Baby Bag

„ასოციალური ქცევა, ცუდი მოქცევა, ჩხუბი, კონფლიქტები, დაზიანება - ამით მოზარდი გვთხოვს: მომაქციეთ ყურადღება!“

„ასოციალური ქცევა, ცუდი მოქცევა, ჩხუბი, კონფლიქტები, დაზიანება - ამით მოზარდი გვთხოვს: მომაქციეთ ყურადღება!“

ექიმმა, ფსიქიატრმა ნატალია ნანეიშვილმა ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში დემონსტრაციულ ქცევაზე ისაუბრა. მისი თქმით, ასოციალური ქცევით, ცუდი მოქცევით, ჩხუბით, კონფლიქტებით მოზარდი ითხოვს: მომაქციეთ ყურადღება!

„სამედიცინო თვალსაზრისით, დესტრუქციული ქცევაც და აგრესიაც არის დემონსტრაციული ქცევის ​ერთ-ერთი გამოვლინება. დემონსტრაციული ქცევა ყალიბდება ბავშვთა ასაკიდან. დემონსტრაციული ქცევით ბავშვი ცდილობს, ყურადღება მიიპყროს ყველანაირი გზით. თუ მისი დემონსტრაცია და სურვილი, იყოს მუდმივად ყურადღების ცენტრში, არის ნოყიერ ნიადაგზე, მაშინ შეიძლება ბავშვმა თავისი სწრაფვები გადაიტანოს სწავლაზე, სპორტზე და იყოს წარმატებული. თუმცა აქვე აღსანიშნავია, რომ ის სწავლობს უკეთესად იქ, სადაც აქებენ, რადგან სულ უნდა შექება. თუ რაღაცაში წაიბორძიკა და ვერ ისწავლა, ადანაშაულებს მასწავლებელს... გარემო ფაქტორია მისთვის ყოველთვის დამნაშავე. დემონსტრაციული ქცევის მეორე სახე უფრო პასიურია. დემონსტრაცია ვლინდება იმაში, რომ ვიღაცას თავი შეაცოდოს. იქ, ერთ ადგილას საშინებელებს ჰყვება ოჯახზე, სკოლაზე, ანუ ყურადღების ცენტრში უნდა იყოს იმით, რომ სხვას შეაცოდოს და შეაყვაროს თავი. მესამე დესტრუქციული ქცევა ეს არის აგრესიული, დეზორგანიზაციული ქცევა, რომელიც მოზარდებში ასევე ყურადღების მიპყრობის საშუალებაა. ასოციალური ქცევა, ცუდი მოქცევა, ადიქტური ქცევა ან დამოკიდებულება, ჩხუბი, კონფლიქტები, დაზიანება... ამით რას გვთხოვს მოზარდი? - მომაქციეთ ყურადღება! დეფიციტია ყურადღების,“ - აღნიშნა ნატალია ნანეიშვილმა.

ფსიქიატრის თქმით, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში ჩამოყალიბებული ქცევის პატერნი პიროვნებას მთელი სიცოცხლის მანძილზე გასდევს:

„მოზარდის ქცევა მრავალფაქტორიანია. ყველა უნდა იყოს ჩართული მის გარშემო ქცევაში. რა არის პერსონოლოგიური აშლილობა, ადრე რომ ფსიქოპატია ერქვა? - ეს არის ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში ჩამოყალიბებული ქცევის პატერნი, რომელიც მას გასდევს მთელი სიცოცხლის მანძილზე და ხელს უშლის ნორმალურ სოციალურ ურთიერთობებში. ანუ როგორც გაიზარდა, მისი ჩამოყალიბების გარკვეულ ეტაპზე ან მისი სოციალური სფერო იყო აგრესიული, ანუ მისთვის ნორმაა ასეთი ქცევა, თუ იჩხუბებ, ვიღაცას სცემ, წაართმევ, წაგახალისებს, ამით ყურადღება მიიპყრო და წაგახალისა, ან პირიქით, ისე გჩაგრავდნენ და არაფრის უფლებას არ გაძლევდნენ, რომ გინდა გამოავლინო. და უკვე მოზარდ ასაკში ეს დესტრუქციული ქცევა არის ქცევის მოდელი, რომელიც სტრესულ სიტუაციაში, ყველგან არის თავის გამოჩენის საშუალება. დესტრუქციული ქცევა და აგრესია არ არის მხოლოდ ფიზიკური აგრესია, მათ შორის არის, ვერბალური აგრესია - გინება, შეურაცხყოფა, უხეში მიმართვა, სხვების აზრის დემონსტრაციული უგულვებელყოფა. ამის უკან დგას ადამიანის სურვილი, თავი გამოიჩინოს, როგორც ბავშვმა. ასეთ ადამიანებს ძალიან დაბალი თვითშეფასება აქვთ შინაგანად, გარეგნულად არა. ეს არის იარლიკებდაკერებული, მიწებებული ფასადი. სინამდვილეში მხოლოდ ეს აგრესია აძლევს საშუალებას, თავი აიმაღლოს სხვაზე, მაგრამ ამავე დროს, წახალისებულია მისი გარემოს მიმართ და ამით ის იმ გარემოში თავს იმკვიდრებს,“ - აღნიშნა ექიმმა, ფსიქიატრმა ნატალია ნანეიშვილმა.

წყარო: გადაცემა ​„შემდეგი გაჩერება“

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედე​ბის ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს,“ - ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

„მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს გარშემო, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს,“ - ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი

​ბავშვთა ნევროლოგი ბაკურ კოტეტიშვილი საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „დღის კოდი“ ბავშვებში რთული ქცევის გამოვლენისა და მისი სწორად მართვის შესახებ საუბრობს. ბაკურ კოტეტიშვილი აღნიშნავს, რომ მშობელმა ყოველთვის იცის, თუ როდის ავლენს ბავშვი რთულ ქცევას:

„არის გამოთქმა: „მუნჯის ენა დედამ იცის.“ ყველა დედამ და მამამ იცის თავიანთი შვილის ქცევის მოდელი. ეს ქცევის მოდელი მკვეთრად დამოკიდებულია მშობლების ქცევის მოდელზე. ჯერ ერთი ეს გენეტიკურად კოდირებულია, მეორე მიბაძვის, იმიტაციის ფენომენი არსებობს. რასაც აკეთებს მშობელი, ბავშვისთვის არის ეს საბაზისო დასწავლის ფენომენი. ამ სისტემაში თუ მოხდა ​ბავშვის მიღებული ქცევიდან გადახვევა, ძილ-ღვიძილი იქნება, ჭამა-სმის, თამაშის რიტმი, თუ განვითარების, არ აქვს მნიშვნელობა. ეს ყველაფერი მშობელმა უნდა დაიჭიროს ყოველდღიურობაში.“

ბაკურ კოტეტიშვილის თქმით, ბავშვის ქცევასთან მიმართებაში უფროსებს შორის აზრთა სხვადასხვაობა ბავშვს ლავირების შესაძლებლობას აძლევს და ქცევის შენიღბვაში ეხმარება:

„ხშირად ​ოჯახის მხცოვანი, უფროსი წევრები ბავშვის ქცევას ნეგატიურად აფასებენ, ხდება დაპირისპირება რამდენიმე თაობას შორის. ესეც არ არის სასიამოვნო ბავშვისთვის. ბავშვი ამ დროს შუაში ძალიან კარგად ლავირებს. ის მაშინვე მიხვდება, ვინ რომელ პოზიციაზეა და ძალიან კარგად ნიღბავს თავის ქცევას. ბავშვი საბაზისო ქცევის მოდალობას სწავლობს ოჯახში, მხოლოდ და მხოლოდ მშობლებთან ურთიერთობით, იმ საქციელის იმიტაციით, რასაც აკეთებს მშობელი. ამ დასწავლილი მოდელით ის გადის უკვე საზოგადოებაში. იქ უკვე დასწავლილი საბაზისო ქცევით ალამაზებს, აგვირისტებს ქცევას.“

​ბაკურ კოტეტიშვილი აცხადებს, რომ ბავშვები ნეგატიურ მოვლენებს უკეთ იმახსოვრებენ, ვიდრე პოზიტიურს:

„ყველას გვახსოვს ჩვენი ბავშვობის მომენტები, დღეები. თუ კარგად დაუფიქრდებით, ყველაზე მეტად გახსოვთ ნეგატიური მოვლენები. ეს თავდაცვითი რეაქციაა, რომ შემდგომში ისევ მზად იყოს ჩვენი ტვინი, რომ ნეგატივზე სწორად მოიქცეს. მთავარია ბავშვის დაცულობა. რაც უნდა ომი იყოს გარშემო, რაც უნდა საშინელება ტრიალებდეს, ბავშვი დაცულად უნდა იყოს. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. მან უნდა იგრძნოს, რომ ის ნებისმიერ შემთხვევაში კარგად იქნება. მან უნდა იგრძნოს, რომ ყველაფერი კარგად იქნება და წინ უნდა იყოს ყველაფერი კარგი.“

​აკრძალვების გარეშე არ შეიძლება, წარმოუდგენელია. თითოეულ აკრძალვას მეტ-ნაკლებად ახსნა სჭირდება, რომ განვუმარტოთ და გაიგოს, რატომ „არა.“ „არ შეიძლება“ - ეს არის ყველაზე მარტივი სიტყვა, რომელსაც ამბობს მშობელი. ამას მოჰყვება საშინელი ფრაზა: „გაიზრდები და მიხვდები.“ თუ გავიზარდე, რაღად მინდა დახმარება? ახნსა-განმარტებას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. მის ენაზეა საჭირო მუდმივი კონტაქტი, ქცევით და ქმედებით ჩვენება, რა არის სწორი და რა - არა. ვთქვათ, გააღო ბავშვმა უჯრა, გადმოაგდო რაღაც, არაფერია, თქვენ აჩვენეთ, რომ ეს ნივთი უკან უნდა დააბრუნოს. კი არ აიძულოთ, რომ ეს გააკეთოს. თქვენ აჩვენეთ და ის აუცილებლად გააკეთებს ამას,“ - აცხადებს ბაკურ კოტეტიშვილი.

წყარო: ​„დღის კოდი“

წაიკითხეთ სრულად