Baby Bag

„ბავშვი თავზე დაგაჯდება მაშინ, როდესაც გონიერს არ გახდი მას, კულტურას და ზნეობას არ ჩაუნერგავ,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვი თავზე დაგაჯდება მაშინ, როდესაც გონიერს არ გახდი მას, კულტურას და ზნეობას არ ჩაუნერგავ,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა ეგოისტური აღზრდის შესახებ ისაუბა. მან აღნიშნა, რომ მშობლები ბავშვთან ურთიერთობაში არაცნობიერად ავლენენ ეგოიზმს:

„ვიდრე შენ არ შეიცვლები, შენი აღზრდა არ შეიცვლება. შენ გინდა, რომ შენი ბავშვი შენ მიირგო. რაც ცხოვრებაც შენ გაიარე, რა გამოცდილებაც შენ შეგექმნა, ის განზოგადება შენთვის ჭეშმარიტებაა და გინდა, რომ ბავშვი ამ ჭეშმარიტებას დაექვემდებაროს. თუ გადის იქიდან, აუკრძალავ, უყვირი, შეიძლება გაულაწუნო კიდეც, ვის როგორი ხასიათი აქვს იმაზეა დამოკიდებული ეს. ეს არის აღზრდის ეგოიზმი, არაცნობიერი ეგოიზმი. განა გინდა, რომ ასეთი ეგოისტი იყო, არ გინდა, მაგრამ ქვეცნობიერად გინდა, რომ ბავშვი შენს სასარგებლოდ ცხოვრობდეს.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ბავშვებთან თითის ქნევით და მუქარით საუბარი არ არის რეკომენდებული:

„ვიტყვით ხოლმე, რომ ბავშვები ჩვენი ყვავილები არიან, ჩვენი მომავალი არიან. რატომ ჩვენი? თავიანთი მომავალი არ არიან? რატომ ჩვენი მომავალი? რამდენი ბავშვია გზააბნეული, ჩვენგან შეზღუდული და რაღაცით დაჩაგრული, მაგრამ ჩვენ ამას ვერ ვხედავთ. „არ მოიქცე ისე, მოიქეცი ასე, არ წახვიდე, არ მიხვიდე,“ - მბრძანებლობაა სახლში. ეს არის პედაგოგიკა თითის ქნევით. ძალიან საშიში თითია საჩვენებელი თითი, ყველაზე გაუზრდელი თითია ჩვენს თითებს შორის. ნაცვლად იმისა, რომ გზა უჩვენო ბავშვს, თითს უქნევ. თითის ქნევა რა არის? მუქარაა. ბავშვები იზრდებიან ჩვენს ავტორიტარიზმში. გვგონია, რომ ბავშვს თუ მაგრად არ ჩაიჭერ ხელში, ის ხელიდან გაგისხლტება და თავზე დაგაჯდება მერე.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ თუ ბავშვს კულტურას და ზნეობას არ ჩავუნერგავთ, ის უფროსებისადმი პატივისცემას არ გამოიჩენს:

„ბავშვი თავზე დაგაჯდება მაშინ, როდესაც გონიერს არ გახდი მას, კულტურას და ზნეობას არ ჩაუნერგავ. სამაგიეროდ, შიშს ჩაუნერგავ, მორჩილებას ჩაუნერგავ, შენს აზრებს ჩაუდებ თავში, ნაცვლად იმისა, რომ თავისი აზრები განავითაროს. გამოვიდა, რომ ბავშვი ჩვენ მივიმსგავსეთ. როგორც ჩვენ ვართ, ისეთები გვინდა, რომ იყვნენ ბავშვები. განვითარდება ქვეყანა ასეთი ბავშვებით?“

„თქვენი ბავშვები არიან მოვლენები. თუ ბავშვი მოვლენაა და თუ ის თავისი გზით მოვიდა, თავის თავში ეს გზა ჩადებულია, თუ იმას ყველაფერი შეუძლია, მაშინ როგორ უნდა მოვექცეთ ამ ბავშვს სახლში ან სკოლაში? ბრძანებებით არ შეიძლება, თანასწორობით! დიდს დიდი გამოცდილება აქვს, ნაკითხობა აქვს, ცხოვრება გავლილია, პატარა მინდობილია ამ დიდზე. ჩვენ არც კი უნდა ვაგრძნობინოთ, რომ მე დიდი ვარ და შენზე მეტი ვიცი, უნდა გავუტოლოთ თავი,“ - აღნიშნა შალვა ამონაშვილმა.

წყარო: აზროვნების აკადემია

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„მშობლებს ვურჩევ, აღზარდონ ბავშვები იმედით, რომ უთუოდ კარგი შვილები გაეზრდებათ,“ - შალვა ა...
​აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა 90 წლის იუბილეზე თავისი განვლილი ცხოვრება შეაფასა. მისი თქმით, ის ახლა აჯამებს ცხოვრებას და ამ სიმაღლიდან ბევრი რამის დანახვა შეუძლია:„ამ სიმაღლიდან ძალიან ბევრი კარგი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

​რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს?

რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი და რა რეაგირება უნდა ჰქონდეთ გარშემომყოფებს? - ამ საკითხზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი მაკო გაგნიძე.

- რა შეიძლება იყოს ბავშვის აგრესიული ქცევის გამომწვევი მიზეზი?

- ბავშვები განვითარების სხვადასხვა ეტაპზე არც თუ ისე იშვიათად მიმართავენ აგრესიულ ქცევას. ხშირად გარშემომყოფთა ქცევაზე დაკვირვების შედეგად დაისწავლიან აგრესიულ ქცევას, შესაბამისად, მათ განვითარებაში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ოჯახის, სამეზობლოს, სკოლის, ზოგადად, სოციუმის ფაქტორი, რადგან სწორედ იქ და მათზე დაკვირვებით იღებს ქცევის პირველ გამოცდილებას. აგრესიით კომუნიკაცია შესაძლოა, ბევრად უფრო რთულ და სიღრმისეულ პრობლემებზე მიუთითებდეს, ვიდრე მხოლოდ დასწავლილი ქცევა, ის ხშირად სოციალური და ემოციური პრობლემების მანიშნებელია.

ასევე გარემოს სხვადასხვა მახასიათებელი, რომელშიც ადამიანი იმყოფება, ზრდის ან ამცირებს აგრესიული ქმედებების ალბათობას. გარდა ამისა, ადამიანის ინდივიდუალური მახასიათებლები მნიშვნელოვან როლს თამაშობს აგრესიული ქცევის გამოვლინებაში. ბავშვის აგრესიული ქცევის ჩამოყალიბებაზე შესაძლოა, გავლენა მოახდინოს უამრავმა ფაქტორმა, როგორც სამედიცინო დიაგნოზმა, ასევე სოციალურმა ფაქტორებმა.

აღსანიშნავია, რომ ბოლო დროს იზრდება იმ სამედიცინო კვლევების რაოდენობა, რომლებიც ადასტურებენ ტელეეკრანებზე ნანახი ძალადობის სცენების ხელშეწყობას და აუდიტორიის აგრესიის დონის ამაღლებას.

- რა ფორმებით შეიძლება გამოვლინდეს აგრესიული ქცევა?

- არსებობს აგრესიული ქცევის სხვადასხვა ფორმა, თუმცა ალბათ მნიშვნელოვანია ყურადღების გამახვილება ფიზიკურ და ვერბალურ აგრესიაზე. ფიზიკური აგრესია არის ფიზიკური ძალის გამოყენება სხვა ადამიანის მიმართ (მაგალითად, დარტყმა, საგნების სროლა). ვერბალური აგრესია, მაგალითად, ყვირილი, გინება, ლანძღვა, მუქარა, სიტყვიერი შეურაცხყოფა. პატარა, კერძოდ, სკოლამდელ ასაკში აგრესიულ ქცევას შესაძლოა ჰქონდეს გარკვეული ფუნქცია, იყოს არასასურველის არიდებით გამოწვეული, ან სასურველის მისაღებად განხორციელებული. ამ შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია ურთიერთშეთანხმება და სწორი ფორმის სწავლება.

- რა უნდა იცოდეს გარშემომყოფმა იმისთვის, რომ სწორად გაუმკლავდეს გამოვლენილ აგრესიას?

- აბსოლუტურად გასაგებია, რომ „ბუნებრივი“ აგრესიული პოტენციალი არსად არ ქრება, უბრალოდ ბავშვმა უნდა ისწავლოს საკუთარი იმპულსების კონტროლი, ან მათი გამოხატვა საზოგადოებაში მისაღები ფორმით. სწორედ აქ, მნიშვნლოვანია სოციუმი, რაზეც ზემოთ ვისაუბრეთ - ოჯახი, აღზრდის ტიპი, მშობლის და შვილის ემოციური ფონი. გავიმეორებ და კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ ბავშვისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი მაგალითი, მშობლის ქცევა და დამოკიდებულებაა, ამიტომ აგრესიული ქცევის პრევენციის ერთ-ერთი მთავარი პირობაა მშობლის სიზუსტე საკუთარ თავთან და შვილთან მიმართებაში. ის (მშობელი)  უნდა ეცადოს, რომ არა მხოლოდ შეგონებით, არამედ საკუთარი ქცევითი მაგალითით ბავშვი პატარა ასაკიდანვე მიაჩვიოს პრობლემების აგრესიული მეთოდების გარეშე გადაჭრას, გამოსავლის მშვიდად ძიებას და პოვნას. ყველა ბავშვი არის ინდივიდუალური, თუკი მშობლის ძალისხმევის მიუხედავად პრობლემა მაინც დაუძლეველია, დაიხმარეთ სპეციალისტი (ფსიქოლოგი, ქცევითი თერაპევტი). კომპეტენტური სპეციალისტის რეკომენდაციით, სხვადასხვა ტექნიკით შესაძლებელია აღმოვფხვრათ პრობლემა.

- რა შემთხვევაში შეიძლება გამწვავდეს მდგომარეობა?

- არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება აგრესიაზე აგრესიითვე პასუხი. ასეთ დროს მდგომარეობა ნამდვილად გამწვავდება, შესაძლოა გაჩნდეს დამატებითი სირთულეებიც. მშობელი-შვილის ურთიერთობის სირთულე, დამატებითი ქცევითი სირთულეები, ამიტომ თუკი მშობელი ვერ უმკლავდება გარკვეულ გამოწვევებს, სჯობს მიმართოს სპეციალისტს.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად