Baby Bag

„რჩევის მიცემა: „მე შენს ადგილას ამას ვიზამდი,“ არის შეცდომა კომუნიკაციის,“ - მარინა კაჭარავა

„რჩევის მიცემა: „მე შენს ადგილას ამას ვიზამდი,“ არის შეცდომა კომუნიკაციის,“ - მარინა კაჭარავა

ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ იმ ადამიანების შესახებ ისაუბრა, რომლებსაც გადაწყვეტილების მიღება აშინებთ. მისი თქმით, მსგავს ადამიანებს ყოველთვის სჭირდებათ დირიჟორი, რომელიც მათ უხელმძღვანელებს:

„არსებობს ასეთი დაავადება, აბულია ჰქვია. ადამიანი ვერ იღებს გადაწყვეტილებას, არ შეუძლია. არ შეუძლია იმიტომ, რომ თუ ვინმე არ მოქაჩავს და არ წაიყვანს, ისე ვერ მიდის. ეს არის ინფანტილიზმის ერთ-ერთი გამოხატულება. ​მას მუდმივად სჭირდება დირიჟორი, სცენარისტი, ადამიანი, ვინც მას სადღაც წაუძღვება. არსებობს მთელი რიგი ტექნიკები გადაწყვეტილების მისაღებად. კვადრატში ჩავწეროთ ყველა დადებითი და უარყოფითი მხარე, სქემა კეთდება. დადებითია ნებისმიერი რამ, რაც შეიძლება იყოს კარგი ამ არჩევანის დროს.“

მარინა კაჭარავამ აღნიშნა, რომ ადამიანისთვის რჩევის მიცემა რთულია და ამ კუთხით ხშირად შეცდომას ვუშვებთ:

„ძალიან რთულია რჩევა მისცე ადამიანს. როდესაც რჩევას გეკითხებიან, ერთი ისაა, რომ ის არ შეასრულებს. თუ შეასრულა და ცუდად გამოვიდა, შენ დაგაბრალებს. თუ კარგად გამოვიდა, იტყვის, რომ მე მაინც ასე ვაპირებდი და იმისთვის არ მომისმენია. რჩევის მიცემა: „მე შენს ადგილას ამას ვიზამდი,“ ​ეს არის შეცდომა კომუნიკაციის. თვითონ რას ფიქრობს ადამიანი, თვითონ როგორ ფიქრობს, მისთვის რა არის უკეთესი, თვითონ გადაწყვიტოს. მშობელზე უკეთ არავინ იცის მის შვილს რა სჭირდება. ვერავის მე ჭკუას ვერ ვასწავლი, ბუნებრივია. არც არის საჭირო. ლაპარაკია იმაზე, რომ ბავშვს მივცეთ ალტერნატივა, არჩევანის საშუალება. მისი არა მივიღოთ. თუ ეს სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან თემას ეხება, ამ შემთხვევაში, რა თქმა უნდა, ვერ განვიხილავ და არ განვიხილავ ამას. ბავშვი რომ ფანჯარაზე აძვრება, იქ მასთან პოლემიკაში არ შედიხარ. მოკიდებ ხელს და ჩამოსვამ.“

„ცხოვრებისეულ საკითხებში უნდა მივცეთ არჩევანი, რა ჩაიცვას, რა ჭამოს. შეიძლება მეტი არაფერი არ მაქვს და ნუ შეჭამს მაშინ. არაფერი არ მოუვა ერთხელ რომ არ შეჭამოს. ეს უნარები ბავშვობიდანვე მუშავდება. როდესაც ის გაიზრდება, ვექტორი გადის გარეთ. თავიდან მშობელია ავტორიტეტი, მერე მოდის მასწავლებელი. ძალიან დიდი ბედნიერებაა კარგი პედაგოგი რომ ჰყავს ბავშვს, კარგი დამრიგებელი და კარგი ქართულის მასწავლებელი. 11-12 წლიდან ბავშვები ავტორიტეტებს კარგავენ მეტ-ნაკლებად. მშობელი ძალიან უნდა ეცადოს, რომ დარჩეს ავტორიტეტად. მე ხშირად ვამბობ ხოლმე: ნუ დააძახებინებთ შვილებს სახელებს. ​დედა და მამა ერთადერთია ამქვეყანაზე. ეს არის ის, რასაც სხვას ვერასდროს ვერ დაუძახებ. მშობელი უნდა დარჩეს ავტორიტეტად, გადამწყვეტ სიტყვას ის უნდა ამბობდეს, მაგრამ ბავშვს უსმენდეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარინა კაჭარავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო:​ „განთიადი“

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„შენგან არაფერი არ გამოვა“, „რას ჰგავხარ“, „რით ვეღარ გაიგე?!“... - შენიშვნები, რომლებიც ბ...
​ფსიქოთერაპევტი მარინა კაჭარავა ბავშვებთან ურთიერთობის თემაზე საუბრობს. როგორც იგი აღნიშნავს, არ არსებობს ადამიანი, რომელიც არ გაბრაზებულა, თუმცა გააჩნია, როგორ გამოვხატავთ ბრაზს:„ყველაზე მეტად გ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ბრაზის გამოხატვა უხეშობის გარეშე?
გაბრაზებული პატარები ხშირად დაგროვილ აგრესიას ძალადობრივი ფორმებით გამოხატავენ, ისინი თავიანთ მეგობრებს, თანატოლებს და მშობლებს კბენით, ყვირილით, მუჯლუგუნების კვრით ან მსუბუქი საგნების სროლით ფიზიკურად უსწორდებიან. ბრაზის მსგავსი ფორმებით გამოხატვა მშობლებს სერიოზულ საფიქრალს ​უჩენს.

პატარებისთვის აგრესიის, რისხვის, აპათიის ან შიშის შეგრძნებები ძალიან ნაცნობია, თუმცა მათ საკუთარი ემოციების და განცდების გადმოსაცემად არასაკმარისი ლექსიკური მარაგი აქვთ. სწორედ ამიტომ ბავშვები დაგროვილ ბრაზს საკმაოდ უხეში ფორმებით გამოხატავენ. მშობლების ერთ-ერთი უმთავრესი მოვალეობაა საკუთარ შვილებს ემოციების სწორად გაგებასა და მართვაში დაეხმარონ. თუ ბავშვი საკუთარ განცდებს სწორად აღიქვამს და სრულყოფილად გააანალიზებს, ის ბრაზის გამოხატვის ნაკლებად აგრესიულ ფორმებს ადვილად გამოძებნის, რათა სხვებს ფიზიკური ტკივილი ან შეუარცხყოფა არ მიაყენოს.

გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა

ბავშვებმა აუცილებლად უნდა იცოდნენ, რომ გაბრაზება ნორმალური მოვლენაა. ადამიანები ძალიან ხშირად განიცდიან შიშს, რისხვას, სევდას და ამაში ცუდი არაფერია. აუცილებლად უთხარით თქვენს შვილს, რომ საკუთარი განცდების არ უნდა ეშინოდეს, აუხსენით, რომ გუნება-განწყობის ცვლილებამ სხვების მიმართ აგრესიულად არ უნდა განაწყოს. ნუ წაუკითხავთ პატარებს მორალს. მათთან საუბრისას პრიმიტიული ფრაზებით შემოიფარგლეთ. თუ ბავშვის საქციელი მოსაწონია, უთხარით, რომ მისი ქცევა კარგია, ხოლო თუ ის სხვების მიმართ აგრესიას ავლენს, უთხარით, რომ ეს არ არის კარგი. ბავშვებს ზედმეტი ახსნა-განმარტების მოსმენა არ ხიბლავთ, მათ მარტივი ფრაზები ბევრად უკეთ ესმით. თუ აღმოაჩენთ, რომ თქვენი შვილი თავის ძმას კბენს ან სხვა სახის ფიზიკურ შეურაცხყოფას აყენებს, შემდეგი ფრაზით შემოიფარგლეთ: „სწორია, რომ შენს ძმაზე ბრაზდები, მაგრამ მისი კბენა არ არის კარგი საქციელი.“ ბავშვი თქვენს ნათქვამ სიტყვას აუცილებლად დაიმახსოვრებს.

შესთავაზეთ ბავშვს ჯანსაღი ალტერნატივა

კარგი მასწავლებელი ბავშვს დერეფანში სირბილს შემდეგი სიტყვების თქმით უკრძალავს: „მოდი, ყველამ ერთად მშვიდად ვისეირნოთ.“ თუ ბავშვს ეტყვით, რომ მან სირბილი დაუყოვნებლივ უნდა შეწყვიტოს, ის თქვენს მოსმენას არ მოისურვებს. მიმართვის კატეგორიული ტონი ბავშვებში გაღიზიანებას იწვევს. ამა თუ იმ ქცევის აკრძალვის ნაცვლად პატარას უფრო ჯანსაღი ალტერნატივა უნდა შესთავაზოთ.

თუ გაბრაზებულ ბავშვს ეტყვით, რომ თავის ძმას არ დაარტყას, ის ვერაფერს გაიგებს. ბავშვი დაიბნევა და საკუთარი ემოციების მართვა უფრო გაუჭირდება, რადგან დაგროვილი ბრაზის გამოხატვის ერთადერთ საშუალებას წაართმევთ. აუცილებლად შესთავაზეთ ბავშვს აგრესიული ქცევის ჯანსაღი ალტერნატივა. პატარას ემოციების მართვაში ადვილად დაეხმარებით თუ შემდეგ რეკომენდაციებს მისცემთ:

  • ემოციები ვერბალურად გამოხატოს
  • რჩევისთვის უფროსს მიმართოს
  • დასამშვიდებლად სუნთქვითი ვარჯიშები შეასრულოს
  • მოთმინების გამომუშავების მიზნით იცეკვოს, იმღეროს, დაითვალოს მის ირგვლივ არსებული საგნები

გაბრაზებული ბავშვების დასამშვიდებლად სპეციალური აპლიკაციები არსებობს, რომლებიც პატარებს მხიარული სიმღერების დახმარებით ემოციების მართვას ასწავლის. მშობლებს ინტერნეტში მარტივად შეუძლიათ მსგავსი აპლიკაციების მოძიება.

ბავშვს ემპათიის უნარი განუვითარეთ

ბავშვს სხვების განცდებისა და ემოციების გაზიარება ადრეული ასაკიდანვე უნდა ასწავლოთ. თუ ხედავთ, რომ თქვენი შვილი თავის თანატოლს კბენს, ხელით ეხება ან ხმამაღლა უყვირის, აუცილებლად ესაუბრეთ მას ემპათიის შესახებ. როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, აუხსენით მას, თუ როგორი ტკივილი მიაყენა თავის მეგობარს, როდესაც მწარედ უკბინა. უთხარით, რომ თავისი თანატოლის ადგილას საკუთარი თავი წარმოიდგინოს და დაფიქრდეს, მოეწონებოდა თუ არა მის მიმართ მსგავსი აგრესიის გამოვლენა. ბავშვი საკუთარი ქცევის შედეგების გაანალიზებას უნდა მიეჩვიოს და სხვა ადამიანების განცდებს პატივი სცეს.

ბავშვის აგრესიულ ქცევას ყოველთვის აქვს გარკვეული მიზეზი. მშობელმა უნდა გაარკვიოს, რა აწუხებს პატარას, ხომ არ ეძინება, ხომ არ გადაიღალა ან შია. შესაძლოა აგრესიული ქცევის მოტივი ეჭვიანობა ან შიშის განცდაც იყოს. ბავშვმა უნდა იგრძნოს, რომ მშობელი მისი განცდებითა და ემოციებით ინტერესდება, რომ ის მშობლის სიყვარულის მთავარი ობიექტია. თუ ბავშვისადმი სათანადო მზრუნველობას გამოიჩენთ, ის სხვებზე ზრუნვას გაცილებით მარტივად ისწავლის. 

ავტორი: ია ნაროუშვილი 
წაიკითხეთ სრულად