Baby Bag

,,როცა იბადება ბავშვი, ოჯახი დიდ იმედებს ამყარებს მასზე და მის მომავალზე. ბავშვი ხდება ოჯახის ყურადღების ცენტრი და მთავარი საინვესტიციო პროექტი, რის შედეგადაც დიდი ტვირთის ტარება უწევს''

,,როცა იბადება ბავშვი, ოჯახი დიდ იმედებს ამყარებს მასზე და მის მომავალზე. ბავშვი ხდება ოჯახის ყურადღების ცენტრი და მთავარი საინვესტიციო პროექტი, რის შედეგადაც დიდი ტვირთის ტარება უწევს''
რა იწვევს ყველაფრის მიმართ უინტერესობას ბავშვებში და როგორ დავეხმაროთ მათ, რათა განივითარონ შემოქმედებითობა, ლიდერობა და ცნობისმოყვარეობა? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge​-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი, ნატა თუმანიშვილი.

- ხშირად მშობლები ამბობენ, რომ მათ შვილს არაფერი აინტერესებს, არ სწავლობს, არ აქვს მოტივაცია, არ ისწრაფვის სიახლეებისკენ. რამ შეიძლება ასეთი უინტერესობა გამოიწვიოს ბავშვში?

- მინდა მჯეროდეს, რომ ყველა მშობელს უყვარს თავისი შვილი და მხოლოდ საუკეთესო სურს მისთვის. ბუნებრივია, როცა იბადება ბავშვი, ოჯახი დიდ იმედებს ამყარებს მასზე და მის მომავალზე. ბავშვი ხდება ოჯახის ყურადღების ცენტრი და მთავარი საინვესტიციო პროექტი, რის შედეგადაც დიდი ტვირთის ტარება უწევს. ამ ყველაფერს ემატება წარმატების მიღწევის და სრულყოფილების კულტი, რომელიც დღესდღეობით წამყვანი თემაა.

ბავშვს ჩვილობიდან ტვირთავენ უამრავი დისციპლინით და სპორტით, სკოლის დაწყებამდე ცდილობენ ასწავლონ ის პროგრამა, რაც მომდევნო სასწავლო წლებზეა გათვალისწინებული, ამგვარი დატვირთვით მშობელი ამზადებს მომავალ ოლიმპიურ ჩემპიონს ან ნობელის პრემიის ლაურეატს და როგორც ვიცით, ხშირ შემთხვევაში მსგავსი მოლოდინები არ მართლდება. მშობელი იმყოფება მუდმივ შფოთვაში, რომ მისი შვილი არ არის „სუპერ“ ბავშვი, შვილი კი მუდმივად გადატვირთულია სხვადასხვა წრეზე და მასწავლებლებთან სიარულით.

დღევანდელ დღეს ბევრი მშობელი ცდილობს ადრეული ასაკიდან ასწავლონ წერა-კითხვა და უცხო ენა, ოღონდ ჩვენ გვავიწყდება, რომ სრულყოფილებისკენ ლტოლვა არ გვაძლევს იმის გარანტიას, რომ ბავშვი მომავალში წარმატებული და ბედნიერი იქნება. მშობელი ხშირად ითხოვს შვილისაგან წარმატებას, რადგან მან უამრავი ენერგია და ინვესტიცია ჩადო ბავშვში.

როდესაც ბავშვი აღწევს პუბერტატს ანუ ხდება მოზარდი, მას ეწყება რთული გარდატეხის პერიოდი. ამ დროს, მოზარდი დაუმორჩილებლობის დემონსტრირებას ახდენს, უამრავი პროტესტი იჩენს თავს და იწყება პრობლემები მშობელთან კომუნიკაციაში. ხშირად მშობელი მოგვმართავს ჩივილით, რომ მის შვილს „არაფერი არ აინტერესებს“, „არაფერი არ უნდა“, სახლიდან არ გადის, არ ჰყავს მეგობრები და უჭირს ურთიერთობის დამყარება. ასეთი შემთხვევების დროს, მოზარდი სრულიად დემოტივირებულია, რადგან ადრეულ ასაკში მას თავზე მოახვიეს ვალდებულებები და არ აცალეს ფიქრი ან ოცნება. მოზარდს არ განუვითარეს უმთავრესი რამ: მიზნის დასახვა და თავისუფალი არჩევანი, რომ თავად მიეღო გადაწყვეტილება, თუ რა უნდა და რისი უნარი გააჩნია? ასეთ ბავშვებს წაართვეს თავისუფალი ნება, მათ უჭირთ დაასახელონ თუ რა მოსწონთ და რა არა. როცა ამ კითხვას ვუსვამ მოზარდს, ის თითქოს კარნახს ელოდება საკუთარი მშობლისაგან. პირადად მე,  ასეთი დამოკიდებულება დიდ ტრაგედიად მიმაჩნია, ვინაიდან იკარგება ბავშვის პიროვნული თვისებები, ითრგუნება კრეატიულობა და მიზანდასახულობა, რადგან მის მაგივრად ჰიპერმზრუნველმა მშობლებმა მიიღეს გადაწყვეტილებები.

- როგორ გავუღვივოთ ბავშვს ინტერესი სხვადასხვა აქტივობის მიმართ?


- მხოლოდ თავისუფალ ადამიანს შეუძლია განავითაროს ისეთი უნარები, როგორიცაა: შემოქმედებითობა, ლიდერობა და ცნობისმოყვარეობა. ეს ხდება მაშინ, როდესაც ბავშვი რჩება მარტო საკუთარ ფიქრებთან და ოცნებებთან. ოღონდ ნუ ავურევთ თავისუფლებას უდისციპლინობასთან. უნდა არსებობდეს საზღვრები და რბილი კონტროლი, სადაც ​მშობლის „არა“ - არას ნიშნავს და ის მყარია.

- ზოგჯერ ბავშვს სულ სხვა ინტერესები აქვს, ხოლო მშობლები ერთპიროვნულად წყვეტენ თუ რითი დაკავდეს ბავშვი. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ შვილებს ასეთ დროს?

- მე ვურჩევდი ასეთ მშობლებს, მეტი აქცენტი საკუთარ თავზე მიმართონ და გაარკვიონ, თუ რა ცხოვრებისეულ მოდელს სთავაზობენ საკუთარ შვილებს. ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ ბავშვი მშობლის ანალოგიურად იქცევა. დაუსვით საკუთარ თავს შეკითხვა - ხარ თუ არა საზგადოებისთვის სასარგებლო? წარმატებული, აქტიური და საინტერესო? რის ეტალონს უქმნით მომავალ თაობებს?

მთავარია კარგად გაიცნოთ თქვენი შვილები და დაინახოთ მათი უნიკალურობა. არასოდეს არ შეადაროთ სხვა ბავშვებს და ხარისხიანად გაატარეთ მათთან მეტი დრო. შედეგად თქვენ არ მოგიწევთ არაფრის დაძალება, იმიტომ რომ გეცოდინებათ - რა უყვარს, რაზე ოცნებობს, რისი ნიჭი გააჩნია, რა გამოსდის კარგად და ამის გათვალისწინებით,  სწორ მიმართულებას მისცემთ ცხოვრებაში.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური


არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფ​ი“)

არა ნიშნავს არას - როგორ ვასწავლოთ ბავშვს უარის მშვიდად მიღება?
​მშობლების დიდ ნაწილს შვილის თხოვნაზე უარის თქმა უძნელდება. ისინი ბავშვებს უხსნიან, თუ რატომ ვერ ასრულებენ მათ თხოვნას და საკუთარ უარს არგუმენტებით ამყარებენ, რაც ხშირად კიდევ უფრო მეტ გაურკვევლობას ი...
რა სჭირდებათ გადაღლილ დედებს?
რა სჭირდებათ გადაღლილ დედებს, რა ფაქტორები იწვევს მათში ფსიქიკურ პრობლემებს და როგორ უნდა გადალახონ კრიზისი? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი, ნატა თუმანიშვილ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ყველაზე მნიშვნელოვანია არა საჩუქარი ან განებივრება, არამედ ის, თუ შვილთან ურთიერთობის რამდენი მომენტი გვაქვს,“ - ფსიქოლოგი ნინო გოგიჩაძე

ფსიქოლოგი ნინო გოგიჩაძე გადაცემაში „პირადი ექიმი“ მშობლისა და შვილის ურთიერთობებზე საუბრობს. ის იმ ელემენტებს გამოყოფს, რომლებიც მშობელს ბავშვის უკეთ გაცნობაში ეხმარება:

„ბავშვის გაცნობის პროცესი ერთმხრივი არ არის, ის ორმხრივია, მშობლისა და შვილის ურთიერთობაა, რომელიც ოჯახურ დინამიკაში ჯდება. არის ელემენტები, რომლებიც გვეხმარება, რომ დავაფიქსიროთ, ვიცნობთ თუ არა ჩვენს შვილს. მთავარია, ჩვენ მივეხმაროთ ჩვენს თავს, რომ გავიცნოთ საკუთარი თავი. შემდეგ კი ეს ბერკეტები გამოვიყენოთ ბავშვის დასახმარებლად, რომ გაიცნობს თავისი თავი. ჩვენი ურთიერთობა ამაზე უნდა ავაწყოთ. რა არის ბავშვის გაცნობის ინდიკატორი? მაგ. თქვენ უყიდით შვილს ნივთს, მას კი საჩუქარი მოეწონება. არის თუ არა ეს იმის ინდიკატორი, რომ ბავშვს იცნობთ?! ეს პროცესი შეგვიძლია წარმოვიდგინოთ, როგორც ფლირტი. როდესაც შეყვარებული ცდილობს მის რჩეულს თავი მოაწონოს, რას აკეთებს იმის გასაგებად, თუ რა მოსწონს მისთვის საყვარელ ადამიანს? მას მენიუ აქვს შედგენილი, იცის როგორი სუნამო მოეწონება მის რჩეულს, სად შეიძლება წაიყვანოს, მუსიკა მოსწონს თუ მხატვრობა. ბავშვთანაც ზუსტად იგივე პროცესია. ეს შეყვარების და თავის მოწონების პროცესი ბევრად მარტივია მშობლისთვის. თუმცა შეიძლება ეს პროცესი გართულდეს, თუ მშობელს სხვა ამოცანები დაუდგება წინ. ჩვენ მივყვებით ბავშვის მხრიდან გამოხატულ საჭიროებებს და ინტერესებს, ყველაფერს ვინიშნავთ. მაგ. ამას მწვანე ვაშლი მოსწონს, ყაბაყი მოსწონს, იმას შორტები მოსწონს, იმას ბრიჯები მოსწონს. ეს არის მნიშვნელოვანი მომენტი იმის საჩვენებლად, რომ ჩვენ ჩვენი შვილი შევამჩნიეთ.“

ნინო გოგიჩაძის თქმით, ბავშვთან დაახლოების პროცესზე მშობლის არასახარბიელო მატერიალური მდგომარეობა გავლენას ვერ ახდენს:

„ეს პროცესი არ არის დაკავშირებული მატერიალურ მდგომარეობასთან. ხშირად აღმოჩნდება, რომ ვისაც მატერიალური შესაძლებლობა აქვს, ის მშობელი შვილს ფულს აძლევს და ბავშვი თვითონ ყიდულობს, რაც უნდა. ამ დროს მშობელმა საერთოდ არ იცის, ბავშვს რა ინტერესები აქვს. ასე პირდაპირ ვერ ვიტყვით, რომ მატერიალური კეთილდღეობის პირობებში მშობელი დისტანცირებულია შვილისგან. თუმცა როდესაც მშობელს მძიმე სოციალურ-ეკონომიკური პირობები აქვს, მას საკუთარი თავის გაგებაც უჭირს და შვილის გაგების პრობლემებიც არის. მას არ აქვს შესაძლებლობა, რომ იზრუნოს შვილზე ან გულისყურით შეხედოს ბავშვს, რის გამოც უგულებელყოფის მომენტი დგება.“

ნინო გოგიჩაძე აღნიშნავს, რომ ურთიერთობაში მშობელმა ბავშვის ინტერესები უნდა ამოიცნოს:

„ურთიერთობაში მნიშვნელოვანია, რომ დავინახოთ და ამოვიცნოთ, ამასთან ბავშვს ვაჩვენოთ, რომ დავინახეთ და ამოვიცანით. მომენტი უნდა შევარჩიოთ, როდესაც შვილს ვეტყვით და გავუზიარებთ, რაც დავინახეთ ან შევამჩნიეთ. მთავარია, ურთიერთობის პროცესში შევიდეთ. ყველაზე მნიშვნელოვანია არა საჩუქარი ან განებივრება, არამედ ის, თუ რამდენი მომენტი გვაქვს შვილთან ურთიერთობის, რა შეგვიძლია ერთმანეთს გავუზიაროთ, რისი გაკეთება შეგვიძლია ერთად, რაც ორივესთვის სასიამოვნოა.“

„ზოგჯერ ჩვენი შვილები ჩვენთვის აკეთებენ რაღაცას. რთულია ეს შვილისთვის. როდესაც ბავშვი დედის ან მამის ხათრით მიირთმევს, ან თევზს ჭამს ბაბუას ხათრით. ნიშნავს ეს, რომ ბავშვს ვიცნობთ? რაღაც კუთხით ნამდვილად ნიშნავს, რომ ვიცნობთ. ბავშვებს გამბედაობა აკლიათ, რომ რაღაც ახალი გაიგონ და გასინჯონ. შეიძლება ეს იყოს ხიდი, რითიც მივეხმარებით მათ, ვუბიძგებთ შემეცნებისკენ. უსაფრთხო გარემოში ვეუბნებით ბავშვს, რომ რაღაც გასინჯოს, იქნებ მოეწონოს. გარდა იმისა, რომ შვილს უნდა ვიცნობდეთ, უფრო შორსაც უნდა წავიდეთ, ის იმ მიმართულებით უნდა წავიყვანოთ, რაც მისთვის უფრო შესაფერისია. ბავშვს არ მოეთხოვება იცოდეს რაღაცები, რაც, შეიძლება, მშობლის პასუხისმგებლობა იყოს. რა არის იმის ინდიკატორი, რომ მე ჩემს შვილს ვიცნობ? შემიძლია, ვიწინასწარმეტყველო, რას გააკეთებს, მეცოდინება, რომ სკოლაში არ წავა ხვალ, თუ დღეს არ მეცადინეობს, თუ კარგად იმეცადინებს, მეცოდინება, რომ გამოცდებს კარგად ჩააბარებს. თუ ტელეფონზე ბევრს საუბრობს, მივხვდები, რომ ურთიერთობაშია. ეს მე მიადვილებს ამოვიცნო მისი საჭიროებები და მასაც დავეხმარო საკუთარი საჭიროებების ამოცნობაში,“ - აღნიშნავს ნინო გოგიჩაძე.

წაიკითხეთ სრულად