თუ ის თავისი გზით მოვიდა, თავის თავში ეს გზა ჩადებულია, თუ იმას ყველაფერი შეუძლია, მაშინ როგორ უნდა მოვექცეთ ამ ბავშვს სახლში ან სკოლაში? ბრძანებებით არ შეიძლება, თანასწორობით! დიდს დიდი გამოცდილება აქვს, ნაკითხობა აქვს, ცხოვრება გავლილია, პატარა მინდობილია ამ დიდზე. ჩვენ არც კი უნდა ვაგრძნობინოთ, რომ მე დიდი ვარ და შენზე მეტი ვიცი, უნდა გავუტოლოთ თავი,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: აზროვნების აკადემია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„მშობლებს ვურჩევ, აღზარდონ ბავშვები იმედით, რომ უთუოდ კარგი შვილები გაეზრდებათ,“ - შალვა ა...
​აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა 90 წლის იუბილეზე თავისი განვლილი ცხოვრება შეაფასა. მისი თქმით, ის ახლა აჯამებს ცხოვრებას და ამ სიმაღლიდან ბევრი რამის დანახვა შეუძლია:„ამ სიმაღლიდან ძალიან ბევრი კარგი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის ჩაკეტილობის მიზეზი და რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

- როდესაც ბავშვი ჩაკეტილია და არ აზიარებს ემოციებს, რა შეიძლება იყოს ამის მიზეზი?

- მიზეზი თუ რატომ არის ბავშვი ან მოზარდი ჩაკეტილი, შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვადასხვა ფაქტორებით, მათ შორის: გადატანილი ტრავმა, ძლიერი შიში, ძალადობა, სტრესი, ასაკობრივი თავისებურებები, გარდატეხის-ბუპერტატის პერიოდი, ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სირთლეები და.ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლების დროული ყურადღება ამ ფაქტორებზე და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტთან კონსულტაციის გავლა

- სად გადის ზღვარი მორცხვობასა და ჩაკეტილობას შორის? როგორ უნდა მივხვდეთ რომ ბავშვი ჩაკეტილია?

- სიმორცხვე საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა, როგორც ბავშვებში, ასევე ზრდასრულებში. ის განპირობებულია სოციალური ფაქტორით, ვინაიდან თავს იჩენს იქ, სადაც ორი ან მეტი ადამიანი იწყებს ურთიერთობას. ასეთ დროს, სირთულე ექმნება ინტერპერსონალურ ურთიერთობებს.

სიმორცხვე არის ადამიანის შინაგანი მდგომარეობა, დიდი ყურადღება ეთმობა იმას, თუ რას ფიქრობენ გარშემომყოფები მასზე, ადამიანი ხდება ზედმეტად მგრძნობიარე იმის მიმართ თუ როგორ და რა შეფასებით მიიღებენ მას გარშემომყოფები.

სიმორცხვის დამახასიათებელი ნიშნებია: არაადეკვატურად დაბალი თვითშეფასება, შებოჭილობა, დაბალი ხმის ტემბრით საუბარი, ჩაკეტილობა, საუბრის დაწყების შიში, მოუხერხებლობა, თვალით კონტაქტის დამყარების სიმრთულე და .ა.შ. თამაშის დროს ბავშვები ირჩევენ მეორეხარისხოვან როლს, რათა ნაკლებად შესამჩნევები იყვნენ, არ გამოირჩევიან ინიციატივით, არ უყვართ აუდიტორიის წინაშე გამოსვლა. სიმორცხვის დროს, ადამიანები მწვავედ აღიქვამენ საკუთარ ნაკლს და ყურადღების მიღმა რჩებათ თავიანთი დადებით თვისებები და ძლიერი მხარეები. ასევე, სიმორცხვეს ახასიათებს სომატური გამოვლინებები, სახეზე სიწითლე, ხმის კანკალი, სუნთქვის აჩქარება, რის გამოც უფრო მეტად განიცდიან საკუთარ ვიზუალურ მდგომარეობას.

ბავშვები ადრეულ ასაკში ხშირად განიცდიან სიმორცხვეს, 13 წლის ასაკში კი ეს მდგომარეობა პიკს აღწევს. როგორც წესი, დროთა განმავლობაში ასაკის მატებასთან ერთად და უფროსების სწორი დამოკიდებულების შემთხვევაში, ბავშვი ახერხებს სიმორცხვის დაძლევას. მნიშვნელოვანია მშობლების და სააღმზრდელო დაწესებულებების თანამშრომლების მიერ აქცენტის გაკეთება მათ ძლიერ მხარეებზე, მნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა მოხდეს ბავშვისთვის „მორცხვის“ იარლიყის მიკერება, აუცილებელია ზრუნვა მოზარდის თვითშეფასების ამაღლებაზე, რათა განუმტკიცდეს საკუთარი ძალების რწმენა - „შენ შეძლებ და გამოგივა“, „აქ არაფერია საშიში“, „ კარგად ხარ მომზადებული,“ და.ა.შ.

თუ ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება და ის ხდება ჩაკეტილი, არ აქვს სურვილი თანატოლებთან ურთიერთობის, საკუთარი ემოციის გაზიარების, არის ოთახში ჩაკეტილი და არ კონტაქტობს ისე, როგორ ადრე, მნიშვნელოვანია მშობლების მხრიდან ყურადღება, ვინაიდან არ მოხდეს უგულებელყოფა ძალადობის ან ბულინგის ფაქტების, ასევე, ასაკობრივი თავისებურებებით გამოწვეული ცვლილებების, მნიშვნელოვანია დროული რეაგირება და ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის ჩართულობა, რათა დროულად მოხდეს პრობლემის იდენტიფიცირება და შესაბამისი ინტერვენციის განხორციელება.

- რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ამ მდგომარეობამ?

- სიმორცხვემ შესაძლოა გამოიწვიოს ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა პრობლემა, სირთულეები ინტერპერსონალურ ურთიერთობებში, სოციალური შფოთა, დეპრესია, რაც შემდგომში აისახება წარმატების და თვითრეალიზების სიძნელეებთან, ჩაკეტილობა და ა.შ.

- როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი და რა დროს არის საჭირო ფსიქოლოგის დახმარება?

- ნებისმიერ დროს, როცა ბავშვის ან მოზარდის ქცევა უეცრად იცვლება, ხდება უცნაური ან შეუსაბამო, აუცილებელია მშობელმა გაიაროს კონსულტაცია სპეციალისტთან პრობლემის დროული იდენტიფიკაციისთვის და სირთლეების თავიდან არიდებისთვის.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად